Ερωτηματικά για την αποκατάσταση στα παλιά μεταλλεία βωξίτη στην περιοχή Μελετάνι
Του Άλκη Ορεινού
Τα μεταλλεία βωξίτη στην περιοχή Μελετάνι, του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας, αφού ολοκλήρωσαν το… θεάρεστο έργο τους στις αρχές τις δεκαετίας του ’90, άφησαν πίσω τους έναν τραυματισμένο τόπο με μεγάλους λάκκους, χωρίς τη στοιχειώδη περίφραξη, που εγκυμονούν πάντοτε κινδύνους πρόκλησης ατυχημάτων, λόγω του βάθους τους, της απότομης κλίσης των πρανών τους και των σημειακών κατολισθήσεων.
Από την πλευρά της πολιτείας το ενδιαφέρον εξαντλήθηκε σε δύο προκλητικές επιλογές της οι οποίες προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας. Η μια έλαβε χώρα το 2003, όταν συμπεριελήφθη η ευρύτερη δασική έκταση του Μελετάνι στον Περιφερειακό Σχεδιασμό για τα απορρίμματα, και μια το 2007, όταν επιχειρήθηκε η «αποκατάσταση» των ορυγμάτων, μέσω της διάθεσης βιομηχανικών αποβλήτων (επικίνδυνων και μη) και η κατασκευή του πρώτου Χώρου Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) της χώρας! Εκεί, μάλιστα, η εταιρία Mandreco, που δραστηριοποιείται στη διαχείριση αποβλήτων, είχε πάρει την άδεια να διαθέτει απόβλητα από δύο βιομηχανίες της περιοχής.
Με απόφαση του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής εγκρίθηκε, τελικά, μελέτη για την εναπόθεση στην ευρύτερη περιοχή 1.500.000 κυβ. μέτρων αδρανών υλικών, προϊόντων από τις εκσκαφές των σηράγγων, των σταθμών και των φρεάτων, της δυτικής επέκτασης της Γραμμής 3 του μετρό (από Χαϊδάρι έως Πειραιά).
Ως σκοπός προβλήθηκε η περιβαλλοντική αποκατάσταση και η επανένταξη στο φυσικό περιβάλλον των εγκαταλειμμένων ορυγμάτων από την εξόρυξη του βωξίτη. Μετά τα «αναγκαία αντιδιαβρωτικά και υδραυλικά έργα» θα επακολουθήσουν φυτευτικές εργασίες βλαστητικής αποκατάστασης.
Το έργο χαρακτηρίζεται «δασοτεχνικό» και φέρει την έγκριση του Δασαρχείου Αιγάλεω, το οποίο ορίστηκε αρμόδιο για την παρακολούθηση και εποπτεία εκτέλεσης των εργασιών απόθεσης των αδρανών υλικών. Η δε Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής ορίστηκε αρμόδια για τις φυτευτικές εργασίες.
Ο αντιπεριφερειάρχης, Γιάννης Βασιλείου, αναφερόμενος στην εξέλιξη, δήλωσε ότι «Το Μελετάνι μπορεί να ξαναγεννηθεί και εμείς ως Περιφέρεια θα παρακολουθούμε και θα ελέγχουμε τις εργασίες αποκατάστασης της περιοχής». Χαρακτήρισε, μάλιστα, επιβεβλημένη την τοποθέτηση της Δημοτικής Αρχής επί του θέματος.
«Το σχέδιο… μπάζει»
Η κίνηση πολιτών Ecoeleusis και η συλλογικότητα ΠΡΩΣΥΝΑΤ, ωστόσο, με ανακοίνωσή τους εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις, θεωρώντας ότι το σχέδιο… «μπάζει»!
«Η περιβαλλοντική αποκατάσταση των ανοιχτών πληγών που άφησε πίσω της η εξορυκτική δραστηριότητα του βωξίτη στο Μελετάνι, είναι η βασική μας επιδίωξη και η απόθεση των προϊόντων από τις εκσκαφές του μετροπόντικα αλλά και των νέων σταθμών της επέκτασης του μετρό και η συνακόλουθη φύτευση των λεκανών με τήρηση εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων θα ήταν μια ευκαιρία για επαναφορά, έστω και μερική, του τραυματισμένου οικοσυστήματος. Η έγκριση σχεδίου όμως έγινε σε εντελώς αδιαφανείς συνθήκες, χωρίς ενημέρωση του κοινού αλλά και των φορέων της περιοχής», αναφέρουν μεταξύ άλλων.
«Ζητήσαμε από τους εμπλεκόμενους φορείς διευκρινίσεις και διασφαλίσεις-εγγυήσεις για το εγχείρημα και διατυπώσαμε τις προτάσεις μας:
1. Για εκπόνηση σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπλασης.
2. Για ουσιαστικές περιβαλλοντικές δεσμεύσεις και διασφαλίσεις, με αποκλεισμό της χρήσης του χώρου για διαχείριση αποβλήτων και με απομάκρυνση των παράνομων αποθέσεων που έχουν ήδη γίνει στις δύο λεκάνες.
3. Για τη συμμετοχή, κυρίως της Αυτοδιοίκησης των δύο βαθμών, στην παρακολούθηση του έργου σε όλες του τις φάσεις».
Προσθέτουν, επίσης, και το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των αρχικά υπολογιζόμενων προϊόντων εκσκαφής έχει ήδη οδηγηθεί αλλού, με τον κίνδυνο το έργο της ανάπλασης να μείνει ανολοκλήρωτο!
