Το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και οι «διαχωρισμοί»
Tου Τάσου Γκούβα
Τα περισσότερα επεισόδια στο σίριαλ «Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάσσεται» έχουν ήδη παιχτεί. Οι εκλογές τελείωσαν, ο Τσίπρας «απαλλάχθηκε από τα βαρίδια», αλλά μέχρι να ξεκινήσει η προβολή του νέου σίριαλ «η ΤΙΝΑ φέρνει κανονικότητα», θα παιχτούν κάποια ακόμα επεισόδια, που δεν θα θυμίζουν πολύ την τελευταία πενταετία.
Δίπλα στα πιο σημαντικά, έχουμε και μικροεπεισόδια που σχετίζονται με τη συνύπαρξη ή μη, δυνάμεων και ανθρώπων σε ορισμένους χώρους. Το τελευταίο τέτοιο επεισόδιο είχε να κάνει με το 18ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που θα πραγματοποιηθεί στις 16-18 Οκτωβρίου.
Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε η ανακοίνωση για το φεστιβάλ, το οποίο αρχικά ήταν προγραμματισμένο να γίνει στις 3-5 Ιούλη αλλά αναβλήθηκε λόγω της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος. Η ανακοίνωση των διοργανωτών αναφέρει μεταξύ άλλων: «Όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, χωρίς καμία δημοκρατική και λαϊκή νομιμοποίηση και μόνη δικαιολογία το θατσερικό “Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση”, μετέτρεψε το καθάριο “όχι” στα μνημόνια και τη φτώχεια, σε ένα εξίσου σαφές “ναι” στην Ευρωπαϊκή Ένωση της λιτότητας και του κεφαλαίου, θυμώσαμε και πεισμώσαμε».
Ο ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκε να συνυπογράψει την ανακοίνωση αυτή ως κάλεσμα για το φεστιβάλ, για να έρθει λίγο αργότερα η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης που κάνει λόγο για «ακατανόητη απόφαση της Αντιρατσιστικής Κίνησης Θεσσαλονίκης που δημιουργεί τεράστιο συνειδησιακό πρόβλημα σε πολλούς αγωνιστές, οι οποίοι αισθάνονται αποκλεισμένοι από κάποιους, οι οποίοι θεωρούν εαυτούς, ιδιοκτήτες του αντιρατσιστικού κινήματος».
Προχθές, η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης απάντησε με τη σειρά της μέσω μιας ανακοίνωσης με τίτλο «Για τη (μη) συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στο 18ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Κοινωνικής Αλληλεγγύης».
Στην ανακοίνωση αυτή διαβάζουμε: «Η άλλη [επιλογή], ήταν να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο που βαδίζουμε εδώ και 18 χρόνια, και ακόμα περισσότερο τα 5 τελευταία, να αντιπαρατεθούμε μέσα από το κείμενο, το πρόγραμμα και τα συνθήματα του φεστιβάλ με το νέο κύκλο λιτότητας και φτώχειας που προκαλεί το νέο Μνημόνιο και να συγκρουστούμε έτσι αναπόφευκτα και με την κυβέρνηση που το υπέγραψε, το ψήφισε, το εφαρμόζει και, εκ των πραγμάτων, το υπερασπίζεται. Είναι βέβαια φανερό ότι, αν θέλουμε να παραμείνουμε στοιχειωδώς σοβαροί, ένα τέτοιο κείμενο δεν θα μπορούσε να συνυπογράφεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορούσε πια να συμμετέχει ως συνδιοργανωτής στο φεστιβάλ».
Τα γεγονότα δεν είναι ανεξήγητα, αφού τα τελευταία χρόνια σε κινήματα, συλλογικότητες, συνδικαλιστικές παρατάξεις κ.ά. συναντούσε κανείς παντού μέλη, φίλους και ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ που σήμερα καθένας έχει επιλέξει το δρόμο του. Είναι βέβαιο πως θα ακολουθήσουν και αλλού τέτοιοι διαχωρισμοί, διαζύγια, «ξεκαθαρίσματα».
Πραγματικά ερωτηματικά
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι αρκετά. Πρώτα απ’ όλα, δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες. Σε μια αντιρατσιστική εκδήλωση ή μια κίνηση αλληλεγγύης, θεωρητικά θα μπορούσαν να συμμετέχουν άνθρωποι εντελώς διαφορετικών πεποιθήσεων και κομματικών προελεύσεων. Διαφορετική είναι η περίπτωση παρατάξεων και κινήσεων που είναι «δίπλα» στους χώρους άσκησης εξουσίας ή και την ασκούν οι ίδιες (π.χ. πανεπιστήμιο, δημοτικές και περιφερειακές Αρχές κ.λπ.).
Έπειτα, η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ για προσαρμογή στην «κανονικότητα» σχετίζεται και με την «εξαφάνιση» του δίπολου μνημόνιο-αντιμνημόνιο και αυτό θα τον φέρει, αντικειμενικά, απέναντι σε αντιστάσεις που θα υπάρξουν. Αυτό είναι ένα δεδομένο που δύσκολα μπορεί να παραβλεφθεί και θα δημιουργήσει οξύνσεις το αμέσως επόμενο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, τα ζητήματα αυτά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν στα πλαίσια συσχετισμών και σε κλειστές διαδικασίες. Επί της ουσίας, εκείνο που διακυβεύεται δεν είναι το «ξεκαθάρισμα» σε κινήσεις, παρατάξεις, πρωτοβουλίες, αλλά ο ίδιος ο τρόπος που θα υπάρχουν και τα χαρακτηριστικά τους στη νέα πολιτική φάση στην οποία έχουμε εισέλθει.
Το αν θα είναι ή όχι ουσιαστική η πορεία μιας σειράς συλλογικοτήτων από εδώ και πέρα, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον αναγκαίο αναπροσανατολισμό του κοινωνικού κινήματος στις νέες συνθήκες. Τμήμα αυτού του αναπροσανατολισμού δεν μπορεί παρά να είναι και η στάση απέναντι στην κυβέρνηση που προχωρά στην παράδοση της χώρας και την ακύρωση της Αριστεράς.
