Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Με απώτερο στόχο να μπορέσουν και πάλι οι Παριζιάνοι να κάνουν μπάνιο στον Σηκουάνα, η δήμαρχος της γαλλικής πρωτεύουσας Αν Ινταλγκό εγκαινίασε την Πέμπτη μια γιγάντια υπόγεια δεξαμενή που θα συγκρατεί το βρόχινο νερό και θα προστατεύει το ποτάμι από τις πλημμύρες και τη ρύπανση.
Η υπόγεια δεξαμενή του Άουστερλιτς θα είναι έτοιμη να λειτουργήσει στα τέλη του μήνα, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων που θα φιλοξενήσει το Παρίσι το καλοκαίρι. Πέρυσι, ορισμένες αθλητικές διοργανώσεις χρειάστηκε να ακυρωθούν λόγω υπέρβασης των ορίων ρύπανσης, όταν ένα πρόβλημα στο αποχετευτικό δίκτυο εμπόδισε την απορροή του νερού από καταιγίδες.
Η δεξαμενή έχει βάθος 30 μέτρα και χωρητικότητα 46.000 τόνων, ποσότητα που αντιστοιχεί σε 12 πισίνες Ολυμπιακών διαστάσεων, αναφέρει το Reuters. Ένα ελικοειδές κλιμακοστάσιο κατεβαίνει 30 μέτρα μέχρι τον πυθμένα της δεξαμενής (Reuters).
Ήταν το 1988 όταν ο τότε δήμαρχος του Παρισιού Ζακ Σιράκ υποσχόταν ότι μια μέρα θα κολυμπούσε στον Σηκουάνα «παρουσία μαρτύρων». Η υπόσχεσή του δεν έγινε πραγματικότητα. Τώρα όμως είναι η σειρά της Ινταλγκό: «Είναι ένα παιδικό όνειρο που γίνεται πραγματικότητα» δήλωσε η δήμαρχος. «Θυμηθείτε όταν ήσασταν δέκα ετών, καθόσασταν στις όχθες μιας λίμνης και ευχόσασταν να μπορούσατε να κάνετε μια βουτιά». «Όνειρό μας στο Παρίσι είναι να κολυμπάμε στο ποτάμι όπως έκαναν οι Παριζιάνοι πριν από 100 χρόνια» είπε.
Σε περίπτωση σφοδρής βροχόπτωσης, το νερό θα συλλέγεται αρχικά στη δεξαμενή και από εκεί θα διοχετεύεται σε μονάδα βιολογικού καθαρισμού μέσω σήραγγας που περνά κάτω από σταθμό τρένων. Το νερό δεν θα απελευθερώνεται στον Σηκουάνα μέχρι να πέσουν τα επίπεδα ρύπων σε επιτρεπτά επίπεδα. Στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων η ποιότητα του νερού θα ελέγχεται καθημερινά για να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια τα αγωνίσματα του τριάθλου και της κολύμβησης ανοιχτού νερού.
Οι έξι πληγές του Αιγαίου
Σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώνει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η θερμοκρασία των νερών της επιφάνειας του Αιγαίου κατά τα τελευταία 30 χρόνια έχει αυξηθεί κατά περίπου 1,5 βαθμό Κελσίου, «μια σημαντική αύξηση σε τόσο μικρό διάστημα», όπως σχολιάζει ο διευθυντής Ερευνών του ΕΑΑ Κώστας Λαγουβάρδος.
«Και φέτος στο Αιγαίο θα έχουμε θαλάσσιο καύσωνα», εκτιμά ο Θοδωρής Τσιμπίδης, διευθυντής του ινστιτούτου Αρχιπέλαγος που εστιάζει στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. «Από το μέγιστο των 27 βαθμών Κελσίου του καλοκαιριού, κανονικά η θερμοκρασία του νερού πέφτει στους 13-15 βαθμούς, όμως φέτος δεν συνέβη», τονίζει ο ίδιος.
«Η διατήρηση για μεγάλο χρονικό διάστημα πολύ υψηλών τιμών θερμοκρασίας στα νερά της Μεσογείου έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες στους θαλάσσιους οργανισμούς, όπως η μείωση της ανθεκτικότητας σε παθογόνους μικροοργανισμούς και η αύξηση ασθενειών στη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα», προσθέτει από τη μεριά του ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου Δρόσος Κουτσούμπας.
Επιπλέον, η αύξηση της ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα οδηγεί σε δυσμενέστερες συνθήκες και εντός της θάλασσας. Ο Δρόσος Κουτσούμπας εξηγεί: «Οι προσθήκες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξάνουν τελικά την οξύτητα στους ωκεανούς. Η οξίνιση της θάλασσας επηρεάζει αρνητικά την ασβεστοποίηση πολλών θαλάσσιων οργανισμών, από πλαγκτόν έως μαλάκια και κοράλλια, των οποίων ο σκελετός περιέχει ανθρακικό ασβέστιο.»
Με την κλιματική αλλαγή έρχεται και η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, η οποία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 16 εκατοστά τα τελευταία 100 χρόνια στη Μεσόγειο. Σε άμεση σύνδεση με την υπερθέρμανση των υδάτων έρχεται και το ζήτημα της εισβολής ξενικών ειδών στη Μεσόγειο, και συγκεκριμένα στο Αιγαίο Πέλαγος. Όπως εξηγεί ο διευθυντής του «Αρχιπελάγους», η περαιτέρω διάνοιξη της Διώρυγας του Σουέζ το 2015 έκανε τη Μεσόγειο ιδιαίτερα ευάλωτη στην εισαγωγή νέων ειδών από την Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό.
Ως ολιγοτροφικό οικοσύστημα (δηλαδή με μικρή συγκέντρωση θρεπτικών αλάτων), το Αιγαίο είναι ευαίσθητο στην εισαγωγή νέων ειδών, των οποίων η αφομοίωση αποτελεί πρόκληση, καθώς, αν δεν επέλθει, τα εισβολικά είδη μπορούν να εκτοπίσουν τα «ντόπια». Είδη όπως ο λαγοκέφαλος θεωρούνται επικίνδυνα για την ισορροπία του ήδη εύθραυστου οικοσυστήματος. «Έχει πολλαπλασιαστεί σε επιλεγμένες περιοχές, όμως δεν έχει εξαπλωθεί ακόμα. Παρ’ όλα αυτά, αν βρει ένα εγκαταλελειμμένο οικοσύστημα, ο πληθυσμός του γνωρίζει έξαρση», προειδοποιεί ο διευθυντής του «Αρχιπελάγους».
Σύμφωνα με στοιχεία της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, στη Μεσόγειο έχουν εισέλθει συνολικά περίπου 1.000 νέα ξενικά είδη –εκ των οποίων τα 126 ψάρια– προκαλώντας μειώσεις σε ενδημικά είδη, σε ποσοστό έως και 40% σε συγκεκριμένες περιοχές.
Πόλος έλξης τόσο για Έλληνες όσο και για ξένους επισκέπτες, το Αιγαίο απειλείται από τη ραγδαία αύξηση του τουρισμού και ειδικότερα του ναυτιλιακού τουρισμού (yachting). «Μόνο τα τουριστικά σκάφη μπορεί να ξεπεράσουν τις 80.000 το φετινό καλοκαίρι» εκτιμά ο Θανάσης Τσιμπίδης, που δηλώνει ιδιαίτερα ανήσυχος για την καταστροφή που επιφέρουν στο θαλάσσιο περιβάλλον οι άγκυρες των σκαφών.
Η ραγδαία αύξηση του τουρισμού στο Αιγαίο έχει φέρει δυσθεώρητα κέρδη για τους επαγγελματίες του κλάδου, ωστόσο έχει φέρει και δραματική αύξηση της ρύπανσης. Τα αυξημένα λύματα των νησιών κατά το καλοκαίρι και τα λύματα από τα τουριστικά σκάφη, καταλήγουν στη θάλασσα. Μάλιστα, όπως καταγγέλλει ο Θανάσης Τσιμπίδης, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις νησιών όπου δεν λειτουργεί βιολογικός καθαρισμός. «Στη Σάμο υπάρχουν επτά βιολογικοί καθαρισμοί, όμως δεν λειτουργεί κανένας καθώς δεν υπάρχει χημικός μηχανικός στο νησί.»
Το ίδιο ισχύει και με το χημικά επεξεργασμένο νερό από τις πισίνες σπιτιών και ξενοδοχείων, που επιβαρύνει περαιτέρω τα παράκτια οικοσυστήματα. Έτσι, καταλήγουν στη θάλασσα εκατομμύρια λίτρα νερού με χημικά, δημιουργώντας νέα προβλήματα σε αχινούς, μαλάκια και άλλους οργανισμούς. Την ίδια στιγμή, τεράστιο είναι το πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης και με πλαστικά, μικροπλαστικά και νανοπλαστικά. «Μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια, βρίσκαμε περίπου 1 στα 1.000 ψάρια χωρίς μικροπλαστικά στο στομάχι. Πλέον, όλοι οι οργανισμοί έχουν κάποιας μορφής πλαστικό μέσα τους.»
Ακόμα μία μεγάλη πληγή του Αιγαίου αποτελεί η υπεραλίευση. Μάλιστα, όταν αυτό γίνεται με δραστικά εργαλεία, όπως είναι οι μηχανότρατες, οι βιντζότρατες και τα δίχτυα, η ζημιά που καταφέρνει στο θαλάσσιο οικοσύστημα είναι μη αναστρέψιμη. Οι μηχανότρατες, ειδικά, βλάπτουν σημαντικά τον βυθό, καθώς ξεριζώνουν ποσειδωνίες και υφάλους όπου αναπαράγονται τα ψάρια. «Το 70% της ψαριάς με μηχανότρατα είναι ανεπιθύμητο και πετιέται», υπογραμμίζει ο διευθυντής του «Αρχιπελάγους».
Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»
Διάστημα: Φωτογραφία από αστεροειδή προκαλεί δέος
Νέα φωτογραφία από το διάστημα προκαλεί δέος. Ειδικότερα, σε ανάρτηση στο Twitter, φαίνεται μια νέα και άκρως εντυπωσιακή φωτογραφία που φέρεται να τράβηξε περίφημο ρόβερ της NASA ονόματι «Curiosity» (ελληνιστί «Περιέργεια»).
Ουσιαστικά, με αυτήν τη φωτογραφία, λέγεται ότι καταρρίφθηκε ένα διαστημικό ρεκόρ: ότι αυτή είναι η πιο καθαρή εικόνα που τραβήχτηκε ποτέ από τον αστεροειδή Ριούγκου. Πρόκειται για έναν αστεροειδή που κινείται σε κοντινή απόσταση από τη Γη, είναι δυνητικά επικίνδυνος για τον πλανήτη μας, και ανήκει στην ομάδα των «απολλώνειων» αστεροειδών.
Οι διαστάσεις του δεν ξεπερνούν το 1 χιλιόμετρο, κι έχει σκούρο χρώμα. Τα views στην ανάρτηση της NASA έφτασαν τα εκατομμύρια… σε χρόνο dt. «Το κατάμαυρο φόντο είναι τρομακτικό…» αναφέρεται στην ανάρτηση.
Ο Ριούγκου ανακαλύφθηκε το 1999 από αστρονόμους του προγράμματος LINEAR με παρατηρήσεις που έγιναν κοντά στο Σοκόρο του Νέου Μεξικού. Ο αστεροειδής πήρε το όνομα «Ριούγκου», που σημαίνει «Παλάτι του Δράκοντα» στην ιαπωνική γλώσσα, στις 28 Σεπτεμβρίου 2015, όταν ήταν γνωστό ότι αποτελούσε τον στόχο της διαστημικής αποστολής «Χαγιαμπούσα 2».
Στον σχετικό ιαπωνικό λαϊκό μύθο (παραμύθι), το Ριούγκου ήταν ένα μαγικό υποβρύχιο ανάκτορο, στο οποίο ταξίδεψε ο ψαράς Ουρασίμα Τάρο πάνω στη ράχη μιας θαλάσσιας χελώνας και όταν επέστρεψε έφερε μαζί του ένα κουτί με μυστικά, ακριβώς όπως το «Χαγιαμπούσα 2» θα επιστρέψει μία κάψουλα με δείγματα του αστεροειδούς.
