Μια εναλλακτική πρόταση αλληλέγγυας μετακίνησης, δράσης αντίστασης και συνειδητοποιημένης συμπεριφοράς – Με αφορμή τις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης
Του Τάσου Γλαντζή
Η μεταφορά του πολίτη στις πόλεις έχει καταστεί βασανιστική και πολλές φορές αδύνατη, είτε λόγω του οικονομικού κόστους των αστικών συγκοινωνιών, είτε λόγω του κυκλοφοριακού προβλήματος, είτε λόγω της ασυδοσίας και της αναλγησίας των αρμόδιων για τις μεταφορές οργανισμών (υπουργεία, δήμοι, ΟΑΣΘ, Αττικό Μετρό κ.λπ.).
Οι αντιστάσεις της κοινωνίας όπως εκφράζονται ώς σήμερα –καλέσματα, καταγγελίες, πορείες, «συλλαλητήρια» των 300-400 ανθρώπων, παραστάσεις στον ΟΑΣΘ, διαγραφές προστίμων, παρεμβάσεις στην πόλη– αναδεικνύουν τα ανακλαστικά μιας χούφτας ανήσυχων και ενεργών πολιτών, αλλά δεν καταφέρνουν να στήσουν δομές και δίκτυα πραγματικής ανακούφισης και απάντησης στο πρόβλημα κάθε πολίτη σχετικά με τις μετακινήσεις στις πόλεις μας. Κυρίως δεν οδηγούν σε νίκες απέναντι σε μια ελεεινή ακροδεξιά κυβέρνηση που δηλώνει αδιάφορη για όποιο πολιτικό κόστος που κάποτε ήταν φόβητρο για τους επαγγελματίες της πολιτικής.
Ελάχιστη πράξη αντίστασης
Αυτό που θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικό είναι το χτύπημα στην καρδιά του όλου συστήματος αφαίμαξης και υποταγής των πολιτών, έστω στον τομέα του δικαιώματος στη μετακίνηση. Δεν αφορά μόνο τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, τους άνεργους και τις άνεργες. Αφορά κάθε πολίτη που μπορεί να εντάξει πανεύκολα στην καθημερινότητά του μια ελάχιστη πράξη αντίστασης. Μια πράξη αντίστασης που ενδέχεται να εξελιχθεί σε χιονοστιβάδα για τα συμφέροντα των μονοπωλίων, των συγκοινωνιών και τους σχεδιασμούς των πολιτικών παχύδερμων.
Συγκεκριμένα:
- Δημιουργείται μια πλατφόρμα στο Ιnternet (ενδεχομένως από την σημερινή Πρωτοβουλία Ενάντια στις Αυξήσεις Εισιτηρίων) όπου μπορεί ο κάθε κάτοχος Ι.Χ. ή μοτοσυκλέτας να δηλώνει την εθελοντική συμμετοχή του ως αλληλέγγυος μεταφορέας για συγκεκριμένα δρομολόγια, ωράρια και ημερομηνίες. Μετά από ένα στοιχειώδη έλεγχο στοιχείων ταυτοποίησης, εντάσσεται στο δίκτυο.
- Κάθε πολίτης μπορεί να εγγράφεται στο δίκτυο ως υποψήφιος μεταφερόμενος και να εκτυπώνει ή να προμηθεύεται μια ευδιάκριτη κάρτα με το σήμα Χωρίς Εισιτήριο ή όποιο άλλο σύνθημα επιλεγεί.
- Καθημερινά στις στάσεις των λεωφορείων ή οπουδήποτε βλέπει ο πολίτης Ι.Χ. ή δίκυκλο με το αντίστοιχο σηματάκι, σηκώνει την κάρτα του και δηλώνει την πρόθεσή του για μεταφορά. Ας πούμε κάτι σαν οτο-στοπ στην πόλη.
- Η μετακίνησή μας πραγματοποιείται σε βασικούς οδικούς άξονες κατ’ αρχήν, με φιλικό τρόπο, ανθρώπινο, χωρίς οικονομική συναλλαγή και χωρίς να μπορεί να εμποδίσει κανείς την επιβίβαση στο όχημά μου του οποιουδήποτε φίλου μου, μέλους του δικτύου ή ό,τι άλλο.
- Οδηγοί, μεταφορείς χωρίς ταρίφα αν θέλετε, είναι εθελοντές, σύντροφοι, αλληλέγγυοι που αφιερώνουν 1 ή 2 πρωινά ή απογεύματα σε μια συνειδητή πράξη αλληλεγγύης, προσφοράς και γιατί όχι εναλλακτικής αντίστασης.
- Η χρηματοδότηση του κόστους καυσίμων (και μόνον) θα μπορούσε να γίνει με χίλιους δυο τρόπους συμμετοχής πολιτών, λογαριασμούς αλληλεγγύης, εκδηλώσεις, υποστήριξη πολιτικών φορέων, κουτιών αντι-εισιτηρίων κ.λπ.
- Η συνεισφορά των συνειδητοποιημένων πολιτών μπορεί, επιτέλους, να πάρει και άλλη μορφή πέρα από τις κλασικές συνταγές κινητοποιήσεων.
- Η ανάπτυξη των σχέσεων των πολιτών, μέσα στους φρικαλέους ρυθμούς ζωής της πόλης, η ανθρώπινη προσέγγιση των αναγκών και η πρακτική-λειτουργική απάντηση στα προβλήματα συνοψίζονται σε αυτή την πρόταση.
- Αντίστοιχες πρωτοβουλίες λειτουργούν ήδη, π.χ. οι γείτονες που μετακινούνται παρέα, οι εκπαιδευτικοί που οργανώνουν τις μετακινήσεις τους σε άλλες πόλεις, οι διεθνείς ανταλλαγές σπιτιών κυρίως μεταξύ νεολαίων κ.ά.
- Φιλοδοξία είναι να πάρει διαστάσεις μεγαλύτερες από το κίνημα Δεν Πληρώνω με την έννοια πως έχει καθημερινό και διαρκές αντίκτυπο στη ζωή κάθε πολίτη με άποψη.
- Φυσικά και θα υπάρχουν οι κίνδυνοι προβοκάτσιας, αντιδραστικών έως και λυσσασμένων στάσεων συμφερόντων που θίγονται (π.χ. ταξί) παρ’ όλο που είναι προφανές πως όποιος δυσκολεύεται να πληρώσει τον ΟΑΣΘ δεν θα έπαιρνε… ταξί – ή ακόμα και επίκλησης νομικών τεχνασμάτων, ακόμη και διώξεων για την αποτροπή επέκτασης ενός Κινήματος Χωρίς Εισιτήριο. Ποιος μηχανισμός, όμως, μπορεί να με εμποδίσει να επιβιβάσω στο όχημά μου τον\την φίλο\η μου; Αν το επιθυμούν και με τους δικούς τους όρους ποιος θα με εμποδίσει –σε μια Δημοκρατία βέβαια– να επιβιβάσω στο όχημά μου το μέλος ενός club όπου ανήκω;To χρέος κάθε γνήσιου κινήματος δεν είναι να απαντάει οργανωμένα σε όλα αυτά, πολιτικά, νομικά, ηθικά;
Έχει περισσότερο νόημα στο κάτω-κάτω από το «ξόδεμα» δυνάμεων σε συνελεύσεις-ξανασυνελεύσεις, πορείες-ξαναπορείες, συλλαλητήρια-ξανασυλλαλητήρια χωρίς χαμόγελο νίκης.
Στη διάθεση όποιου επιθυμεί την οργάνωση της πρότασης.
Τ. Γλαντζής, [email protected]
