Μοιάζει με παλιά ελαιογραφία, αλλά δεν είναι. Είναι φωτογραφία και απεικονίζει μια λέμβο προσφύγων στις ακτές της Λέσβου. Την τράβηξε και τη δημοσιοποίησε ο Γιώργος Τυρίκος-Εργάς, γνωστός για την πραγματική και ακούραστη προσφορά του στο προσφυγικό και τα κοινωνικά θέματα στο νησί.
Όπως γράφει ο ίδιος:
«Πήγαμε στο ίδιο σημείο πριν λίγες μέρες, πλέον υπάρχει μόνο το κουφάρι της μηχανής, μόλις και προβάλλει ανάμεσα στα βράχια. Μια φωτογραφία που, για την ψαρευτική παρέα μας, θα ορίζει και την χρονιά που πέρασε… και θα ορίζει και τη μνήμη και την ύλη για πολύ-πολύ καιρό ακόμα». Ο Γιώργος Τυρίκος, όμως, δημοσίευσε μόλις προχθές και ένα σχόλιο για την κατάσταση στη Μόρια της Λέσβου. Το βρήκαμε συγκλονιστικό και αποκαλυπτικό, γι αυτό και το αναδημοσιεύουμε εδώ αυτούσιο προς απάντηση των ισχυρισμών που ακούσαμε τις τελευταίες μέρες ότι περίπου όλα «πηγαίνουν ρολόι»…
«Στη Μόρια, στο κολαστήριο, σε παραπήγματα – αυτοσχέδιοι τρόποι θέρμανσης, αυτοσχέδιες παροχές ρεύματος με ενώσεις και καλώδια εδώ και εκεί, με κάτι φωτιές να καίνε ό,τι μπορεί να καεί, πιο πολύ για παρηγοριά. Αυτά τα απέλπιδα δεν θα είναι ικανά να αντιπαλέψουν τη λάσπη και τα νερά και το κρύο που έρχεται. Μου λένε πού μένουν οι Αφρικανοί. Χαλίκι κάτω και απλά μια φλέτσα αφρολέξ για να βάλεις απάνω το σλίπινγκ-μπαγκ. Μέσα στη τέντα η ανάσα αχνίζει, τι μέσα τι έξω. Τέντες στάζουν νερά… Πάνω από δέκα χρόνια στο προσφυγικό. Πήχτρα. Τα ίδια. Με όλους.
Μου λένε να συμμορφωθώ, να παραδεχτώ πως τώρα κάτι γίνεται, πως τουλάχιστον κάποιες οικογένειες είναι καλύτερα. Σε μια συνέντευξη προχθές κάποιος με αποκάλεσε «ονειροπόλο», ελέγχουμε λέει το ίντερνετ και δεν είμαστε ρεαλιστές.
Μας ζητούν ρεαλισμό. Παράξενο νου πρέπει να έχουμε εδώ που δεν βολεύεται με την πληροφορία των ορισμένων που είναι καλύτερα, αλλά πάει και σφηνώνει πάντα κοντά στους εκατοντάδες που πάλι, ξανά, απαράλλαχτα θα υπόκεινται βασανιστήρια -γιατί περί αυτού πρόκειται-. Πρέπει δηλαδή να το βουλώσεις και να πεις: εαυτούλη μου, Ευρώπη, κ. Μουζάλα, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, κόσμε, ακαδημαϊκοί, ΜΚΟ, πλανήτη, καλά τα πάμε. Μπράβο. «Αυτός ο κόσμος είναι ο καλύτερος δυνατός». Συγνώμη παιδιά. Δεν παίζει αυτός ο ρεαλισμός σας. Για έναν λόγο κυρίως. Γιατί αν εσείς ήσασταν εκεί τις μέρες που έρχονται, δεν θα σας έφτανε που κάποιοι δίπλα σας έχουν κάτι ενώ εσείς και άλλοι τόσοι θα κοιμηθούν πάλι στον ψόφο. Δε θα σας έφτανε καμιά δικαιολογία καθώς θα βλέπατε εκατομμύρια ευρώ να χορεύουν τριγύρω και όλα να πηγαίνουν παντού εκτός από το παγωμένο σαρκίο σας. Δε θα σας έφτανε κανένα επιχείρημα γιατί κανένα επιχείρημα δεν καλύπτει τη γυμνότερη αλήθεια: πως έχουν αποφασίσει να υποφέρεις και αυτό δεν αλλάζει γιατί γίνεται μετά λόγου γνώσης. Ποιοί είναι όμως «αυτοί που αποφάσισαν»; Α, δεν θα τους βρεις ποτέ. Όλοι έχουν καλές προθέσεις και κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν».
Να περνούν οι μήνες και να μην σου έχουν πάρει καν την πρώτη συνέντευξη. Να τρως τα ίδια φαγητά μέχρι να αρνείται ο λάρυγγάς σου να καταπιεί… Να σε πιέζει η οικογένειά σου πίσω, να ξέρεις πως το παιδί και η γυναίκα σου περιμένουν μόνοι κάπου και να σου λένε «πέρνα αύριο». Και να ψοφάς στο κρύο, να έχεις αδυνατίσει, τα νεύρα σου να είναι σπασμένα… Και δαίμονας αν γίνεις, και αν φλιπάρεις και τα σπάσεις όλα, και αυτό υπολογισμένο είναι. Η Δύση φτιάχνει με ακρίβεια ακόμα και τους δαίμονές της. Ρε σεις, εφόσον σαν κοινωνία δεχόμαστε αυτό που συμβαίνει στη Μόρια δίχως κουβέντα, έχουμε ξοφλήσει. Νεκροί είμαστε και απλά μας κρατάνε ζωντανούς με ψέματα, λίπη, φάρμακα και κονσέρβες για να ψηφίζουμε και να καταναλώνουμε. Δεν έχει κάτι άλλο. Α ναι… καλή χρονιά.
Γιώργος Τυρίκος-Εργάς»
