του Νίκου Γρυλλάκη (*)
Ο Νίκος Γρυλλάκης υπήρξε ένας σοβαρός και έντιμος δημοσιογράφος της ΕΡΤ, που πέθανε ξαφνικά, πριν μερικούς μήνες. Το κείμενο που αναδημοσιεύεται στην συνέχεια ας το λάβουν υπόψιν οι «αρμόδιοι» κυβερνητικοί παράγοντες, αν επιδιώκουν όντως την «δίκαιη ανάπτυξη» και την «κοινωνική δικαιοσύνη»…
Πάνος Τότσικας
Η νέα εξαγγελία για παραχωρήσεις μέσω εξαγοράς καταπατημένης δημόσιας γης επαναφέρει στο προσκήνιο «αμαρτωλές» ιστορίες του παρελθόντος. Στην Αττική 8 στα 10 ακίνητα του δημοσίου βρίσκονται στα χέρια των καταπατητών. Στη Θεσσαλία και στη Στερεά Ελλάδα 7 στα 10 και στα νησιά του Αιγαίου 6 στα 10. Εκτιμάται ότι από το σύνολο της δημόσιας περιουσίας έχει καταπατηθεί το 47% των αστικών ακινήτων και το 64% των αγροτικών εκτάσεων.
Οι κομπίνες των επιτήδειων ξεκίνησαν δεκαετίες πριν. Με τα περίφημα «ανταλλάξιμα», δηλαδή περιουσία που έπρεπε να πάρουν οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των «ανταλλάξιμων» πέρασε στα χέρια άσχετων. Στην Αττική, όπου το 80% της δημόσιας γης είναι καταπατημένο η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου εντοπίζει μεταξύ Νέας Ερυθραίας-Μαραθώνα και εθνικής οδού μια από τις ζώνες του μεγάλου «πλιάτσικου».
«Πανηγύρι» είχε γίνει στις περιοχές Ροδόπολης, Σταμάτας, Άγιου Στεφάνου, Άνοιξης, Διόνυσου, Νέας Ερυθραίας, Μαραθώνα και Κρυονερίου για τις μεγάλες αποκαλύψεις. Το μεγαλύτερο μέρος των καταπατημένων σήμερα εκτάσεων ήταν δάσος στο παρελθόν.
Η επανάκτησή τους από το δημόσιο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Και η δικαστική οδός που συνήθως ακολουθείται δεν εξασφαλίζει, πάντα, αποφάσεις υπέρ του δημοσίου. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση εκτάσεως στη Νέα Ερυθραία. Ένας δικηγόρος της περιοχής χρειάστηκε να καταγγείλει ότι καταπατήθηκε έκταση μεγαλύτερη των 200 στρεμμάτων στην περιοχή Μορτερό ή Καστρίτσα για να εξαναγκαστεί το δημόσιο να προχωρήσει έρευνα. Συντάχθηκαν δύο εκθέσεις ερευνάς και τέσσερις τεχνικές εκθέσεις και τελικά η υπόθεση έφτασε στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο.
Στις περιοχές μεταξύ Μαραθώνα και εθνικής οδού οι καταπατήσεις αντιστοιχούν στο 30% του συνόλου της δημόσιας περιουσίας που διεκδικεί από ιδιώτες στην Αττική το υπουργείο Οικονομικών. Συνολικά στην Αττική η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου έχει καταγράψει, ως δημόσια περιουσία, πάνω από 6.000 ακίνητα
Η ιστορία ξεκίνησε το 1977 και ύστερα από 15 χρόνια η εκτίμηση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου ήταν πως η δασική έκταση ανήκει στο δημόσιο και η μη δασική στους ιδιώτες. Προφανώς οι τελευταίοι παρουσίασαν κάποια πιστοποιητικά ή επικαλέστηκαν μαρτυρίες. Το δημόσιο επέμεινε. Θεωρούσε ότι όλη η έκταση του ανήκει. Οι καταπατητές είχαν δράσει πολύ πριν από τον πόλεμο. Αναφέρεται απόφαση του 1929 της Αεροπορικής Άμυνας για διοικητική αποβολή των καταπατητών. Η απόφαση, όμως, αυτή δεν εκτελέστηκε ποτέ με αποτέλεσμα η μεγάλη αυτή έκταση, τεράστιας εμπορικής αξίας σήμερα, να βρίσκεται στα χέρια των κληρονόμων των καταπατητών ή να έχει πουληθεί.
Αντίστοιχες είναι οι ιστορίες άλλων μεγάλων εκτάσεων στις παρυφές της Πεντέλης, της πιο λεηλατημένης ζώνης της Αττικής. «Η εικόνα είναι απογοητευτική. Σχεδόν καμιά έκταση του δημοσίου στη Σταμάτα και το Διόνυσο δεν έχει γλυτώσει από τα αρπακτικά της αγοράς», επισημαίνει χαρακτηριστικά ανώτερο στέλεχος της Κτηματικής Εταιρίας του Δημοσίου.
Στις περιοχές μεταξύ Μαραθώνα και εθνικής οδού οι καταπατήσεις αντιστοιχούν στο 30% του συνόλου της δημόσιας περιουσίας που διεκδικεί από ιδιώτες στην Αττική το υπουργείο Οικονομικών. Συνολικά στην Αττική η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου έχει καταγράψει, ως δημόσια περιουσία, πάνω από 6.000 ακίνητα.
Η δράση των καταπατητών στις βορειανατολικές παρυφές της Πεντέλης εντάθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, μετά την απογείωση των εμπορικών τιμών των ακινήτων σε αυτήν την περιοχή της Αττικής. Η έκρηξη των τιμών ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης ζήτησης που προκάλεσε η μαζική μετακίνηση πληθυσμού, για μόνιμη πλέον εγκατάσταση, από άλλες περιοχές του νομού. Η βιομηχανία «παραγωγής οικοπέδων» ανέβασε στροφές. Τα καταπατημένα βγήκαν στην αγορά. Οι αποψιλώσεις που έφεραν οι πυρκαγιές , οι καθυστερήσεις στις αναδασώσεις και κυρίως η αδιαφορία της πολιτείας για την περιφρούρηση της κρατικής περιουσίας διευκόλυναν τα «παιχνίδια» των επιτήδειων.
Σήμερα όλες οι μεγαλύτερες των 20 στρεμμάτων εκτάσεις του δημοσίου, που έχουν καταπατηθεί στη συγκεκριμένη περιοχή, αποτελούν «τσιφλίκια» επιτήδειων. Ανακαλύφθηκαν τίτλοι, επιστρατεύτηκαν συμφωνητικά και εφευρέθηκαν αποφάσεις που ενέδυσαν με το μανδύα της νομιμοφάνειας, τα καταπατημένα.
(*) Δημοσιεύτηκε στις 12 Μαρτίου 2018 στην ιστοσελίδα ecopress.gr
