Επιμέλεια: Γιώργος Κυριακού
Ο «Σύλλογος Βορειοηπειρωτών Ηνωμένου Βασιλείου», με έδρα το Λονδίνο, ιδρύθηκε το 2021. Ο Δρόμος, συνεχίζοντας την έρευνα για τη διασπορά των Βορειοηπειρωτών, συνομίλησε με την Άννα Ζίνγκου, μέλος του Συλλόγου:
Έχει αρκετούς Βορειοηπειρώτες στην Αγγλία; Πώς βρεθήκατε στο Λονδίνο οι περισσότεροι;
Είμαστε αρκετοί. Οι περισσότεροι –μη σου πω όλοι– ήρθαμε την εποχή της οικονομικής κρίσης από την Ελλάδα και ζήσαμε δεύτερη μετανάστευση. Έχουμε αφήσει δικούς μας ανθρώπους και στην Ελλάδα και στα χωριά μας. Εγώ είμαι από τη Γράσδιανη, στα Ριζά του Δήμου Φοινίκης.
Λίγα λόγια για τον Σύλλογό σας;
Όσο πιο μακριά από τα πάτρια εδάφη, τόσο πιο κοντά θέλουμε να είμαστε στα ήθη, στα έθιμα, στην πίστη και στις παραδόσεις μας. Με πρωτοβουλία του Γιώργου Τζιώλλου, της Χριστίνας Κόλλια και άλλων πολλών θερμών συμπαραστατών, ιδρύθηκε ο Σύλλογος πριν από ενάμιση χρόνο περίπου, για να συσπειρώσει Βορειοηπειρώτες με καταγωγή από διάφορες περιοχές. Στόχος, πρώτα απ’ όλα να γνωριστούμε. Δουλεύουμε πολύ –εδώ δεν έχει Σαββατοκύριακα– και είναι πολύτιμος ο χρόνος όταν ανταμώνουμε.
Διοργανώνετε εκδηλώσεις;
Ναι, για παράδειγμα χοροεσπερίδες, κι είναι πολύ σημαντικές. Είναι ο καλύτερος τρόπος να επιβιώσει η κουλτούρα μας στο Λονδίνο, να μην χανόμαστε. Μαζευόμαστε γύρω στα 200 άτομα. «Τρώμε» όμως επικρίσεις, του τύπου «όλο χορούς κάνουν»… Αλλά με ποιον άλλο τρόπο θα βρεθούμε, θα εκφράσουμε αυτό που είμαστε και θα συζητήσουμε για τα προβλήματα της ιδιαίτερης πατρίδας μας; Ανταλλάσσουμε νέα, σκεφτόμαστε πώς θα βοηθήσουμε συλλογικά, όχι μόνο ως άτομα. Για παράδειγμα, θέλουμε να στηρίξουμε μια ιδέα της νεολαίας του χωριού Άνω Λεσινίτσας για εκπαιδευτικό πρόγραμμα επισκέψεων σε ιστορικούς χώρους.
Τι σκέφτεστε ως Σύλλογος για το μέλλον;
Ακόμα είμαστε στην αρχή. Δεν έχουμε καλά-καλά οργανωθεί. Θέλουμε να κάνουμε ένα χορευτικό, ένα πολυφωνικό. Έχουμε προγραμματίσει να μας φτιάξει στολές μια κοντοχωριανή μας. Θέλουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους στα χωριά μας, την εκπαίδευση των παιδιών, τα προβλήματα υποδομών κ.λπ. Ζουν εκεί οι γονείς μας, σακατεμένοι από την «καλοπέραση». Ο πιο νέος του χωριού μου είναι στα 70… Τα χωριά μας λέμε ότι είναι «πίσω από τον ήλιο». Το ασθενοφόρο δεν μπορεί να πλησιάσει στον δρόμο που μένει η μάνα με τον αδερφό μου. Τα γλέντια δεν λύνουν τα προβλήματα, αλλά βοηθάνε να κάνουμε εράνους. Στις εκδηλώσεις μας έρχονται και Αλβανοί: έχουμε επικριθεί και γι’ αυτό. Εμείς δεν ζητάμε ταυτότητες. Δεν έχουμε έχθρα με τους Αλβανούς, πρώτον γιατί βρισκόμαστε εν καιρώ ειρήνης, και δεύτερον επειδή το μίσος και ο ρατσισμός είναι μακριά από τη νοοτροπία και την κουλτούρα μας. Το καταστατικό μας αναφέρει πως είναι καλοδεχούμενος όποιος μιλάει ελληνικά και σέβεται αυτό που είμαστε.
Έχετε σχέσεις με άλλους Συλλόγους;
Ναι, όλοι μας γνωρίζουμε μέλη άλλων συλλόγων και αδελφοτήτων και παίρνουμε ιδέες, όπως οι Τσαουσιώτες*, οι Βαγκαλιώτες, που αυτήν την περίοδο κάνουν μια πολύ επιτυχημένη καμπάνια με τον πρόεδρό τους Αλέξανδρο Μπάρη, οι Σύλλογοι της Δίβρης, της Άνω Λεσινίτσας κ.ά., όπως ο αθλητικός όμιλος ΠΑΟ Φοινικαίων και η πρόεδρός του Μαρία Γιώτη – η οποία με τον σύζυγό της μας τίμησαν στην πρώτη μας εκδήλωση κοπής πίτας, ερχόμενοι από την Αθήνα για αυτόν το σκοπό.
«Δεν έχουμε έχθρα με τους Αλβανούς, πρώτον γιατί βρισκόμαστε εν καιρώ ειρήνης, και δεύτερον επειδή το μίσος και ο ρατσισμός είναι μακριά από τη νοοτροπία και την κουλτούρα μας»
Προβλήματα γενικά που υπάρχουν;
Τα νέα παιδιά είναι λίγο επηρεασμένα από τη ζωή στην Αγγλία, λίγο από φαινόμενα της Ελλάδας. Πολλά έχουν γεννηθεί εδώ, άλλα δεν έχουν επισκεφθεί το χωριό τους. Θέλουμε να τα «τραβήξουμε» κοντά στον Σύλλογο για να κρατήσουν την ταυτότητά μας. Από την άλλη, θέλουμε να βοηθήσουμε να ζωντανέψουν λίγο τα χωριά μας, κι όχι μόνο το καλοκαίρι που γεμίζουν. Αλλά γι’ αυτό, πρώτα πρέπει να φτιάξουμε μια ισχυρή κοινότητα στο Λονδίνο.
Εσείς θα μπορούσατε να επιβιώσετε στο χωριό σας, έστω και δύσκολα;
Όχι. Είναι αδύνατον να επιβιώσουμε, και ιδιαίτερα τα νέα παιδιά, που τα έχει τόσο ανάγκη ο τόπος μας. Ακόμα νιώθω ότι, 32 χρόνια από την πρώτη μετανάστευση στην Ελλάδα, η ζωή μου είναι σε βαλίτσες. Τα προβλήματα είναι μεγάλα. Ας πούμε, ακόμα δεν έχουμε έναν στρωμένο δρόμο. Οι επειγόντως ασθενείς κινδυνεύουν αν θέλουν να πάνε σε νοσοκομείο στην Ηγουμενίτσα, που είναι μια ώρα ο δρόμος από τη Γράσδιανη. Για τους Αγίους Σαράντα είναι τρεις ώρες! Σε ένα μεγάλο μέρος του δρόμου δεν έχουμε σήμα στο τηλέφωνο. Θέλω να μοιραστώ ένα παράπονο: το ελληνικό κράτος δεν μάς φρόντισε όπως έπρεπε… Το όνειρό μου, που το έχουν κι άλλοι, είναι να επιστρέψω γερή και υγιής στο χωριό μου, μετά από κάποια χρόνια, με την οικογένειά μου.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
- Ανταμώματα
Βούιξε ο τόπος τον Αύγουστο. Πανηγύρια, το Φιλμ Φεστιβάλ Δρόπολης, ο αγώνας Dropolli Run, η ποδηλασία στο Πωγώνι, το φεστιβάλ στη Λειβαδιά της Φοινίκης (βλ. φωτογραφία), οι επισκέψεις σε αρχαία και βυζαντινά μνημεία, σε ποτάμια και θάλασσες. Όσοι δεν προκάματε να επισκεφτείτε τους «απ’ έκει» προγραμματίστε το Φθινόπωρο, τον Χειμώνα ή ακόμα και την Άνοιξη. Ο Αύγουστος του 2023 αργεί…
- Θερινή Χιμάρα: νερό μόνο για τους «στρατηγικούς επενδυτές»!
«Για τρεις συνεχόμενες ημέρες στην περιοχή της Χιμάρας δεν υπήρχε νερό. Σε κάποια χωριά η υδροδότηση γίνεται δύο ώρες την ημέρα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να αναγκάζονται να γεμίζουν ντεπόζιτα και κουβάδες. Και όλα αυτά την ώρα που η Αλβανία έχει το ακριβότερο τιμολόγιο χρέωσης νερού σε όλη την Ευρώπη… Οι ξενοδόχοι δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τους επισκέπτες τους, με αποτέλεσμα απανωτές ακυρώσεις… Το πρόβλημα απομακρύνει και τους νέους Χιμαριώτες που επισκέπτονται τις πατρογονικές τους εστίες… Πώς γίνεται τα μεγάλα resorts, γεννήματα των μεγάλων στρατηγικών επενδύσεων, να έχουν κανονική παροχή νερού όλο το 24ωρο, ενώ όλοι οι υπόλοιποι κάτοικοι –απλά νοικοκυριά, ξενοδοχειακές δομές ντόπιων κατοίκων– να υποφέρουν χωρίς νερό;» (αποσπάσματα από ανακοίνωση της ΔΕΕΕΜ «Ομόνοια» Χιμάρας)
- Η αλβανική Χιμάρα
Ο δήμαρχος Χιμάρας Γιώργος Γκόρος χρηματοδότησε εκδήλωση με ομιλητή «λόγιο» της αλβανικής τηλεόρασης, ο οποίος μεταξύ άλλων έθιξε θέματα όπως «Ο κατασκευασμένος μύθος της Βορείου Ηπείρου» και «Η συμβολή της Χιμάρας στην αλβανολογία». Άξιος ο μισθός του πρώην Έλληνα Gjergji Goro, όπως πλέον αποκαλείται.
- Μακρύς ο δρόμος για το Πωγώνι Δρόπολης
Ο Δήμος Δρόπολης και Πωγωνίου θα αναλάβει το έργο ανακαίνισης 2 χιλιομέτρων δρόμου για το πολύπαθο Πωγώνι, ύψους 150.000 ευρώ, σε συνεργασία με την ελληνική Πρεσβεία. Και με τον υπόλοιπο δρόμο τι γίνεται, κύριοι του ελλαδικού ΥΠΕΞ και κύριοι του αλβανικού ΥΠΕΣ;
- Απογραφή
Μετά την ανακοίνωση της αλβανικής INSTAT ότι η απογραφή του πληθυσμού αναβάλλεται για το 2023, δίνεται η δυνατότητα χρόνου για εγγραφές στα δημοτικά μητρώα, γάμων και γεννήσεων, για έκδοση της νέας ταυτότητας αλλά κυρίως για συντονισμό με στόχο την ενωτική παρουσία των Βορειοηπειρωτών.
