Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Το φύτεμα νέων δέντρων, με στόχο την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, θα έχει μία πρόσθετη επίπτωση, την αύξηση των βροχοπτώσεων τα καλοκαίρια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μία νέα μελέτη. Η έρευνα εκτιμά ότι η μετατροπή αγροτικής γης σε δάση μπορεί να αυξήσει τις ετήσιες καλοκαιρινές βροχές στην Ευρώπη κατά 7,6% κατά μέσο όρο, κάτι που αφορά και τις μεσογειακές περιοχές, όπως η χώρα μας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Ρόνι Μέγιερ του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΤΗ) της Ζυρίχης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών «Nature Geoscience», σύμφωνα με το BBC, βρήκαν ότι η προσθήκη έξτρα δέντρων μεταβάλλει το «μοτίβο» των βροχών (συχνότητα, περιοδικότητα κ.ά.) και πέρα από τα νέα δάση. Όπως ανέφεραν, η φύτευση πρόσθετων δέντρων μπορεί να αντισταθμίσει –εν μέρει– την αύξηση της ξηρασίας που αναμένεται λόγω της κλιματικής αλλαγής (ιδίως στη Νότια Ευρώπη, όπου βρίσκεται και η Ελλάδα).
Η νέα μελέτη εκτιμά ότι αν υπάρχει μία αύξηση κατά 20% στη δασική έκταση, λίγο-πολύ ομοιόμορφα στην Ευρώπη, αυτό θα αυξήσει τις τοπικές βροχοπτώσεις, περισσότερο τον χειμώνα, αλλά και τα καλοκαίρια.
Από την άλλη πλευρά, μπορεί να υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις σε περιοχές της Ευρώπης, όπως στις ακτές του Ατλαντικού που ήδη πλήττονται από πολλές βροχές και οι οποίες μπορεί να γίνουν πιο έντονες με την προσθήκη νέων δέντρων. Τα νέα δάση τείνουν να επιφέρουν εξάτμιση περισσότερης υγρασίας στην ατμόσφαιρα από ό,τι οι καλλιεργημένες εκτάσεις και αυτό είναι ο βασικός λόγος για τις αυξημένες βροχοπτώσεις στις γύρω από τα δάση περιοχές. Σύμφωνα με τη μελέτη, το φύτεμα περισσότερων δέντρων σε μία χώρα μπορεί να έχει επιπτώσεις –θετικές ή αρνητικές– από άποψη βροχοπτώσεων και σε μία γειτονική χώρα που δεν έχει κάνει αναδασώσεις.
Όσον αφορά την ίδια την κλιματική αλλαγή, ο καθηγητής Βιμ Τιερί του Ελευθέρου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών τόνισε πως «το φύτεμα δέντρων ασφαλώς δεν συνιστά μία γρήγορη λύση για την κλιματική αλλαγή. Η προσθήκη νέων δέντρων ή η αποκατάσταση χαμένων δασών ποτέ δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις εκπομπές “αερίων του θερμοκηπίου” που προκύπτουν από την καύση των ορυκτών καυσίμων. Συνεπώς, η προτεραιότητα είναι να σταματήσουμε αυτές τις εκπομπές. Επιπλέον, επειδή ο περιορισμός των εκπομπών δεν θα είναι αρκετός, πρέπει επίσης να αφαιρούμε με ενεργητικό τρόπο άνθρακα από την ατμόσφαιρα, αν θέλουμε η άνοδος της θερμοκρασίας να μην ξεπεράσει τον ενάμισι βαθμό Κελσίου. Από αυτήν την άποψη, το φύτεμα δέντρων εμφανίζεται ως μία πιθανή λύση για τη δημιουργία αρνητικών εκπομπών (σ.σ. απορρόφηση άνθρακα από τα δάση), αλλά το φύτεμα δεν μπορεί ποτέ να αποτελεί δικαιολογία για να μην κάνουμε ό,τι μπορούμε προκειμένου να μειώσουμε τις εκπομπές άνθρακα».
Πηγή: ΑΠΕ
Σεισμοί στον Άρη
Ένα μικρό ρομποτικό αντικείμενο με τη μορφή χελώνας που κάθεται ακίνητο στο έδαφος του Άρη, μας έχει προσφέρει ανεκτίμητα δεδομένα για την εσωτερική δομή του Κόκκινου Πλανήτη. Το Mars InSight lander έχει ανιχνεύσει 733 σεισμούς και χρησιμοποιώντας 35 από αυτούς δημιούργησε μία λεπτομερή εικόνα του φλοιού, του μανδύα και του πυρήνα του Άρη.
Οι επιστήμονες χρειάστηκαν εκατοντάδες χρόνια για να μετρήσουν τον πυρήνα της Γης. Μετά τις αποστολές Apollo, χρειάστηκαν 40 χρόνια για να μετρήσουν τον πυρήνα της Σελήνης. Το InSight χρειάστηκε μόλις δύο χρόνια για να μετρήσει τον πυρήνα του Άρη. Μέχρι πρόσφατα θεωρούσαμε πως ο Άρης δεν ήταν ιδιαίτερα δραστήριος γεωλογικά. Δεν έχει τεκτονικές πλάκες και παρόλο που υπάρχουν αρχαίες ηφαιστειακές περιοχές, δεν έχει διαπιστωθεί ηφαιστειακή δραστηριότητα, ενώ δε διαθέτει και ένα παγκόσμιο μαγνητικό πεδίο όπως η Γη. Ωστόσο πρόσφατες παρατηρήσεις αποκάλυψαν πως ο πλανήτης δεν είναι τόσο νεκρός όσο νομίζαμε και τον Απρίλιο του 2019, το InSight εντόπισε τους πρώτους σεισμούς.
Τα απευθείας σεισμικά κύματα ενός σεισμού είναι σαν τον ήχο των φωνών μας στο βουνό. Παράγουν ηχώ. Και αυτή η ηχώ αντανακλάται στον πυρήνα, στον φλοιό, στον μανδύα, ακόμα και στην επιφάνεια του Άρη.
Κατά μέσο όρο ο φλοιός είναι 24-72 χιλιόμετρα, ενώ αποτελείται από τουλάχιστον δύο επίπεδα, με το πάνω να είναι απροσδόκητα πορώδες. Ο μανδύας αποτελείται από ένα επίπεδο πετρωμάτων (η Γη έχει δύο) με τη λιθόσφαιρα να επεκτείνεται στα 400-600 χιλιόμετρα (ενώ η Γη έχει 100 χιλιόμετρα). Τόσο ο φλοιός όσο και ο μανδύας είναι πλούσιοι σε ραδιενεργά υλικά.
Ο πυρήνας είναι πολύ μεγαλύτερος από ό,τι περιμέναμε. Έχει μία ακτίνα 1.830 χιλιομέτρων ξεπερνώντας το μισό της γήινης πλανητικής ακτίνας των 3.390 χιλιομέτρων. Ο πυρήνας είναι υγρός και παρά το μεγάλο μέγεθός του έχει μικρότερη πυκνότητα από ό,τι νομίζαμε. Επομένως έχει ελαφρύτερα στοιχεία όπως θείο, οξυγόνο, άνθρακα και υδρογόνο μαζί με τα αναμενόμενα σίδηρο και νικέλιο.
Οι πληροφορίες αυτές θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε πώς έχασε το μαγνητικό του πεδίο ο Άρης, γεγονός που με τη σειρά του θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς πίσω από τα πλανητικά δυναμό και μαγνητικά πεδία γενικότερα, ακόμα και αυτό της Γης.
ΑΜΕ-ΜΠΕ
Η Γερμανία προσθέτει μεγαλύτερο κίνδυνο στις παιδικές χαρές της
Στη Γερμανία, σε ορισμένα από τα όργανα αναρρίχησης οι κατασκευές τους είναι πλέον τριώροφες.
Και ποιος το ζητάει αυτό; Οι ασφαλιστικές εταιρείες!
Θέλουν τα παιδιά να μεγαλώσουν με «ικανότητες αντιμετώπισης του κινδύνου». Κατά ειρωνικό τρόπο, η κουλτούρα της «ασφάλειας» μειώνει τις ικανότητες αξιολόγησης του κινδύνου των παιδιών, κατά την εκτίμησή τους. «Πρόκειται για φανταστική πρόοδο στην κατανόηση της παιδικής ηλικίας ως την κατάλληλη στιγμή που τα παιδιά θα μάθουν να αναγνωρίζουν και να μετριάζουν τον κίνδυνο», λέει ο Gever Tulley, ιδρυτής του San Francisco Brightworks School και συγγραφέας του 50 Dangerous Things (You Should Let Your Children Do). Η ιδέα να αφήσουμε τα παιδιά να αναπτύξουν κάποιες βασικές ικανότητες αναρρίχησης έχει αυξηθεί σε δημοτικότητα στη Γερμανία. Μια σημαντική μελέτη του 2004, είχε βρει ότι «τα παιδιά που είχαν βελτιώσει τις κινητικές τους δεξιότητες στις παιδικές χαρές σε μικρή ηλικία είχαν λιγότερες πιθανότητες να υποστούν ατυχήματα καθώς μεγάλωναν», σύμφωνα με τον Guardian.
Με τους νέους να περνούν όλο και περισσότερο χρόνο στο σπίτι τους, η ένωση κάλυψης των νόμιμων ασφαλιστών ατυχημάτων στη Γερμανία το περασμένο έτος ζήτησε περισσότερες παιδικές χαρές που να διδάσκουν στα παιδιά και να αναπτύξουν την «ικανότητα κινδύνου»… Την πρώτη εβδομάδα που εγκαταστάθηκαν, λέει η Siobhan: «Ένα κορίτσι έπεσε και έσπασε το χέρι της. Ως Αμερικανίδα, περίμενα νευρικά την οργή που σίγουρα θα ακολουθούσε. Η καρδιά μου είχε φτάσει στον λαιμό μου καθώς κρυφάκουγα τους άλλους γονείς την επόμενη μέρα, ενώ καθόμουν στο αυτοκίνητο μου για την παραλαβή του παιδιού μου. Τι άκουσα από τους γονείς; “Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να έχουν τους περιορισμούς τους!”»
Δεν υπήρξαν μηνύσεις και κλήσεις για να απομακρυνθεί αυτός ο εξοπλισμός. «Ακόμη και οι διεθνείς οργανισμοί ασφάλειας προτύπων προσεγγίζουν μια πιο ισορροπημένη άποψη υπέρ του κινδύνου», λέει ο Tim Gill, συγγραφέας του Urban Playgrounds: How Child-Friendly Planning and Design.
Ενώ εδώ στις ΗΠΑ, παρότι η όρεξη για ρίσκο είναι ίσως λίγο πιο αργή στην κυριάρχησή της, η Νέα Υόρκη έχτισε το 2016, την πρώτη της παιδική χαρά περιπέτειας, «The Yard», με σφυριά, καρφιά και άφθονο ξύλο και πριόνια. Στέκεται μάλιστα στο δόγμα ότι στον χώρο αυτό: «Δεν επιτρέπονται οι γονείς.»
Και ως συμμέτοχος σχεδιασμού παιχνιδιών, μπορώ να βεβαιώσω ότι πολλοί μελετητές είναι πρόθυμοι για να δημιουργήσουν πιο συναρπαστικές παιδικές χαρές.
Μ. Καπάνταης, Δασολόγος- Περιβαλλοντολόγος
