Ανάπτυξη με κάθε τίμημα
Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων άνοιξε στις 14 Μαΐου το δρόμο στους «επενδυτές» για αναοριοθέτηση του ιστορικού τόπου του νησιού, αγνοώντας τις έντονες αντιδράσεις των ίδιων των ανθρώπων που εξορίστηκαν και φυλακίσθηκαν εκεί. Είχε προηγηθεί η θετική γνώμη από το Δημοτικό Συμβούλιο Σύρου (στην οποία υπάγεται διοικητικά η Γυάρος) στα αιτήματα μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στον τομέα εκμετάλλευσης της αιολικής ενέργειας και επιθυμούν να τοποθετήσουν ανεμογεννήτριες στη Γυάρο. Σε επιστολή τους προς το Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων ο Σύλλογος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων 1967-1974, αλλά και ο Σύλλογος «Γυάρος-Ιστορική Μνήμη» τονίζουν πως τυχόν υιοθέτηση του αιτήματος των επιχειρηματικών ομίλων, θα σημάνει την ολοκληρωτική αλλοίωση της μορφολογίας του νησιού με την κατασκευή μεγάλου λιμενικού έργου, τη διάνοιξη δρόμων, την τοποθέτηση ενός μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών ή και συστημάτων φωτοβολταϊκών κ.λπ.
Υπενθύμισαν (μάταια, όπως αποδείχτηκε),ότι για τη Γυάρο έχει εκδοθεί υπουργική απόφαση το 2002 (επί κυβερνήσεως Σημίτη και υπουργών Σηφουνάκη και Βενιζέλου) με την οποία το σύνολο του νησιού χαρακτηρίστηκε τόπος Ιστορικής Μνήμης. Ο χαρακτηρισμός της Γυάρου, ως ιστορικός τόπος, βασίστηκε στη μελέτη της επιτροπής που συγκροτήθηκε από το υπουργείο Αιγαίου, στην οποία συμμετείχαν αγωνιστές που πέρασαν από τη Γυάρο ή άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης, καθώς και ειδικοί επιστήμονες. Η επιτροπή εκείνη έκρινε ομόφωνα, πως για να διαφυλαχθεί η ιστορικότητα του τόπου δεν πρέπει να υπάρχει στο νησί οποιαδήποτε επιχειρηματική-οικονομική δραστηριότητα (κτηνοτροφική, μελισσοκομική, τουριστική κ.λπ.).
Ανοίγουν οι ορέξεις
Σήμερα ο Δήμος και το Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων ανοίγουν την «κερκόπορτα» της «πράσινης ανάπτυξης» αλλά και τις ορέξεις άλλων επιχειρηματικών κλάδων που θα δουν ως ευκαιρία την επένδυση στα απάτητα «φιλέτα» της Γυάρου. Έτσι, λοιπόν, αποχαρακτηρίζουν ένα μεγάλο μέρος του νησιού με σκοπό την εγκατάσταση αιολικού πάρκου που θα έχει εγκατεστημένη ισχύ 300 MW και θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια 1 εκατομμυρίου MWh τον χρόνο. Στην απόφαση εντάσσεται «πονηρά» και η «αξιοποίηση και ανάδειξη των διατηρητέων φυλακών και των γειτονικών κτιρίων» προφανώς για να μετριασθούν οι αντιδράσεις, προσπάθεια, ωστόσο, που φαίνεται να πέφτει στο κενό. Από εδώ και πέρα ο Σύλλογος των Εξορισθέντων και Φυλακισθέντων της 7ετίας δηλώνει πως θα προβεί σε κάθε ενέργεια που θα απαιτηθεί για να αποτραπεί η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στη Γυάρο. Απαιτεί από τον υπουργό Πολιτισμού, να απορρίψει κάθε τέτοια προσπάθεια και καλεί τους φορείς των επιστημόνων, των εργαζομένων, της νεολαίας, το λαό μας, τους αντιστασιακούς, να υπερασπιστούν την ιστορία του τόπου.
Αποφάσεις που δεν τηρήθηκαν
Επιπλέον, επαναφέρουν τις προτάσεις ανάδειξης που η ίδια η πολιτεία από το 2002 έχει εγκρίνει αλλά δεν υλοποίησε ποτέ. Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνεται η μετατροπή της ίδιας της φυλακής σε κεντρικό μνημείο, η δημιουργία ενός δικτύου διαδρομών «μνήμης» σε όλο το χώρο των στρατοπέδων, η εγκατάσταση αναθηματικών στηλών ιστορικής επεξήγησης στους 5 όρμους των τριών περιόδων, η ιστορική ανάδειξη του νεκροταφείου όπου βρίσκονται 23 ενταφιασμένοι αγωνιστές, αλλά και επιμέρους χαράξεις που θα σχετίζονται με την καθημερινή ζωή των φυλακισθέντων. Από πλευράς υποδομών είχε προταθεί μόνο η δημιουργία λιμενοβραχίονα για την άνετη πρόσβαση των προσκυνητών-επισκεπτών.
Από τη Γυάρο πέρασαν, συνολικά, 22.000 αντιστασιακοί και πολιτικοί εξόριστοι κατά τις περιόδους από το 1947 μέχρι το 1952 και από το 1956 μέχρι το 1974. Κατά τις περιόδους εκείνες το νησί κλήθηκε να αποτελέσει το «καθαρτήριο» της σύγχρονης Ελλάδας. Σήμερα αλώνεται και πάλι στο βωμό των επιχειρηματικών συμφερόντων που υπόσχονται ανάπτυξη.
