Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Τα τροπικά δάση του Αμαζονίου οφείλουν πιθανώς την ύπαρξή τους στην έλευση του αστεροειδή που κατέστρεψε σχεδόν τα πάντα στη Γη πριν από 66 εκατ. χρόνια.
Γνωρίζουμε ότι ο αστεροειδής εξόντωσε όχι μόνο τους δεινόσαυρους αλλά και το 80% της ζωής στον πλανήτη ανοίγοντας τον δρόμο όμως για την κυριαρχία των θηλαστικών και την εμφάνιση του ανθρώπου.
Την εποχή των δεινοσαύρων τα δάση του πλανήτη είχαν συγκεκριμένα και κοινά χαρακτηριστικά. Κυριαρχούνταν από κωνοφόρα δέντρα που δεν βρίσκονταν σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους ενώ επίσης τα δέντρα αυτά είχαν μεγάλα ανοικτά φυλλώματα ευνοώντας παράλληλα δίπλα τους την παρουσία χαμηλής βλάστησης φυτών.
Υπεύθυνοι για αυτή την εικόνα ήταν και τα μεγάλα είδη δεινοσαύρων που είτε κατά την κίνησή τους είτε πιθανώς για λόγους διατροφής (τα φυτοφάγα είδη) ξερίζωναν κυριολεκτικά τα δέντρα αλλά και αποψίλωναν μεγάλες εκτάσεις βλάστησης.
Διεθνής ομάδα ειδικών (παλαιοβιολόγοι κ.ά.) μελέτησε δεκάδες χιλιάδες είδη απολιθωμένων φυτών, σπόρων γύρης και δείγματα πετρωμάτων και εδάφους στη νότιο Αμερική άλλα εκ των οποίων προϋπήρχαν της πτώσης του αστεροειδή και άλλα που εμφανίστηκαν αμέσως μετά. Με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση Science οι ερευνητές περιγράφουν το χρονικό της γέννησης των τροπικών δασών του Αμαζονίου.
Αμέσως μετά την πτώση του αστεροειδή ακολούθησε η εξόντωση της ζωής αλλά και η εκδήλωση τρομερών πυρκαγιών που κατέκαψαν κυριολεκτικά τα πάντα στην κεντρική και νότιο Αμερική. Έξι εκατ. έτη μετά τη σύγκρουση άρχισε να κάνουν δειλά την εμφάνισή τους κάποια είδη φυτών στη νότιο Αμερική τα οποία ήταν νέα είδη εντελώς διαφορετικά από εκείνα που υπήρχαν πριν την καταστροφή.
Εμφανίστηκαν φυτά που διέθεταν καρπούς τα οποία άρχισαν να δημιουργούν συμβιωτικές σχέσεις με διάφορα βακτήρια. Η σχέση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τα φυτά να εξελιχθούν ώστε να δημιουργούν άζωτο από τον αέρα που ανέπνεαν. Το άζωτο άρχισε να διαχέεται στο άγονο μέχρι τότε έδαφος και ήρθε σε επαφή με τον φώσφορο που υπήρχε εκεί ως συστατικό της στάχτης του αστεροειδή.
Το μείγμα αζώτου και φωσφόρου λειτούργησε ως λίπασμα όχι μόνο για να εμφανιστούν νέα είδη ανθοφόρων φυτών αλλά και να ακμάσουν γρήγορα αντικαθιστώντας τα κωνοφόρα δέντρα. Τα ανθοφόρα φυτά άρχισαν να ανταγωνίζονται για την πρόσβαση στο ηλιακό φως με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν μεγάλες και πυκνές φυλλωσιές και διακλαδώσεις σχηματίζοντας έτσι τελικά τα πυκνά τροπικά του Αμαζονίου.
Πηγή: Ναυτεμπορική
Ο Ουρανός εκπέμπει ακτίνες Χ
Ο Ουρανός δεν είναι γνωστός ως ένας από τους πιο φωτεινούς πλανήτες καθώς βρίσκεται πολύ μακριά από την Γη, είναι ο έβδομος πλανήτης από τον Ήλιο και απέχει απ’ αυτόν 2.870.600.000 χλμ,. είναι δε ο τρίτος μεγαλύτερος πλανήτης σε μέγεθος. Ανήκει κι αυτός στους αέριους γίγαντες και έχει πολύ αραιή μάζα. Στη σύστασή του εκτός από ήλιο και υδρογόνο έχει και μεθάνιο. Εξ αιτίας του μεθανίου έχει γαλαζοπράσινο χρώμα, είναι πολύ κρύος αφού έχει θερμοκρασία -200 βαθμούς Κελσίου, και γι’ αυτό λέγεται και παγωμένος γίγαντας.
Το παράξενο με τον Ουρανό είναι ότι ενώ οι υπόλοιποι πλανήτες και τα πιο πολλά φεγγάρια γυρνούν γύρω από τον εαυτό τους σαν σβούρες, αυτός γυρνάει σαν μια μπάλα που κυλάει.
Κατά πάσα πιθανότητα αυτό οφείλεται σε έναν νεαρό πρωτοπλανήτη που έπεσε στον Ουρανό, πριν εκατομμύρια χρόνια. Η πρόσκρουση είχε ως αποτέλεσμα ο Ουρανός να «γείρει» και να περιστρέφεται πλέον με το πλευρό του: ο άξονας περιστροφής του είναι σήμερα σχεδόν κάθετος σε σχέση με τους άξονες όλων των άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.
Η τελευταία ανακάλυψη αστρονόμων –που δημοσιεύτηκε στη Journal of Geophysical Research– κάνει ωστόσο ακόμα πιο μυστηριώδη τον «παγωμένο γίγαντα». Οι αστρονόμοι εντόπισαν ακτίνες Χ να εκπέμπονται από τον Ουρανό, για πρώτη φορά.
Είναι κυρίως αντανακλάσεις του ήλιου στα δυο σετ δακτυλίων που τον περιβάλλουν – κάτι που ήδη ήταν γνωστό από το ταξίδι και τις καταγραφές του Voyager 2 το 1986 και ισχύει και για τον Κρόνο και τον Δία. Δεδομένου ότι το Voyager 2 ήταν το μόνο διαστημικό σκάφος που φωτογράφισε από κοντά τον Ουρανό, οι αστρονόμοι αντλούν προς το παρόν πληροφορίες γι’ αυτόν από τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra και Hubble. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις παρατηρήσεις του Chandra που έγιναν το 2002 και επαναλήφθηκαν το 2017. Οι ακτίνες X φαίνονται σε ροζ χρώμα πάνω σε μια φωτογραφία του πλανήτη από το τηλεσκόπιο Keck-I που λήφθηκε το 2004.
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν τον Ουρανό να εκπέμπει ακτίνες Χ; Η απάντηση είναι κυρίως ο Ήλιος και αυτό το συμπεραίνουμε από την παρόμοια συμπεριφορά του Δία και του Κρόνου, όπως η ατμόσφαιρα της Γης αντανακλά το φως του Ήλιου. Ωστόσο δεν είναι όλες οι ακτίνες Χ αποτέλεσμα αντανάκλασης και οι επιστήμονες θεωρούν πως υπάρχει παρούσα τουλάχιστον μία πηγή ακτινών Χ.
Πηγή: Liberal, Γιάννης Μαντζίκος
Τα θανατηφόρα κύματα καύσωνα
Τα θανατηφόρα κύματα καύσωνα στη Νότια Ασία είναι πιθανό να γίνουν πιο συνηθισμένα στο μέλλον, με την έκθεση της περιοχής σε θανατηφόρο θερμικό στρες πιθανότατα να είναι σχεδόν τριπλάσια εάν δεν περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη. Η απειλή θα μπορούσε να μειωθεί στο ήμισυ εάν οι κυβερνήσεις επιτύχουν τον στόχο που έχει τεθεί βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, για τον περιορισμό της θέρμανσης στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από την περίοδο πριν τη βιομηχανική εποχή. Αυτό αναφέρουν ερευνητές από την Αμερικανική Γεωφυσική Ένωση.
«Το μέλλον φαίνεται άσχημο για τη Νότια Ασία, αλλά το χειρότερο μπορεί να αποφευχθεί περιορίζοντας τη θέρμανση στον χαμηλότερο δυνατό βαθμό», ανέφερε ο Moetasim Ashfaq, επιστήμονας του κλίματος στο Εθνικό Εργαστήριο Oak Ridge που εδρεύει στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, με τις παγκόσμιες θερμοκρασίες να έχουν ήδη αυξηθεί περισσότερο από 1 βαθμό Κελσίου, η προσαρμογή στη Νότια Ασία δεν είναι πλέον επιλογή αλλά αναγκαιότητα, σημείωσε.
Η Διακυβερνητική Ομάδα για την Κλιματική Αλλαγή ανακοίνωσε ότι οι παγκόσμιες εκπομπές θέρμανσης του κλίματος πρέπει να μειωθούν κατά περίπου 45% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2010, για να περιοριστεί η θέρμανση κάτω από τους 2οC, ο υψηλότερος στόχος για τη θερμοκρασία στη Συμφωνία του Παρισιού.
Η νέα μελέτη χρησιμοποίησε κλιματικές προσομοιώσεις και προέβλεψε αύξηση του πληθυσμού για να εκτιμήσει τον αριθμό των ατόμων που θα μπορούσαν να βιώσουν επικίνδυνα επίπεδα θερμικής πίεσης σε επίπεδα θέρμανσης 1,5οC και 2οC. Εξετάζει την προβλεπόμενη «θερμοκρασία υγρού λαμπτήρα», η οποία αντιπροσωπεύει την υγρασία και τη θερμοκρασία και στοχεύει να αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τι βιώνουν οι άνθρωποι σε μια καυτή ημέρα.
Εμπειρογνώμονες και επιστήμονες της υγείας λένε ότι σε θερμοκρασία 32οC η εργασία γίνεται επισφαλής και στους 35οC το σώμα δεν μπορεί πλέον να κρυώσει. Εάν η θέρμανση φτάσει αυτούς τους 2οC, ο αριθμός των Νοτιοασιατών που εκτίθενται σε μη ασφαλείς θερμοκρασίες θα μπορούσε να αυξηθεί δύο φορές και σχεδόν τρεις φορές περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν θανατηφόρα ζέστη, ανέφερε η μελέτη.
Σε μια περιοχή που φιλοξενεί το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα μπορούσε να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ικανότητα των εργαζομένων να καλλιεργήσουν τις σοδειές τους σε περιοχές όπως η Δυτική Βεγγάλη και το Ουτάρ Πραντές στην Ινδία και το Παντζάμπ και το Σιντάν στο Πακιστάν, ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης.
