Πριν από δύο ακριβώς χρόνια, 8 Μαρτίου του 2019, στο Σεράφειο του δήμου Αθηναίων, διοργανώθηκε η ημερίδα «Το παρόν και το μέλλον της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό» από το Literature.gr με τη στήριξη και συνεργασία της διοργάνωσης της UNESCO, «Αθήνα-2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου». Στο πλαίσιο της ημερίδας αυτής συμμετείχαν 25 μεταφραστές και Ελληνιστές από 22 χώρες από όλο τον κόσμο.
Τα αποτελέσματα της ημερίδας κατέδειξαν την ανυπαρξία μιας συγκεκριμένης στρατηγικής για την προώθηση της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό και παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση που φιλοξενήθηκε από τη 16η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Μια από τις διαπιστώσεις ήταν πως θα ήταν σημαντικό να συνδεθεί η Ελλάδα με το PenInternational. Όταν έγινε μια πρώτη ανοικτή συζήτηση σχετικά με το ζήτημα αυτό, έμοιαζε σχεδόν με όνειρο η ίδρυση του PenGreece σε μια χώρα όπου έγιναν πολλές αντίστοιχες προσπάθειες στο παρελθόν χωρίς να καταλήγουν σε κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Σε μια χώρα που δεν έχει καν Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, το οποίο δεν πρόλαβε να συμπληρώσει ούτε 20 χρόνια από την ίδρυσή του και έκλεισε εν μια νυκτί.
Σε μια χώρα όπου, όπως επισημαίνει σε ένα εξαιρετικό άρθρο της στον Αναγνώστη, η Μαρίζα Ντεκάστρο, οι συγγραφείς θεωρούνται… «χομπίστες». Μέσα στην πανδημία μπορεί να είχαμε συντροφιά τα βιβλία τους, αλλά αμφιβάλλω αν αναρωτήθηκε κανείς πώς τα βγάζουν πέρα οι Έλληνες συγγραφείς που διαβάζουμε…
Η κυρία Ντεκάστρο υπενθυμίζει αυτό που όλοι γνωρίζουμε. Ότι την ανυπαρξία Κέντρου Βιβλίου αναπληρώνουν οι ίδιοι οι συγγραφείς που εξακολουθούν «να επισκέπτονται σχολεία, βιβλιοθήκες, συλλόγους και σωματεία και να συμμετέχουν σε παρουσιάσεις προωθώντας το βιβλίο και τη φιλαναγνωσία δαπανώντας εκατοντάδες ώρες. Αυτές οι ώρες είναι ώρες εργασίας που ξεκλέβονται από την κύρια δουλειά του συγγραφέα που είναι να γράφει. Σύμφωνα με τα εκδοτικά ήθη, το καθεστώς της αφιλοκερδούς προσφοράς βρίσκει σύμφωνους τους εκδότες οι οποίοι χρησιμοποιούν την παρουσία και το έργο των συγγραφέων για την προώθηση των βιβλίων τους…»
Το άρθρο καταλήγει με την ανάγκη διεκδίκησης αμοιβής γι’ αυτή την απλήρωτη δουλειά των συγγραφέων. Για σκεφτείτε λίγο: Θα καλούσε ένα σχολείο ή μια βιβλιοθήκη έναν ηλεκτρολόγο για να κάνει μια εργασία κι ύστερα αντί αν τον πληρώσει θα του έστελνε π.χ. μια ευχαριστήρια κάρτα;
Πάντως αυτοί οι… χομπίστες συγγραφείς κι άλλοι άνθρωποι από τον χώρο του βιβλίου, χωρίς καμία στήριξη κατάφεραν αυτό που έμοιαζε για όνειρο. Κι έτσι γίναμε κι εμείς μέλος του PEN International.
Πρόκειται για ένα διεθνές δίκτυο συγγραφέων και ανθρώπων του βιβλίου, που ιδρύθηκε το 1921 στο Λονδίνο, για την προώθηση της λογοτεχνίας, τη συνεργασία μεταξύ συγγραφέων και λογοτεχνών των χωρών, καθώς και για την προάσπιτη της ελευθερίας του λόγου. Λειτουργεί σε περισσότερες από 100 χώρες με περισσότερα από 140 εθνικά κέντρα.
Όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση:
«Οι στόχοι του ελληνικού PEN είναι η προσπάθεια ενίσχυσης της εξωστρέφειας της ελληνικής λογοτεχνίας, η δημιουργία διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στους Έλληνες δημιουργούς με ανθρώπους από άλλα λογοτεχνικά περιβάλλοντα, η συμβολή στη διάδοση της φιλαναγνωσίας σε εθνικό επίπεδο, η ανάληψη δράσεων και η στήριξη πρωτοβουλιών που αποσκοπούν πάντοτε στη διατήρηση και στη διαφύλαξη του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και της διακίνησης των ιδεών.
Η πυρηνική ομάδα που ανέλαβε την πρωτοβουλία για τη σύσταση του PENGreece αποτελείται από τους: Χρήστο Οικονόμου, Εριφύλη Μαρωνίτη, Δημήτρη Σωτάκη, Ντίνα Σαρακηνού, Πανίνα Καρύδη, Τέση Μπάιλα και Λίνα Πανταλέων, οι οποίοι διατελούν μέλη της προσωρινής διοίκησης. Γύρω από την ομάδα αυτή συσπειρώθηκε μια ομάδα πεζογράφων, ποιητών, εκδοτών και ανθρώπων του βιβλίου, οι οποίοι αποτελούν την ιδρυτική ομάδα του PENGreece.
Συγκεκριμένα, η ιδρυτική ομάδα του PEN GREECE είναι οι εξής (αλφαβητικά):
Κώστας Ακρίβος, Φιόνα Ανδρικοπούλου, Ευγενία Βασιλακάκη, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Στέφανος Δάνδολος, Σάρα Θηλυκού, Μιχάλης Καλαμαράς, Πανίνα Καρύδη, Αργύρης Καστανιώτης, Ζέφη Κόλια, Παναγιώτης Κολέλης, Ηλίας Μαγκλίνης, Κατερίνα Μαλακατέ, Δημήτρης Μανούκας, Παυλίνα Μάρβιν, Εριφύλη Μαρωνίτη, Ανδρέας Μήτσου, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Τέσυ Μπάιλα, Χρήστος Οικονόμου, Λίνα Πανταλέων, Ελένη Παπαγεωργίου, Κάλλια Παπαδάκη, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Βασίλης Παπαθεοδώρου, Τατιάνα Παπαματθαίου, Μανώλης Πιμπλής, Νέστορας Πουλάκος, Άννα Ρούτση, Ντίνα Σαρακηνού, Δανάη Σιώζιου, Αλέξης Σταμάτης, Κώστας Στοφόρος, Δημήτρης Σωτάκης, Κλαίτη Σωτηριάδου, Έρση Σωτηροπούλου, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Μάκης Τσίτας, Κατερίνα Φράγκου, Θανάσης Χειμωνάς, Γιώργος Χουλιάρας, Χρήστος Χρυσόπουλος.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της 17ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά από τις 19/11/20-29/11/20 και συγκεκριμένα την 29η Νοεμβρίου 2020 παρουσιάστηκε η πρώτη επίσημη εκδήλωση του PENGreece με θέμα: Γιατί το PENGREECE τώρα;
Ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα που ελπίζουμε να δώσει λύσεις στα πολλά προβλήματα του ελληνικού βιβλίου και αποδεικνύει ότι οι «από τα κάτω» πρωτοβουλίες μπορούν να ευοδωθούν, αρκεί να το πιστέψουμε και να δουλέψουμε γι’ αυτό…
INFO
Δείτε την εκδήλωση: «Γιατί το PENGREECE τώρα;» στο youtube
Πληροφορίες για το PENGREECE στο email: [email protected]
Τον τρόπο που μπορείτε να γίνετε μέλη μπορείτε να βρείτε στο ακόλουθο link: https://drive.google.com/drive/folders/1rxrYut_DXGNug3esetiM_cWBkJUBPTEx
Όλο το άρθρο της Μαρίζας Ντεκάστρο εδώ: https://www.oanagnostis.gr/einai-oi-syggrafeis-chompistes-tis-marizas-ntekastro/
