Της Ματίνας Παπαχριστούδη.
Η άσκηση ποινικών διώξεων κατά ανώτατων στελεχών της προηγούμενης διοίκησης της κρατικής τηλεόρασης που ανακοινώθηκε πριν δυο μέρες, μετά από πολύμηνη εισαγγελική έρευνα, φέρνει στο προσκήνιο με πολλούς τρόπους τη λειτουργία, το καθεστώς και το ρόλο των δημόσιων ΜΜΕ.
Η άσκηση ποινικών διώξεων κατά ανώτατων στελεχών της προηγούμενης διοίκησης της κρατικής τηλεόρασης που ανακοινώθηκε πριν δυο μέρες, μετά από πολύμηνη εισαγγελική έρευνα, φέρνει στο προσκήνιο με πολλούς τρόπους τη λειτουργία, το καθεστώς και το ρόλο των δημόσιων ΜΜΕ.
Η ίδια η δίωξη στρέφεται εναντίον επτά στελεχών της πρώην διοίκησης Χρήστου Παναγόπουλου, αφορά τρεις δικογραφίες, η μια εκ των οποίων περιλαμβάνει βαρύτατες καταγγελίες και κατηγορίες τέλεσης κακουργημάτων. Αν ξεφύγουμε από τη δικαστική επικαιρότητα, όπως επίσης και από το γεγονός ότι μεταξύ των νυν κατηγορούμενων υπάρχουν νυν στελέχη της ιδιωτικής τηλεοπτικής αγοράς και σταθούμε στην ουσία της υπόθεσης, διαπιστώνουμε πως ακριβώς χρησιμοποιήθηκε η κρατική τηλεόραση -με τα δικά μας λεφτά- όλη την προηγούμενη περίοδο.
Τεχνικοί σύμβουλοι που αξιολογούσαν με ανάθεση έργου σημεία εκπομπής ανά την Ελλάδα έξω και πέρα από διαδικασίες δημοσίου. Χορήγηση εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ως μπόνους για εργασία μέσα στα καθημερινά τους καθήκοντα. Συμβάσεις υπέρογκες -φιλέτα που εγκρίνονταν σε φέτες για να μη συζητηθούν σε ευρύτερα όργανα ευθύνης. Και πάει λέγοντας.
Οι χιλιάδες των σελίδων ανάκρισης, προανάκρισης, καταθέσεων και πορισμάτων για την περίοδο από το 2005 και μετά (ώς το 2008 αφορούν οι εν λόγω ποινικές διώξεις) βρίθουν στοιχείων, αποφάσεων, υπογραφών. Είναι η ίδια περίοδος που η κρατική τηλεόραση μετατράπηκε σε εργαστήρι παραγωγής εμπορικών φτηνιάρικων προγραμμάτων και οι ενημερωτικές εκπομπές – ειδήσεις στέγνωσαν από κάθε δημοσιογραφικό χαρακτήρα. Ελέγχονταν, όμως, για την τήρηση των πολιτικών ισορροπιών με τα άλλα πολιτικά κόμματα και την εκφώνηση, ούτε καν μετάδοση, της δράσης της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Όλη την προηγούμενη περίοδο η δημοσιογραφική ενημέρωση, ακόμη και η ελεγχόμενη δημοσιογραφική ενημέρωση είχε εξοβελιστεί και αντικατασταθεί από την στεγνή πολιτική ανακοινωσιολογία. Και δεν είναι τυχαίο ότι αυτή ακριβώς την περίοδο σταμάτησαν όλες οι ενημερωτικές εκπομπές, από τις πλέον ανώδυνες έως και τις ενοχλητικές.
Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν και τη στάση συγκεκριμένων προσώπων που κινούνταν και αποφάσιζαν εν λευκώ, εν μέσω πολύ συγκεκριμένων πολιτικών κατευθύνσεων.
Η προηγούμενη κυβέρνηση, εκμεταλλευόμενη τη θέση της ΕΡΤ και τη σιγουριά του ανταποδοτικού τέλους, τη χρησιμοποίησε ως αντίβαρο στο παιχνίδι ομηρίας και εξουσίας με τα ιδιωτικά κανάλια. Κάτω από τη γενική πολιτική κατεύθυνση «αυξήστε την τηλεθέαση», η ΕΡΤ και τα κανάλια της επιχείρησαν βιαίως να αποκτήσουν λόγο και χαρακτήρα «εμπορικό». Ό,τι «πουλάει» με την έννοια του αγοραίου, του κιτς, του ευτελισμένου, ό,τι προσομοίαζε σε ιδιωτικό κανάλι, η τότε ΕΡΤ το προωθούσε -με τον τρόπο του κράτους βέβαια. Και με τη σιγουριά ότι τα εκατομμύρια ευρώ βρίσκονται στα ταμεία κάθε φορά, ότι δεν υπάρχει έλεγχος από πουθενά. Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος να μετατραπεί η ευκολία αυτή διαχείρισης σε κακοδιαχείριση, σπατάλη, συνενοχή για πολλούς και εν τέλει και σε κατάχρηση.
Μέχρι και σήμερα η ΕΡΤ που συνεχίζει να διατηρεί τη σιγουριά του ανταποδοτικού τέλους στα ταμεία της και πάντα με την πολιτική κάλυψη της κυβέρνησης, του ΠΑΣΟΚ αυτή τη φορά, παραμένει εγκλωβισμένη στην εξυπηρέτηση κρατικών και πολιτικών στόχων. Οι μέθοδοι και οι τρόποι λήψης αποφάσεων άλλαξαν, τα πρόσωπα αντικαταστάθηκαν, οι στόχοι άλλαξαν. Αυτό που δεν έγινε ως τώρα είναι να αποκτήσει την αυτονομία της για να υπηρετήσει το δημόσιο χαρακτήρα της.
Τεχνικοί σύμβουλοι που αξιολογούσαν με ανάθεση έργου σημεία εκπομπής ανά την Ελλάδα έξω και πέρα από διαδικασίες δημοσίου. Χορήγηση εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ως μπόνους για εργασία μέσα στα καθημερινά τους καθήκοντα. Συμβάσεις υπέρογκες -φιλέτα που εγκρίνονταν σε φέτες για να μη συζητηθούν σε ευρύτερα όργανα ευθύνης. Και πάει λέγοντας.
Οι χιλιάδες των σελίδων ανάκρισης, προανάκρισης, καταθέσεων και πορισμάτων για την περίοδο από το 2005 και μετά (ώς το 2008 αφορούν οι εν λόγω ποινικές διώξεις) βρίθουν στοιχείων, αποφάσεων, υπογραφών. Είναι η ίδια περίοδος που η κρατική τηλεόραση μετατράπηκε σε εργαστήρι παραγωγής εμπορικών φτηνιάρικων προγραμμάτων και οι ενημερωτικές εκπομπές – ειδήσεις στέγνωσαν από κάθε δημοσιογραφικό χαρακτήρα. Ελέγχονταν, όμως, για την τήρηση των πολιτικών ισορροπιών με τα άλλα πολιτικά κόμματα και την εκφώνηση, ούτε καν μετάδοση, της δράσης της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Όλη την προηγούμενη περίοδο η δημοσιογραφική ενημέρωση, ακόμη και η ελεγχόμενη δημοσιογραφική ενημέρωση είχε εξοβελιστεί και αντικατασταθεί από την στεγνή πολιτική ανακοινωσιολογία. Και δεν είναι τυχαίο ότι αυτή ακριβώς την περίοδο σταμάτησαν όλες οι ενημερωτικές εκπομπές, από τις πλέον ανώδυνες έως και τις ενοχλητικές.
Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν και τη στάση συγκεκριμένων προσώπων που κινούνταν και αποφάσιζαν εν λευκώ, εν μέσω πολύ συγκεκριμένων πολιτικών κατευθύνσεων.
Η προηγούμενη κυβέρνηση, εκμεταλλευόμενη τη θέση της ΕΡΤ και τη σιγουριά του ανταποδοτικού τέλους, τη χρησιμοποίησε ως αντίβαρο στο παιχνίδι ομηρίας και εξουσίας με τα ιδιωτικά κανάλια. Κάτω από τη γενική πολιτική κατεύθυνση «αυξήστε την τηλεθέαση», η ΕΡΤ και τα κανάλια της επιχείρησαν βιαίως να αποκτήσουν λόγο και χαρακτήρα «εμπορικό». Ό,τι «πουλάει» με την έννοια του αγοραίου, του κιτς, του ευτελισμένου, ό,τι προσομοίαζε σε ιδιωτικό κανάλι, η τότε ΕΡΤ το προωθούσε -με τον τρόπο του κράτους βέβαια. Και με τη σιγουριά ότι τα εκατομμύρια ευρώ βρίσκονται στα ταμεία κάθε φορά, ότι δεν υπάρχει έλεγχος από πουθενά. Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος να μετατραπεί η ευκολία αυτή διαχείρισης σε κακοδιαχείριση, σπατάλη, συνενοχή για πολλούς και εν τέλει και σε κατάχρηση.
Μέχρι και σήμερα η ΕΡΤ που συνεχίζει να διατηρεί τη σιγουριά του ανταποδοτικού τέλους στα ταμεία της και πάντα με την πολιτική κάλυψη της κυβέρνησης, του ΠΑΣΟΚ αυτή τη φορά, παραμένει εγκλωβισμένη στην εξυπηρέτηση κρατικών και πολιτικών στόχων. Οι μέθοδοι και οι τρόποι λήψης αποφάσεων άλλαξαν, τα πρόσωπα αντικαταστάθηκαν, οι στόχοι άλλαξαν. Αυτό που δεν έγινε ως τώρα είναι να αποκτήσει την αυτονομία της για να υπηρετήσει το δημόσιο χαρακτήρα της.
Σχόλια
