Στη δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε από την Alco την περασμένη εβδομάδα παρότι η δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι εμφανής, με το 80% των ερωτηθέντων να απαντούν πως είναι καθόλου ή λίγο ευχαριστημένοι από αυτήν, δεν φαίνεται κάποιο κόμμα της αντιπολίτευσης να μπορεί να πείσει ότι αποτελεί εναλλακτική. Στις αντίστοιχες ερωτήσεις για το ποιο κόμμα αποτελεί αξιόπιστη εναλλακτική για την κυβέρνηση και ποιο πρόσωπο χαίρει μεγαλύτερης εμπιστοσύνης για πρωθυπουργός, ο «Κανένας» κερδίζει με διαφορά, με το 49% να μην βλέπει εναλλακτική στην πρώτη ερώτηση και το 37% στην δεύτερη.
Αυτό το πολιτικό κενό έχουν αναγνωρίσει τα περισσότερα κόμματα, με την αντιπολίτευση να φιλοδοξεί να το καλύψει, όμως κάτι τέτοιο είναι μάλλον δύσκολο. Καταρχήν, αυτό που εμφανίζεται ως πολιτικό κενό, ως «Κανένας», δεν αφορά απλά τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, την καθημερινότητα των πολιτών και τις κυβερνητικές επιδόσεις σε ορισμένα ζητήματα. Πέρα από τα παραπάνω, αφορά την γενικότερη αίσθηση βουλιάγματος που υπάρχει στην κοινωνία, την αίσθηση ότι τα πράγματα χειροτερεύουν επικίνδυνα σε όλα τα επίπεδα χωρίς όμως να υπάρχει κάποια εναλλακτική πορεία στον ορίζοντα. Το πολιτικό σύστημα συνολικά αδυνατεί να εκφράσει μια τέτοια εναλλακτική καθώς είναι ως επί το πλείστον ευθυγραμμισμένο στις βασικές ράγες που έχουν τεθεί για την κίνηση της χώρας την επόμενη περίοδο. Έτσι τα μεγάλα θέματα δεν συζητιούνται καν, η εμπλοκή της χώρας στον πόλεμο, τα ελληνοτουρκικά όπου ετοιμάζονται φανερά μεγάλες παραχωρήσεις, οι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης που σιγοβράζει, η κατάσταση του κράτους δικαίου και η σύμπλεξη ανάμεσα στο κράτος και τις εγχώριες και ξένες ελίτ που θέλουν να κάνουν μπίζνες με κάθε κόστος, αποτελούν τον κοινό παρονομαστή όλων των προτάσεων διακυβέρνησης.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι διαφορές των συστημικών κομμάτων να είναι επί της ουσίας λίγες και δευτερεύουσας σημασίας. Κάτι τέτοιο είναι εμφανές και από την κατάσταση της αντιπολίτευσης η οποία παρά τη φθορά της κυβέρνησης δεν φαίνεται να μπορεί να κερδίσει τίποτα. Ακόμη και οι πρόσφατες εκλογές στο ΠΑΣΟΚ φαίνεται πως δεν δημιούργησαν κάποιο ρεύμα προς αυτό παρά την τεράστια προβολή που έλαβε, ενώ η επόμενη μέρα το βρίσκει εμφανώς λιγότερο ομογενοποιημένο. Παράλληλα, ο τρόπος με τον οποίο προωθούνται οι διαδικασίες ανασύνθεσης της κεντροαριστέρας είναι τέτοιος που περισσότερη αηδία προκαλεί στην κοινωνία παρά ελπίδα. Επιπλέον, πέρα από την έλλειψη κόμματος που να είναι ικανό να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική ικανή για την συνέχιση της συστημικής πολιτικής, το πολιτικό σύστημα δεν διαθέτει και το προσωπικό για μια τέτοια συνέχεια, δεν υπάρχει δηλαδή κάποιο πρόσωπο που να διαθέτει το κύρος ή την αποδοχή για να καλύψει το κενό που φαίνεται να υπάρχει. Ωστόσο, σε αντίθεση με άλλες στιγμές ο «Κανένας» σε αυτή τη φάση πέρα από την συστημική αδυναμία εκφράζει και την απουσία κάποιου ελπιδοφόρου εγχειρήματος συνολικά αλλά και την απουσία εναλλακτικής αντισυστημικής πολιτικής. Κάτι τέτοιο είναι εμφανές και από την αδυναμία μετασχηματισμού της αντίθεσης ή της δυσφορίας που εμφανίζεται σε διάφορα ζητήματα σε συγκεκριμένα πολιτικά αιτήματα ικανά να κινητοποιήσουν την κοινωνία. Επομένως, πέραν της δυσφορίας, ο «Κανένας» εκφράζει και ένα μπλοκάρισμα που υπάρχει σε πολιτικό επίπεδο, η επίλυση του οποίου δεν μπορεί να γίνει με εύκολο τρόπο, συνθήματα, ατάκες ή τα μαθηματικά κομματικών συγκολλήσεων.
Ι.Κ.
