Την Πέμπτη 24/3 και την Παρασκευή 25/3 πραγματοποιήθηκαν οι συνεδριάσεις του ΝΑΤΟ, της Κομισιόν της Ε.Ε. και του G7, δηλαδή του σκληρού πυρήνα της Δύσης. Στο ΝΑΤΟ συμμετέχουν 30 χώρες, από τις οποίες οι 21 ανήκουν στην Ε.Ε., στην Ε.Ε. συμμετέχουν 27 χώρες και στο G7 παίρνουν μέρος οι ΗΠΑ, Αγγλία, Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ιαπωνία. Στις συνεδριάσεις παραβρέθηκε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Στην συνεδρίαση του ΝΑΤΟ πήρε μέρος και ο Ουκρανός πρόεδρος Β. Ζελένσκι που εμφανίζεται σε όλα τα κοινοβούλια της Δύσης και ζητά διαρκώς την άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Όπως ήταν φυσικό κεντρικό και κυρίαρχο θέμα όλων των συνόδων αποτέλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο πόλεμος που διαρκεί ένα μήνα όπως και ο νέος παγκόσμιος συσχετισμός που τείνει να διαμορφωθεί. Σύνοδοι, δηλαδή, μιας Δύσης που ενδιαφέρεται να αντιμετωπίσει τη βαθύτατη κρίση της και την ανοικτή πλέον αμφισβήτηση της ηγεμονίας της σε παγκόσμιο επίπεδο. Επομένως συζητήθηκαν οι τρόποι αντιμετώπισης των νέων προκλήσεων, η πιο επιθετική στάση απέναντι σε Ρωσία και Κίνα, οι νέες κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία, η προετοιμασία για μεγαλύτερη κλιμάκωση και επέκταση των πολέμων στο νέο διεθνές πλαίσιο, η κοινή στάση απέναντι στο ευρασιατικό μπλοκ που διαμορφώνεται, η διαχείριση της ενεργειακής κρίσης και των διεθνών συναλλαγών, η στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο κ.λπ. Με άλλα λόγια κεντρικό ζήτημα ήταν η «αμυντική» ανασυγκρότηση της Δύσης και η πιο επιθετική πολιτική απέναντι σε Ρωσία κατά αρχάς και την Κίνα στη συνέχεια.
Οι τρεις σύνοδοι που έγιναν είχαν μια διαφορετική ποιότητα. Γίνανε εν μέσω ενός πολέμου που διεξάγεται στην καρδιά της Ευρώπης, ενός πολέμου που δεν είναι απλά «ουκρανικός» ή κατά τη ρωσική ορολογία «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», αλλά μια αναμέτρηση ης Δύσης –με επικεφαλής τις ΗΠΑ– και της Ρωσίας με μεγάλες παγκόσμιες συνέπειες. Γίνανε για να συντονιστεί η Δύση στην αναμέτρηση αυτή, να περιχαρακωθεί, να βρει τρόπους να απαντήσει στην έμπρακτη αμφισβήτησή της από άλλα κέντρα του διεθνούς συστήματος (Ρωσία και Κίνα). Το κέντρο βάρους όλων των ομιλιών και συζητήσεων αφορούσαν κυρίως το νέο πεδίο του ανταγωνισμού, το στρατιωτικό, και όλες τις ενέργειες αντιμετώπισης μιας πολεμικής κατάστασης.
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν έχουμε τα τελικά αποτελέσματα των συνόδων (τις αποφάσεις σε κείμενα). Γνωρίζουμε όμως από την προπαρασκευή των συνόδων αυτών ορισμένα κρίσιμα μέτρα και αποφάσεις που υιοθετήθηκαν λίγο πριν ξεκινήσουν. Αυτές σχετίζονται με τις εισηγήσεις του γ.γ. του ΝΑΤΟ κ. Στόλτενμπεργκ για ενίσχυση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε 4 χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης (Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Σλοβακία) καθώς και την υιοθέτηση από την Ε.Ε. της «Στρατηγικής Πυξίδας», ενός οδηγού για την ταχεία στρατιωτικοποίηση της Ε.Ε. και την απόκτηση στρατιωτικών δομών άμεσης επέμβασης καθώς και για την πιο στενή συνεργασία των χωρών-μελών της Ε.Ε. σχετικά με την κυβερνοασφάλεια όπως και για την αύξηση των δαπανών για την προετοιμασία της Ευρώπης για τους εν εξελίξει και προσεχείς πολέμους.
Η πίεση που ασκούν οι ΗΠΑ προς όλες τις πλευρές και ειδικά επί της Ευρώπης αφορούν την ενίσχυση της οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής πίεσης προς τη Ρωσία πρωταρχικά και τον άξονα Κίνας-Ρωσίας στη συνέχεια. Γι’ αυτό και επιμένουν οι κυρώσεις να γίνουν πιο σκληρές (π.χ. η Γερμανία και άλλες χώρες δεν σκέπτονται να διακόψουν τις οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία αναφορικά με το ενεργειακό) και πιέζουν για μια μεγαλύτερη ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία. Όπως δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Ο. Σολτς οι κυρώσεις πρέπει μεν να επιφέρουν πίεση στη Ρωσία, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είναι και διαχειρίσιμες για την οικονομία των χωρών που τις προωθούν, αφού ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να διαρκέσει.
Η «στρατηγική πυξίδα» της Ε.Ε.
Η επιτάχυνση της πολεμικής προπαρασκευής και της στρατιωτικοποίησης της Ε.Ε. ήταν το βασικό ζητούμενο πολύμηνων διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις χώρες μέλη της Ε.Ε. που κατέληξαν σε πρόσφατη έκτακτη σύνοδο στην υιοθέτηση της «στρατηγικής πυξίδας». Πρόκειται για ένα κείμενο 47 σελίδων που περιγράφει αναλυτικά τα βήματα που ο ιμπεριαλιστικός άξονας της Ε.Ε. θα προωθήσει για να μπορέσει να προσαρμοστεί καλύτερα στις νέες ανάγκες που δημιουργούνται μέσα στο νέο παγκόσμιο και ευρωπαϊκό σκηνικό («να ενισχύσει την πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας κατά τα επόμενα 10 χρόνια»).
Πέρα από τα «ειδικά καθήκοντα» που θέτει το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της Ρωσίας και την επιβολή μιας ρήξης στις σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας, η «στρατηγική πυξίδα» αφού διαβεβαιώνει πως η δράση της θα είναι πάντα συμπληρωματική προς τους στόχους του ΝΑΤΟ, δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε δύο ακόμα περιοχές με αυξημένο για την Ε.Ε. ενδιαφέρον. Τα Δυτικά Βαλκάνια και τη Ν.Α. Μεσόγειο από τη μια, και τη Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή από την άλλη.
Στόχοι της «στρατηγικής πυξίδας» είναι: α) «Να δρα πιο γρήγορα και αποφασιστικά όταν αντιμετωπίζει κρίσεις και η απόκτηση μιας Ικανότητας Ταχείας Ανάπτυξης της Ε.Ε. (European Union Rapid Deployment Capacity) έως και 5.000 στρατιωτών για ταχεία αντίδραση σε διαφορετικούς τύπους κρίσεων».
β) «Επένδυση στις δυνατότητες και τις τεχνολογίες που χρειάζεται η Ε.Ε. σε βασικές στρατιωτικές ικανότητες για να λειτουργούν σε ξηρά, θάλασσα, αέρα, στον κυβερνοχώρο και στο Διάστημα, όπως καθώς και την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας για την κάλυψη στρατηγικών κενών και τη μείωση των τεχνολογικών και βιομηχανικών εξαρτήσεων»
γ) «Ενίσχυση της ικανότητας της Ε.Ε. να αποτρέπει και να αποκρίνεται σε υβριδικές απειλές, συμπεριλαμβανομένων εξωτερικών επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, χειραγώγησης και παρέμβασης μέσω ξένων πληροφοριών, καθώς και διασφάλιση των συμφερόντων ασφάλειας της Ε.Ε. στον θαλάσσιο, τον κυβερνοχώρο, τον εναέριο και διαστημικό τομέα».
Πολλοί αναλυτές υποσημειώνουν ότι οι αποφάσεις αυτές οδηγούν σε μια πιο αυτόνομη πορεία της Ε.Ε. ως ιμπεριαλιστικού πόλου, με φιλοδοξίες τέτοιες που να μπορούν να έχουν οι βασικές δυνάμεις που τον συγκροτούν –(Γερμανία-Γαλλία και ίσως Ισπανία– ένα πιο αυτόνομο ρόλο και υπόσταση απέναντι στο αμερικανοσαξωνικό μπλοκ και το μπλοκ της Ρωσίας-Κίνας, μεγαλύτερες δυνατότητες και ευχέρεια κινήσεων κ.λπ. Στην παρούσα φάση βέβαια κάτι τέτοιο υπάρχει μεν σαν τάση αλλά η συμπόρευση με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είναι η δεσπόζουσα σχέση. Ο «ευρωατλαντισμός» υπερτερεί επί των τάσεων αυτονομίας της Ευρώπης με την μορφή της Ε.Ε. Η «ΝΑΤΟϊκή συνοχή» έχει την υπεροχή…
Γη και ύδωρ από την κυβέρνηση στον δυτικό συνασπισμό
Η ελληνική κυβέρνηση υπερψήφισε όλες τις αποφάσεις και όλες τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, χωρίς αστερίσκους, χωρίς υποσημειώσεις… Για άλλη μια φορά βασιλικότεροι του βασιλέως και με διφυή ιδιότητα: Του υπερθεματιστή με λεονταρισμούς της πλάκας (στο όνομα της Δύσης… όπως έκανε ο κ. Βαρβιτσιώτης τις προάλλες δήλωσε ότι οι κυρώσεις «αποσκοπούν στην πτώση του καθεστώτος Πούτιν με εσωτερική αναταραχή»! ) και του εθελοντικά εξαρτημένου υποτακτικού (πάλι της Δύσης…). Γη και ύδωρ στον δυτικό συνασπισμό, απώλεια βαθμών κυριαρχίας σε στεριά, θάλασσα και αέρα (υπό ΝΑΤΟϊκή κάλυψη). Οι ελίτ της χώρας δεν κρύβουν την περηφάνια τους ως «ΝΑΤΟϊκό έδαφος» και σε αντίθεση με την ανησυχία της ελληνικής κοινωνίας για όσα έρχονται…
Ενάντια στην καθήλωση…
Ευρωπαϊκοί λαοί και επέκταση του πολέμου
;υμπληρώθηκε ένας μήνας πολεμικών συγκρούσεων που ακολούθησαν τη ρώσικη εισβολή στην Ουκρανία και βλέπουμε πως η τάση κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης Δύσης-Ρωσίας οδηγεί σε μεγάλους κινδύνους για τους λαούς. Και αφού ο πόλεμος διεξάγεται στην Ευρώπη, θα έπρεπε κανείς να αναλογιστεί τι σημαίνει για τους λαούς της Ευρώπης, όχι απλά σαν επιπτώσεις (ενεργειακό, επισιτιστικό, στρατιωτικοποίηση) αλλά και στρατηγικά τι θα μπορούσε ή τι θα έπρεπε να επιδιωχθεί από την πλευρά των λαών της Ευρώπης.
Ο Όσκαρ Λαφονταίν δήλωσε ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας «δεν είναι ένας πόλεμος των λαών» καταγγέλλοντας τόσο την ανοικτή στάση υποστήριξης και επέκτασης του πολέμου από την γερμανική αστική τάξη, την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, και παράλληλα, παίρνοντας αποστάσεις από τη ρώσικη εισβολή. Αν δεν είναι ένας πόλεμος των λαών τότε είναι ένας πόλεμος σε βάρος των λαών και η σκοπιά αυτή καθόλου δεν θίγεται συνολικότερα. Τι θα ήταν προς όφελος των λαών της Ευρώπης; Πριν απαντήσουμε στο ερώτημα υπάρχει το ζήτημα αν είναι νόμιμο το ερώτημα. Δηλαδή, μήπως δεν μπορεί να γίνεται λόγος για λαούς της Ευρώπης; Πρώτο, γιατί είναι αρκετά γερασμένη η ήπειρος. Δεύτερο, γιατί οι πληθυσμοί της Ευρώπης έχουν ζήσει σε βάρος των λαών άλλων χωρών. Τρίτο, γιατί έχει διαβρωθεί η συνείδηση των λαών από τα ψίχουλα που τους πρόσφεραν παλιότερα η αποικιοκρατία και σήμερα οι ληστρικές πολιτικές της Ε.Ε. σε βάρος άλλων περιοχών. Δεν συμμεριζόμαστε αυτό το «δεν δικαιούστε να ομιλείται» που μπορεί να προβληθεί ενάντια σε μια οπτική των λαών της Ευρώπης. Το βασικό που κρίνεται είναι αν θα μπορέσουν οι ευρωπαϊκοί λαοί να αποκτήσουν υπόσταση αφού ο καθένας καταλαβαίνει ότι στη νέα φάση που εισερχόμαστε τελούν υπό φοβερή πίεση, πολιτικές αλλαγές και γεωπολιτικές πιέσεις.
Από την σκοπιά των λαών της Ευρώπης είναι αναγκαίο:
Να υπάρξει ειρήνη και όχι πόλεμος, να μην βουλιάξει η Ευρώπη ολόκληρη στην τανάλια του πολέμου ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία. Να επιδιωχθεί ο άμεσος τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία, χωρίς να επιβληθεί ο τεμαχισμός και η διάλυσή της ανάμεσα στο ΝΑΤΟϊκό στρατόπεδο και τη Ρωσία.
Η Ευρώπη ως γεωγραφικός και πολιτικός χώρος, μέσα στα κοινά στοιχεία που διαθέτει και τη μεγάλη ποικιλομορφία της, θα μπορούσε να υπάρχει και μέσα σε ένα άλλο πλαίσιο και να μην πρέπει να υπάρχει μέσα από τη στενή πίεση και ιδιαίτερα υπό την πυρηνική απειλή ΗΠΑ και Ρωσίας.
Πολιτικός όρος για μια άλλη Ευρώπη, υπό το πρίσμα των λαών της, θα ήταν: Πρώτο, μια πορεία απεξάρτησης από τις ΗΠΑ, πρώτα στρατιωτικά δηλαδή με την απόσυρση των αμερικανικών βάσεων και στρατευμάτων επί της Ευρώπης, την παράλληλη υιοθέτηση μιας νέας χάρτας ασφάλειας και ειρήνης της Ευρώπης, στην οποία να κληθεί και η Ρωσία να συμμετάσχει αφού αποκλείσει όλες τις απειλές ενάντια στην Ευρώπη. Ο δεύτερος πολιτικός όρος είναι οι καλές και αμοιβαία επωφελείς σχέσεις Ευρώπης και Ρωσίας και η προσπάθεια να θεωρηθεί και η Ρωσία τμήμα της Ευρώπης.
Είναι αστείο (και τραγικό συνάμα) να μην μπορούμε καν να διανοηθούμε έναν άλλο ρόλο της Ευρώπης και των ευρωπαϊκών λαών. Ναι, αυτό απαιτεί μεγάλες αλλαγές εντός της Ευρώπης και ακύρωση των βασικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και πολιτικών, μια άλλη οικονομική διαχείριση, μια νέα δημοκρατική επανάσταση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Κανείς όμως δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η Ευρώπη (σαν σύνολο) δεν έχει όλες τις προϋποθέσεις (υλικές, πνευματικές κ.λπ.) να ακολουθήσει άλλο δρόμο από τη ΝΑΤΟποίησή της και τη σύνθλιψή της από τον αμερικανορωσικό ανταγωνισμό (κυρίως επί του εδάφους της). Όπως δεν είναι ορατή μια χειραφέτηση των λαών της Ρωσίας όταν επικρέμεται πάνω τους η αρπαγή και η συντριβή τους από την «αρματωμένη Δύση». Γι’ αυτό είναι ώρα για τη φωνή και την οπτική των λαών της Ευρώπης (δηλαδή των καταπιεζόμενων στρωμάτων, τάξεων, εθνών και χωρών). Μέσα σε αυτά τα πλαίσια έχει νόημα να συλλογιστούμε την ελληνική επιδίωξη χειραφέτησης σε μια προοπτική διαφορετικής Ευρώπης.