Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Μυστική κάμερα μη κυβερνητικής οργάνωσης κατέγραψε τον Αζέρο διευθύνοντα σύμβουλο της συνόδου COP29 για το κλίμα να εκμεταλλεύεται τον ρόλο του για να συζητήσει επενδύσεις στην πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας του.
Ο Ελνούρ Σολτάνοφ, o οποίος εκτός από επικεφαλής της συνόδου είναι και αναπληρωτής υπουργός ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν και μέλος του Δ.Σ. της κρατικής εταιρείας ορυκτών καυσίμων Socar, εμφανίζεται να συζητά «επενδυτικές ευκαιρίες» στην εταιρεία.
«Έχουμε πολλά πεδία φυσικού αερίου που μένει να αναπτυχθούν» δηλώνει ο Σολτάνοφ σε μέλος της οργάνωσης Global Witness που εμφανίστηκε ως επενδυτής. Με άλλα λόγια, ο υπουργός δήλωσε πρόθυμος να πουλήσει ορυκτά καύσιμα, αυτό ακριβώς που πρέπει να καταργηθεί οριστικά για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή.
Η συμπεριφορά του Σολτάνοφ είναι «εξωφρενική» και ισοδυναμεί με «προδοσία» δήλωσε στο BBC η Κριστιάνα Φιγκέρες, πρώην επικεφαλής της Συνθήκης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υπογραφή της Συνθήκης του Παρισιού το 2015.
Η διοίκηση της COP29 και της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν δεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα του BBC για σχόλιο. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιστοιχούν περίπου στο ήμισυ της οικονομίας του Αζερμπαϊτζάν και σε περισσότερο από 90% των εξαγωγών της χώρας.
Ακτιβιστής της Global Witness προσέγγισαν στελέχη της συνόδου υποκρινόμενος τον επικεφαλής επενδυτικής εταιρείας του Χονγκ Κονγκ που ειδικεύεται στην ενέργεια. Είπε ότι η εταιρεία του ενδιαφερόταν να γίνει χορηγός της συνόδου και παράλληλα να συζητήσει επενδύσεις στη Socar.
Στην τηλεδιάσκεψη που κανονίστηκε, ο Σολτάνοφ είπε αρχικά ότι στόχος της διοργάνωσης είναι να «λύσει την κλιματική κρίση» και να οδηγήσει σε «μετάβαση από τους υδρογονάνθρακες με δίκαιο και συντονισμένο τρόπο». Στη συνέχεια όμως άρχισε να μιλά για μπίζνες. Αρχικά πρότεινε επενδύσεις σε έργα «πράσινης μετάβασης», δήλωσε όμως ανοιχτός σε επενδύσεις που θα επιτρέψουν αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου στο Αζερμπαϊτζάν.
«Η Socar εμπορεύεται πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ασίας», είπε ο Σολτάνοφ, ο οποίος περιέγραψε το φυσικό αέριο ως «μεταβατικό καύσιμο».
Σύμφωνα με την Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), μικρές ποσότητες υδρογονανθράκων θα χρησιμοποιούνται τουλάχιστον έως το 2050, όμως οι νέες γεωτρήσεις είναι «ασύμβατες» με τον στόχο του Παρισιού, σύμφωνα με τον οποίο η αύξηση της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα δεν πρέπει να υπερβεί τους 1,5-2,0 βαθμούς Κελσίου, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Σε ένα από τα email που ανταλλάχθηκαν και παραδόθηκαν από την οργάνωση στο BBC, ο Σολτάνοφ προτείνει στη δήθεν εταιρεία να προχωρήσει σε χορηγία 600.000 δολαρίων στην COP29 με αντάλλαγμα τη συμμετοχή σε συνάντηση για «βιώσιμες επενδύσεις σε πετρέλαιο και αέριο» στο περιθώριο της συνόδου.
Έστειλε επίσης το προσχέδιο συμβολαίου που περιείχε αρχικά κάποιες δεσμεύσεις για τη βιωσιμότητα, οι οποίες στη συνέχεια είτε απαλείφθηκαν είτε «διορθώθηκαν».
Αναβιώνει η πυρηνική ενέργεια από τους Σοσιαλδημοκράτες
Ήταν μια από τις «αποφάσεις σταθμούς» κατά τη διάρκεια της 16χρονης θητείας της Άνγκελας Μέρκελ. Το Μάρτιο του 2011 το τρομακτικό δυστύχημα στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα, στην Ιαπωνία, οδηγούσε την καγκελάριο στην απόφαση να καταργήσει την πυρηνική ενέργεια στην Γερμανία.
Μια απόφαση, που στο μεταξύ έχει υλοποιηθεί, αν και έχει κατά καιρούς βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής, ειδικά στην περίοδο της ενεργειακής κρίσης, όταν σταμάτησε η ροή του φθηνού φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Στο σχετικό κείμενο που κυκλοφόρησε σε πρόσφατη ημερίδα του κόμματος με τίτλο «Νέα ενεργειακή ατζέντα για τη Γερμανία» αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Σκοπεύουμε να προχωρήσουμε σε μια τεχνική αποτίμηση όσο το δυνατόν γρηγορότερα για το εάν, δεδομένου του αντίστοιχου σταδίου αποσυναρμολόγησης, είναι ακόμα δυνατή η επανέναρξη της λειτουργίας των πυρηνικών σταθμών που έκλεισαν πρόσφατα με εύλογη τεχνική και οικονομική προσπάθεια».
Προς το παρόν δεν γίνεται δηλαδή λόγος για κατασκευή νέων μονάδων παραγωγής, αλλά για το ενδεχόμενο επαναλειτουργίας κάποιων που έχουν κλείσει. Οι Χριστιανοδημοκράτες είχαν επικρίνει το 2023 την απόφαση της κυβέρνησης Σολτς να «κατεβάσει το διακόπτη» στα τρία τελευταία εργοστάσια στη χώρα, σε μια περίοδο που η κοινωνία και η βιομηχανία βίωναν τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης, και παρά το γεγονός ότι ο καγκελάριος είχε προηγουμένως εγκρίνει μια παράταση λίγων μηνών σε σχέση με το αρχικό σχέδιο. Η προσέγγιση αυτή είναι πάντως πολύ πιθανό να δημιουργήσει προβλήματα στους Χριστιανοδημοκράτες σε μια ενδεχόμενη αναζήτηση μετεκλογικών εταίρων. Για παράδειγμα οι Πράσινοι, που φαντάζουν ως ένα δυνητικός σύμμαχος, ειδικά αν στην επόμενη Βουλή δεν συμμετέχουν οι Φιλελεύθεροι, θα είχαν τεράστιο πρόβλημα με την εκλογική «πελατεία» τους, αν συναινούσαν σε μια νέα «αναστροφή από την αναστροφή» της Μέρκελ.
Το θέμα φαίνεται ότι θα μπει στην ατζέντα της προεκλογικής περιόδου, αφού η χώρα έχει ανάγκη από φτηνή ενέργεια και οι πρόσφατες αποφάσεις της ΕΕ να εντάξουν την πυρηνική ενέργεια στον κατάλογο των «καθαρών», μετά από απαίτηση χωρών όπως η Γαλλία, δείχνουν ποιο είναι και το κλίμα στην Ευρώπη. Αυτό δείχνει και η στάση του υποψήφιου καγκελάριου της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης Φρίντριχ Μερτς , ο οποίος παλιότερα δήλωνε ότι το θέμα έχει κλείσει, αλλά εσχάτως έχει σαφώς αλλάξει ρητορική.
Η Γερμανία είχε επικριθεί από τους «συμμάχους» της ως αφελής για το γεγονός ότι είχε επιτρέψει την εξάρτησή της από τα φθηνά ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Μεταξύ των άλλων προτάσεων που μπαίνουν σε συζήτηση στο σχετικό κείμενο θέσεων της CDU είναι και το ζήτημα της «έρευνας και ανάπτυξης πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας τέταρτης και πέμπτης γενιάς. Αυτοί επιβάλλεται να είναι πιο αποδοτικοί και ασφαλέστεροι από τους προκατόχους τους. Θα πρέπει επίσης να μελετηθούν και οι λεγόμενοι «μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες», που προς το παρόν δεν είναι ακόμη λειτουργικοί.
Αναφορά γίνεται και στα φιλόδοξα σχέδια της ΕΕ στον τομέα της πυρηνικής σύντηξης. «Ο πρώτος αντιδραστήρας σύντηξης στον κόσμο που θα συνδέεται με το ηλεκτρικό δίκτυο θα πρέπει να βρίσκεται στη Γερμανία», είναι ο μεγαλεπήβολος στόχος. Προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάπτυξή του, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει επομένως να επιδοτήσει δύο τέτοιους αντιδραστήρες σύντηξης με ανταγωνιστικές μεταξύ τους τεχνολογίες».
Κώστας Αργυρός, πηγή DW
Ο Ήλιος καταπίνει τον κομήτη Halloween
Η διαστημική αποστολή της υπηρεσίας παρακολούθησε τον κομήτη να πετάει απευθείας στην καυτή τροχιά του Ήλιου, όπου διαλύθηκε χωρίς ίχνος τη Δευτέρα.
Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν τον C/2024 S1 ATLAS τον Σεπτέμβριο. Του έδωσαν το παρατσούκλι «Halloween» καθώς πλησίαζε η ομώνυμη γιορτή.
Η NASA είχε προβλέψει πως ο κομήτης θα έλαμπε πιο φωτεινά από την Αφροδίτη κατά την εορταστική περίοδο, αλλά στις 24 Οκτωβρίου, ο ATLAS πέρασε κοντά από τη Γη και περιστράφηκε γύρω από τον Ήλιο.
Το Παρατηρητήριο Ηλιακής και Ηλιοσφαιρικής (SOHO) της NASA ήταν το τελευταίο που είδε τον κομήτη καθώς πέταξε σε απόσταση 750.000 μιλίων από τον Ήλιο και εξαφανίστηκε.
Ο Κάρλ Μπάταμς, υπεύθυνος για το Έργο Sungrazer της NASA, δήλωσε: «Αυτός ο κομήτης πιθανότατα ήταν ήδη μια σωρός από συντρίμμια όταν μπήκε στο οπτικό πεδίο του SOHO.
»Σε αντίθεση με τον κομήτη C/2023 A3, ο οποίος δεν πέρασε ποτέ πιο κοντά από περίπου το ένα τρίτο της απόστασης της Γης από τον ήλιο, ο C/2024 S1 είναι ένας αληθινός sungrazer. Πέρασε εντός του 1% της απόστασης της Γης από τον ήλιο και έχει πλήρως εξατμιστεί». Και οι δύο κομήτες είναι γνωστοί ως «sungrazers» λόγω της πορείας τους κοντά στον αστέρα του πλανήτη μας, όπου φωτίζονται έντονα και συχνά σπάνε σε μικρότερα κομμάτια.
Ο κομήτης Halloween είχε δείξει σημάδια αστάθειας όταν τον αναγνώρισαν τα τηλεσκόπια στη Χαβάη στις 27 Σεπτεμβρίου. Απελευθέρωνε ξαφνικά σκόνη και αέρια. Αν και αυτή η συμπεριφορά δεν είναι ασυνήθιστη για έναν κομήτη, αποτελούσε ένδειξη θραύσης του πυρήνα, που σημαίνει ότι η σφαίρα πάγου αρχίζει να διασπάται.
Ο αστρονόμος Χάινριχ Κρέουτζ ήταν ο πρώτος που ονόμασε τους κομήτες στα τέλη της δεκαετίας του 1880, μελετώντας τους καθώς πλησίαζαν τον Ήλιο.
