Ο πόλεμος αποτελεί την κύρια τάση των ημερών μας. Και έχει αλλάξει σημαντικά: Δεν έχουμε πια «σύντομες συγκρούσεις», αλλά μακροχρόνιους πολέμους. Δεν έχουμε πολέμους δι’ «αντιπροσώπων», αλλά ευθεία εμπλοκή των ισχυρών δυνάμεων σε Ανατολή και Δύση σε ένα συνδυασμό οικονομικών μέτρων, δοκιμής σύγχρονων οπλικών συστημάτων και τακτικών πολέμου – που περιλαμβάνει τη στράτευση όλων των δικτύων πληροφόρησης σε έναν αδυσώπητο ανταγωνισμού ελέγχου της κοινής γνώμης. Έχουμε μπει στην περίοδο πολέμων στους οποίους εμπλέκονται πυρηνικές δυνάμεις, με τα μέτωπά τους διαρκώς να διευρύνονται, ενώ οι διεθνείς συνεννοήσεις και γέφυρες καταργούνται. Ο πυρηνικός όλεθρος προβάλει ως πιθανή εκδοχή σε μια στιγμή που είναι εκκωφαντική η απουσία ενός παγκόσμιου κινήματος αποτροπής του.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται, πλησιάζοντας πια τα τρία χρόνια συγκρούσεων. Παρά την ψυχρή υποδοχή του «σχεδίου νίκης» του Ζελένσκι από τους Δυτικούς συμμάχους του, η οικονομική και στρατιωτική στήριξη της Δύσης συνεχίζεται, τροφοδοτώντας ένα πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης που τίποτα δεν αποκλείει να γενικευτεί. Στη Μέση Ανατολή έχει ήδη συμπληρωθεί ένας χρόνος συγκρούσεων. Η συστηματική γενοκτονία-εθνοκάθαρση των Παλαιστίνιων στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη μεταφέρεται πια ανοικτά στον Λίβανο και τη Συρία. Η εφαρμογή του σχεδίου «Μεγάλο Ισραήλ» έχει ως προϋπόθεση την επίθεση εναντίον του Ιράν και την ανάφλεξη ολόκληρης της Μέσης Ανατολής. Τίποτα από όλα αυτά δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς την αμέριστη συμπαράσταση, οικονομική και στρατιωτική, που δέχεται το Ισραήλ από ΗΠΑ και λοιπούς Δυτικούς. Τα δύο αυτά μέτωπα είναι ικανά να οδηγήσουν την ανθρωπότητα σε ένα νέο παγκόσμιο πόλεμο. Αλλά, αντί να υπάρξουν πρωτοβουλίες αποκλιμάκωσης, πυρακτώνονται νέες εστίες.
Θερμαίνεται και τρίτο πεδίο πολέμου
Οι εντάσεις στη Ν.Α. Ασία δεν είναι καινούριο φαινόμενο. Υπερθερμαίνονται όμως σε εποχή γενικευμένης αστάθειας, επιβεβαιώνοντας ότι οι επιλογές μιας θερμής παγκόσμιας αναμέτρησης κερδίζουν έδαφος. Το σχέδιο των ΗΠΑ για τη συγκρότηση ενός «μικρού ΝΑΤΟ» στην Ασία διευρύνοντας το AUKUS (τριμερής συμφωνία Αυστραλίας-Βρετανίας-ΗΠΑ) με την Ιαπωνία, και στόχο τον περιορισμό της επιρροής της Κίνας στην περιοχή, αποτελεί την αιτία αναστατώσεων. Οι ανταγωνισμοί στη θάλασσα της Νότιας Κίνας μεταξύ Φιλιππίνων και Κίνας εντείνονται, και πολεμικά πλοία βρίσκονται αντιμέτωπα σε μια διαρκή επίδειξη δύναμης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Πιο δίπλα, στην κορεατική χερσόνησο, καθημερινές είναι οι συνοριακές εντάσεις ανάμεσα στη Νότια και Βόρεια Κορέα, με διαρκείς ανταλλαγές αμοιβαίων απειλών. Οι πρόσφατες οικονομικές και στρατιωτικές συμφωνίες Ρωσίας-Βόρειας Κορέας αποτελούν αφορμή για κλιμάκωση.
Και μέσα σε αυτά, παραμονές της συνάντησης των χωρών μελών του BRICS, η Κίνα αποφάσισε να πραγματοποιήσει μεγάλης κλίμακας στρατιωτικά γυμνάσια στο θαλάσσιο στενό που τη χωρίζει με την Ταϊβάν. Εκατοντάδες κινεζικά πλοία και πολεμικά αεροπλάνα έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή, σε ασκήσεις που οι ιθύνοντες της χώρες χαρακτήρισαν ως «σοβαρές προειδοποιήσεις» έναντι των «αποσχιστικών ενεργειών» των δυνάμεων που επιδιώκουν ανεξαρτησία της Ταϊβάν. Πιο αποκαλυπτικός ο πλοίαρχος Λι Σι, εκπρόσωπος της Ανατολικής Διοίκησης των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων, δήλωσε ότι «πρόκειται για μια επιχείρηση νόμιμη και απαραίτητη για τη διαφύλαξη της κρατικής κυριαρχίας και της εθνικής ενότητας». Η Ουάσιγκτον μιλά από την πλευρά της για «επικίνδυνη κλιμάκωση»…
Παραμένει άγνωστο το πώς θα εξελιχθούν οι επόμενες μέρες. Τα αμοιβαία μηνύματα όμως Ανατολικών και Δυτικών υπερδυνάμεων είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά υποχώρηση σε σχεδιασμούς και επιδιώξεις σε όλες τις περιοχές του πλανήτη. Τελικά, όσο κι αν δοκιμάζονται οι ανοχές κάθε πλευράς, όσο κι αν υπολογίζονται οι δυνατότητες εμπλοκής σε πολλαπλά μέτωπα, όσο κι αν όλοι «απεύχονται» ανεξέλεγκτες συγκρούσεις, η πιθανότητα μιας γενικευμένης εμπλοκής αποτελεί ισχυρό ενδεχόμενο εντός της «λογικής» και των πλαισίων των σημερινών παγκόσμιων ανταγωνισμών.