Τις βασικές κατευθύνσεις της Εθνικής Στρατηγικής για τη Βία και την Παραβατικότητα των Ανηλίκων παρουσίασε η κυβέρνηση σε μια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου την περασμένη Δευτέρα 5/5, παρουσία του πρωθυπουργού K. Μητσοτάκη. Μέσα σε γενικόλογες διαπιστώσεις, στατιστικές αναλύσεις και κενές περιεχομένου εκκλήσεις για ευαισθητοποίηση για το θέμα, η κυβέρνηση παρουσίασε τις πρωτοβουλίες και τα μέτρα που πρόκειται να πάρει σε βάθος πενταετίας.
Ξεχωρίζουμε και σχολιάζουμε τέσσερις από τις δράσεις που ανακοίνωσε η κυβέρνηση οι οποίες είναι ενδεικτικές της πολιτικής της για το ζήτημα:
- Κοινωνική εργασία: Την ενίσχυση του συστήματος αποβολών με τη δυνατότητα παροχής κοινωνικής εργασίας εντός σχολικού περιβάλλοντος προωθεί η κυβέρνηση. Αυτό σε ένα σχολείο όπου το εκπαιδευτικό προσωπικό οριακά επαρκεί για να καλύψει το τυπικό εκπαιδευτικό έργο.
- Αστυνόμευση χώρων νεολαίας: Ενίσχυση της παρουσίας της αστυνομίας σε χώρους που συχνάζει η νεολαία (πάρκα, χώροι άθλησης, συναυλίες) ώστε να καταγράφονται και να προλαμβάνονται παραβατικές συμπεριφορές. Το μοντέλο του «κρατικού μπούλινγκ» που έζησε η νεολαία κατά τη διάρκεια των λοκ-νταουν επανέρχεται ως «λύση» για να αντιμετωπίζει τα αποτελέσματα του πανδημικού κοινωνικού εγκλεισμού αλλά και της διάχυτης κοινωνικής περιθωριοποίησης των νέων.
- Σωφρονισμός δια της τεχνικής εκπαίδευσης: Δημιουργία τεχνικών γυμνασίων βλέπει το υπουργείο Παιδείας ως μια διέξοδο για μαθητές που δεν αποδίδουν βαθμολογικά ή τείνουν να έχουν ροπή σε παραβατικές συμπεριφορές. Εμπέδωση της ταξικότητας της τεχνικής εκπαίδευσης αλλά και της εκπαίδευσης γενικαά, εκπαιδευτικός σωφρονισμός και κατηγοριοποίηση μαθητών ήδη από το δημοτικό. «Όλα σε ένα, νοικοκυρεμένα».
- Kids Wallet και ψηφιακή επιτήρηση: «Να μιλούν περισσότερο με τα παιδιά», κάλεσε ο πρωθυπουργός τους γονείς. Την ίδια στιγμή παρουσίασε το kids wallet, ένα εργαλείο ψηφιακής ταυτότητας και γονικού ελέγχου για την επιτηρούμενη (από την οικογένεια, αλλά και από το κράτος) ψηφιακή παρουσία των ανηλίκων στο διαδίκτυο. Και κάπου εκεί εξαντλούνται οι κυβερνητικές πρόνοιες, σε μια νουθεσία και ένα application.
Αβεβαιότητα και ανασφάλεια
Τα παιδιά νεαρής ηλικίας βρίσκονται εγκλωβισμένα μεταξύ ενός ασφυκτικού προγράμματος δραστηριοτήτων πέραν του σχολείου, που περιορίζουν τους χρόνους κοινωνικοποίησης και ελευθερίας, και του διαρκούς κινδύνου απόρριψης (κοινωνικής, εκπαιδευτικής, οικονομικής, πολιτιστικής κ.ο.κ.). Χρόνια πειραμάτων «εκσυγχρονισμού», «συμπερίληψης», «αριστείας», και οι νέοι συνεχίζουν να βλέπουν την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια για το μέλλον να βαφτίζεται κανονικότητα, βλέπουν να στοχοποιείται η γενιά τους (οι πιο ευάλωτοι από αυτούς) ως παραβατικοί (ή δυνάμει παραβατικοί). Βλέπουν για μια ακόμη φορά την κυβέρνηση να προτείνει την «ατομική ευθύνη» ως μια «λύση» για ένα κοινωνικό πρόβλημα.
Ποια βία;
Μιλούν για βία δείχνοντας μόνο τα περιστατικά που φτάνουν στα δελτία ειδήσεων, αυτά που μπορούν να κατασκευάσουν κλίμα κοινωνικού πανικού, Αντί να φωτιστεί η ρίζα του προβλήματος, εξαντλείται το ζήτημα σε συζητήσεις για την τραπ και τα κοινωνικά δίκτυα. Η διάχυση και η κανονικοποίηση της κοινωνικής βίας δεν είναι μια θεωρητική συζήτηση, έχει συγκεκριμένες αιτίες, συγκεκριμένες μορφές και μοτίβα εκδήλωσης. Η βασική μορφή βίας που δέχονται οι νέοι άνθρωποι είναι αυτή της γενικευμένης αβεβαιότητας και ανασφάλειας ‒που τη βλέπουν στα μάτια των γονιών τους, στη ρουτίνα του σχολείου, στο εκπαιδευτικό και εργασιακό τους μέλλον‒, της κονιορτοποίησης των κοινωνικών σχέσεων, της κανονικοποίησης της αδικίας και της απαξίωση της ζωής και της ελευθερίας του άλλου ‒ που νομιμοποιούνται από την ίδια τη συμπεριφορά των κρατούντων.
Η «νεανική παραβατικότητα» δεν συμβαίνει εν κενώ. Γίνεται μέσα σε ένα απαξιωμένο σχολείο, σε μια διαρκώς συμπιεζόμενη οικογένεια, σε μια ανατιναγμένη, από κάθε λογική και σταθερά, κοινωνία και αφορά μια νέα γενιά που γίνεται πειραματόζωο μιας όλο και πιο γρήγορης και χωρίς νόημα ζωής. Αν έτσι είναι τα πράγματα και δεν μείνουμε και σε αυτό το θέμα αποκλειστικά στην «ατομική ευθύνη» ‒των παιδιών, άντε και της οικογένειας‒, η όποια συζήτηση για την αντιμετώπιση του φαινομένου θα πρέπει να αναζητηθεί στην κατεύθυνση ενδυνάμωσης των κοινοτήτων (σχολείο, οικογένεια, γενιά με κοινωνικούς, παιδαγωγικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς όρους) που αναφέρθηκαν παραπάνω. Τα παραπάνω δεν είναι μια θεωρητική συζήτηση, αλλά οδοδείκτης για οποιαδήποτε πολιτική θα ήθελε να απαντήσει στο πρόβλημα. Το να προσπερνιούνται στο όνομα μιας «σωφρονιστικού τύπου» αποτελεσματικότητας ή μπροστά στην «ψυχολογικοποίηση» μιας κάποιας εξατομικευμένης προσέγγισης, είναι εγγύηση ότι θα συνεχίσουμε να βλέπουμε το φαινόμενο να γιγαντώνεται, πέφτοντας από τα σύννεφα κάθε φορά που αυτό θα παίρνει μια νέα –πιο άγρια και κυνική– μορφή.
Απόπειρα κανονικοποίησης του γενοκτονικού σιωνισμού σε σχολεία του Πειραιά
Δεν έγινε αποδεκτή από τη μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα του Πειραιά η προκλητική απόπειρα νομιμοποίησης και κανονικοποίησης του κράτους του Ισραήλ, μέσα από δήθεν «εθιμοτυπικές» εκδηλώσεις στα πλαίσια επίσκεψης μαθητών από το Ισραήλ στη χώρα μας. Πιο συγκεκριμένα, η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά απηύθυνε κάλεσμα στα σχολεία της πόλης, να επιλέξουν τους μαθητές (25 μαθητές ανά σχολείο) που θα συμμετείχαν σε εκδήλωση με θέμα «Αλληλεπίδραση Ελληνικών και Ισραηλινών παραδόσεων και πολιτισμών» στην Ιωαννίδειο και Ράλλειο Σχολή, στις 6 και 7 Μαΐου αντίστοιχα. Η εκδήλωση που είχε την έγκριση και του υπουργείου Παιδείας πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το «Ισραηλινό Συμβούλιο Νέων Ηγετών» (ICYL), με τη συμμετοχή σύμφωνα με την ανακοίνωση / πρόσκληση «29 διαπρεπών μαθητών του ICYL» αλλά και εκπροσώπων του ισραηλινού ΥΠΕΞ, και τον επικεφαλής πρέσβη Aviv Shir-On.
Μεταξύ των θεματικών δράσεων της εκδήλωσης περιλαμβάνονταν θέματα όπως ο εθελοντισμός, τα fake news, η ισότητα των φύλλων κ.ά. Όλα αυτά την ώρα που το Ισραήλ διαπράττει μια γενοκτονία σε απευθείας μετάδοση. Μια γενοκτονία για την οποία επιβάλλει τον νόμο της σιωπής. Μια γενοκτονία την οποία επιδιώκει να κοινωνικοποιήσει με εκδηλώσεις όπως αυτή, που προάγουν υποτίθεται τον πολιτισμό και τη συνεργασία. Πώς μπορείς όμως να μιλάς για πολιτισμό και συνεργασία όταν κλείνεις μάτια και αυτιά για τις σφαγές που γίνονται δίπλα σου; Πώς μπορείς να μιλάς για πολιτισμό και συνεργασία με αξιωματούχους, εκπροσώπους και διπλωμάτες του κράτους που μεθοδικά σχεδιάζει και διαπράττει τις σφαγές; Όπως αναφέρει και η τοπική ΕΛΜΕ Πειραιά σε ανακοίνωσή της: «Το πρόβλημα, βέβαια, δεν είναι ότι συναντιούνται παιδιά από τις δύο χώρες, αλλά ότι θα λείπουν από τις συναντήσεις αυτές η Ahed, o Anas, o Sa’ad και χιλιάδες ακόμα νεκροί, αγνοούμενοι και φυλακισμένοι από το ισραηλινό κράτος, Παλαιστίνιοι μαθητές».
Όπως είναι λογικό ‒και ευτυχώς που δεν έχει χαθεί ακόμη αυτό το μέτρο της λογικής και της ανθρωπιάς‒ η πρόκληση αυτή απαντήθηκε άμεσα με καταγγελίες από τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τις συλλογικότητες της περιοχής, που ζήτησαν την ακύρωση της εκδήλωσης και σε κάθε περίπτωση κάλεσαν τη μαθητική και την εκπαιδευτική κοινότητα να μην πάρει μέρος στις εκδηλώσεις. Πράγμα που έγινε, με ελάχιστους μαθητές να δηλώνουν τελικά συμμετοχή, με ορισμένους εξ αυτών να παραδέχονται αργότερα ότι δεν γνώριζαν το περιεχόμενο των εκδηλώσεων. Κλείνουμε με ακόμη μια αναφορά στην ανακοίνωση της ΕΛΜΕ Πειραιά που φωτίζει όχι μόνο τις επιδιώξεις του Ισραήλ, αλλά και τα κίνητρα των στελεχών του υπουργείου και της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας. Λέει λοιπόν, μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση: «Τα στελέχη εκπαίδευσης χτίζουν καριέρα πάνω στο αίμα των νεκρών παιδιών της Παλαιστίνης!»
