Ο 48χρονος κύριος Ρόμπερτ Ράγκναρ Σπανό είναι μισός Ισλανδός μισός Ιταλός, σπουδαγμένος στην Οξφόρδη και πολύ διακεκριμένος νομικός, με ειδίκευση στα ανθρώπινα και συνταγματικά δικαιώματα. Είναι τόσο καλός στη δουλειά του που, μετά από λαμπρή δικαστική και πανεπιστημιακή καριέρα στην Ισλανδία, το 2013 διορίστηκε δικαστής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου, και τον περασμένο Μάιο έγινε πρόεδρός του. Παρ’ όλα αυτά λίγοι τον είχαν ακουστά μέχρι πρόσφατα. Αλλά πριν κλείσει καν ένα τετράμηνο ως επικεφαλής του ΕΔΑΔ, ο Ρόμπερτ κατάφερε να συζητιέται το όνομά του σε όλη την Ευρώπη…
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Ρόμπερτ αποφάσισε να επισκεφθεί την Τουρκία. Κάποιοι έλπιζαν (και κάποιοι άλλοι φοβούνταν) ότι θα συναντιόταν και με οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα κράτος που είναι κοινό μυστικό ότι αυτά τα έχει παραδοσιακά γραμμένα στα παλαιότερα των υποδημάτων του. Μάλιστα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 στα παραδοσιακά θύματα των εξωδικαστικών εκτελέσεων, βασανιστηρίων, φυλακίσεων και διώξεων (δηλαδή τους αριστερούς, τους Κούρδους κ.λπ.) έχουν προστεθεί δεκάδες χιλιάδες ακόμη άνθρωποι τους οποίους ο Ερντογάν θεωρεί απειλή για την εξουσία του: πανεπιστημιακοί, δικαστές, στρατιωτικοί… κανείς δεν είναι πια στο απυρόβλητο.
Όμως ο Ρόμπερτ διέψευσε και αυτούς που έλπιζαν και τους άλλους που φοβούνταν. Συναντήθηκε με στελέχη του κυβερνώντος κόμματος, συναντήθηκε και με τον ίδιο τον Ερντογάν, έκανε και μια περατζάδα από το Πανεπιστήμιο της Ιστανμπούλ, όπου πασιχαρής ανταμείφθηκε με διδακτορικό δίπλωμα από τη Σύγκλητο. Την ίδια Σύγκλητο που κατ’ εντολή του Σουλτάνου απέλυσε 200 «ύποπτους» πανεπιστημιακούς – αρκετοί εκ των οποίων βρέθηκαν λίγο αργότερα στη φυλακή. Μάλιστα τον Ρόμπερτ δεν το πείραξε που στην τελετή δεν συμμετείχαν, ως είθισται, φοιτητές, ώστε να αποφευχθούν τυχόν «ακτιβισμοί». Ούτε δημοσιογράφοι παραβρέθηκαν – είναι κι αυτοί ύποπτοι.
Ο Ρόμπερτ ολοκλήρωσε πάντως το ταξιδάκι του με ένα λογύδριο στην τουρκική Ακαδημία Δικαίου(…) περί της ανάγκης να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και να μην παρεμβαίνει η κυβέρνηση στη δικαιοσύνη. Είναι άγνωστο, διότι ούτε εκεί είχε δημοσιογράφους, αν το εκλεκτό ακροατήριό του χασμουριόταν πολύ ακούγοντας για πολλοστή φορά την ίδια κασέτα που παίζουν όλοι οι Ευρωπαίοι επισκέπτες για να κρατούν τα προσχήματα. Είναι όμως γνωστό αν ο Ρόμπερτ έχει ή όχι τσίπα: δεν έχει. Και γι’ αυτό ούτε του περνά από το μυαλό ότι θα ήταν ίσως καλό, για να μην φτάσει στα τάρταρα το κύρος του θεσμού που υποτίθεται ότι υπηρετεί, να παραιτηθεί.
