Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ένας μικρός αστεροειδής σε μέγεθος λεωφορείου, πέρασε πάρα πολύ κοντά από τη Γη στις 24/9/20, κάτω από το ύψος που βρίσκονται πολλοί τεχνητοί δορυφόροι.
Ο αστεροειδής 2020 SW, με διάμετρο 5-10 μέτρων πλησίασε την επιφάνεια του πλανήτη μας σε απόσταση 22.000 χιλιομέτρων, κάτω από το θεωρητικό «δαχτυλίδι» πολλών δορυφόρων σε γεωσύγχρονη τροχιά, που κινούνται σε μεγαλύτερο ύψος, 36.000 χιλιομέτρων.
Οι αστρονόμοι υπολόγισαν προσεγγιστικά το μέγεθός του από την λαμπρότητά του. Αν και το ουράνιο σώμα δεν θα συγκρουστεί με τη Γη, ακόμα και αν έπεφτε στον πλανήτη είναι σχεδόν βέβαιο πως θα διαλυόταν στην ατμόσφαιρα, μέσα σε μία μπάλα φωτός και πεπιεσμένων αερίων.
Ο αστεροειδής 2020 SW ανακαλύφθηκε μόλις στις 18 Σεπτεμβρίου, από το παρατηρητήριο στην Καταλίνα της Αριζόνα, που χρηματοδοτείται από τη NASA. Οι επιστήμονες υπολόγισαν την τροχιά του με τη βοήθεια εξοπλισμού υψηλής ακρίβειας και απέκλεισαν την πιθανότητα πρόσκρουσης που, ούτως ή άλλως, θα ήταν εντελώς ακίνδυνη για τον πλανήτη. Το ουράνιο σώμα έφθασε στο περίγειο (κοντινότερο σημείο) στις 24 Σεπτεμβρίου, πετώντας έξω από την ατμόσφαιρα, πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό και θα επιστρέψει στην «γειτονιά της Γης» το 2041, περνώντας σε μεγαλύτερη απόσταση.
Το 2005, το Αμερικανικό Κογκρέσο ανέθεσε στη NASA να χαρτογραφήσει και να εντοπίσει το 90% των κοντινών στη γη αντικειμένων, με διάμετρο ίση ή μεγαλύτερη των 140 μέτρων. Αυτοί οι μεγαλύτεροι αστεροειδείς αποτελούν πολύ μεγαλύτερη απειλή σε περίπτωση πρόσκρουσης, αλλά μπορούν και εντοπιστούν πολύ νωρίτερα, καθώς είναι λαμπρότεροι από τους πιο μικρούς.
Εκτιμάται πως υπάρχουν περισσότεροι από 100 εκατομμύρια αστεροειδείς όπως ο ακίνδυνος 2020 SW αλλά είναι δύσκολο να ανακαλυφθούν πριν πλησιάσουν πολύ τη Γη.
Πηγή: sigmalive, Κύπρος
Το μέγεθος του Γαλαξία
Μπορούμε άραγε να μετρήσουμε το μέγεθος του Γαλαξία μας; Οι επιστήμονες βρήκαν έναν τρόπο να υπολογίζουν τη μάζα του, καταλήγοντας ότι είναι περίπου 890 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο, σύμφωνα με νέα πιο ακριβή επιστημονική εκτίμηση. Ο αριθμός αυτός ισοδυναμεί με 296 τετράκις εκατομμύρια φορές τη μάζα της Γης. Επίσης, ισοδυναμεί με έξι δισ. δισ. δισ. ελέφαντες, ή 135 φορές της μάζα της επονομαζόμενης μαύρης τρύπας.
Η μέτρηση της μάζας του γαλαξία μας παρουσιάζει δυσκολίες, επειδή ζούμε σε αυτόν. Καθώς δεν υπάρχει τρόπος να βάλουμε τους γαλαξίες μας σε… ζυγαριά, το «ζύγισμα» γίνεται με βάση τις κινήσεις των άστρων στο εσωτερικό ενός γαλαξία, οι οποίες αποκαλύπτουν με ποιο τρόπο η βαρύτητά του τα επηρεάζει.
Όμως ενώ αυτό είναι ευκολότερο για έναν άλλο γαλαξία, όπως η Ανδρομέδα, στην περίπτωση του δικού μας γαλαξία το μεγαλύτερο μέρος του είναι κρυμμένο από εμάς στη Γη. Τα κοντινά άστρα και τα νέφη σκόνης κρύβουν τα πιο μακρινά άστρα από τη θέα μας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστροφυσικό Φάμπιο Λόκο του Imperial College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο arXiv, υπολόγισαν ότι το 93% της συνολικής μάζας του γαλαξία μας (όσο περίπου 830 δισεκατομμύρια ήλιοι) είναι σκοτεινή ύλη.
Πηγή: naftemporiki.gr με πληροφορίες από space.com, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Άρης: «Τα επτά λεπτά του τρόμου»
Η προσεδάφιση στον πλανήτη Άρη θεωρείται δύσκολο εγχείρημα για τους επιστήμονες.
Όπως εξηγεί σε δημοσίευμά του το BBC, η απόσταση ανάμεσα στη Γη και τον Άρη αλλάζει συνεχώς, καθώς περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο με διαφορετικές ταχύτητες και σε διαφορετικές αποστάσεις.
Η μεγαλύτερη απόσταση στην οποία μπορούν να βρεθούν οι δύο πλανήτες φτάνει τα περίπου 401 εκατ. χιλιόμετρα, ενώ η μικρότερη τα 56 εκατ. χιλιόμετρα.
Κάθε περίπου δύο χρόνια, οι δύο πλανήτες βρίσκονται σε ιδανική θέση για μια αποστολή στον πλανήτη Άρη, με τα λιγότερα δυνατά καύσιμα. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, το ταξίδι διαρκεί περίπου επτά μήνες.
Εφόσον δεν υπάρχουν απρόοπτα στην αποστολή και αυτή προσεγγίσει τον πλανήτη Άρη, έρχεται στο προσκήνιο ένα ακόμη ζήτημα: Πώς θα γίνει η προσεδάφιση στον «κόκκινο πλανήτη»; Η προσεδάφιση στον Άρη είναι γνωστή και ως «τα επτά λεπτά του τρόμου» και υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό.
Πρώτο εμπόδιο είναι η ατμόσφαιρα του Άρη, με τα διαστημικά σκάφη να καλούνται να την πλησιάσουν με τη σωστή γωνία και ταχύτητα, κι ας είναι σχεδόν 100 φορές λεπτότερη σε σύγκριση με την ατμόσφαιρα της Γης.
Αλεξίπτωτα, αερόσακοι και πύραυλοι που θα πυροδοτηθούν προς την αντίθετη κατεύθυνση θα κληθούν να μειώσουν την ταχύτητα του σκάφους, προκειμένου να μην υπάρξουν ζημιές στον εξοπλισμό.
Ένα ακόμη εμπόδιο είναι οι βραχώδεις εκτάσεις, οι γκρεμοί και οι κρατήρες του «κόκκινου πλανήτη», με αποτέλεσμα να καθίσταται αναγκαία η προσεδάφιση σε σημείο που πρέπει να προσδιοριστεί εξαρχής
Από την άλλη πλευρά, ο Άρης θεωρείται ο πλανήτης που παρουσιάζει τις περισσότερες ομοιότητες με τη Γη στο ηλιακό μας σύστημα. Γι’ αυτό, παρά τις δυσκολίες, βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών επιστημονικών ερευνών.
Με πληροφορίες από BBC
Ένας ήλιος σε «κουτί» που παράγει ρεύμα!
Τον περασμένο Ιούλιο το μεγαλύτερο έργο πυρηνικής σύντηξης στον κόσμο ξεκίνησε την πενταετή φάση συναρμολόγησης στη Νότια Γαλλία. Πρόκειται για τον αντιδραστήρα ITER, µια επένδυση 20 δισ. ευρώ που θα αντιγράψει τις αντιδράσεις που τροφοδοτούν τον Ήλιο και φιλοδοξεί να αποδείξει ότι η σύντηξη μπορεί να λειτουργήσει σε εμπορική κλίμακα.
Εκατομμύρια εξαρτήματα θα χρησιμοποιηθούν για τη συναρμολόγηση του γιγαντιαίου αντιδραστήρα, ο οποίος θα ζυγίζει 23.000 τόνους. Σχεδόν 3.000 τόνοι υπεραγώγιμων μαγνητών, μερικοί βαρύτεροι από ένα επιβατικό αεροσκάφος, θα συνδεθούν µε 200 χιλιόμετρα υπεραγώγιμων καλωδίων, όλα σε περιβάλλον –269 βαθµών Κελσίου, το μεγαλύτερο κρυογονικό εργοστάσιο στον κόσμο. Το έργο έχει χαρακτηριστεί η πιο περίπλοκη μηχανική προσπάθεια στην ιστορία του κόσμου.
Όπως οι συμβατικοί αντιδραστήρες πυρηνικής σχάσης, η ίδια η διαδικασία δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα που ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι αντιδραστήρες σύντηξης δεν κινδυνεύουν να «λιώσουν», ενώ επιπλέον παράγουν πολύ λιγότερα ραδιενεργά απόβλητα. O ITER θα είναι o πρώτος αντιδραστήρας που θα επιτύχει «αυτοσυντηρούμενη» σύντηξη και αναμένεται να παράγει δέκα φορές περισσότερη θερμότητα από αυτή που θα καταναλώνει, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε προηγούμενη προσπάθεια. Θα χρησιμοποιήσει επίσης σημαντική ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας όταν λειτουργεί για να τροφοδοτήσει τους υπεραγώγιμους μαγνήτες που κρατάνε το πλάσμα υπό έλεγχο.
Το «στοίχημα», λοιπόν, της πυρηνικής σύντηξης όχι µόνο δεν έχει χαθεί, αλλά οι τεχνολογικές εξελίξεις το επαναφέρουν δυναμικά στο προσκήνιο. Γι’ αυτό και δεν είναι λίγοι αυτοί που δείχνουν διατεθειμένοι να ποντάρουν σε αυτό, µε την προοπτική ασύλληπτων μελλοντικών αποδόσεων. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι η επένδυση ύψους 127 εκατ. δολαρίων του Τζεφ Μπέζος της Amazon στη startup General Fusion, µια εταιρεία που προσπαθεί να φτιάξει τον δικό της αντιδραστήρα Tokamak. Όσο για το έπαθλο για όποιον κόψει πρώτος το νήμα σε αυτόν τον αγώνα για «καθαρή πυρηνική ενέργεια», εκτιμήσεις το ανεβάζουν στο αστρονομικό ποσό των 10 τρισ. δολαρίων.
Γιάννης Παλιούρης, αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο, 26-27 Σεπτεμβρίου
