του Γιάννη Ζήβα*
Πρόσφατα συνήλθε η Γενική Συνέλευση των Δικαστικών Διερμηνέων προκειμένου να επεξεργασθεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ του αντιστοίχου Συλλόγου και του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Η συγκέντρωση 25 μελών του Συλλόγου μπορεί να απείχε από τον ευκταίο αριθμό συμμετεχόντων, εμφάνισε όμως ένα χαρακτηριστικό που στο παρελθόν δεν εκδηλωνόταν. Συγκεκριμένα υπήρξε το στοιχείο της μαχητικότητας αναφορικά με την ανάγκη επίλυσης των χρόνιων προβλημάτων που ταλανίζουν τον χώρο μας. Οι συνάδελφοι συνειδητοποιώντας ότι η ενότητα και ο αγώνας είναι οι μόνες εγγυήσεις για την επίτευξη των στόχων μας, διατύπωσαν τα αιτήματά τους με σαφήνεια, ενώ προέβησαν σε διορθώσεις και προσθήκες στο σχέδιο σύμβασης που είχε προταθεί προς συζήτηση.
Η απαξίωση προς τους συναδέλφους διερμηνείς εκ μέρους των φορέων της Δικαιοσύνης είναι ένα γεγονός που μόνο σε τριτοκοσμική χώρα απαντάται. Ο διερμηνέας, άνευ της παρουσίας του οποίου δεν είναι δυνατόν να διεξαχθεί δίκη, αντιμετωπίζεται περίπου ως υπηρέτης. Έχει παράνομα και παράτυπα υπαχθεί στην κατηγορία των μαρτύρων, λες και η συμμετοχή του στη δίκη σημαίνει κατάθεση και περιγραφή γεγονότων και συμβάντων, ενώ θα έπρεπε να υπαχθεί στην κατηγορία των πραγματογνωμόνων, ως αναγκαίος ενδιάμεσος λειτουργός. Εξού και οι αμοιβές του που ισούνται με την αποζημίωση οδοιπορικών του μάρτυρα. Είναι ανήκουστο και ανήθικο να λαμβάνει αμοιβή 15 ευρώ για μία δίκη ανεξαρτήτως της διάρκειάς της. Είναι εξευτελιστικό να αντιμετωπίζεται από τους παράγοντες της δίκης ως παρίας, με άρνηση πολλές φορές γραμματέων και προέδρων να υπογράψουν τη βεβαίωση παρουσίας του με το αιτιολογικό ότι δεν διεξάχθηκε ή ματαιώθηκε η δίκη, ενώ ο διερμηνέας ήταν παρών, συνεπής ων με την κλήση που είχε λάβει. Είναι αδιανόητο να μην του αναγνωρίζονται ασφαλιστικά δικαιώματα, με συνέπεια να βγάζει από την τσέπη του σεβαστά ποσά προς ασφάλιση. Είναι ασέβεια προς ένα πρόσωπο που κατέχει εκ των πραγμάτων θέση-κλειδί για τη διεξαγωγή μιας δίκης, να μην του παραχωρείται έστω ένα μικρό γραφείο στα τεράστια δικαστικά μέγαρα Αθήνας και Πειραιά, με αποτέλεσμα το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου να βρει λύση μέσα από το Εργατικό Κέντρο Αθήνας. Είναι εξοργιστικό οι πενιχρότατες αμοιβές μας να καταβάλλονται με καθυστέρηση τριών ή και τεσσάρων μηνών. Είναι επίσης σοβαρότατη η έλλειψη προγραμμάτων κατάρτισης και επιμόρφωσης των συναδέλφων πάνω στη νομική και κυρίως στη δικανική ορολογία.
Η παρουσία του διερμηνέα σε δίκες με μετανάστες και πρόσφυγες συνιστά στην ουσία μία γέφυρα που λειτουργεί τις περισσότερες φορές λυτρωτικά για τον αδίκως διωκόμενο. Άρα η λειτουργία μας στον χώρο των δικαστηρίων δεν είναι μονοδιάστατη, αλλά έχει και έντονο κοινωνικό πρόσημο
Συνοπτικά διεκδικούμε:
α) Καθιέρωση αμοιβής 50 ευρώ για κάθε δίκη, επαυξανόμενη σε περίπτωση υπέρβασης του εξαώρου.
β) Υποχρεωτική ασφάλιση.
γ) Εξαίρεση του κλάδου μας από την κατηγορία μαρτύρων.
δ) Θέσπιση σεμιναρίων επιμόρφωσης.
ε) Δικαίωμα ανάληψης γραπτών μεταφράσεων με αμοιβή συμβατή με τον τιμοκατάλογο της Μεταφραστικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών.
στ) Έγκαιρη καταβολή των αμοιβών μας.
Για όλα αυτά τα προβλήματα το Δ.Σ. του Συλλόγου Δικαστικών Διερμηνέων Αθήνας-Πειραιά, συνέταξε ένα σχέδιο σύμβασης, το οποίο συζητήθηκε διεξοδικά σε τρεις συνελεύσεις με επιστέγασμα την πρόσφατη της 28ης Ιουνίου, όπου ψηφίστηκε με τις αναγκαίες προσθήκες και διορθώσεις στο σύνολό του. Θα υποβληθεί στη Γραμματεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ώστε να λάβουμε κάποια ανταπόκριση εκ μέρους της προϊστάμενης Αρχής.
Επειδή όπως συνήθως οι προϊστάμενες αρχές πόρρω απέχουν από την επαφή τους με τους μαζικούς χώρους και τις απαιτήσεις τους, τα μέλη του Συλλόγου μας συνειδητοποιούν ότι ο αγώνας διεκδίκησης των αιτημάτων μας είναι μονόδρομος.
Στις συνελεύσεις που μέχρι τώρα έχουν διεξαχθεί παρατηρήθηκαν και διασπαστικές τάσεις, οι οποίες τελικά απομονώθηκαν. Σε όλες τις συγκεντρώσεις των μελών του Συλλόγου, τονίζεται η ανάγκη συσπείρωσής του με νέα μέλη, διότι μέχρι σήμερα στον σύλλογο έχουν γραφτεί 40 περίπου άτομα, ενώ ο κατάλογος των διερμηνέων Αθήνας και Πειραιά περιλαμβάνει γύρω στους 120. Είναι γεγονός ότι πολλοί από τους συναδέλφους λόγω των εξευτελιστικών αμοιβών αναγκάζονται να ασκούν δεύτερη ή και τρίτη εργασία. Άλλοι αποχωρούν απελπισμένοι και άλλοι σιωπούν και μένουν αδρανείς. Σημάδια των καιρών…
Στις συγκεντρώσεις και στις συνελεύσεις μας τονίζεται πέραν των άλλων η ανάγκη σφυρηλάτησης αλληλέγγυου πνεύματος και αποτροπής κάθε ξενόφοβης και ρατσιστικής συμπεριφοράς, κυρίως λόγω της άμεσης συνάφειάς μας με αλλοδαπούς κατηγορούμενους, που έτυχε να υποπέσουν σε κάποιο αδίκημα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι εξαιρουμένων των κακοποιών του κοινού Ποινικού Δικαίου, μεγάλος αριθμός αλλοδαπών που προσάγονται στη Δικαιοσύνη, συνδέεται με στοιχεία παραβατικότητας λόγω εύλογης άγνοιας της ελληνικής νομοθεσίας. Η παρουσία του διερμηνέα σε δίκες με μετανάστες και πρόσφυγες συνιστά στην ουσία μία γέφυρα που λειτουργεί τις περισσότερες φορές λυτρωτικά για τον αδίκως διωκόμενο. Άρα η λειτουργία μας στον χώρο των δικαστηρίων δεν είναι μονοδιάστατη, αλλά έχει και έντονο κοινωνικό πρόσημο.
*Ο Γιάννης Ζήβας είναι μέλος του Συλλόγου Δικαστικών Διερμηνέων Αθήνας-Πειραιά (ΣΥΔΙΔΕΑΠ).
