Οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ απήργησαν, οι εφημερίδες κυκλοφόρησαν
Με μεγάλη συμμετοχή και ανύπαρκτη προετοιμασία και οργάνωση κύλησε η 48ωρη απεργία των εργαζομένων στα Μέσα Ενημέρωσης στις 17 και 18 Δεκεμβρίου. Χιλιάδες εργαζόμενοι σε όλα τα Μέσα – τεχνικοί, υπάλληλοι και συντάκτες, συμμετείχαν σε μια απεργία που θα μπορούσε να έχει στεφθεί με απόλυτη επιτυχία, αφού ραδιόφωνα και τηλεοράσεις λειτούργησαν με υλικό-κονσέρβα και οι εφημερίδες κρέμασαν στα μανταλάκια τις τελευταίες εκδόσεις τους την Παρασκευή. Δυστυχώς, η (σκόπιμη;) έλλειψη οργάνωσης και στοιχειώδους περιφρούρησης της απεργίας και η λανθασμένη τακτική αφήνει στους περισσότερους εργαζόμενους των ΜΜΕ την πικρή γεύση της αποτυχίας.
Η κήρυξη 48ωρης απεργίας με πρόταγμα τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας και το σταμάτημα των απολύσεων ήταν αίτημα που είχε προβληθεί έντονα εδώ και καιρό από τους εργαζόμενους, μέσα από συνελεύσεις σε πολλές επιχειρήσεις. Ιδιαίτερα έντονα τέθηκε και την ημέρα της προηγούμενης απεργίας στα Μέσα, στις 30/11, από τους χιλιάδες διαδηλωτές, αλλά και από την ανοικτή συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ. Η πραγματοποίηση μιας τέτοιας απεργίας απαντά στην ανάγκη να θιγούν οι εκδοτικές επιχειρήσεις εκεί που «πονάνε» περισσότερο, δηλαδή στις σαββατιάτικες και κυριακάτικες εκδόσεις.
Οι εκατοντάδες απολύσεις σε μεγάλα συγκροτήματα, όπως ο Πήγασος του Μπόμπολα και ο ΔΟΛ του προέδρου των εκδοτών Ψυχάρη, αλλά και οι εκβιαστικές μειώσεις μισθών στον ΣΚΑΪ του Αλαφούζου, έχουν οδηγήσει σε οριακό σημείο τις αντοχές ακόμα και του επίσημου και συμβιβασμένου συνδικαλισμού «τύπου Σόμπολου». Η προκλητική απαξίωση κάθε διαπραγμάτευσης, η κατάλυση κάθε έννοιας συνδικαλιστικής δράσης, όπως έγινε στα τρία πιο πάνω συγκροτήματα με τους ανοικτούς εκβιασμούς, δημιουργεί πρόβλημα ύπαρξης για τα σωματεία του κλάδου και κυρίως την ΕΣΗΕΑ. Η κήρυξη από τη διασωματειακή επιτροπή των σωματείων του Τύπου μιας 48ωρης απεργίας και η συμμετοχή στην 24ωρη πανεργατική απεργία, με αιτήματα την άμεση υπογραφή ΣΣΕ και το σταμάτημα των απολύσεων, δημιουργούσε ένα «πολεμικό» κλίμα που θα μπορούσε να πυροδοτήσει σοβαρές εξελίξεις. Κι όμως˙ η απεργία είχε υπονομευτεί πριν καλά-καλά ξεκινήσει.
Η κερκόπορτα των επιμέρους συμφωνιών
Στις 14/12, μια μέρα πριν από τη γενική απεργία και την ίδια μέρα που στη Βουλή ψηφιζόταν επειγόντως το πολυνομοσχέδιο που, μεταξύ άλλων, καταλύει τις κλαδικές συμβάσεις, εισάγοντας την Ειδική Επιχειρησιακή Σύμβαση, η ΕΣΗΕΑ καλούσε «κάθε επιχείρηση στο χώρο των ΜΜΕ που δέχεται να προσέλθει σε συμφωνία με τα σωματεία στην ενημέρωση, να δεχθεί άμεσα τα εξής σημεία…» απαριθμώντας έξι όρους, μεταξύ των οποίων τη δέσμευση για μη απολύσεις και τήρηση των ΣΣΕ. Η δημόσια δήλωση από την προηγούμενη εβδομάδα της εκδότριας της Ελευθεροτυπίας, ότι δέχεται να υπογράψει συμφωνία, σε συνδυασμό με αποφάσεις συνελεύσεων εργαζομένων σε ορισμένα Μέσα, δημιουργούσε το κατάλληλο κλίμα για παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, όπου «σύρθηκαν» στελέχη ορισμένων συνδικαλιστικών ενώσεων. Κάπου εδώ άρχισε η υπονόμευση του νοήματος της απεργίας. Ο διακηρυγμένος στόχος της παρεμπόδισης των κυριακάτικων εκδόσεων γινόταν κουρέλι υπό τα όμματα της συνδικαλιστικής ηγεσίας των ενώσεων, τουλάχιστον αυτών που καλύπτουν συνδικαλιστικά τις εφημερίδες. Οι εκδόσεις όλων των κυριακάτικων και σαββατιάτικων εφημερίδων, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, την… Παρασκευή, δημιουργεί ένα σημαντικό προηγούμενο απεργοσπασίας το οποίο, δυστυχώς, οι ενώσεις τις οποίες αφορά απλώς παρέβλεψαν. Η απόφαση των εργαζομένων στην Ελευθεροτυπία, να εργαστούν κανονικά το διήμερο της απεργίας για την έκδοση των φύλλων Σαββάτου και Κυριακής, ήταν η κορυφαία ρήξη των σωματείων με τα μέλη τους, η οποία και αυτή πέρασε ως μη γενόμενη.
Παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και αποφάσεις καθ’ υπόδειξη των εργοδοτών
Με κηρυγμένη απεργία και δεκάδες απολύσεις στον ΔΟΛ (οι τελευταίες μια εβδομάδα πριν) οι πρόεδροι των ενώσεων των δημοσιογράφων (ΕΣΗΕΑ), των διοικητικών υπαλλήλων (ΕΠΗΕΑ) και των τεχνικών (ΕΤΗΠΤΑ) έκαναν αλλεπάλληλες συναντήσεις με τον πρόεδρο της Ένωσης Ιδιοκτητών και διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΟΛ Στ. Ψυχάρη, αλλά από όσα αποδεικνύονται από την κατάληξη και με τη Μάνια Τεγοπούλου της Ελευθεροτυπίας. Είναι φανερό ότι η απεργία για κάποιους ήταν μόνο μια τακτική κίνηση και μια επίφαση αγωνιστικότητας, μετά το γιουχάισμα της προηγούμενης απεργιακής κινητοποίησης. Η αναζήτηση τρόπων έτσι ώστε και η απεργία να πραγματοποιηθεί και οι εκδότες να κυκλοφορήσουν τα φύλλα τους, δείχνει την έσχατη μορφή εργοδοτικού συνδικαλισμού.
Δυστυχώς, αυτή η μορφή συνδικαλισμού έχει γεννήσει μια ιδιόμορφη αντίδραση από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Το είδαμε πριν από λίγο καιρό με την «απόφαση» συνελεύσεων εργαζομένων που δήλωναν την αντίθεσή τους στην κήρυξη απεργίας στα συγκροτήματα ΔΟΛ και Πήγασο, όταν εκεί οι ιδιοκτήτες ξεκινούσαν πογκρόμ απολύσεων. Το είδαμε και στην απόφαση των εργαζομένων στο συγκρότημα Τεγόπουλου στις 16/12, που καταγγέλλουν τα σωματεία γιατί ανέχτηκαν την προετοιμασία απεργοσπαστικών φύλλων. Το νέο σε αυτή την περίπτωση είναι το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι ενός Μέσου Ενημέρωσης δηλώνουν καθαρά ότι δεν θα πειθαρχήσουν στην απόφαση των σωματείων στα οποία ανήκουν.
Η υιοθέτηση μιας ανοικτά απεργοσπαστικής στάσης, κόντρα σε μια ουσιαστικά απεργοσπαστική τακτική, οδηγεί σε πλήρη κατάλυση κάθε έννοιας συνδικαλιστικής δράσης και στην υιοθέτηση ατομικών και συντεχνιακών λογικών. Η ταύτιση εργαζομένων με τα συμφέροντα του εργοδότη τους, ο οποίος έχει επιλέξει μια άλλη διαπραγματευτική τακτική από τους υπόλοιπους, είναι μια πραγματικότητα που θα πρέπει να την πάρει πολύ σοβαρά υπ’ όψιν η συνδικαλιστική γραφειοκρατία του κλάδου. Και, φυσικά, σε αυτήν πέφτει το βάρος της κύριας ευθύνης, αφού για πολλά χρόνια εξέθρεψε μια εντελώς διάτρητη «δυναμική» στον κλάδο που στηρίζεται σε επιμέρους συμφωνίες, κάλυψη πλήθους παρανομιών στο όνομα των θέσεων εργασίας, ανοχή στη μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, στη διόγκωση του φαινομένου των Δελτίων Παροχής Υπηρεσιών και στήριξη μιας σειράς πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων και επιδιώξεων των εργοδοτών στα ΜΜΕ.
«Πειρατικές» εκδόσεις με… κατεψυγμένα θέματα
Οι αναγνώστες των εφημερίδων της περασμένης Παρασκευής, σίγουρα, θα αναζητούσαν στο ημερολόγιο αν έχασαν το… χρόνο. Η κυκλοφορία κυριακάτικων εκδόσεων με ύλη που, στις περισσότερες περιπτώσεις, ήταν κονσέρβα, μόνο και μόνο για να μη χάσουν τα διαφημιστικά τους προγράμματα, δείχνει πόσο υποτιμούν οι εκδότες το αναγνωστικό τους κοινό και πόσο οδηγούν με τις πράξεις τους στην πλήρη απαξίωση του προϊόντος για το οποίο -υποτίθεται- ότι κόπτονται. Είναι άλλη μια απόδειξη της μετατροπής των εφημερίδων σε υλικό συσκευασίας για την πραμάτεια που εμπορεύονται.
Τα φύλλα αυτά που κυκλοφόρησαν, όμως, είναι καθαρά απεργοσπαστικά, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις βγήκαν με την πίεση των εργαζόμενων να τα παραδώσουν νωρίτερα (μην ξεχνάμε ότι η προηγούμενη εβδομάδα είχε μόνο τρεις εργάσιμες μέρες), μόνο και μόνο για να σπάσει η απεργία. Δυστυχώς, μεταξύ αυτών των φύλλων που κυκλοφόρησαν με ψευδεπίγραφη ημερομηνία βρίσκονται και φύλλα της Αριστεράς. Ο Δρόμος της Αριστεράς και η Εποχή, επέλεξαν να κρατήσουν μια διαφορετική στάση.