Του Θανάση Αποστόλου
Φέισμπουκ 1
Πόσο ωραία πλαισιώνουν η «καλαίσθητη» και ακριβή ατζεντούλα, το «ντιζαϊνάτο» στυλό, τα τεχνολογικά μαραφέτια, ο εσπρέσο με τις ζάχαρες -που βεβαίως δεν καταναλώθηκαν-, ένα βιβλίο του Τσέχωφ ή τα Δοκίμια του Μονταίνιου, τις μερικότητες: λίγο από το πρόσωπο, η άκρη απ’ το φουστάνι, οι μηροί, οι γάμπες. Όλα αυτά για να αβγατίσει, μέσω της επίδειξης των σημείων της κατανάλωσης, μέσω της ατομικής επιχείρησης του φύλου, η υπεραξία μιας ψευδοπροσωπικότητας – όλα για δυο μπουτάκια, για μια «ποιητική ψυχή». Σε μία ανάρτηση, με ένα κλικ του κινητού, εντός του επιμελώς ατημέλητου κάδρου, αποτυπώνονται το φαντασιακό του καταναλωτισμού, το θέαμα που ορίζει την ανάγκη, η πραγμοποίηση του σώματος, ο απονεκρωμένος ερωτισμός μαζί με τα απαραίτητα πολιτισμικά και ταξικά διαπιστευτήρια.
Φέισμπουκ 2
Κείμενα, σημειώσεις, ηχητικά κομμάτια, βίντεο και εικόνες, ρέουν σε αυτό το αποχετευτικό σύστημα πληροφοριών. Η προσομοίωση της ημερολογιακής δομής έχει σχεδιαστεί και γι’ αυτόν τον σκοπό· την απρόσκοπτη ροή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κάθετη, χρονολογική παράθεση των αναρτήσεων διέπεται από το μοντέλο της τυχαίας, δειγματοληπτικής εμφάνισης των υλών, οπότε η διαδικασία ανεύρεσης κάποιας παρελθούσας ύλης γίνεται τόσο δυσχερής ώστε καθίσταται σχεδόν αποτρεπτική. Έτσι αντιστρέφονται δύο από τις βασικές λειτουργίες που διέπουν τις ημερολογιακές καταγραφές: εκείνες της ενθύμησης και της αναψηλάφησης· τη θέση τους παίρνουν η λήθη και η ταχεία κατανάλωση. Απομένουν τότε τα εφήμερα αποτύπωμα της αναπλασμένης καθημερινότητας ή τα αποσπάσματα μιας διανοητικής και συναισθηματικής διάρροιας.
Φέισμπουκ 3
Αυτός ο περιχαρακωμένος, αυτιστικός χώρος –οι πληροφορίες του υπόλοιπου διαδικτύου εισέρχονται αλλά δεν εξέρχονται από αυτόν- επιτυγχάνει την μέγιστη ομογενοποίηση· μετέχοντας σε αυτόν δεν μεταβάλλεσαι απλώς σε χρήστη των λειτουργιών του, αλλά σε επιχειρησιακό λειτουργό του: καλείσαι να «γεμίσεις» με ένα σώμα «περιεχομένων» αυτή την αποκρουστικά σχεδιασμένη, μαοϊκή στολή του καπιταλισμού. Η έλλειψη οποιασδήποτε δυνατότητας διαφοροποίησης δεν χρειάζεται καν το προκάλυμμα κάποιων ψευδοεπιλογών. Το στρατόπεδο του Μέσου Κοινωνικής Δικτύωσης σε καλωσορίζει φορώντας το χαμόγελο των κολεγιόπαιδων της χρηματιστηριακής Αμερικής – είναι μια καθαρή συμφωνία· είτε θα την αποδεχτείς, είτε θα την απορρίψεις / it’s a clear deal, take it or leave it.
Φέισμπουκ 4
Κι όμως, πέρα από την φαντασιακή κοινότητα της οθόνης, που ως τέτοια εμφανίζεται ισοδύναμη με την πραγματική, πέρα από τις ψευδοσυνδέσεις μεταξύ ταυτοτήτων, σε πείσμα αυτής της ασώματης, α-κοινωνικής διαδικτύωσης των «προφίλ», εμφανίζεται και εδώ ο απομαγεμένος, ο περαστικός – είναι αυτός που δεν λειτουργεί το μέσο, που δεν επιχειρεί να πληρώσει το ατέρμονο κενό των συνδέσεων, που δεν παίρνει στα σοβαρά το παιχνίδι των σημείων. Αντιθέτως εκείνος ποντάρει στην ετερότητα, επιζητεί και από εδώ την συνάντηση με τον Άλλο, γνωρίζοντας ότι αυτή δεν μπορεί να καταστεί εφικτή παρά μόνον έξω από εδώ, στον δρόμο, στο καφενείο, στην διαδήλωση, στην εξέγερση, στο κρεβάτι, στο έργο· κοντολογίς, στο αμετάθετο, στο παρόν, στην παρουσία, στον κοινωνικό χώρο, στην ίδια τη ζωή.
