Είχα την τύχη να δω την προηγούμενη δουλειά της Μαρίλλης Μαστραντώνη και της «Εντροπίας», μια μέρα πριν αρχίσει το λοκντάουν του φθινοπώρου και κλείσουν τα θέατρα για μήνες. Είχα γράψει στον Δρόμο τότε γι’ αυτή τη συγκλονιστική, βαθύτατα πολιτική παράσταση, που βασιζόταν σε κείμενο του Χρήσου Οικονόμου, αλλά είχε και πάλι υλοποιηθεί στο πλαίσιο ενός πρότζεκτ.
Ήταν η «Πολιορκία της Elusia» και αφορούσε τον αγώνα των εργαζομένων και την κατάληψη ενός ιχθυοτροφείου που αντιμετώπισε τη βία των δυνάμεων καταστολής. Η παράσταση συνδύαζε το δραματικό/μυθοπλαστικό στοιχείο με βίντεο- ντοκουμέντα από αγώνες και κινητοποιήσεις. Θυμάμαι ακόμη το μότο της παράστασης: «Ουτοπία είναι να πιστεύεις ότι ο κόσμος μπορεί ν’ αλλάξει κι εσύ να μείνεις ίδιος»
Η δημιουργική αναζήτηση της ομάδας συνεχίζεται, παρά τις αντίξοες συνθήκες. Στη νέα δουλειά καταπιάνονται με το πώς βλέπουν τον Δυτικό Πολιτισμό οι άνθρωποι που τον βιώνουν υπό συνθήκες αναγκαστικού εκπατρισμού.
Αυτός είναι ο πυρήνας της νέας performance «How a Place becomes a Person…» που παρουσιάζει η Μαρίλλη Μαστραντώνη και το Εντροπία Ensemble από τις 17 Ιουνίου και για τέσσερις μόνο παραστάσεις στο Communitism, στο Μεταξουργείο. Πρόκειται για παράσταση-αποτέλεσμα του ευρωπαϊκού project Ιntimate Bridges, μιας συνεργασίας με φορείς και καλλιτέχνες από Ιταλία, Αυστρία, Πορτογαλία και Ελλάδα. Η Μαρίλλη Μαστραντώνη και οι συνεργάτες της αξιοποιούν τα εργαλεία του θεάτρου-ντοκουμέντο (documentary theatre) και του θεάτρου της επινόησης (devised theatre), δημιουργώντας ένα θέαμα που επιχειρεί να εξετάσει τον «τόπο» όπου οι άνθρωποι και οι ιστορίες τους διασταυρώνονται, αλλά και τη σχέση μεταξύ της υποκειμενικής άποψης και της συλλογικής αντίληψης της ιστορίας.
Εν όψει των τεσσάρων αυτών παραστάσεων είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τη σκηνοθέτιδα.
Πώς προέκυψε αυτό το συνεργατικό project και τι περιλαμβάνει;
Το project «Intimate Bridges» είναι μια ευρωπαϊκή συνεργασία που επιχειρεί να «γεφυρώσει» με αυθεντικό τρόπο τα κενά και να αμφισβητήσει στερεοτυπικές εικόνες και παρανοήσεις μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων προσφύγων και μεταναστών και των τοπικών κοινοτήτων «υποδοχής» μέσω κοινών δημιουργικών εργαστηρίων που έχουν ως αποτέλεσμα παραστάσεις «ενδόμυχου» χαρακτήρα.
Το project διαρθρώνεται σε τέσσερις βασικούς άξονες: τις διακρατικές συναντήσεις και τις ανταλλαγές μεταξύ των συνεργαζόμενων φορέων, τα κατά τόπους εργαστήρια συν-δημιουργίας σε συνεργασία με φορείς της κοινωνίας των πολιτών που ασχολούνται με τα ζητήματα των «μετακινούμενων» πληθυσμών και απευθύνονται σ’ ένα ευρύ κοινό που περιλαμβάνει το πολυπολιτισμικό στοιχείο της πόλης, τις κατά τόπους τελικές παραστάσεις σε μη συμβατικούς θεατρικούς χώρους, και τέλος, το Διεθνές Συνέδριο στην Αθήνα, 14 Σεπτεμβρίου 2021, με στόχο την παρουσίαση της μεθοδολογίας και των αποτελεσμάτων του project στο πλαίσιο των συμμετοχικών (participatory) performing arts. Διοργανώνεται από την Εντροπία με την επιστημονική συνεργασία της θεωρητικής και εκδοτικής θεατρικής πλατφόρμας Stratagemmi-Prospettive Τeatrali του Μιλάνου και του Τμήματος Παραστατικών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Ουρμπίνο.
«Θεωρώ ότι η πραγματικότητα είναι το πιο εξωφρενικό πράγμα που υπάρχει, εμπνέομαι απ’ αυτή»
Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την εμπειρία σας από τα εργαστήρια; Πώς αντιμετωπίσατε το ζήτημα της διαφορετικής γλώσσας;
Δεν είχαμε ιδιαίτερο πρόβλημα με τη γλώσσα, αφού όλοι οι συμμετέχοντες μιλούσαν αγγλικά και ελληνικά. Επιπλέον, εστιάσαμε και στην υπεργλωσσική επικοινωνία με τη μεθοδολογία και τα εργαλεία που μας προσφέρουν οι σύγχρονες παραστατικές τέχνες, δηλ. τη σωματικότητα, τον ήχο, την εικόνα, κ.λπ.
Η εμπειρία ήταν πραγματικά σημαντική και ενδιαφέρουσα. Είχαμε συμμετέχοντες από τουλάχιστον 10 διαφορετικές χώρες, που συνεργάστηκαν άψογα και γενναιόδωρα μαζί μας και μεταξύ τους, και εμπλούτισαν με τις διαφορετικές οπτικές τους και το πολιτισμικό τους υπόβαθρο την καλλιτεχνική διαδικασία και την έρευνά μας. Ήταν συγκινητική η δοτικότητα, ο ενθουσιασμός και τα σχόλιά τους για τη δουλειά μας!
Τι είναι αυτό που σας έλκει στο θέατρο-ντοκουμέντο και πώς συνδυάζεται με τα επινοημένα στοιχεία;
Επειδή θεωρώ ότι η πραγματικότητα είναι το πιο εξωφρενικό πράγμα που υπάρχει, εμπνέομαι απ’ αυτή. Επίσης, απ’ τις ιστορίες και τα βάσανα των καθημερινών, απλών ανθρώπων που ενίοτε ξεπερνούν την πιο τρελή φαντασία. Εξάλλου, με ενδιαφέρει πολύ και το ερευνητικό κομμάτι. Κατά συνέπεια, το θέατρο-ντοκουμέντο είναι μεθοδολογικά ένα πρόσφορο εργαλείο για να προσεγγίσω μια τέτοια θεματολογία. Ο συνδυασμός του με το θέατρο της επινόησης μας επιτρέπει να πάμε ένα βήμα παραπέρα δημιουργώντας ένα πλαίσιο διερώτησης, αυτό το «κι αν…;», που μας βοηθά να φαντασιωθούμε και άλλους τρόπους ύπαρξης και δράσης.
Πιστεύετε πως πράγματι μπορεί να υπάρξει αλληλεπίδραση με τους θεατές;
Εμείς την επιχειρούμε σε αυτή μας την περφόρμανς μέσα από τις διαδραστικές σκηνές που έχουμε στήσει, χωρίς ωστόσο να την εκβιάζουμε. Εναπόκειται στους θεατές το κατά πόσο επιθυμούν να «εκτεθούν» και να «παίξουν» μαζί μας. Επιπλέον, και τα ερωτήματα που ενδεχομένως θα τους γεννηθούν κατά τη διάρκεια ή μετά το έργο, όπως και η ανταλλαγή της ενέργειας της παράστασης και των περφόρμερς, αυτή των θεατών που συμβαίνει ζωντανά επί τόπου, είναι σημαντικές μορφές αλληλεπίδρασης.
Τι θα έπρεπε να έχει γίνει για να στηριχτεί το θέατρο στην περίοδο της πανδημίας;
Η πανδημία μάς υπενθύμισε πόσο ευάλωτοι είμαστε. Κάποιοι τομείς δραστηριότητας επλήγησαν βαρύτερα από άλλους, ανάμεσα σ’ αυτούς το θέατρο κι όλες οι καλλιτεχνικές δράσεις. Θα περιμέναμε ακόμα μεγαλύτερη υποστήριξη από αυτή που επιχειρήθηκε από την πολιτεία, καθώς και η εξαιρετική εμπειρία που ζήσαμε να γίνει η αφορμή για εξορθολογισμό και περισσότερη διαφάνεια και αξιοκρατία στο πλαίσιο της δομικής λειτουργίας του πολιτιστικού/καλλιτεχνικού τομέα. Χρειάζονται κεφάλαια, αλλά επίσης και μια οραματική, συνεκτική, συμπεριληπτική και συνεπής σύγχρονη συνολική Πολιτιστική Πολιτική.
INFO
Συντονισμός project-Σκηνοθεσία: Μαρίλλη Μαστραντώνη
Δραματουργία: Εύη Προύσαλη
Art Director-Μουσική-VideoDesigner-Φωτογραφίες: Γιώργος Αποστολάκος
Χορογράφος: Χλόη Αλιγιάννη
Σχεδιασμός Φωτισμών: Άννα Σμπώκου
Περφόρμερ: Μαρία Κατσιώνη, Δήμητρα Κολοκυθά, Μαρίνα Κονταρίνη, Ευσταθία Λαγιόκαπα, Γιώργος Μπακαλός
Voice-over: Κατερίνα Κατάκη, Μαρίνα Κονταρίνη, Γιώργος Μπακαλός
Οργάνωση Παραγωγής: Μαρία Αστερίου
Διεύθυνση Παραγωγής: Γιαλένα Κλειδαρά
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κατερίνα Κατάκη
Βοηθός Παραγωγής: Κωνσταντίνος Αλεξίου
Graphic Designer: LunaAl-Mousli
Δημόσιες Σχέσεις-Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου – We Will
Πού: Στην ταράτσα του Communitism, Κεραμεικού 28, Μεταξουργείο, https://www.facebook.com/communitism/
Πότε: Πέμπτη 17/6, Παρασκευή 18/6, Σάββατο 19/6 και Κυριακή 20/6
Ώρα έναρξης: 21:30
Διάρκεια: 60’ χωρίς διάλειμμα
Εισιτήρια: 15 € (γενική είσοδος) & 12 € (μειωμένο)
Λίγα λόγια για τη Mαρίλλη Mαστραντώνη
Η Mαρίλλη Mαστραντώνη είναι περφόρμερ, σκηνοθέτις, δραματουργός, και καλλιτεχνική διευθύντρια της Εταιρείας Σύγχρονων Παραστατικών Τεχνών Eντροπία.
Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, και Θέατρο στην Ανώτερη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης – Kάρολος Koυν. Συνέχισε τις θεατρικές σπουδές της σε Λονδίνο, Βερολίνο, Άμστερνταμ, Πολωνία, Δανία.
Ως ηθοποιός έχει συμμετάσχει σε πλήθος θεατρικών και live art παραστάσεων, ταινίες και τηλεοπτικές παραγωγές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η φωτογραφία της Μαρίλλης Μαστραντώνη είναι του Τάκη Βεκόπουλου