του Νίκου Γεωργιάδη
Η πρώτη φάση της διαδικασίας ξεπουλήματος του λιμανιού Θεσσαλονίκης ολοκληρώθηκε και ως πλειοδότης ανακηρύχτηκε το σχήμα Deutsche Invest Equity Partners GmbH (DIEP, Γερμανικό επενδυτικό fund), Belterra Investments LTD (Ιβάν Σαββίδης) και Terminal Link SAS (θυγατρική του γαλλικού κολοσσού CMA). Το τίμημα που προσέφερε η συγκεκριμένη κοινοπραξία ανέρχεται στα 231,9 εκατ. ευρώ προκειμένου να αποκτήσει το 67% των μετοχών του ΟΛΘ Α.Ε., με το συγκεκριμένο ποσό να αντιστοιχεί στο 67% της τρέχουσας χρηματιστηριακής αξίας.
Λίγα βήματα – κυρίως γραφειοκρατικά – απομένουν για να αναλάβει και επισήμως τη διαχείριση του λιμανιού το παραπάνω σχήμα. Άλλωστε δεν αναμένεται να προκύψει κάποιο ζήτημα ούτε από το ελεγκτικό συνέδριο ή τις επιτροπές παραχώρησης και ανταγωνισμού, πόσο δε μάλλον από το υπουργείο που είναι υπεύθυνο για τη σύνταξη του επικυρωτικού νόμου, που αποτελεί και το τελικό στάδιο της ιδιωτικοποίησης. Όλα έχουν τακτοποιηθεί και ο «τσάρος της Μακεδονίας» από το φθινόπωρο θα ελέγχει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Μπορεί προς το παρόν να έχει στην ιδιοκτησία του μόνο το 15% του σχήματος, αλλά φημολογείται έντονα πως η DIEP σε σύντομο χρονικό διάστημα θα μεταφέρει σημαντικό μέρος των μετοχών της στην Beltera του Σαββίδη.
Εργασιακά και προσλήψεις το τελευταίο πρόβλημα
Το τελευταίο εμπόδιο που καλείται να υπερπηδήσει η κυβέρνηση πλέον είναι αυτό του προσωπικού στον ΟΛΘ. Πρέπει φυσικά να μην αφήσει καμία εκκρεμότητα για τον νέο ιδιοκτήτη του λιμανιού.
Σε συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΟΛΘ, στις 5/5, αποφασίστηκε η αναστολή των 78 προσλήψεων που είχαν αποφασιστεί 2 μήνες νωρίτερα προκειμένου να προχωρήσει η παροχή νέας υπηρεσίας του ΟΛΘ για υποδοχή και αποθήκευση προς εξαγωγή εμπορευμάτων από τους Σταθμούς Εμπορευματοκιβωτίων του λιμανιού. Μάλιστα υπέρ της πρόσληψης 78 εργαζομένων με μόνιμη σχέση εργασίας είχε γνωμοδοτήσει και το Υπουργείο Ναυτιλίας. Οι εργαζόμενοι είχαν καταγγείλει πως πρόκειται για μια ακόμη μεθόδευση του ΤΑΙΠΕΔ και του Δ.Σ. του ΟΛΘ προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι εντολές του επενδυτικού σχήματος. Για ακόμη μια φορά η κυβέρνηση θέλει να βάλει πλάτη στα επιχειρηματικά πλάνα του Ιβάν Σαββίδη αλλά πιάνεται δεύτερη φορά απροετοίμαστη. Στην γκάφα με τη «μισή» φωτογραφική τροπολογία προστίθεται και αυτή της πρόσληψης των 78 μέσω ΑΣΕΠ.
Κανένα επιχείρημα από μεριάς Δ.Σ. του ΟΛΘ ή της κυβέρνησης δεν μπορεί να σταθεί. Οι συγκεκριμένες προσλήψεις είναι αναγκαίες για την παροχή της νέας υπηρεσίας, που θα αυξήσει αρκετά το τζίρο του λιμανιού και φυσικά τα έσοδα θα υπερκαλύπτουν τη μισθοδοσία τους. Συνεπώς δεν μπορεί να γίνεται λόγος για επιβάρυνση του προϋπολογισμού του οργανισμού. Το Υπουργείο προκειμένου να τα «μπαλώσει» και να είναι όσο το δυνατό λιγότερο εκτεθειμένο κάνει αφενός την κωλοτούμπα και δέχεται το επιχείρημα πως οι 78 προσλήψεις θα καθυστερήσουν λόγω της γραφειοκρατίας του ΑΣΕΠ αλλά θα προσπαθήσουν να πάρουν δέσμευση από μεριάς των επενδυτών για νέες προσλήψεις αργότερα, αλλά δεν μπορούν να τον υποχρεώσουν αυτό να γίνει με κριτήρια του ΑΣΕΠ.
Αυτή τη στιγμή στον ΟΛΘ υπάρχουν μόλις 311 εργαζόμενοι ενώ παλιότερα οι θέσεις ξεπερνούσαν τις 600. Οι εργολαβίες είναι καθεστώς καθώς το 1/3 του συνολικού προσωπικού που απασχολείται στη φύλαξη, την καθαριότητα, λιμενεργάτες αλλά και σε βοηθητικές εργασίες είναι ενοικιαζόμενοι από εργολάβο. Αυτό το καθεστώς είναι εξαιρετικά ευνοϊκό για τους νέους ιδιοκτήτες και θέλουν να το ενισχύσουν. Συνεπώς οι νέοι 78 θα είναι της απολύτου αρεσκείας τους γιατί και τα «δικά μας παιδιά πρέπει να βολευτούν», όπως και στο Μετρό Θεσσαλονίκης, και τις εργασιακές σχέσεις θα τις αποφασίσουν οι ίδιοι. Η ΣΕΚΑΠ δεν είναι άλλωστε μακρυά. Μειώσεις από 35-50%, απολύσεις ακόμη και τριτέκνων, τιμωρητικές συμβάσεις εκ περιτροπής για όσους δεν υπέγραψαν και συνάμα λασπολογία ήταν η ανάπτυξη που βίωσαν οι εργαζόμενοι από τον υγιή επιχειρηματία και πατριώτη Σαββίδη.
Ορισμένα συμπεράσματα
Από την οδύσσεια του λιμανιού της Θεσσαλονίκης μπορούμε να καταλήξουμε σε μερικά χρήσιμα συμπεράσματα: Το νέο τζάκι της διαπλοκής εδραιώνεται γρήγορα και βίαια. Από τις μικρές κινήσεις του Μακεδονία Παλλάς και της Σουρωτής, πέρασε γρήγορα στις επιθετικές του λιμανιού και του Mega. Ο Ιβάν ήρθε για να μείνει, να κάνει χοντρές μπίζνες, με ποσά που αλλού θεωρούνται πενταροδεκάρες αλλά για την υπό ξεπούλημα αποικία παρουσιάζονται σαν σημαντικές και αμοιβαίας ωφέλειας επενδύσεις (sic).
Οι σχέσεις διαπλοκής και εξάρτησης ανάμεσα στο πολιτικό και επιχειρηματικό προσωπικό τροποποιούνται γρήγορα και συνεχώς. Ο Σαββίδης με τις εξαιρετικές σχέσεις με τη Σαμαρική-Καραμανλική Ν.Δ. στηρίζει ανοιχτά τον Τσίπρα, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ που ήθελε απεγνωσμένα την αραβική The Peninsular and Oriental Stream (εταιρεία της Dubai Ports) για πλειοδότη του ΟΛΘ, γιατί αποτελούσαν προτιμητέα επιλογή των Κινέζων της Cosco, σήμερα εκθειάζει και προμοτάρει τον Ρώσο επιχειρηματία
Το πόσο βρώμικο ρόλο έπαιξε το ΤΑΙΠΕΔ στο ξεπούλημα του λιμανιού αποδεικνύεται από το ύψος του τιμήματος των πλειοδοτών. 60 εκατ ευρώ πάνω από τις εκτιμήσεις του τη στιγμή που δηλωμένα ο Σαββίδης είναι στη χώρα μας για να αγοράσει φτηνά. Σήμερα βέβαια πανηγυρίζουν για την επιτυχία του ξεπουλήματος, ενώ η πραγματική αξία του λιμανιού είναι 4 φόρες πάνω από το αποτέλεσμα του διαγωνισμού.
Οι εργαζόμενοι του ΟΛΘ έχουν κάνει σημαντική προσπάθεια να υπερασπιστούν το λιμάνι. Δεν αποτελούν συντεχνιακή περίπτωση καθώς έκαναν λόγο για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού και του κοινωνικού του ρόλου. Παρόλα αυτά δεν κατάφεραν να συνδεθούν με άλλα κομμάτια της κοινωνίας. Είτε με χώρους και σωματεία που αντιπαλεύουν άλλα ξεπουλήματα (ΕΥΑΘ, ΕΛΒΟ, Εγνατία Οδός) ούτε και με πλατύτερες δυνάμεις που αντιλαμβάνονται την αξία ενός μεγάλου λιμανιού στη Θεσσαλονίκη για τη χώρα και την κοινωνία. Όσο κι αν υπάρχουν τέτοιες προσπάθειες, όσο παραμένουν σε μερικά και ειδικά αιτήματα και κινήσεις –δυστυχώς – σε συνθήκες γενικής διάλυσης, που ζητάν γενικές και μεγάλες απαντήσεις, είναι είτε καταδικασμένα ή με κουτσουρεμένες δυνατότητες.
