Θα προτιμούσα να γράψω γι’ αυτή την έκθεση αφού θα την έχω δει στη Λέρο, αλλά καθώς το φύλλο που κρατάτε στα χέρια σας είναι το τελευταίο για το καλοκαίρι, δεν θα προλάβαινα και είναι κρίμα…
Ο τίτλος της έκθεσης είναι «Λεριακή Οδύσσεια – Ταξίδια ζωής που κύλησαν στη Λέρο» και πραγματοποιείται στο Φωτογραφείο «Φυλακούρη» στον Πλάτανο Λέρου.
Διαβάζω: «Πώς θα μπορούσαμε να μείνουμε απαθείς ,όταν έχουμε μπροστά μας θησαυρούς αναμνήσεων! Σα να άνοιξε ένα κουτί και βγήκαν μνήμες και ζωές! Το μοίρασμα με τους συμπατριώτες μας ήταν η πρώτη σκέψη. Ό,τι δε μοιράζεται χάνει την αξία του!
1960… 1970… 1980…
Μέσα από τον φωτογραφικό φακό του Φώτη και του Σάββα Φυλακούρη.
Πορτρέτα Λεριών, οικογενειακές φωτογραφίες , φωτογραφίες γάμων και στιγμές, περιλαμβάνονται στην έκθεση που με συγκίνηση σας παρουσιάζουμε στο φωτογραφείο “Φυλακούρη” στον Πλάτανο.
Φωτογραφίες που χρόνια πολλά βρίσκονταν “κρυμμένες” και ήρθε η ώρα να ξαναζωντανέψουν. Κι εμείς οι ίδιοι ψάχνουμε να βρούμε πρόσωπα και οικογένειες! Σας περιμένουμε στο φωτογραφείο μας καθημερινά τις εργάσιμες ώρες και ημέρες να ταξιδέψετε κι εσείς στη Λεριακή Οδύσσεια!
Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλο τον κόσμο!»
Έχω τη μεγάλη τύχη και χαρά να γνωρίζω τον σημαντικό φωτογράφο Σάββα Φυλακούρη από τη δεκαετία του ’80 που επισκέφθηκα για πρώτη φορά το νησί. Πολλές φορές έχω χαθεί μέσα σε φωτογραφίες που έβλεπα στο κατάστημά του στην πλατεία του Πλατάνου. Οι κόρες του συνεχίζουν το έργο του…
Ένα έργο που ξεκινά το 1955 από τα αδέρφια Σάββα και Φώτη Φυλακούρη, όταν άνοιξαν το φωτογραφείο αυτό.
Ο Σάββας Φυλακούρης δεν διασώζει μόνο τις μνήμες μέσα από τις φωτογραφίες του.
Μοναδικός δεξιοτέχνης στο σαντούρι, έχει φροντίσει εδώ και δεκαετίες να διδάσκει στα παιδιά την τέχνη του, με αποτέλεσμα το νησί να διαπρέπει στη μουσική παράδοση.
Το φωτογραφείο μετατρέπεται συχνά σε μουσικό εργαστήρι!
Ο Λεριός φωτογράφος και παραδοσιακός οργανοπαίκτης ήταν για μένα πηγή έμπνευσης και για τα βιβλία μου, όπου πρωταγωνιστεί ως ήρωας στον «Κώδικα της Λέρου».
Πριν από δυο καλοκαίρια οργανώσαμε κι ένα «κυνήγι θησαυρού» στη Λέρο, όπου για αν προχωρήσουν τα παιδιά, έπρεπε να τον συνοδεύσουν με τις φωνές τους σε παραδοσιακά τραγούδια που έπαιζε στο σαντούρι. Η έκπληξή μου ήταν μεγάλη που παιδιά όλων των ηλικιών γνώριζαν τα τραγούδια αυτά…
Χάρηκα πολύ μαθαίνοντας τη νέα πρωτοβουλία της οικογένειας Φυλακούρη. Έχοντας μάλιστα πρόσφατα ασχοληθεί με τη δημοσιογραφική έρευνα στη σειρά του σκηνοθέτη Τάκη Παπαγιαννίδη «Οι κυνηγοί της αιωνιότητας» –που αφορούσε σε σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους που διέσωσαν και διασώζουν τη μνήμη σε πολλές γωνιές της Ελλάδας και του κόσμου– είδα αυτή την έκθεση σαν ένα κομμάτι ενός μεγάλου παζλ.
Δυστυχώς ό,τι διασώζεται είναι από ατομικές και διάσπαρτες πρωτοβουλίες.
Είδαμε για παράδειγμα την εκπληκτική συλλογή του Άλκη Ξανθάκη με φωτογραφικές μηχανές κι ενώ είναι πρόθυμος να τις παραχωρήσει για τη δημιουργία Μουσείου δεν βρίσκεται κανένας φορές να αποδεχτεί αυτή τη δωρεά.
Και φυσικά δεν είναι η μόνη περίπτωση… Ευτυχώς, όπως η οικογένεια Φυλακούρη, υπάρχει η οικογένεια Τλούπα στη Λάρισα, Ζημέρη στον Βόλο και προφανώς σε διάφορους τόπους που μένει να ανακαλύψουμε.
Οι φωτογραφίες είναι ιστορικά ντοκουμέντα και συχνά η ανακάλυψη κάποιας εικόνας από το παρελθόν μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες.
Πολλές σίγουρα χάνονται, όταν δεν υπάρχουν συνεχιστές…
Οι παλιότεροι θα θυμούνται ίσως τον «Φωτογράφο του χωριού» μια από τις καλύτερες σειρές που έχουν παιχτεί στην τηλεόραση και μιλούσε γι’ αυτό το βλέμμα στον κόσμο που χάνεται σιγά-σιγά.
Ευτυχώς υπάρχουν οι άνθρωποι που διασώζουν, αλλά και μοιράζονται την πολύτιμη κληρονομιά τους…
