Ανάγκη να ξαναβρούν το νήμα μετά το… διάλειμμα εμπιστοσύνης στον ΣΥΡΙΖΑ
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πίστεψαν, τα τελευταία χρόνια, ότι υπάρχει πολιτική διέξοδος στην πρωτοφανή επίθεση που δέχτηκε η ελληνική κοινωνία από τον νεοφιλελεύθερο διεθνή κανιβαλισμό και τους εγχώριους συνεργούς του. Ότι μπορεί ένας συνασπισμός κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων να ορθώσει δυναμικά το ανάστημά του στο όνομα του λαού, των συμφερόντων του και των στοιχειωδών δικαιωμάτων του.
Το πολιτικό-λαϊκό ανάστημα που είχε εκδηλωθεί στο αυθόρμητο μαζικό κίνημα των πλατειών σύντομα μεταφέρθηκε και εξαπλώθηκε σε ποικίλες κινηματικές πρωτοβουλίες, συλλογικότητες διαμαρτυρίας αλλά και κοινωνικού πειραματισμού. Παράλληλα, φύτρωσε, ποτίστηκε και φούντωσε εντυπωσιακά ένα καινούργιο «δέντρο», αυτό του ΣΥΡΙΖΑ, μια γιγαντιαία κατάθεση δεσμεύσεων περί κοινωνικής προστασίας, σχεδίων περί αποκατάστασης των βιβλικών-μνημονιακών καταστροφών κ.ά. και που οδήγησε τελικά στη μεγάλη ιστορική ανατροπή των εκλογών του Γενάρη.
Στους επτά μήνες της λεγόμενης «αριστερής διακυβέρνησης» και μέχρι τη χυδαία δημοψηφισματική κακοποίηση της λαϊκής βούλησης και την κατάπτυστη αποδοχή του 3ου Μνημονίου, που μετέτρεψαν εν μια νυκτί το «καινούργιο δέντρο» σε «καινούργια φενάκη», τα κοινωνικά κινήματα και οι ακτιβιστές έδειχναν να ατροφούν, να ξαποσταίνουν ή να περιμένουν εναγωνίως (οι πιο αισιόδοξοι) μια ευεργετική ματαίωση του λόγου ύπαρξής τους.
Τώρα λοιπόν που οι προσδοκίες, οι δεσμεύσεις και οι πολιτικές γραμμές «στραβωθήκαν κι αποτύχαν», καλούνται μοιραία οι πολίτες και οι συλλογικότητες να ανασκουμπωθούν, να ξαναβρούν και να αρπάξουν τη σκυτάλη της λαϊκής εγρήγορσης που είχαν αποθέσει εν πολλοίς με εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Αναζητώντας τη… σκυτάλη
– Το κίνημα «Όχι στις κατασχέσεις» αποτέλεσε χαρακτηριστική εκδήλωση κοινωνικής αυτοπροστασίας και αλληλεγγύης μεταξύ των γονατισμένων από την οικονομική κρίση πολιτών. Οργανωμένες ομάδες προσπάθησαν και σε αρκετές περιπτώσεις κατάφεραν με τις παρεμβάσεις τους στα δικαστήρια να αποτρέψουν την αρπαγή των περιουσιών από τράπεζες ή εταιρείες τηλεφωνίας. Βέβαια, το καλό το παλικάρι βρήκε άλλο μονοπάτι. Στο εξής θα ισχύσει η διαδικασία ηλεκτρονικής δημοσίευσης κατασχετήριας έκθεσης και πλειστηριασμών και τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτών θα αλλάζουν χέρια με τις ευλογίες του ΣΥΡΙΖΑ. Το κίνημα καλείται, πλέον, να αναζητήσει άλλες μεθόδους αποτροπής της μεγάλης αυτής αρπαχτής που σχεδιαζόταν επί χρόνια.
– Το κίνημα SOSτε το Νερό έχει στεφθεί μέχρι στιγμής από απόλυτη επιτυχία, καθώς αφορούσε την προστασία από τους κερδοσκόπους, του βασικότερου φυσικού αγαθού, μετά τον αέρα που αναπνέουμε, το οποίο σκόπευαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις (υπό την πίεση των τοκογλύφων) να παραχωρήσουν σε ιδιώτες. Στη Θεσσαλονίκη, μάλιστα, διοργάνωσαν ένα δημοψήφισμα, το οποίο απομάκρυνε πανηγυρικά κάθε κατεργάρη από τις κακές σκέψεις.
– Το κίνημα της πατάτας ξεκίνησε στο Κάτω Νευροκόπι, με μια πρώτη ομαδική παραγγελία, χωρίς μεσάζοντες, που βρήκε αμέσως μιμητές και επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα, σε ενώσεις καταναλωτών, συλλόγους και δήμους. Ομάδες καταναλωτών οργανώνουν μαζικές παραγγελίες και έρχονται σε επαφή με ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμούς. Το κίνημα απέκτησε μεγάλη απήχηση και δραστηριοποιήθηκε και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, καθώς επιτυγχάνονται συχνά αρκετά χαμηλότερες τιμές από αυτές της αγοράς και επιπλέον αναδείχθηκε ως ιδανικός τρόπος καταπολέμησης της αισχροκέρδειας αλλά και της διαρκώς φθίνουσας αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών.
– Τα διάφορα κινήματα για την προστασία των ζωτικών χώρων, όπως το κίνημα κατά της εξόρυξης χρυσού στις Σκουριές, η Πρωτοβουλία για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικό, στο Γουδή, στη Νέα Φιλαδέλφεια, στην Κέρκυρα κ.ά., για τη μη εκποίηση ή την προστασία του δημόσιου χώρου από αλόγιστες χρήσεις και οικολογικές καταστροφές παραμένουν «παγωμένα» στο χρόνο (εξαίρεση το κίνημα στις Σκουριές), όμως μερικά από αυτά μαζεύουν ξανά δυνάμεις και οργανώνονται καθώς το μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων θα ανοίξει με σφοδρότητα μετά τις εκλογές.
– Το κίνημα Δεν Πληρώνω υπήρξε μεν ένα από τα πιο δυναμικά κινήματα πολιτών που αναπτύχθηκε την περίοδο που ξέσπασε η κρίση, αλλά δεν στέφθηκε από επιτυχία. Αρχικά εκδηλώθηκε ως κάλεσμα προς τους πολίτες να μην πληρώνουν για κοινωνικά αγαθά που θα έπρεπε να τους παρέχονται δωρεάν ή με χαμηλό αντίτιμο. Οργανωμένες ομάδες ανέπτυξαν δράσεις που αφορούσαν το άνοιγμα των διοδίων σε εθνικές οδούς, απελευθέρωση παραλιών, δωρεάν επιβίβαση σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς κ.ά. Η συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου απάντησε με ψήφιση αυστηρότερων μέτρων, με καταδίκες και τσουχτερά πρόστιμα, παρά τη συμμετοχή και τη συμπαράσταση τοπικών φορέων, οι δε τιμές των διοδίων διπλασιάστηκαν μέσα σε δύο χρόνια.
– Η δράση του κινήματος επεκτάθηκε με τη φοροεπιδρομή του 2011, με την εισφορά αλληλεγγύης, το «έκτακτο» τέλος για τα ακίνητα, που προσαρτήθηκε αρχικά στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, πριν καταλήξει στη γνωστή μορφή του ΕΝΦΙΑ. Οι πολίτες προχώρησαν σε σειρά κινητοποιήσεων, σε αποκλεισμό εφοριών και γραφείων της ΔΕΗ και συμβολικό κάψιμο των ειδοποιητηρίων της εφορίας, ενώ σταδιακά για όλο και περισσότερους το Δεν Πληρώνω μετατρεπόταν σε «Δεν έχω να πληρώσω».
– Τράπεζες χρόνου οργανώθηκαν σε αρκετές πόλεις της χώρας, στις οποίες τα μέλη ανταλλάσσουν μεταξύ τους υπηρεσίες χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι Αρχές αντέδρασαν με δικαστικά μέτρα, όπως στην περίπτωση του Βόλου, αλλά χωρίς να καταφέρουν να τη χαρακτηρίσουν παράνομη. Πιθανότατα, στις νέες εξουθενωτικές φορολογικές συνθήκες, να συνεχίσουν να αποτελούν έναν τρόπο αντιμετώπισης ή κάλυψης των στοιχειωδέστερων αναγκών.
Ζαχαρίας Ρουστάνης
