«Στη Λάρισα και οι φτωχοί είναι σνομπ» μας λέει στο μυθιστόρημά του που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Κόσμος Εκδοτική ο Κώστας Τόλης.
Με καταγωγή από τα Τρίκαλα, ζει στη Λάρισα όπου δραστηριοποιείται στην οικογενειακή εκδοτική επιχείρησή. Ο ήρωάς του, ο αρχισυντάκτης του ειδησεογραφικού σάιτ lari.gr, Χάρης Μπατάλας, προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ δημοσιογραφίας και «επισκεψιμότητας». Ο σαϊτάρχης Κυριάκος Ζεβγούλης από την άλλη, αρέσκεται στην αναγνωρισιμότητα που του προσφέρει το σάιτ στη Λάρισα, αλλά το αξιοποιεί και για να προωθήσει τις δουλειές του.
Οι δύσκολες ισορροπίες διαταράσσονται όταν ο αρχισυντάκτης τα βάζει με έναν τραπεζικό οργανισμό, την Port Bank. Με τη δημοσιοποίηση ενός οικονομικού σκανδάλου, ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου. Η τράπεζα αποφασίζει να γίνει χορηγός του σάιτ και φυσικά η έρευνα θα πρέπει να σταματήσει επί τόπου.
Ο Χάρης συνεχίζει να ψάχνει και τότε επιστρατεύεται ο υπόκοσμος. Τον απειλούν, καίνε προειδοποιητικά το αυτοκίνητό του, τον παρακολουθούν, τον εκβιάζουν.
Ο συγγραφέας πετυχαίνει με το βιβλίο του, πέραν της ενδιαφέρουσας πλοκής και της εξαιρετικής σκιαγράφησης των χαρακτήρων, να μας δώσει όλα τα παρασκήνια που καθιστούν τόσο αναξιόπιστη την ελληνική δημοσιογραφία, τη διαπλοκή οικονομικών συμφερόντων και ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης.
Παράλληλα είναι ένα εκπληκτικό πορτρέτο μιας πόλης, της Λάρισας, που παρουσιάζεται με τον πιο πειστικό τρόπο, αλλά και σατιρίζεται ανελέητα, με γνώση και αγάπη για τον τόπο. Από τις ατέλειωτες ώρες στα καφέ, στην έντονη νυχτερινή ζωή, στις ενδιαφέρουσες γωνιές της πόλης, μέχρι τις διάφορες επιχειρήσεις παραγωγικές και μη.
Φυσικά υπάρχει και το σασπένς καθώς θα μπορούσε εν μέρει το βιβλίο να χαρακτηριστεί και ως αστυνομικό μυθιστόρημα. Η υπόθεση με την τράπεζα και μια υπάλληλο που αποφασίζει να βγάλει τα πάντα στη φόρα έχει στοιχεία θρίλερ που κρατάνε αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
«Η καλή δημοσιογραφία προϋποθέτει ικανούς και καλοπληρωμένους δημοσιογράφους αλλά και ιδιοκτήτες οικονομικά ανεξάρτητους»
Προκλητικός ο τίτλος του βιβλίου. Ισχύει πράγματι πως στη Λάρισα και οι φτωχοί είναι σνομπ;
Ο τίτλος εμπεριέχει κάτι από εκείνη την απαραίτητη αλληγορία που έχει ανάγκη ένα λογοτεχνικό έργο. Δεν είναι όμως μακριά από την πραγματικότητα. Η Λάρισα, ως νομός, είναι μια εύπορη περιοχή και η πρωτεύουσα του νομού «αρδεύεται» από την αγροτική περίμετρο των χωριών τα οποία διαθέτουν μεγάλο αγροτικό κλήρο. Αυτό συμβολίζει και το εξώφυλλο του βιβλίου που είναι ένας πίνακας ζωγραφικής του Θανάση Ζήση, ειδικά για το μυθιστόρημα. Το χωράφι του καλαμποκιού είναι οι αγρότες, ενώ το χωμάτινο γήπεδο τένις το αστικό τοπίο. Υπάρχει και ένα «κανόνι» νερού που ποτίζει, όχι το καλαμπόκι αλλά το γήπεδο τένις, τροφοδοτώντας την πόλη με χρήμα και συμπεριφορές. Σε κάθε περίπτωση καλύτερα φτωχός και στη Λάρισα παρά στην Αθήνα…
Τι σας γοητεύει και τι σας απο-γοητεύει στη Λάρισα;
Με γοητεύει η ανοιχτοσύνη της πόλης. Ελάχιστοι είναι οι γηγενείς, όλοι από κάπου αλλού βρέθηκαν στη Λάρισα. Συνήθως από την Καρδίτσα ή τα Τρίκαλα, οι περισσότεροι σίγουρα από τα γύρω χωριά. Όλοι αγαπάνε την πόλη και καλοδέχονται τον «ξένο», θυμίζει κάτι από Ηνωμένες Πολιτείες αυτό.
Με απογοητεύει ο χαμένος χρόνος στα Καφέ, η πόλη θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις δυνάμεις της για να κάνει θαύματα και σε άλλους τομείς όπως είναι η παραγωγική επιχειρηματικότητα.
Στο επίκεντρο βρίσκονται, πέρα από τις προσωπικές ιστορίες, οι ίντριγκες και οι ατασθαλίες μια φανταστικής τράπεζας της Port Bank. Το όνομα και μόνο παραπέμπει σε υπαρκτή τράπεζα. Μήπως όσα δεν μπορούμε να γράψουμε ως δημοσιογράφοι τα παρουσιάζουμε με τον μανδύα του μυθιστορήματος;
Σίγουρα κάθε χαρακτήρας εμπεριέχει προσωπικά στοιχεία του συγγραφέα, δεν γίνεται διαφορετικά. Ασφαλώς και υπάρχουν κάποια γεγονότα κρυμμένα μέσα στην όλη μυθοπλασία. Στην περίπτωση της τράπεζας, ωστόσο, δεν θα μπορούσα παρά να πω ότι πρόκειται για μια… φανταστική ιστορία.
To kosmoslarissa.gr που διευθύνετε πόση σχέση έχει με το lari.gr το δημοσιογραφικό σάιτ του μυθιστορήματος;
Το kosmoslarissa.gr δεν μοιάζει με το lari.gr ως προς τον σαϊτάρχη Κυριάκο Ζεβγούλη, τέτοιον ευτυχώς δεν έχουμε. Κατά τα άλλα υπάρχουν αρκετές ομοιότητες, ειδικά ως προς τον τρόπο δουλειάς, έστω και αν οι καθημερινές συσκέψεις έχουν ατονήσει και συνήθως γίνεται μια συνεννόηση για τα θέματα της ημέρας – τις περισσότερες φορές από το τηλέφωνο.
Η δημοσιογραφία σήμερα μπορεί να σταθεί και να υπάρξει πραγματική έρευνα; Μάλλον απαισιόδοξη –ή μήπως ρεαλιστική;– βρίσκω την οπτική σας…
Θίγετε ένα ζήτημα βασανιστικά άλυτο. Η καλή δημοσιογραφία προϋποθέτει ικανούς και καλοπληρωμένους δημοσιογράφους αλλά και ιδιοκτήτες οικονομικά ανεξάρτητους που θα συνεισφέρουν από την τσέπη τους όταν δεν θα υπάρχουν κέρδη, χωρίς όμως να έχουν πελατειακές δεσμεύσεις. Φαντάζει ακατόρθωτο. Στο εξωτερικό, υπάρχουν κάποια καλά παραδείγματα με μίντια που διαφυλάττουν μέρος της ανεξαρτησίας τους. Ίσως το BBC, σίγουρα οι New York Times που διαθέτουν μια τεράστια και προσοδοφόρα βάση συνδρομητών στην ηλεκτρονική τους έκδοση η οποία τους δίνει «οξυγόνο». Ασφαλώς υπάρχουν και άλλα, η πλειοψηφία όμως αναγκάζεται να συνθηκολογήσει για να επιβιώσει, ακόμα και να εκπορνευτεί…
