«Δεν έχετε καταλάβει καλά!» Πέρα από βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη γενικότερα και της υπουργού Πολιτισμού ειδικότερα, η συγκεκριμένη ατάκα αποτέλεσε και τη βασική γραμμή του πρωθυπουργού στη συνάντηση με τους εκπροσώπους των καλλιτεχνικών σχολών και σωματείων η οποία πραγματοποιήθηκε τη βδομάδα που πέρασε.
Αλλά τι μπορεί να μην έχουν καταλάβει καλλιτεχνικοί και μη διευθυντές, συνδικαλιστές και εκπρόσωποι σπουδαστών; Και όχι τόσο αυτοί, όσο οι εκατοντάδες σπουδαστές που κινητοποιούνται και των οποίων τα τμήματα τελούν υπό κατάληψη από τα Χριστούγεννα. Ή ακόμη και οι δεκάδες των καθηγητών οι οποίοι κατέθεσαν την παραίτησή τους από τις 8 Φλεβάρη; Ή σε τελική ανάλυση οι χιλιάδες των πολιτών που με τον ένα ή άλλο τρόπο έχουν δείξει τη συμπαράστασή τους στον καλλιτεχνικό κόσμο που εναντιώνεται στην –και τύποις– απαξίωση του πολιτισμού.
Καμία δέσμευση
Να θυμίσουμε πως όλα ξεκίνησαν παραμονές Χριστουγέννων όταν κατατέθηκε Προεδρικό Διάταγμα το οποίο συνυπέγραψαν τα υπουργεία Παιδείας, Εσωτερικών και Οικονομικών (αλλά όχι το Πολιτισμού) με το οποίο οι ανώτερες καλλιτεχνικές σχολές κατατάσσονταν στο προσοντολόγιο ισόβαθμα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Για αρκετό διάστημα ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης όχι μόνο δεν δεχόταν τους εκπροσώπους των καλλιτεχνικών σχολών και φορέων αλλά έκανε πολιτική με non papers, post και tweets. Βλέποντας ότι οι κινητοποιήσεις των σπουδαστών καλά κρατούν, τα κρατικά θέατρα να τίθενται υπό κατάληψη και οι καθηγητές του Εθνικού Θεάτρου, του ΚΘΒΕ και του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας παραιτούνταν ο ένας μετά τον άλλο, τότε δέχτηκε να συνομιλήσει με τους εκπροσώπους των καλλιτεχνών. Στη συζήτηση αυτή, αφού το «δεν κατάλαβατε» δεν είχε καμία βαρύτητα, αποδέχτηκε να εξετάσει προσωπικά (sic!) το θέμα τους και να προχωρήσει σε τροπολογία που θα επαναφέρει (κάπως, δεν διευκρίνισε πως) την ΤΕ βαθμίδα που είχαν οι απόφοιτοι καλλιτεχνικών σχολών όπως και το μισθολογικό κλιμάκιο του δημοσίου. Αυτό δεν σημαίνει προφανώς και εξασφάλιση των γενικότερων επαγγελματικών δικαιωμάτων των καλλιτεχνών. Δεσμεύτηκε επίσης, να ασχοληθεί με ζητήματα που αφορούν στη σίτιση, στη στέγαση και στη μεταφορά των σπουδαστών στις δημόσιες σχολές. Δεν μπορούσε φαίνεται να διανοηθεί πως οι σπουδαστές αυτών των σχολών δεν αποτελούν γόνους μιας οικονομικής ελίτ, αλλά κυρίως παιδιά από την επαρχία, χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων τα οποία ακολουθώντας πλήρες ολοήμερο πρόγραμμα δεν έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν για να υποστηρίξουν υλικά τις σπουδές τους.
Η δέσμευσή του ήταν πως χτες, Παρασκευή, θα κατέθετε νέα πρόταση, αλλά με non paper (πάλι) ανακοινώθηκε πως αυτή θα έρθει την ερχόμενη Δευτέρα. Οψόμεθα!
Καμία εγγύηση
Φυσικά οι αοριστίες, οι μελλοντολογικές «δεσμεύσεις» και η εμπλοκή του πρωθυπουργού στο ζήτημα δεν αποτελούν εγγύηση για πραγματική λύση του προβλήματος. Επαναφέρουν πάντως την κοινή λογική στο τραπέζι, στη θέση του «δεν καταλαβαίνετε» και του «έχετε κάνει κάποιο λάθος».
Το σημαντικότερο είναι πως οι καλλιτέχνες και οι σπουδαστές των θεάτρων, των ωδείων και των σχολών χορού κατάφεραν να ανοίξουν με μαζικό τρόπο το πρόβλημα της αναγνώρισης των καλλιτεχνικών σπουδών στη χώρα. Ένα πρόβλημα το οποίο κρατάει από το 2003 και καμιά κυβέρνηση δεν είχε τη διάθεση να το λύσει.
Ταυτόχρονα, κατέδειξαν με τη δράση τους πως η επίσημη πολιτεία δεν έχει καμία διάθεση να ασχοληθεί σοβαρά και να επενδύσει στον πολιτισμό. Αντιθέτως, πατώντας τις ράγες των προηγούμενων κυβερνήσεων συνεχίζει τη διαρκή υποβάθμιση μέχρι τη ολοκληρωτική διάλυσή του.
Τέλος, οι σπουδαστές των καλλιτεχνικών σχολών, αν και χωρίς τη στήριξη που τους άξιζε, σχεδόν μόνοι τους, απέναντι στους χλευασμούς των υποστηρικτών της κυβέρνησης και την αφωνία των μεγάλων καλλιτεχνικών ονομάτων, ξαναθύμισαν πως μπορείς να να πετύχεις μικρές νίκες ή να φρενάρεις χειρότερες καταστάσεις αν αποφασίσεις να δράσεις. Αλλά αυτό γίνεται κατορθωτό αν δράσεις ενωτικά, χωρίς ψευτοδιαχωρισμούς και χειρισμούς, μικρών ή μεγαλύτερων συμφερόντων.
Αυτός είναι ο λόγος που μίλησαν γενικά για την ανάγκη διασφάλισης του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας, ακόμη και όταν πρόκειται για καλλιτεχνικές σπουδές. Αυτό και σε απάντηση όσων εξυπνάκηδων τους κατηγόρησαν πως πάνε να ρίξουν νερό στον μύλο της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Μίλησαν γενικά για τον πολιτισμό και όχι απλά για το μικρό ιδιαίτερο πρόβλημά τους. Και την ίδια στιγμή, δεν μπήκαν σε διαχωρισμό μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών σχολών. Τα μικρόφωνά τους άνοιξαν και τους ακούσαμε. Και θα συνεχίσουμε να τους ακούμε και να τους στηρίζουν στην προσπάθειά τους.
«Σε εσάς που μας ακούτε!»
Έμβλημα των κινητοποιήσεων των σπουδαστών των καλλιτεχνικών σχολών έχει αποτελέσει τις τελευταίες εβδομάδες η θεατρική συγγραφέας Λούλα Αναγνωστάκη. Δίπλα στη φυσιογνωμία της, ως μότο βρίσκεται η φράση «Σε εσάς που μας ακούτε».
Πρόκειται για μια μικρή παραποίηση του θεατρικού «Σε εσάς που με ακούτε» το οποίο περιγράφει στιγμές πριν από μια μεγάλη διαδήλωση στη Γερμανία. Στιγμές όπου τα μικρόφωνα παραμένουν κλειστά και κανείς δεν μπορεί να ακούσει τους διαδηλωτές.
Το τελευταίο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη μιλά για την πάλη, τη μαχητικότητα, τις ενοχές. Εκ νέου επίκαιρο αποτελεί το βασικό τους σύνθημα, εκφράζοντας την ελπίδα για τη νίκη.
Μητσοτάκης: Θα αλλάξουμε το άρθρο 16
Ακόμα και στη συνάντηση με τους καλλιτέχνες και τους σπουδαστές των καλλιτεχνικών σχολών, ο πρωθυπουργός δεν μπόρεσε να μην φανερώσει ποιες είναι οι πραγματικές επιδιώξεις του για την Παιδεία. Αποκάλυψε, για ακόμα μια φορά, ότι «είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης στην επόμενη συνταγματική μεταρρύθμιση να αλλάξουμε το άρθρο 16». Λογικό, αφού θέλει την πλήρη εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης και το άρθρο 16 αποτελεί εμπόδιο στην ίδρυση ιδιωτικών ή μη κρατικών ΑΕΙ στην Ελλάδα.
