Ανασφάλιστος ένας στους τρεις εργαζόμενους
Τεράστια ποσοστά αδήλωτης εργασίας αποκαλύπτουν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι των μηχανισμών του υπουργείου Εργασίας. Ποσοστά που σε ορισμένους κλάδους της οικονομίας απεικονίζουν ολοκληρωτική επικράτηση της μαύρης εργασίας.
Από την έκθεση πεπραγμένων του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για το πρώτο τετράμηνο του 2012 προκύπτει ότι σε ένα δείγμα 20.772 εργαζομένων στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, ο αριθμός των ανασφάλιστων ήταν 7.549 άτομα, δηλαδή ποσοστό 36,3%. Είναι χαρακτηριστικό ότι το αντίστοιχο ποσοστό, για το ίδιο χρονικό διάστημα ένα χρόνο πριν, ήταν 28,9%. Η ανασφάλιστη εργασία σε κλάδους όπως η εστίαση, μάλιστα, φθάνει το 65%. Η «μαύρη» εργασία έχει πάψει προ πολλού να είναι προνόμιο των αλλοδαπών εργαζομένων, όπως δείχνει η ανάλυση των στοιχείων του ΣΕΠΕ. Έτσι, από τους ανασφάλιστους που καταγράφηκαν το 62,7% ήταν Έλληνες εργαζόμενοι. Βέβαια, ενώ μεταξύ των αλλοδαπών εργαζομένων στις ελεγχόμενες επιχειρήσεις το 47,2% ήταν ανασφάλιστοι, το αντίστοιχο ποσοστό των ημεδαπών ήταν 32%.
Τα τεράστια νούμερα της ανασφάλιστης εργασίας, που βαίνει διαρκώς αυξανόμενη, αποδεικνύουν πως η ραγδαία μείωση του «κόστους εργασίας» όχι μόνο δεν βάζει φρένο στην κατάρρευση της αγοράς εργασίας, αλλά αντίθετα οδηγεί σε πλήρη απορρύθμισή της. Να σημειώσουμε ότι στους μήνες αυτούς έχει επιβληθεί μεγάλη μείωση μισθών και ημερομισθίων, ενώ έχει αυξηθεί και η ευέλικτη εργασία, που αποτελεί το 49,9% των νέων θέσεων εργασίας στο πρώτο τρίμηνο του 2011. Μια τέτοια γενικευμένη χρήση της μαύρης εργασίας, ειδικά σε κλάδους όπως η εστίαση, αποδεικνύει και την υποκριτική στάση των εργοδοτών που ενοχοποιούν τις συλλογικές συμβάσεις και ζητούν ραγδαία μείωση μισθών.
Από την έκθεση πεπραγμένων του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για το πρώτο τετράμηνο του 2012 προκύπτει ότι σε ένα δείγμα 20.772 εργαζομένων στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, ο αριθμός των ανασφάλιστων ήταν 7.549 άτομα, δηλαδή ποσοστό 36,3%. Είναι χαρακτηριστικό ότι το αντίστοιχο ποσοστό, για το ίδιο χρονικό διάστημα ένα χρόνο πριν, ήταν 28,9%. Η ανασφάλιστη εργασία σε κλάδους όπως η εστίαση, μάλιστα, φθάνει το 65%. Η «μαύρη» εργασία έχει πάψει προ πολλού να είναι προνόμιο των αλλοδαπών εργαζομένων, όπως δείχνει η ανάλυση των στοιχείων του ΣΕΠΕ. Έτσι, από τους ανασφάλιστους που καταγράφηκαν το 62,7% ήταν Έλληνες εργαζόμενοι. Βέβαια, ενώ μεταξύ των αλλοδαπών εργαζομένων στις ελεγχόμενες επιχειρήσεις το 47,2% ήταν ανασφάλιστοι, το αντίστοιχο ποσοστό των ημεδαπών ήταν 32%.
Τα τεράστια νούμερα της ανασφάλιστης εργασίας, που βαίνει διαρκώς αυξανόμενη, αποδεικνύουν πως η ραγδαία μείωση του «κόστους εργασίας» όχι μόνο δεν βάζει φρένο στην κατάρρευση της αγοράς εργασίας, αλλά αντίθετα οδηγεί σε πλήρη απορρύθμισή της. Να σημειώσουμε ότι στους μήνες αυτούς έχει επιβληθεί μεγάλη μείωση μισθών και ημερομισθίων, ενώ έχει αυξηθεί και η ευέλικτη εργασία, που αποτελεί το 49,9% των νέων θέσεων εργασίας στο πρώτο τρίμηνο του 2011. Μια τέτοια γενικευμένη χρήση της μαύρης εργασίας, ειδικά σε κλάδους όπως η εστίαση, αποδεικνύει και την υποκριτική στάση των εργοδοτών που ενοχοποιούν τις συλλογικές συμβάσεις και ζητούν ραγδαία μείωση μισθών.
Κατάρρευση ασφαλιστικών φορέων
Η επίπτωση της αύξησης της ανασφάλιστης εργασίας στα ασφαλιστικά ταμεία και τους υπόλοιπους φορείς (π.χ. ΟΑΕΔ) εμφανίζεται στα στοιχεία που έδωσαν πριν από λίγο καιρό οι εργαζόμενοι του ΙΚΑ. Έτσι, στους τέσσερις πρώτους μήνες του 2012 τα έσοδα του ΙΚΑ εμφανίζονται μειωμένα κατά 30% σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2011: είναι 2,159 δισ. ευρώ, 946 εκατ. ευρώ λιγότερα από όσα πέρυσι. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον ασφαλιστικό οργανισμό μέσω της Ομοσπονδίας τους (ΠΟΣΕ ΙΚΑ) υποδεικνύουν ως κύρια αιτία την ανασφάλιστη εργασία, υπολογίζοντας ότι η εισφοροδιαφυγή, η εισφοροαπαλλαγή και η εισφοροαποφυγή στο ΙΚΑ αγγίζουν τα 6 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Φυσικά υπάρχουν κι άλλες αιτίες, όπως η διόγκωση της ανεργίας (κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας προκαλεί απώλειες 450 εκατ. ευρώ στο ΙΚΑ), αλλά και η οικονομική ασφυξία στην αγορά, που κάνει αδύνατη την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών. Αυτή η κατάσταση σε συνδυασμό με την ανυπαρξία επαρκούς μηχανισμού οδηγεί σε αδυναμία είσπραξης βεβαιωμένων ασφαλιστικών εισφορών που φθάνει τα 6,7 δισ. ευρώ, δηλαδή λίγο περισσότερα από το σύνολο των εσόδων που εκτιμάται ότι θα εισπράξει το ΙΚΑ ολόκληρο το 2012.
Οι επισημάνσεις αυτές, που συνήθως δεν βρίσκουν πρόσβαση στα ΜΜΕ, αποδεικνύουν, όμως και μια άλλη πραγματικότητα. Ότι η σχεδόν αποκλειστική ενασχόληση της κυβέρνησης με τη μείωση των παροχών προς τους ασφαλισμένους και τη μείωση των συντάξεων δεν είχε καμιά σχέση με την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Η ενοχοποίηση των -ούτως ή άλλως- ελάχιστων παροχών του ασφαλιστικού μας συστήματος για τα άδεια ταμεία των ασφαλιστικών φορέων, τη στιγμή που δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο π.χ. για την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών, καταρρίπτει όλους τους μύθους των «αναγκαίων μέτρων» που επιβλήθηκαν.
Η επίπτωση της αύξησης της ανασφάλιστης εργασίας στα ασφαλιστικά ταμεία και τους υπόλοιπους φορείς (π.χ. ΟΑΕΔ) εμφανίζεται στα στοιχεία που έδωσαν πριν από λίγο καιρό οι εργαζόμενοι του ΙΚΑ. Έτσι, στους τέσσερις πρώτους μήνες του 2012 τα έσοδα του ΙΚΑ εμφανίζονται μειωμένα κατά 30% σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2011: είναι 2,159 δισ. ευρώ, 946 εκατ. ευρώ λιγότερα από όσα πέρυσι. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον ασφαλιστικό οργανισμό μέσω της Ομοσπονδίας τους (ΠΟΣΕ ΙΚΑ) υποδεικνύουν ως κύρια αιτία την ανασφάλιστη εργασία, υπολογίζοντας ότι η εισφοροδιαφυγή, η εισφοροαπαλλαγή και η εισφοροαποφυγή στο ΙΚΑ αγγίζουν τα 6 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Φυσικά υπάρχουν κι άλλες αιτίες, όπως η διόγκωση της ανεργίας (κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας προκαλεί απώλειες 450 εκατ. ευρώ στο ΙΚΑ), αλλά και η οικονομική ασφυξία στην αγορά, που κάνει αδύνατη την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών. Αυτή η κατάσταση σε συνδυασμό με την ανυπαρξία επαρκούς μηχανισμού οδηγεί σε αδυναμία είσπραξης βεβαιωμένων ασφαλιστικών εισφορών που φθάνει τα 6,7 δισ. ευρώ, δηλαδή λίγο περισσότερα από το σύνολο των εσόδων που εκτιμάται ότι θα εισπράξει το ΙΚΑ ολόκληρο το 2012.
Οι επισημάνσεις αυτές, που συνήθως δεν βρίσκουν πρόσβαση στα ΜΜΕ, αποδεικνύουν, όμως και μια άλλη πραγματικότητα. Ότι η σχεδόν αποκλειστική ενασχόληση της κυβέρνησης με τη μείωση των παροχών προς τους ασφαλισμένους και τη μείωση των συντάξεων δεν είχε καμιά σχέση με την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Η ενοχοποίηση των -ούτως ή άλλως- ελάχιστων παροχών του ασφαλιστικού μας συστήματος για τα άδεια ταμεία των ασφαλιστικών φορέων, τη στιγμή που δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο π.χ. για την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών, καταρρίπτει όλους τους μύθους των «αναγκαίων μέτρων» που επιβλήθηκαν.
Γιώργος Κατερίνης
Σχόλια
