Η ευρω-λογία, το πολιτικό σύστημα και το… σκυλάκι της Μέρκελ. Του Γιώργου Τσίπρα
Η κυβέρνηση Μόντι, από τα τέλη του 2011, επέβαλε περικοπές δαπανών ύψους 30 δισ. ευρώ, αύξηση του ορίου ηλικίας από τα 58 στα 66 μέχρι το 2018, αύξηση του συντάξιμου χρόνου από τα 35 στα 42 χρόνια, αύξηση του ΦΠΑ κατά 2%, αυξήσεις στα καύσιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, φόρους ιδιοκτησίας, κατήργησε το άρθρο 18 του 1970 που εμπόδιζε τις απολύσεις χωρίς δικαιολογία. Το καλοκαίρι πρόσθεσε επιπλέον περικοπές 4,5 δισ. ενώ άλλα 21,5 δισ. προβλέπονται για τα επόμενα δύο χρόνια. Το ΑΕΠ προβλέπεται αρνητικό και το 2013, έχοντας πέσει 2,4% το 2012. Η βιομηχανική παραγωγή βρίσκεται 25% κάτω από το επίπεδο του 2008, ενώ η κατανάλωση έπεσε 20% το 2012 – η μεγαλύτερη πτώση μεταπολεμικά.
Η ανεργία έφτασε επίσημα το 11% με επιπλέον 1 εκατομμύριο ανέργους κατά τη διακυβέρνηση Μόντι, ενώ εκτοξεύτηκε από το 30% στο 37% στους νέους 15-24 ετών, με τον Μόντι να τους συμβουλεύει πως «πρέπει να συνηθίσουν την ιδέα πως δεν θα μπορούν στο εξής να έχουν σταθερή δουλειά εφ’ όρου ζωής». Στον Νότο, σύμφωνα με την ιταλική Στατιστική Υπηρεσία, η ανεργία φτάνει το 44%, ενώ 650.000 παιδιά ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, σύμφωνα με το L’Albero della Vita Foundation, κυρίως στον Νότο. Πρώην Ευρωπαίος επίτροπος και σύμβουλος στη Goldman Sachs (όπως και ο Πρόντι) ο Μόντι συνεχίζει να έχει τη στήριξη της Γερμανίας ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Βαν Ρομπάι, παρεμβαίνοντας ανοιχτά στην προεκλογική μάχη, δήλωσε πως «ο Μόντι υπήρξε ένας μεγάλος πρωθυπουργός». Ωστόσο, δημοσκοπικά εμφανίζεται πιο χαμηλά και από τον κωμικό ηθοποιό Μπέπε Γκρίλο.
Σχεδόν βέβαια η συνεργασία Μόντι-Μπερσάνι
Με περίπου δεδομένη την πρωτιά του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος που θα πάρει έτσι από τον εκλογικό νόμο το 55% των εδρών του Κοινοβουλίου αλλά όχι και την πλειοψηφία στη Γερουσία, μια κάποια μετεκλογική συνεργασία Μόντι-Μπερσάνι είναι σχεδόν βέβαια.
Σύμφωνα με τον Silvio Peruzzo, σύμβουλο της ιαπωνικής Nomura στο Λονδίνο, μια κυβέρνηση Μπερσάνι θα ήταν για τις τράπεζες «το δεύτερο καλύτερο αποτέλεσμα» μετά από μια (απίθανη) νίκη του Μόντι. Ο ίδιος ο Μπερσάνι έχει επανειλημμένα δηλώσει πως θα συνεχίσει την πολιτική Μόντι. Ήταν ο πιο ένθερμος υπουργός στην κυβέρνηση Μόντι όπως και παλιότερα επί Πρόντι, υποστηρίζοντας πολιτικές της ελεύθερης αγοράς περισσότερο και από την Κεντροδεξιά. Ο Φασίνα, οικονομολόγος του PD, έχει συμφωνήσει ανοιχτά στην πρόταση Σόιμπλε να δοθεί στις Βρυξέλλες ο έλεγχος του Προϋπολογισμού μέσα από τον ορισμό ενός υπερ-Επιτρόπου για δημοσιονομικά θέματα: «Το υπόλοιπο κυριαρχίας των εθνικών κοινοβουλίων πάνω στα δημοσιονομικά πρέπει να μεταφερθεί στην Ευρώπη».
Όταν ο Μπερλουσκόνι απέσυρε τη στήριξή του στην κυβέρνηση Μόντι, τον περασμένο Νοέμβρη, πρότεινε στον ίδιο την πρώτη θέση στον εκλογικό συνασπισμό του PDL αλλά ο Μόντι αρνήθηκε. Από τότε ο Μπερλουσκόνι έχει αποδυθεί σε έναν υψηλών τόνων λαϊκισμό, αποκαλώντας τον Μόντι σκυλάκι της Μέρκελ, επιτιθέμενος στην «ηγεμονική Γερμανία» και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως υπεύθυνους της ιταλικής κρίσης και εστιάζοντας τη ρητορική αντι-λιτότητας κυρίως στους φόρους ιδιοκτησίας. Προειδοποιεί τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους που σκέφτονται να ψηφίσουν Μόντι, πως ψήφος στον Μόντι σημαίνει ψήφο στον «αριστερό» Βέντολα της Κεντροαριστεράς. Ανάστροφα, ο Ινγκρόια, από το συμμαχικό σχήμα της Αριστεράς και ο Μπέπε Γκρίλο, προειδοποιούν τους αριστερούς ψηφοφόρους που σκέφτονται να ψηφίσουν Βέντολα πως ψήφος στον Βέντολα σημαίνει ψήφο στον Μόντι. Ο Μπέπε Γκρίλο τραβώντας το σχοινί μακρύτερα από τον Μπερλουσκόνι, αλλά από άλλη πλευρά, αποκαλεί το ευρώ «θηλιά στο λαιμό μας» και καλεί για αποχώρηση από το ευρώ αλλά και από την Ε.Ε. Αλλά ενώ ο Μπερλουσκόνι είναι ο μόνος που ο πολιτικός του λόγος δεν έχει αναφορές ενάντια στη διαφθορά, που αποτελεί κεντρικό θέμα στη ρητορική όλων των άλλων, ο Γκρίλο το έχει πρώτο θέμα, όπως και το πολιτικό κατεστημένο γενικά και τον «καρκίνο για τη δημοκρατία» που αποτελεί το «κομματικό σύστημα». Όταν το 2007 είχε καλέσει σε ημέρα διαμαρτυρίας που αποκαλούσε «V-day», το V δεν ήταν από το σήμα της νίκης ή το «V for Vendeta», αλλά από το «Vaffanculo»…
Κυρίαρχο το ζήτημα της διαφθοράς
Με διαφορετικό τρόπο το ζήτημα της διαφθοράς και του πολιτικού συστήματος και της τιμωρίας των υπευθύνων της κρίσης που κυριάρχησε στην Ελλάδα, έχει κυριαρχήσει και στην Ιταλία. Η Αριστερά έχει συμμαχήσει με το κόμμα των «αδιάφθορων» δικαστών. Ο Μπερσάνι έχει ορίσει τον εισαγγελέα του Παλέρμο στο εκλογικό του επιτελείο και τον προορίζει για υπουργό Δικαιοσύνης. Το ίδιο και ο Μόντι τον εισαγγελέα του Μιλάνο. Το τι πρεσβεύουν πολιτικά αυτοί οι «αδιάφθοροι» είναι συζητήσιμο. Ο γνωστός Ντι Πιέτρο που ηγείται στην Ιταλία των Αξιών (στο συμμαχικό σχήμα της Αριστεράς), με αφορμή διαδηλώσεις αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και Ισπανία το 2011, είχε ζητήσει την επαναφορά στο διαβόητο νόμο Ρεάλε του 1975, με πρόβλεψη για «συλλήψεις, αναγκαστική κράτηση, συνοπτικές δικές με παραδειγματικές τιμωρίες». Η ίδια η Ιταλία των Αξιών κυριαρχείται από αντιλήψεις υπέρ της ελεύθερης αγοράς.