του Τζέιμς Πέτρας*
Μεγάλες ζώνες των ΗΠΑ, ιδίως στις βορειοανατολικές πολιτείες, έχουν πληγεί σοβαρά από τις επιπτώσεις της πρόσφατης κακοκαιρίας. Υπάρχουν πολλοί νεκροί, τραυματίες και προβλήματα στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Το ίδιο και στο Νότο, ιδίως στην πολιτεία του Τέξας, όπου είδαμε μεγάλες καταστροφές και μακρές διακοπές της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, με πολλά θύματα. Οι ιδιωτικές εταιρίες ηλεκτρισμού δεν έλαβαν τα αναγκαία μέτρα προετοιμασίας, με αποτέλεσμα να υποφέρουν τα νοικοκυριά. Άνθρωποι πέθαναν λόγω του ψύχους που διαπερνούσε τα σπίτια τους, ενώ τώρα το πρόβλημα επιτείνεται λόγω της μόλυνσης του πόσιμου νερού. Επιπλέον, οι ιδιωτικές εταιρίες ηλεκτρισμού τριπλασίασαν ή τετραπλασίασαν την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος**. Έτσι φτάσαμε οικογένειες να λαμβάνουν μηνιαίους λογαριασμούς ύψους χιλιάδων δολαρίων. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένας μέσος μηνιαίος λογαριασμός ηλεκτρικού, που ανέρχεται σε περίπου 1.400 δολάρια, υπερδεκαπλασιάστηκε, φτάνοντας ακόμη και τις 16.000 δολάρια… Πρόκειται για κανονική ληστεία! Και γι’ αυτό ο κόσμος διαμαρτύρεται, και ζητά από το κράτος να παρέμβει και να αποτρέψει τη συνέχιση αυτού του είδους εκμετάλλευσης.
Στο Τέξας το πρόβλημα έφτασε σε δραματικό επίπεδο, με εκατομμύρια ανθρώπους να μένουν χωρίς νερό και ηλεκτρικό. Και πώς αντέδρασαν οι εταιρίες, οι υπεύθυνες για αυτό το πρόβλημα; Ζητούν χιλιάδες δολάρια από κάθε νοικοκυριό ώστε να αναπληρώσουν τα κέρδη που έχασαν λόγω της διακοπής της παροχής αυτών των υπηρεσιών πρώτης ανάγκης! Αυτό προκάλεσε γενικευμένη αγανάκτηση και πολλές αυθόρμητες διαμαρτυρίες. Αλλά δεν υπάρχει κάποια μορφή οργάνωσης ή κάποιο κόμμα που να μπορεί να τις εκφράσει με τρόπο ικανό να αντιμετωπίσει τις ιδιωτικές εταιρίες. Το πρόβλημα είναι ότι από τη μια έχουμε να κάνουμε με μια πλήρως «απορρυθμισμένη» αγορά ενέργειας, κι από την άλλη ότι το σημερινό επίπεδο συλλογικής συνείδησης δεν επαρκεί για να καταλήξει σε οργανωτικές μορφές που θα αντισταθούν αποτελεσματικά στις ιδιωτικές εταιρίες. Διότι είναι πλέον πασιφανής η ανάγκη εθνικοποίησης των εταιριών ηλεκτρισμού, ώστε να ξεμπερδεύουμε μια και καλή με αυτήν την εκμετάλλευση.
Τα κόμματα είναι «αλλού»
Αυτά τα θέματα δεν απασχολούν βέβαια την κεντρική πολιτική σκηνή… Είμαστε ακόμη σε άλλη φάση: το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα εξακολουθεί να είναι διχασμένο ανάμεσα σε οπαδούς και αντιπάλους του Τραμπ, οι οποίοι δεν μπορούν να καταλήξουν σε μια απόφαση σχετικά με το ποιος θα ελέγχει το κόμμα τους στο μέλλον. Ταυτόχρονα, ο Τραμπ έχει να αντιμετωπίσει ένα επιπλέον πρόβλημα, καθώς έχασε μία ακόμη δικαστική μάχη: τώρα καλείται από την Εισαγγελία της Ν. Υόρκης να υποβάλει τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεών του, των επιστροφών φόρου κ.λπ. στα πλαίσια ποινικής έρευνας σε βάρος του***.
Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί κι αυτό: είναι μεν υποχρεωτική πλέον η αποκάλυψη της οικονομικής του κατάστασης, αλλά είναι εξίσου πιθανό να αποφύγει τελικά στην πράξη την παροχή στοιχείων για φόρους, επιστροφές κ.λπ. Ο διχασμός για το τι πρέπει να γίνει συνεχίζεται όμως και στους Δημοκρατικούς, οι οποίοι ιδρώνουν επιχειρώντας να αποφασίσουν πώς και πόσο θα χρηματοδοτήσουν τα κοινωνικά και οικονομικά προγράμματα που έχουν εξαγγείλει. Για την ώρα, όμως, δεν είναι σαφές ούτε καν εάν οι Δημοκρατικοί θα προωθήσουν ένα τέτοιο κοινωνικο-οικονομικό πρόγραμμα δισεκατομμυρίων, που είναι αναγκαίο για να διασωθεί η οικονομία των ΗΠΑ.
Τρελές ιδέες…
Στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής, η συμμετοχή του προέδρου Τζο Μπάιντεν στη (διαδικτυακή) Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου έδωσε σημάδια ενίσχυσης των δεσμών των ΗΠΑ με την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ, πίσω από την οποία διακρίνεται κυρίως η προσοχή που δίνεται στην αντιπαράθεση με την Κίνα και τη Ρωσία. Αυτό βέβαια έρχεται σε αντίθεση με την ιδέα που πολλοί άνθρωποι είχαν σχετικά με το τι θα σημάνει η προεδρία Μπάιντεν. Πίστευαν π.χ. ότι μπορεί να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες. Αντίθετα, ο νέος πρόεδρος προωθεί την ενδυνάμωση του ΝΑΤΟ και επιχειρεί να υποδαυλίσει μια μεγαλύτερη δραστηριότητα των ευρωπαϊκών χωρών εναντίον της Κίνας και της Ρωσίας.
Για την ώρα, δεν είναι σαφές εάν και πώς οι Δημοκρατικοί θα προωθήσουν ένα κοινωνικο-οικονομικό πρόγραμμα δισεκατομμυρίων, το οποίο είναι αναγκαίο για να διασωθεί η οικονομία των ΗΠΑ
Άρα ο Μπάιντεν επιδιώκει είναι να συγκεντρώσει μεγαλύτερη ισχύ και να διασφαλίσει τη δυνατότητα άσκησης μιας επιθετικής πολιτικής έναντι της Κίνας και της Ρωσίας, μαζί με την Ευρώπη. Ο Τραμπ, αντίθετα, προτιμούσε να διεξάγει τις δικές του επιθέσεις χωρίς ευρωπαϊκή συνεργασία. Παραμένει πάντως ασαφές κατά πόσο θα προχωρήσει αυτή η στρατηγική. Το σίγουρο είναι ότι η Κίνα ενίσχυσε την ανόρθωση της οικονομίας της, έτσι που οι ΗΠΑ μπορούν να κάνουν πολύ λίγα πράγματα υιοθετώντας μέτρα κατά του Πεκίνου. Οι απειλές που εκτοξεύει ο Μπάιντεν είναι στην πραγματικότητα ένδειξη αδυναμίας. Διότι, εάν θέλει να ανταγωνιστεί την Κίνα, πρέπει να αναζωογονήσει τη βορειοαμερικανική οικονομία και να ενισχύσει τις εμπορικές σχέσεις. Η ιδέα ότι ο Μπάιντεν θα αποσπάσει πλεονεκτήματα απειλώντας την Κίνα είναι ολωσδιόλου τρελή.
Τώρα εξαπολύονται απειλές και κατά του Ιράν. Ο Μπάιντεν μιλά μεν για διαπραγμάτευση με την Τεχεράνη, όμως θέτει ως προϋπόθεση τον πλήρη αφοπλισμό του Ιράν και το δικαίωμα των εταίρων του ΝΑΤΟ να πάνε επιτόπου και να «ερευνήσουν» όλες τις αμυντικές του θέσεις. Ουσιαστικά δυναμιτίζεται έτσι οποιαδήποτε αποκατάσταση σχέσεων μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ… Εξίσου τρελή είναι η σκέψη για διατήρηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στο Αφγανιστάν. Εδώ και 20 χρόνια οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έχουν ξεκινήσει εκεί έναν πόλεμο που δεν μπορούν να κερδίσουν. Σήμερα το 90% των εδαφών του Αφγανιστάν βρίσκονται εκτός του ελέγχου τους. Η μοναδική διέξοδος των ΗΠΑ από αυτήν την παγίδα θα ήταν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους…
* Ο Τζέιμς Πέτρας είναι ελληνικής καταγωγής Αμερικανός συγγραφέας και διανοούμενος. Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα της τοποθέτησής του για την τρέχουσα κατάσταση στις ΗΠΑ, την οποία εκθέτει κάθε Δευτέρα στον ραδιοφωνικό σταθμό CX36 του Μοντεβιδέο (Ουρουγουάη). Οι μεσότιτλοι και η λεζάντα της φωτογραφίας είναι της Σύνταξης.
** Σε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος διαμορφώνεται από τις ιδιωτικές εταιρίες βάσει της ζήτησης. Έτσι η αυξημένη κατανάλωση λόγω της κακοκαιρίας εκτίναξε τις τιμές.
*** Η σχετική έρευνα για τα οικονομικά του Τραμπ ξεκίνησε στο μέσον της προεδρικής θητείας του, μετά τις αποκαλύψεις για πληρωμή με «μαύρο χρήμα» μίας πορνοστάρ και ενός μοντέλου από τον Μάικλ Κοέν, πρώην δικηγόρο του Τραμπ.