Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Η μεγαλύτερη ηλιακή καταιγίδα των τελευταίων δύο δεκαετιών «φώτισε» με εκθαμβωτικά χρώματα τους ουρανούς σε περιοχές της Λατινικής Αμερικής, μαζί και του Μεξικού.
Στο Μεξικάλι, μια έρημη πόλη στο βόρειο Μεξικό, χιλιάδες μίλια από την Αρκτική, όπου η θέαση του βόρειου σέλας είναι κοινή, αποχρώσεις του ροζ και του μωβ φώτισαν τον νυχτερινό ουρανό. Στη Χιλή, όπου τα σέλας είναι γνωστά ως «νότια αυγή» ή «νότια φώτα», τοπικά μέσα ενημέρωσης και χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης δημοσίευσαν φωτογραφίες του ουρανού πάνω από την πόλη Πούντα Αρένας, με τον ουρανό γεμάτο κόκκινες και φούξια αποχρώσεις.
Τοπικά μέσα ενημέρωσης στην Αργεντινή έκαναν λόγο για παρόμοιες αποχρώσεις στον ουρανό στην πόλη Ουσουάια της Παταγονίας. «Είμαστε σχεδόν βέβαιοι ότι φορτισμένα ηλιακά σωματίδια που βγήκαν από την κορόνα του Ήλιου κατευθύνονται προς τη Γη», είχε αναφέρει χθες σε συνέντευξη Τύπου ο Σον Νταλ, του Κέντρου Προβλέψεων Διαστημικού Καιρού (SWPC). Το Κέντρο εξέδωσε προειδοποίηση για γεωμαγνητική καταιγίδα 4ου βαθμού (στην πεντάβαθμη κλίμακα), κάτι που δεν έχει ξαναγίνει από το 2005.
Ο Ήλιος βρίσκεται αυτήν την περίοδο κοντά στην κορύφωση της δραστηριότητάς του με βάση τον 11ετή κύκλο του. Αυτές οι στεμματικές εκπομπές μάζας, εκ των οποίων τουλάχιστον επτά κατευθύνονται προς τη Γη, προέρχονται από μια ηλιακή κηλίδα που έχει μέγεθος περίπου 16 φορές τη διάμετρο της Γης. Κινούνται με ταχύτητα πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο.
Πώς μυρίζει το διάστημα;
Σύμφωνα με αστροναύτες που έχουν πάει εκεί, το διάστημα έχει όντως μια ξεχωριστή μυρωδιά. Φανταστείτε το άρωμα καμένου μετάλλου και μπισκότων αμυγδάλου που αιωρούνται, κάτι σαν διαστημικός φούρνος.
Ο αστροναύτης της NASA Don Pettit το περιέγραψε καλύτερα με όσα δήλωσε στο Space.com: «Η καλύτερη περιγραφή που μπορώ να βρω είναι μεταλλική – μια μάλλον ευχάριστη γλυκιά μεταλλική αίσθηση». Την παρομοίασε επίσης με τη… γλυκιά μυρωδιά των αναθυμιάσεων της συγκόλλησης.
Άλλοι αστροναύτες φέρεται να την παρομοίασαν με τη μυρωδιά καμένου μετάλλου, καρυδιών και κακών φρένων, μπαρουτιού, ακόμα και, κατά περίεργο τρόπο, με καμένο μπισκότο αμυγδάλου. Ενώ οι περιγραφές ποικίλλουν, όλες συγκλίνουν σε ένα κοινό θέμα για μια μυρωδιά καμένου. Αυτό είναι λίγο πιο καθημερινό, είπε ο Pettit: «[Ο ISS] μυρίζει κατά το ήμισυ σαν μηχανουργείο-εργαστήριο, και μετά όταν μαγειρεύεις δείπνο και ανοίγεις ένα σακουλάκι με στιφάδο ή κάτι τέτοιο, μυρίζεις λίγο ψητό μοσχάρι», δήλωσε στο Space.com.
Υπάρχουν μερικές θεωρίες που μπορεί να εξηγήσουν τον λόγο που το διάστημα μυρίζει. Η πρώτη είναι η οξείδωση. Όταν οι αστροναύτες επιστρέφουν στο διαστημόπλοιό τους και ο αεροθάλαμος επανασυμπιέζεται, λαμβάνει χώρα μια χημική αντίδραση, σύμφωνα με το How Stuff Works. Τα άτομα του οξυγόνου στο διάστημα μετακινούνται στις στολές τους και αναμειγνύονται με την ατμόσφαιρα του σκάφους, δημιουργώντας μια μυρωδιά που μοιάζει με την καύση, χωρίς τις φλόγες και τον καπνό.
Έπειτα, υπάρχει μια θεωρία που περιστρέφεται γύρω από τις αμέτρητες εκρήξεις των άστρων κατά τη διάρκεια των δισεκατομμυρίων ετών που υπάρχει το σύμπαν. Όταν τα αστέρια σβήνουν, το κάνουν με έναν κρότο, δημιουργώντας ενώσεις που ονομάζονται πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs).
Πώς θα ήταν εάν πέφταμε σε μία μαύρη τρύπα
Σίγουρα θα έχετε αναρωτηθεί πώς είναι να παγιδεύεστε μέσα σε μία, τι θα βλέπατε και πώς θα νιώθατε. Η NASA το σκέφτηκε πρώτη και φρόντισε –με τη βοήθεια της τεχνολογίας φυσικά– να φτιάξει μια εξαιρετικά λεπτομερή προσομοίωση.
Στο βίντεο προσεγγίζουμε μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που έχει μάζα 4,3 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας κανονικός φορητός υπολογιστής θα χρειαζόταν πάνω από 10 χρόνια για να δημιουργήσει την προσομοίωση, καθώς θα έπρεπε να επεξεργαστεί πάνω από 10 terabytes δεδομένων.
Ο καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Sussex, Xavier Calmet, δήλωσε ότι η βαρυτική δύναμη μιας μαύρης τρύπας θα γινόταν τόσο έντονη που θα βιώναμε κάτι που ονομάζεται «spaghettification» (σπαγγετοποίηση): «Το σώμα σας θα τεντωθεί σε ένα σχήμα παρόμοιο με αυτό του γνωστού μακρόστενου ζυμαρικού, μέχρι να διαλυθεί από την ισχυρή βαρυτική δύναμη», δήλωσε στη Daily Mail.
Στην αρχή του βίντεο, πλησιάζουμε το κενό, βλέποντας τον φωτεινό πορτοκαλί «δίσκο προσαύξησης», ο οποίος είναι ένας καυτός δίσκος αερίου που περιστρέφεται γύρω από τη μαύρη τρύπα, λειτουργώντας ως η κύρια πηγή φωτός της.
Αποτελείται από διάφορα υλικά που εκπέμπουν ενέργεια, καθώς πέφτουν μέσα στη μαύρη τρύπα, είτε πρόκειται για αέριο, είτε για σκόνη, είτε για ύλη. Φαίνεται επίσης η σφαίρα πρωτονίων, ένας λεπτός δακτύλιος φωτός που σχηματίζεται κοντά στον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας.
Καθώς εισερχόμαστε στη μαύρη τρύπα, αρχίζουμε να περιστρεφόμαστε, ενώ όλο το φως γύρω μας μοιάζει να κάμπτεται.
Η NASA λέει ότι το βίντεο είναι σε μεγάλο βαθμό επιταχυνόμενο, αντιδρώντας περίπου στο 60% της ταχύτητας του φωτός για να δείξει τη διαδικασία σε μόλις ένα λεπτό – με την οπτική γωνία να αντιπροσωπεύει αυτήν ενός αστροναύτη, αν οι άνθρωποι καταφέρουν ποτέ να φτάσουν σε μια μαύρη τρύπα.
Σπήλαιο των Λιμνών, εντυπωσιακό δημιούργημα της φύσης
Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων περιηγήθηκε στο Σπήλαιο των Λιμνών και παρουσιάζει ένα οδοιπορικό προσπαθώντας να «αναδείξει» πώς ένα Σπήλαιο μπορεί να μας φανερώσει τις μεταβολές του κλίματος αλλά και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Τα τελευταία χρόνια ο Ισίδωρος Καμπόλης, γεωλόγος με μεταπτυχιακή ειδίκευση στη γεωλογία των σπηλαίων και διδακτορική διατριβή στη σπηλαιογένεση και την παλαιοκλιματολογία μέσα από τα σπήλαια, αποτελεί τον επιστημονικό σύμβουλο του Σπηλαίου των Λιμνών. «Το Σπήλαιο των Λιμνών είναι από τα πιο όμορφα σπήλαια της Ελλάδας. Η ιδιομορφία του οφείλεται στην παρουσία των λιμνών. Βρισκόμαστε στο ορεινό ανάγλυφο της ευρύτερης περιοχής του Χελμού και αυτό που δεν περιμένει κάποιος να συναντήσει είναι λίμνες. Η δημιουργία τους και ο σχηματισμός τους οφείλεται στα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του Σπηλαίου. Το Σπήλαιο των Λιμνών η φυσική του είσοδος βρίσκεται σε υψόμετρο 820 μέτρων και από μία πορεία 2 χιλιομέτρων φτάνουμε σε υψόμετρο 920 μέτρων. Υπάρχει μία υψομετρική διαφορά μεταξύ της φυσικής εισόδου και του τελευταίου τμήματος του Σπηλαίου των 100 μέτρων. Αυτή η υψομετρική διαφορά είναι αυτή που προκαλεί τον σχηματισμό των λιμνών», επισημαίνει ο κ. Καμπόλης.
Σύμφωνα με τον κ. Καμπόλη τα σπήλαια φιλοξενούν τις χρονοκάψουλες του κλίματος της Γης: «Το νερό της βροχής έχει μέσα του διαλυμένο διοξείδιο του άνθρακα, και αυτό το διοξείδιο του άνθρακα του προσδίδει έναν όξινο χαρακτήρα με τον οποίο προσβάλλει τον ασβεστόλιθο και δημιουργεί τις κοιλότητες και τα σπήλαια που επισκεπτόμαστε και που υπάρχουν πάρα πολλά στην Ελλάδα. Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας του νερού της βροχής να διαλύει το Σπήλαιο, όταν οι χημικές συνθήκες το επιτρέπουν, αυτή η σταγονορροή, αυτό το νερό της βροχής, μπορεί να δημιουργεί τα σπηλαιαποθέματα των σπηλαίων. Σπηλαιαποθέματα είναι όλες αυτές οι αποθέσεις, όλες αυτές οι μορφές που θαυμάζουμε μέσα στα σπήλαια, οι γνωστοί σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Και λόγω του ότι αυτές οι μορφές δημιουργούνται από το νερό της βροχής, υπάρχει μία σύνδεση μεταξύ αυτών των μορφών της ατμόσφαιρας και γενικότερα των κλιματικών συνθηκών που επικρατούν στην ατμόσφαιρα σε διάφορες γεωλογικές περιόδους».
«Εφόσον δεν υπάρχει μεγάλη παροχή νερού, δεν έχουμε ιδιαίτερα έντονη σταγονορροή και κατ’ επέκταση δεν μπορεί η σταγονορροή να γεμίσει τις λίμνες, γιατί οι λίμνες του Σπηλαίου των Λιμνών οφείλονται στη συγκέντρωση νερού από το νερό της σταγονορροής. Οπότε βλέπουμε ότι υπάρχει μία άμεση σχετικότητα μεταξύ μειωμένων βροχοπτώσεων, μειωμένης σταγονορροής, με αποτέλεσμα πολύ χαμηλές στάθμες υδάτων στο Σπήλαιο των Λιμνών».
Σύμφωνα με τον κ. Καμπόλη, οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες είναι κάτι σαν μικροί σκληροί δίσκοι για το κλίμα. «Ένας σταλακτίτης μπορεί να σε πληροφορήσει για κλιματικά γεγονότα των τελευταίων μερικών δεκάδων έως εκατοντάδων χιλιάδων ετών».
Πηγή: ΑΠΕ
