Βασικά, έχουμε βραχυπρόθεσμες επιδιώξεις πολιτικής κατίσχυσης και συσκότισης των όρων του προβλήματος και σε ότι αφορά τα ήδη πεπραγμένα (πώς φτάσαμε μέχρι εδώ), αλλά και σε ότι αφορά τους τωρινούς χειρισμούς.
Ορισμένες παρατηρήσεις επί της ουσίας.
Α) Εμπλέκονται αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα. Συμφέροντα που έχουν δεσμούς με την ευρωκρατία και τις ΗΠΑ και σε μικρότερο βαθμό με τρίτους παίκτες (Κίνα, Ισραήλ, Τουρκία, μέχρι και Ταϊλάνδη…). Δεν υπάρχει απόλυτα μονοσήμαντη γραμμή πάνω στην οποία κινούνται τα πράγματα. Υπάρχει ένα μοτίβο χειρισμού από τη μεριά της ευρωκρατίας. Πότε ανοίγονται τα θέματα με μια σειρά και έναν βηματισμό και απωθούνται κάποια άλλα στο μέλλον (για να μην σκάσουν όλα μαζί), αλλά από την άλλη μεριά τα πράγματα εξελίσσονται εν μέσω έντονων αναταράξεων.
Β) Πάντως, το γενικό πρόβλημα είναι το τεράστιο χρηματιστικό «πλασματικό» κεφάλαιο (δηλαδή η εγγραφή δικαιωμάτων επί μελλοντικών υπεραξιών) και η αναπότρεπτη τάση επανερχόμενων κατακρημνηστικών υποτιμήσεών του. Αυτό γεννά διαρκείς συγκρούσεις ανάμεσα σε κέντρα ισχύος (με έντονη τη σύμφυση κρατών και ισχυρών μονοπωλιακών κύκλων) γύρω από το πιο κομμάτι του κεφαλαίου αυτού θα υποτιμάται κατά περίπτωση.
Δεν υπάρχουν εξηγήσεις αμιγώς οικονομικές. Παίζουν ρόλο και πολλαπλοί πολιτικοί παράγοντες:
i) Οι επιδιώξεις της ευρωκρατίας να συγκρατήσει τις πολλαπλές διαλυτικές τάσεις.
ii) Η ιταλική κρίση και οι επιδράσεις της.
iii) Η διαρκής κίνηση μετατροπής του ιδιωτικού ή τραπεζικού χρέους σε δημόσιο.
iv) Η ευρωκρατία κάνει τους χειρισμούς της οχυρωμένη πίσω από τις «αγορές».
v) Ειδικά για την Ελλάδα: Η αναζήτηση, από μεριάς του εγχώριου πολιτικού συστήματος, μιας κάποιας δυνατότητας διαχειριστικών ελιγμών στο πεδίο της οικονομίας έναντι σημαντικών αντιπαροχών στο πεδίο της εθνικής κυριαρχίας.
vi) Η τραπεζική κρίση συμβαίνει σε μια ακραία εύθραυστη συνθήκη, αδυναμίας προσφυγής σε δανεισμό. Γίνεται, εκτός των άλλων, εντελώς φανερό το πόσο έωλη είναι η αφήγηση για μια «επιστροφή στην κανονικότητα».
vii) Πάλι ειδικά και συγκεκριμένα για την Ελλάδα: υπάρχει ανάγκη να μελετηθεί σε βάθος το ποιες δυνάμεις ελέγχουν τις ελληνικές τράπεζες και τι περιέχουν τα χαρτοφυλάκια τους. Το θέμα δεν είναι μόνο τα «κόκκινα δάνεια», ούτε μόνο οι πλειστηριασμοί, αλλά ο έλεγχος ουσιαστικά όλης της παραγωγικής δομής (επιχειρηματικοί κλάδοι, ναυτιλία, αγροτική οικονομία) και της ακίνητης περιουσίας, μέσω της οποίας μπορεί να ελεγχθεί σε μεγάλο βαθμό και η κοινωνική δομή (κατοχή αγροτικής γης αλλά και αλλαγές στο αστικό κοινωνικό τοπίο μέσω βαθιών τροποποιήσεων στο καθεστώς της αστικής κατοικίας).
Πάλι σε επίπεδο χώρας: οι εξελίξεις στις τράπεζες έρχονται να δέσουν με μια διαφαινόμενη τάση δημιουργίας αυτόνομων οικονομικών περιοχών-ζωνών. Εδώ τα γεωπολιτικά, στον χώρο της Β. Ελλάδας, του Αιγαίου και της Κρήτης, είναι αλληλένδετα με τις εξελίξεις στον χώρο των τραπεζών.
Κ.Δ.
