Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) ιδρύθηκε το 1950 ως κρατική επιχείρηση παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ελλάδα.
Το 1999, με τον Ν. 2773/1999 μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρία και με βάση το καταστατικό της (Προεδρικό Διάταγμα 333/2000) έχει διάρκεια 100 έτη (από 01/01.2001). Τον Δεκέμβριο του 2001 έγινε η εισαγωγή της εταιρίας στα Χρηματιστήρια Αθηνών και Λονδίνου. Το ποσοστό του Ελληνικού Δημοσίου μειώθηκε σε 51% με σταδιακές πωλήσεις μετοχών (2001-2003) που απέφεραν συνολικά έσοδα 1,4 δισ. ευρώ. Εάν παρέμενε το ποσοστό του Ελληνικού Δημοσίου στο 100% τα έσοδα από τα μερίσματα μέχρι το 2011 θα ανέρχονταν σε 1,1 δισ. ευρώ (βλέπε και σχετικό πίνακα για τον κύκλο εργασιών και τα καθαρά κέρδη της εταιρίας τη δεκαετία 2003-2012).
Ο Όμιλος, παράγει ηλεκτρική ενέργεια (H/E) από τους 63 ιδιόκτητους σταθμούς παραγωγής της Μητρικής Εταιρίας και από τους επιπλέον 46 σταθμούς που ανήκουν στην 100% θυγατρική της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε., μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια μέσω δικτύου υψηλής τάσης, μήκους περίπου 12.178 χιλιομέτρων (που ανήκει στην κατά 100% θυγατρική εταιρία «Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας»(ΑΔΜΗΕ) και διανέμει ηλεκτρική ενέργεια μέσω ιδιόκτητου δικτύου διανομής (μέση και χαμηλή τάση), μήκους 231.200 χιλιομέτρων περίπου. Ο λιγνίτης που αναλώνεται στους λιγνιτικούς ατμοηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής της Μητρικής Εταιρίας εξορύσσεται σε σημαντικό ποσοστό από τα ιδιόκτητα λιγνιτωρυχεία της.
Ο Όμιλος έχει επίσης εγκαταστήσει δίκτυο οπτικών ινών μεταφοράς μήκους 1.900 χιλιομέτρων περίπου επί των γραμμών μεταφοράς, αστικό υπόγειο δίκτυο οπτικών ινών μήκους 200 χιλιομέτρων περίπου και υποβρύχιο δίκτυο οπτικών ινών 17 χιλιομέτρων.
Μέτοχοι της εταιρίας είναι το Ελληνικό Δημόσιο (ποσοστό 51,12%) με το υπόλοιπο ποσοστό να ανήκει σε χιλιάδες μικρομετόχους και μόνο το επενδυτικό κεφάλαιο του εξωτερικού Silchester International Investors LLP διαθέτει ποσοστό μεγαλύτερο του 10%.
Η προετοιμασία της εταιρίας για την ιδιωτικοποίησή της επηρεάζει σημαντικά, τα τελευταία χρόνια, την τιμολογιακή πολιτική (βλέπε σχετικό κείμενο παραπλεύρως) όσο και την απασχόληση και τις αποδοχές των εργαζομένων. Το 2007 ο όμιλος της ΔΕΗ απασχολούσε 24.602 εργαζομένους και το 2012 ο αριθμός τους είχε μειωθεί σε 20.030. Μόνο το 2012, οι αποδοχές των εργαζομένων μειώθηκαν κατά 150,7 εκατομμύρια ευρώ.
Τα αποτελέσματα της ΔΕΗ επηρεάστηκαν τη διετία 2011-2012 από:
1. Από το τέλος ρύπων, την επιβολή ειδικού φόρου στο φυσικό αέριο, στο πετρέλαιο και το μαζούτ και από τον μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους και
2. την αύξηση των πιέσεων στη ρευστότητά της που είχε ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την αύξηση του τραπεζικού δανεισμού και την επιβάρυνσή της με επιπλέον τόκους. Τα επιτόκια δανεισμού της επιχείρησης χαρακτηρίζονται ληστρικά (κινούνται άνω του 8%), επιδοτώντας ουσιαστικά τα κέρδη των δανειστριών τραπεζών.
Οι πιέσεις στη ρευστότητα της εταιρίας προέρχονται από:
1. Το χρέος των ιδιωτών προμηθευτών που ανέστειλαν τη λειτουργία τους,
2. το ότι η ΔΕΗ λειτούργησε ως προμηθευτής τελευταίου καταφυγίου για τους πελάτες των εναλλακτικών προμηθευτών που χρεοκόπησαν,
3. τη σημαντική αύξηση των καθυστερημένων οφειλών των πελατών της και
4. τη σημαντική επιβάρυνση από την αύξηση του ειδικού τέλους στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.