του Λευτέρη Μαγιάκη*
Διαβάστε το Α’ μέρος
2019: Η χαριστική βολή;
Η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ που διορίστηκε το 2019 από το Υπερταμείο, αποτελείται από τεχνοκράτες με αξιόλογα βιογραφικά, και η πρώτη εντύπωση που έδωσε, ήταν η πρόθεση να δοθεί στην Εταιρεία μια θετική ώθηση.
Ωστόσο τρόπος διοίκησης της Εταιρείας αναδεικνύει μια ενσυνείδητη, συστηματική και μεθοδευμένη προσπάθεια διάλυσης της Εταιρείας.
Χωρίς κανένα όραμα, μεταβάλλει συνεχώς το αρχικό, θηριώδες, οργανόγραμμα, καταργώντας παραγωγικές μονάδες, και δημιουργώντας άλλες με πομπώδη ονόματα και ακαθόριστη περιγραφή αντικειμένου. Δαπανώνται εξωφρενικά κονδύλια σε υπηρεσίες Συμβούλων, για ανύπαρκτες ανάγκες, ενώ τα αντίστοιχα κονδύλια για επενδύσεις σε υποδομές είναι περιορισμένα.
Το πιο πρόσφατο επεισόδιο στην αλυσίδα των προσπαθειών διάλυσης των παραγωγικών δομών που έχουν απομείνει στην Εταιρεία, υπήρξε η απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με την προκήρυξη ενός μεγάλου διαγωνισμού. Αυτή αφορά το έργο «Λειτουργία, Συντήρηση, Επισκευή και Αποκατάσταση των Παγίων του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (ΕΥΣ) για την Κάλυψη Των Αναγκών της Μείζονος Περιοχής Πρωτευούσης, μέσω ΣΔΙΤ», δηλαδή το γνωστό και ως εξωτερικό υδροδοτικό σύστημα της Αθήνας. Σύμφωνα μάλιστα με κυβερνητική τροπολογία αποκλείεται η ΕΥΔΑΠ!
Είναι γνωστό ότι στόχος του νεοφιλελευθερισμού είναι ο πλήρης έλεγχος των υδατικών πόρων της χώρας και η «αξιοποίηση» του, από μεγάλες πολυεθνικές με αποκλειστικό σκοπό την κερδοσκοπία.
Χαρακτηριστικό και κορυφαίο παράδειγμα είναι αυτό της Χιλής, όπου οι φυσικοί υδατικοί πόροι χρησιμοποιούνται για βιομηχανικές και άλλες χρήσεις, ενώ το πόσιμο νερό που παρέχεται στους πολίτες είναι πανάκριβο, και προέρχεται από αφαλάτωση!
Υπενθυμίζεται τέλος από τη διεθνή εμπειρία, ότι αν κάποια ιδιωτική εταιρεία απομακρυνθεί νωρίτερα, σε περίπτωση απο-ιδιωτικοποίησης, υπάρχουν αυστηρές ρήτρες. Ένα επιπλέον κόστος, που καλό είναι να ληφθεί υπόψη, αφού θα καταβληθεί και αυτό από τον Έλληνα φορολογούμενο. Ο δήμος του Παρισιού και η πόλη του Βερολίνου πλήρωσαν μεγάλα ποσά σε τέτοιες ρήτρες, όταν απομάκρυναν τις πολυεθνικές του νερού.
Υπάρχει ελπίδα!
Σύμφωνα με τις αποφάσεις 1223/2020 και 1224/2020 του Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, δίνεται ένα ηχηρό χαστούκι τόσο στις αποφάσεις της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που εκχώρησε το δημόσιο αγαθό στο Υπερταμείο, όσο και στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που ετοιμαζόταν μέσω ΣΔΙΤ να βάλει ιδιώτες στον κύκλο διαχείρισης του νερού.
Η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ που ανακοινώθηκε στις 5/2/2022 έκρινε τελεσίδικα αντισυνταγματική την μεταβίβαση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου των ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε. στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας. Επίσης ότι είναι συνταγματικώς επιβεβλημένος ο έλεγχος της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. από το Ελληνικό Δημόσιο, όχι απλώς με την άσκηση εποπτείας επ’ αυτής, αλλά και δια του μετοχικού της κεφαλαίου». Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει καμία ενέργεια της διοίκησης της ΕΥΔΑΠ και της κυβέρνησης για συμμόρφωση σε αυτή την απόφαση
Η ιδιωτικοποίηση ακόμα και του ζωτικότερου αγαθού ζωής, του νερού, που τόσα χρόνια μεθοδεύεται, καθιστά φανερό στην κοινωνία, πως επιβάλλεται η προάσπιση της λειτουργίας του κράτους και της διατήρησης όλων των οργανικών δομών του, σαν φορέα συλλογικής συνέχειας της μνήμης και της αναπαραγωγής του.
Επιβάλλεται η επαγρύπνηση και ο αγώνας των πολιτών για την ανάσχεση και αποτροπή της γενικότερης νεοφιλελεύθερης πολιτικής ιδιωτικοποίησης των δημόσιων αγαθών που εφαρμόζεται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Για να ξανακερδίσουμε όλα αυτά του χάθηκαν όλα αυτά τα χρόνια. Και αυτά είναι πολλά!
Η μάχη για την ιδιωτικοποίηση του νερού που κερδήθηκε, αποτελεί τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, και που θα γίνει χείμαρρος για να παρασύρει στο διάβα του όλες τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές!
Συνοψίζοντας
Η πολιτική που εφαρμόζεται από τις διοικήσεις της εταιρείας το διάστημα που ακολούθησε, από το 2004 μέχρι σήμερα, αλλά με ιδιαίτερα ταχείς ρυθμούς κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, χαρακτηρίζεται από:
- Τη μεθοδευμένη συρρίκνωση στρατηγικών και παραγωγικών τομέων της Εταιρείας και την εκχώρησή τους σε ιδιώτες,
- Τη συστηματική απαξίωση συσσωρευμένης τεχνογνωσίας και εξειδικευμένης εμπειρίας πολλών δεκαετιών,
- Τη συνεχή μείωση του προσωπικού, με τη μη αντικατάσταση των συνταξιοδοτουμένων και την συνεχή πρόσληψη «ενοικιαζόμενων»,
- Τη συνεχή μείωση του μισθολογικού κόστους για την εταιρία που ήταν σχεδόν διπλάσια από τη μείωση του προσωπικού και οφειλόταν στη μείωση του μέσου μισθού των εργαζόμενων.
Έχει άραγε απασχολήσει τη διοίκηση, το αρμόδιο υπουργείο και την κυβέρνηση τελικά, ένα απευκταίο, αλλά πολύ πιθανόν ενδεχόμενο; Τι θα γίνει για παράδειγμα σε περίπτωση μείωσης των αποθεμάτων λόγω λειψυδρίας, κάτι απολύτως αναμενόμενο; Τι θα γίνει σε περίπτωση αστοχίας του υδραγωγείου του Μόρνου, σαν αυτήν που έγινε το 2011; Ποιος θα επιβαρυνθεί το κόστος άντλησης, εάν απαιτηθεί να χρησιμοποιηθεί για οποιονδήποτε λόγο το υδραγωγείο της Υλίκης ή το ενωτικό Υδραγωγείο;
Αλήθεια, έχει διερωτηθεί κανείς πόσα πλήρωσε το Ελληνικό Δημόσιο μόνο για τις 105 γεωτρήσεις της δεκαετίας 1990, την περίοδο της λειψυδρίας; Πόσα επιβαρύνθηκε η ΕΥΔΑΠ για την επισκευή της θραύσης της διώρυγας του Μόρνου το 2011; Ποιο ήταν το κόστος της ενέργειας για τις αντλήσεις που απαιτήθηκαν στο διάστημα αποκατάστασής της;
Ασφαλώς δεν υπάρχει κανένας που να φαντάζεται πως θα υπάρξει ιδιώτης διατεθειμένος να καταβάλει ένα τέτοιο υπέρογκο κόστος. Όλοι γνωρίζουν ότι το Ελληνικό Δημόσιο θα τις καταβάλει, αφού οι συμβάσεις ΣΔΙΤ, είναι λεόντειες, όπου ο ιδιώτης εισπράττει τα κέρδη και το Δημόσιο επωμίζεται το κόστος όλων των δαπανών!
Τέλος και σημαντικότερο, έχουν συνείδηση αυτοί που νομοθετούν και που αποφασίζουν, για το ποιος θα διαχειριστεί ένα τόσο σύνθετο υδροδοτικό σύστημα, όπως αυτό της Αθήνας, όταν θα αποχωρήσουν και οι τελευταίοι τεχνικοί που γνωρίζουν τη λειτουργία του; Φαντάζονται ότι θα είναι σε θέση η οποιαδήποτε πολυεθνική θα το αναλάβει, χωρίς να προκληθούν προβλήματα στην ομαλή υδροδότηση της Πρωτεύουσας δηλαδή του μισού πληθυσμού της χώρας;
Οι μεγάλες επιχειρήσεις στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και των ΗΠΑ, απαγορεύουν σε πρώην υπαλλήλους τους που έχουν κρίσιμες δεξιότητες, να δουλέψουν σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις παρόμοιων δραστηριοτήτων για 3, 5, ακόμη και 10 χρόνια, μετά τη συνταξιοδότηση, και ασφαλώς τους χρησιμοποιούν όποτε και όταν τους χρειάζονται.
Οι χώρες αυτές διατηρούν τη δομή του κράτους και άρα ΕΛΕΓΧΟ κρίσιμων δραστηριοτήτων, δομών και υποδομών από το κράτος. Αυτό επιτρέπει τη συνέχεια του κράτους και την επιβίωσή τους. Οι μνημονιακές κυβερνήσεις επιβάλουν στη χώρα μας πέραν όλων των άλλων, την αναθεώρηση της ιστορίας της, και τη διαγραφή της θεσμικής μνήμης της.
Επιβεβαίωση εκ των έσω
«Ή από την ULEN στην ΕΥΔΑΠ, ένας αιώνας δρόμος!»
Είχα ολοκληρώσει το κείμενο μου, όταν έλαβα από συνάδελφο μηχανικό, που είχε διατελέσει στο παρελθόν γενικός διευθυντής της ΕΥΔΑΠ σημείωμα στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέρει:
«Κάτι που δεν έχει γίνει ευρέως γνωστό, είναι ότι πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, είχαν έρθει στην Αθήνα στελέχη της γαλλικής Veolia, προκειμένου να ενημερωθούν για τον τρόπο λειτουργίας του Δικτύου Ύδρευσης της Αθήνας, και να προτείνουν νέες λύσεις, “πουλώντας” τεχνογνωσία.
Όταν ενημερώθηκαν για τα έργα που στην Εταιρεία μας ήταν σε εξέλιξη για την ορθολογικότερη λειτουργία του δικτύου, και τα οποία είχαν σαν αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των διαρροών, διαπίστωσαν ότι στην ΕΥΔΑΠ υπήρχε μακροχρόνια εμπειρία και βαθιά αναπτυγμένη γνώση του όλου θέματος.
Κατόπιν αυτού αντιλαμβανόμενοι ότι δεν είχαν περιθώρια να “πουλήσουν” τεχνογνωσία, έκαναν πρόταση για συνεργασία, ώστε να προσφέρουμε από κοινού την τεχνογνωσία μας σε άλλες χώρες!»
Το παραπάνω κείμενο απαντά στο ρητορικό ερώτημα που τέθηκε παραπάνω, για το αν έχουν συνείδηση kυβέρνηση και dιοίκηση σχετικά με το τι πρόκειται να γίνει όταν θα αποχωρήσουν και οι τελευταίοι τεχνικοί της Εταιρείας, που γνωρίζουν τη λειτουργία του υδροδοτικού συστήματος της Αθήνας. Είναι φανερό ότι εσκεμμένα και ενσυνείδητα, αποσκοπούν να επιτύχουν την εκχώρησή του σε κάποια πολυεθνική νερού. Αυτό δηλαδή που δεν κατάφεραν το 2004, μεθοδεύουν συστηματικά όλα τα χρόνια που ακολούθησαν.
Για να έρθουν δηλαδή οι ξένοι «ειδικοί» και οι «σύμβουλοι» τους, να διδάξουν εξ αρχής, αυτά που η ΕΥΔΑΠ είχε κατακτήσει στη διάρκεια ενός αιώνα!
* Ο Λευτέρης Μαγιάκης είναι Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Δημοτικός Σύμβουλος Αμαρουσίου
