Το μεγασκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ μιλάει για τον συνολικό «βίο και πολιτεία» του βουτηγμένου στη διαφθορά ειδικού καθεστώτος που «κουμαντάρει» υπό τη «Μητσοτάκης Α.Ε.» τη χώρα. Είναι ο επόμενος κρίκος (μέσα σε μια συνεχή ροή σκανδάλων – υποκλοπές και «Τέμπη» μόνο τα πιο χτυπητά) που έρχεται να φέρει στην επιφάνεια με σαρωτική ένταση την κρίση αυτού του καθεστώτος. Δεν υπάρχει πλευρά της κυβερνητικής-κρατικής διαχείρισης που να μην είναι βουτηγμένη σε κάθε μορφής διαφθορά και συναλλαγή με εγκληματικές-υποκοσμικές οργανωμένες δικτυώσεις. Φυσικά τα μοτίβα πελατειασμού, διασπάθισης και υπεξαίρεσης των γεωργικών επιδοτήσεων και των άλλων κοινοτικών πόρων, έχουν βάθος δεκαετιών και τα θέματα αυτά (αγροτικά-αγροτοδιατροφικά) τα έχουν διαχειριστεί με τους πιο παρασιτικούς-μεταπρατικούς τρόπους και οι δύο πτέρυγες του πολιτικού συστήματος. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να αρχίζουμε από το βασικό: Η διαχρονική τέτοια διαφθορά των εγχώριων «ελίτ» δεν μπορεί να οδηγεί στον συμψηφισμό – «έτσι γίνεται, όλοι το κάνουν». Το συμψηφιστικό αλληλοκουκούλωμα είναι από μόνο του το σκάνδαλο των σκανδάλων που κινδυνεύει να σαπίσει τα πάντα. Το αποτύπωμα των πεπραγμένων τους είναι σωρευτικό, έχει ρημάξει τη χώρα, την έχει χρεοκοπήσει και την έχει οδηγήσει στη σημερινή τεράστια πολιτικοινωνική παρακμή και κρίση βιωσιμότητας.
Η στιγμή είναι οριακή – Πρόδρομα συμπτώματα μεγάλης πολιτικής κρίσης
Πριν καλά-καλά ολοκληρωθεί το κουκούλωμα βασικών πλευρών της υπόθεσης των Τεμπών με όλες τις γνωστές κυβερνητικές (απεριόριστου θράσους) μεθοδεύσεις εντός και εκτός Βουλής (και με τις «χείρες βοηθείας» όλων των υπολοίπων), ξέσπασαν οι πρώτες αποκαλύψεις του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η υπόθεση φαίνεται ότι έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Τα πυρά έρχονται από την ευρωενωσιακή πλευρά –ευρωπαϊκή εισαγγελία– και οι μηχανισμοί που μπλόκαραν προηγούμενες απόπειρες παρέμβασής της για τη σύμβαση 717 και άλλες πλευρές της υπόθεσης των Τεμπών, δεν φαίνεται να έχουν υπάρξει αποτελεσματικοί τούτη τη φορά. Με όλη την επιφύλαξη που είναι αναγκαία ως προς το τι διαμείβεται στο παρασκήνιο, μπορεί κανείς να κάνει με αρκετή ασφάλεια κάποιες βασικές εκτιμήσεις. Οι δικαστικές επιχειρήσεις «καθαρά χέρια» τα τελευταία χρόνια, γίνονται δυνατές –αδέκαστοι ή «αδέκαστοι» δικαστές αφήνονται να ερευνήσουν σχετικά ανεμπόδιστα, δυσώδη συστήματα διαφθοράς των κρατούντων (βλέπε την «κλασική» περίπτωση της συνολικής «εκκαθάρισης» του ιταλικού πολιτικού συστήματος την δεκαετία του ‘90)– όταν τα εν λόγω συστήματα εξουσίας έχουν μπει σε πρωτοφανή κρίση και καταλήγουν να δυσκολεύουν (ή να καθιστούν ασύμφορη) την αναπαραγωγή της πολιτικοκοινωνικής τάξης πραγμάτων με τους μέχρι τότε επικρατούντες όρους. Σήμερα τέτοια κρίση έχει ενσκήψει τόσο σε εγχώριο επίπεδο όσο και σε επίπεδο ευρωκρατίας – πληθαίνουν οι δικαστικές έρευνες που στριμώχνουν το σύστημα εξουσίας που έχει στην πρόσοψή του την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ας μείνουμε στην εγχώρια πλευρά. Κατ’ αρχάς είναι αποκαλυπτικό ότι το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ που ήδη συγκλονίζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι σύμφωνα με βάσιμες πληροφορίες που δεν έχουν διαψευστεί, το προοίμιο ευρύτερων δικαστικών διερευνήσεων από πλευράς ευρωπαϊκής εισαγγελίας, που θα στραφούν προς τα πεπραγμένα διαχείρισης και μοιράσματος των πόρων του πακέτου «ανάκαμψης» (μετά τον Covid). Τα πολιτικά φορτία γίνονται ασήκωτα και αυξάνει η πιθανότητα μιας πολιτικής κρίσης και αναδιαμόρφωσης του συστήματος της κυβερνητικής εξουσίας.
Δύο πτυχές έχουν εδώ τη σημασία τους. Αφενός, το σύστημα που είναι αρθρωμένο γύρω από την κυβέρνηση Μητσοτάκη φαίνεται να συναντά αντιδράσεις από πολλές κατευθύνσεις: πάγωμα από πλευράς Τραμπ, αλλά και από μερίδες ολιγαρχικών συμφερόντων –εγχώριων και εξωχώριων‒ που αισθάνονται ριγμένες από τη μοιρασιά πόρων και στοιχείων πλούτου της χώρας και από τις συνέπειες (ανάμεσά τους εφοπλιστικοί κύκλοι εμπλεκόμενοι στη μεταφορά υδρογονανθράκων) της μονομέρειας κάποιων γεωπολιτικών του επιλογών. Το τοπίο είναι πολύ σύνθετο για να το αναλύσουμε εδώ αλλά φαίνεται να εσωτερικεύει τις μεγάλες εσωτερικές συγκρούσεις στρατηγικού χαρακτήρα που διαπερνούν τη Δύση. Στην άλλη όψη του νομίσματος, υπάρχει η εκτεταμένη κοινωνική δυσφορία και το αδυνάτισμα της νομιμοποίησης της κυβέρνησης (και μάλιστα χωρίς τη λειτουργία μιας «δικομματικής» τραμπάλας που θα μετακινούσε το πολιτικό εκκρεμές προς την συστημική αντιπολίτευση). Ένα νέο στοιχείο που φέρνει η κυβερνητική ληστρική επιχείρηση ΟΠΕΚΕΠΕ είναι η αύξηση της δυσαρέσκειας και μέσα στην κοινωνική βάση της Ν.Δ. σε κρίσιμες περιφέρειες με σημαντικό αγροτικό πληθυσμό. Η υπεξαίρεση των επιδοτήσεων από έναν ολόκληρο παρασιτικό μηχανισμό –λεφτά υπάρχουν μόνο γι’ αυτούς, για τους υπόλοιπους μόνο πίεση, αυταρχισμός και λιτότητα‒ έχει αποκλείσει πολύ κόσμο απ’ αυτά που δικαιούται και η οργή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα. Επιπλέον οι χειρισμοί Μητσοτάκη μαζί και η επαναλαμβανόμενη απεριόριστη προκλητικότητα όλης της αλητείας που αυτός διευθύνει (που όλοι τους γυρεύουν χωρίς καμιά αίσθηση ντροπής και τα ρέστα) αλλά και η προκλητικά ψευδής υπόσχεση επιστροφής των υπεξαιρεθέντων (που έχουν σκορπιστεί στους τέσσερις ανέμους ενός ευρύτατου δικτύου μίζας και διαπλοκής) – σωρεύουν απειλητικά, πολιτικά φορτία που δεν θα μείνουν εύκολα χωρίς συνέπειες.
Μερικές αναμενόμενες κινήσεις
- Από πλευράς Μητσοτάκη: γίνεται όλο και πιο πιθανή μια προσπάθεια «διαφυγής δια της κάλπης» που το λιγότερο που θα μπορούσε να του εξασφαλίσει θα ήταν η παραγραφή για τον Βορίδη (που ήδη έχει αρχίσει να απειλεί ότι θα τον συμπαρασύρει σε ενδεχόμενη πτώση του), τον Αυγενάκη και όποιον άλλο αυτού του περιβάλλοντος θα εμφανιστεί στις δικογραφίες. Επίσης ένα μοτίβο «ξένα, σκοτεινά κέντρα προσπαθούν να με ρίξουν, πράγμα που θα αποσταθεροποιούσε τη χώρα στη σημερινή κρίσιμη στιγμή» μαζί με τις τυχόν κατάλληλες προβοκάτσιες που θα του έδιναν κάποια πειστικότητα, θα ήταν μέσα στις προδιαγραφές των μητσοτακικών «πολιτικών ηθών».
- Ο Σαμαράς αναμένεται μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες ότι «θα ξαναχτυπήσει». Ο ρόλος του φαίνεται περισσότερο να εστιάζει στην «απομάκρυνση Μητσοτάκη» και στο ανακάτεμα της πολιτικής τράπουλας προς την κατεύθυνση διευρυμένης κοινοβουλευτικής στήριξης (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ποιος ξέρει ποιών άλλων). Ο προσανατολισμός Σαμαρά δείχνει πολύ αδύναμος ως προς την αντιμετώπιση των μεγάλων υπαρξιακών απειλών. Σε κάθε περίπτωση δηλώνεται ότι δεν υπερβαίνει κάποιες ήσσονες αναπροσαρμογές μέσα στο ίδιο πλαίσιο της απόλυτης εξάρτησης από τη Δύση. Ο Μητσοτάκης πάντως δεν παραλείπει κάποιες οχυρώσεις του απέναντι στην πλαγιοκόπηση Σαμαρά: Κινήσεις για αποφυλάκιση Κασιδιάρη αλλά και υπουργοποίηση του, ειδικών καθηκόντων καραμανλικού βουλευτή Αργολίδας, Ανδριανού (τώρα όλοι οι νομοί της Πελοποννήσου έχουν υπουργούς και αυτό πολιορκεί την άσκηση επιρροής από πλευράς του Μεσσήνιου). Ο Τσίπρας επίσης όλο και προετοιμάζεται (τον προετοιμάζουν – προφίλ, πόροι, στήριξη) να ανακατέψει την κατάσταση στην «κεντραριστερά». Οι σχεδιασμοί δημιουργίας ενός χώρου τύπου «Δημοκρατικού κόμματος» ‒με όλο το έωλο και τυχοδιωκτικό της πολιτικής ιδιοσυγκρασίας Τσίπρα– ξαναζεσταίνονται (βλέπε πρόσφατες τοποθετήσεις του) και τα διαπιστευτήρια έχουν ήδη δοθεί προς πολλές πλευρές: επαφές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη με το «Δημοκρατικό» κόμμα του πολέμου, πληροφορίες για συνεννοήσεις του με ντόπιους ολιγαρχικούς παράγοντες, τοποθετήσεις του για γενίκευση του μοντέλου «Πρέσπες» κ.ά.
Κάποιες δομικές συνέπειες «μακρυά από τα φώτα»
- Γενική σιωπή ‒ακόμη και του ΚΚΕ που κατά τα άλλα δεν σηκώνει μύγα στο αντι-ΕΕ σπαθί του (όταν πρέπει να ρίξει τη μπάλα στην εξέδρα)– για την υπαγωγή του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Που βέβαια πρέπει να μην ξεχνάμε ότι δεν είναι ανεξάρτητη αρχή αλλά ο μνημονιακός, πρωτοφανής μηχανισμός με τον οποίο ο έλεγχος των εσόδων του ελληνικού κράτους έχει περάσει στην Κομισιόν. Και επειδή ΟΠΕΚΕΠΕ εκτός των άλλων σημαίνει και εκτεταμένη χρήση και διαχείριση των κτηματολογικών δεδομένων (χρήσεων γης, χάρτες ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων κ.ά.) οι δρόμοι που ανοίγονται στα μουλωχτά (επ’ ευκαιρία του σκανδάλου που έδειξε «ακόμη μια φορά πόσο ακατάλληλο είναι το ελληνικό κράτος»! – έτσι μας λένε με θράσος οι εγχώριες ελίτ) κανονικά θα έπρεπε να έχει σημάνει συναγερμό.
- Το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα εδραιωμένα κυβερνητικά ληστρικά δίκτυα και τις γνωστές ισχυρές, πολιτικές φαμίλιες που έχουν δεσπόζουσα βάση στην Κρήτη, γίνεται παράγοντας που μπορεί να ενισχύσει μια σύνθετη δυναμική εντάσεων μεταξύ διαφορετικών περιοχών. Στις παρούσες συνθήκες, στήνονται παιχνίδια με την ήδη εξελισσόμενη ζωνοποίηση της χώρας. Και ως προς αυτό επίσης γενικευμένη σιωπή.
***
Μια σοβαρή πολιτική κρίση έρχεται πιο κοντά. Διάφορες πλευρές και κέντρα ακροβολίζονται ήδη για την «επόμενη μέρα». Οι όποιες αλλαγές που θα γινόντουσαν υπό τον έλεγχό τους ίσως θα «πρόσφεραν θέαμα» αλλά δεν μπορούν (και δεν έχουν καν πρόθεση) να αλλάξουν την αδιέξοδη πορεία που θέτει υπό αίρεση τους όρους ύπαρξης της χώρας. Βοά η ανάγκη για ένα ευρύτατο δημοκρατικό εγχείρημα κάθαρσης, απαλλαγής απ’ αυτό το φαύλο καθεστώς και ανασύνταξης της κοινωνίας και της χώρας.