Του Κώστα Γκιώνη
Η εποχή που ζούμε είναι ένα εκκολαπτήριο ψευδών καταστάσεων. Μια μηχανή παραγωγής στρεβλών προτύπων. Είναι η κυριαρχία του τίποτα ως βασιλεύουσας σε ένα περιβάλλον όπου δαιμονοποιείται οτιδήποτε τείνει να ξεφύγει από τον κανόνα. Δημιουργείται ένα σύστημα μη αξιών, που αυτό θα βαπτίζεται από εδώ και στο εξής ως νέα αξία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο Τζορτζ Όργουελ στο 1984 το περιέγραφε περίφημα:
«– Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμή του πάνω σε ένα άλλον, Ουίνστον;
Ο Ουίνστον σκέφτηκε:
– Κάνοντας τον να υποφέρει, είπε.
– Ακριβώς. Κάνοντας τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί. Αν δεν υποφέρει, πώς μπορεί να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του; Δύναμη είναι να επιβάλλεις πόνο και ταπείνωση. Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι, δίνοντάς του το σχήμα που θέλεις εσύ. Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλιοί μεταρρυθμιστές. Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων. Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζόμενων, ένας κόσμος που όσο τελειοποιείται θα γίνεται όλο και πιο ανελέητος.»
Ο φόβος είναι ο γεννήτορας της υποταγής, που είναι το ζητούμενο. Η υποταγή παράγει τη ρομποτοποίηση του συνόλου. Μια μηχανή που θα υπακούει τυφλά σε εντολές. Μια καλοκουρδισμένη μηχανή, χωρίς συναίσθημα. Με συγκεκριμένες εργοστασιακές ρυθμίσεις. Που θα δουλεύει αγόγγυστα προς όφελος του ιδιοκτήτη της. Όλοι είμαστε τα εξαρτήματα της μηχανής. Όπως όλα τα εξαρτήματα, δεν έχουμε καμία αξία, είμαστε αναλώσιμοι. Όταν δεν θα λειτουργούμε στο 100%, θα μας πετάνε σε ένα χώρο ανακύκλωσης και κάποιο άλλο ανθρώπινο εξάρτημα θα αναλαμβάνει τη δουλειά. Μέχρι κι αυτουνού να έρθει η δικιά του σειρά να τον αντικαταστήσει κάποιος άλλος.
Δεν θα πρέπει με τίποτα να διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία της μηχανής. Όπως και η παραγωγή χρήματος για τους «ιδιοκτήτες» του όλου οικοδομήματος. Οι «ιδιοκτήτες» δεν έχουν συναισθήματα. Κανένα κέρδος δεν τους γεμίζει. Θέλουν όλο και περισσότερα. Άλλωστε τι σόι πάμπλουτοι θα ήταν, αν δεν ήταν άπληστοι;
Το ουσιαστικό πρόβλημα δεν είναι η αρρωστημένη ανάγκη των πλουτοκρατών για συνεχή μεγιστοποίηση των κερδών τους, αλλά η αδιαφορία της κοινωνίας, που γίνεται το μέσον πλουτισμού τους, με τη δικιά μας φτωχοποίηση. Η φτωχοποίηση γίνεται με επιστημονικό τρόπο, σταδιακά και σε επίπεδα. Αν γινόταν κάθετα με τη μία, μπορεί το συνολικό σοκ να αφύπνιζε συνειδήσεις που βρίσκονται σε διαρκή χειμέρια νάρκη.
Το σημερινό ολιγαρχικό καθεστώς πλέον αδιαφορεί πλήρως, νοιώθει άτρωτο. Βρίσκεται σ’ ένα συνεχή οργασμό κλεισίματος όσο το δυνατόν περισσότερων deal. Είναι αδηφάγο και ξεδιάντροπο. Αυτό κάποια στιγμή θα γυρίσει μπούμερανγκ και θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος. Ας ελπίσουμε να συμβεί όσο γίνεται πιο γρήγορα, πριν να είναι αργά για ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας.
