Υπάρχει ένα βασικό χαρακτηριστικό του εγχώριου πολιτικού συστήματος, το οποίο το ανατροφοδοτεί σε δύσκολες στιγμές και στερεώνει την επικυριαρχία του σε βάρος της κοινωνίας. Αρκετές φορές διαφεύγει των περισσότερων αναλύσεων γιατί θεωρείται κάτι το συνηθισμένο. Όχι δεν είναι η αδιαμφισβήτητη παχυδερμία που διακατέχει αρκετούς παράγοντές του, ούτε το ψέμα το οποίο σίγουρα πέφτει με την σέσουλα. Είναι η «ανετιά» και η χαλαρότητα.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Αλέξη Τσίπρα. Από τα αστειάκια με τον Άδωνι Γεωργιάδη και τον Μάκη Βορίδη κατά την επίσκεψη του Κινέζου προέδρου, στις «αλυσίδες» με μαύρο «αλήτικο» δερμάτινο μπουφάν στην πορεία του Πολυτεχνείου. Και όλα αυτά με μία χαρακτηριστική «ανετιά» και χαλαρότητα. Ο «αντιδεξιός αγώνας» έχει πάει περίπατο και έχει αντικατασταθεί από χαριεντισμούς και πλακίτσα. Έτσι είναι τα πράγματα: μέσα στη βουλή έχουμε το σόου της αντιπαράθεσης και μόλις βρισκόμαστε από κοντά δείχνουμε πόσο ίδιοι είμαστε.
Για να είμαστε όμως δίκαιοι, τις τελευταίες δέκα μέρες, είδαμε και κάμποσα άλλα ενδιαφέροντα παραδείγματα. Ο πολύ «λαϊκός» Δημήτρης Κουτσούμπας, ο γ.γ. του π.γ. της κ.ε. του ΚΚΕ, ποζάρει χαμογελαστός και άνετος κάτω από το πορτρέτο του Λένιν με την κατεξοχήν εκπρόσωπο της μεγαλοαστικής τάξης στον τόπο μας, την Γιάννα Αγγελοπούλου, η οποία άνετη και αυτή ίσως να έπινε πιο πριν τον εσπρέσο της στο Χίλτον με εξίσου πλαστικοποιημένα μέλη της εγχώριας έλιτ. Από παραδείγματα δεν λείπει βέβαια και το κακό παιδί της Ευρώπης, ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος αφού συναντήθηκε και αυτός με την κα Αγγελοπούλου, ίσως αργότερα να πήγε με την μηχανή και το τζάκετ του για έναν καφέ στα Εξάρχεια. Όλοι πολύ άνετοι, βρε παιδί μου…
Φαίνεται ότι το σύγχρονο savoir vivre και savoir faire της μεταμοντέρνας πολιτικής επιβάλλει ο περφόρμερ να μπορεί να πρωταγωνιστεί το ίδιο πειστικά σε πολλά και διαφορετικά περιβάλλοντα. Είτε είναι το Χίλτον είτε είναι ένα στέκι στα Εξάρχεια πρέπει να είναι εξίσου πειστικός και προσαρμοστικός αν θέλει να διαπρέψει στην πολιτική σκηνή της αποικίας Ελλάδα.
Εδώ έχουμε περάσει πλέον σε ένα άλλο επίπεδο. Χωρίς προβληματισμούς για τυχόν συμβολισμούς ή συνειρμούς και τι μπορεί να σηματοδοτεί, πολιτικά ή ιδεολογικά, μία πόζα ή μία φωτογραφία, με άνεση χαρακτηριστική χαριεντίζεσαι με την κα Γιάννα –νομιμοποιώντας έτσι και την επιτροπή της για τον εορτασμό του 1821– και λίγο μετά τραβάς και μια καταγγελία ενάντια στα μονοπώλια της αστικής τάξης. Ή πίνεις τον καφέ σου με τον πρέσβη και μετά φωνάζεις κι ένα σύνθημα «φονιάδες των λαών Αμερικάνοι» για να καθαρίσει ο λαιμός.
Αν παλαιότερα η πολιτική τέχνη κρινόταν από την ικανότητα της να συσπειρώνει πλατιές μάζες γύρω από πολιτικά και ηθικά προτάγματα προκειμένου να διεκδικήσουν και να παλέψουν για μία καλύτερη ζωή, τώρα κρίνεται από το πόσο χαμαιλέοντας, προσαρμοστικός, άνετος και χαλαρός είσαι. «Είμαστε μία ωραία ατμόσφαιρα» που θα έλεγε και μακαρίτης ο Ντίνος Ηλιόπουλος. Και ποιος θέλει να χαλάσει την ατμόσφαιρα στο χαριτωμένο πάρτι του αγαπητού προέδρου, πρέσβη ή επιχειρηματία;
Μ.Μ.
