Ας ξεκινήσουμε ανακεφαλαιώνοντας μερικά από τα πολύ πρόσφατα γεγονότα, που αποτελούν μέρος των συγχρονισμένων γεωπολιτικών πιέσεων, σε μια σειρά μέτωπα προς τη χώρα μας.
Πέρα από τις Πρέσπες
Η ένταση που προκάλεσε η επαναφορά των όρων «Μακεδονία» και «Μακεδονικός» (σκέτα) από τη νέα ηγεσία της «Βόρειας Μακεδονίας» είναι η απόδειξη πως η πολυδιαφημισμένη «Συμφωνία των Πρεσπών» που ψήφισε εν μέσω πανηγυρισμών ο ΣΥΡΙΖΑ και σεβάστηκε σιωπηλά η Ν.Δ., όχι μόνο δεν έλυσε τα ζητήματα με τους βόρειους γείτονες μας, αλλά τα παράτεινε στο μέλλον, αφαιρώντας μάλιστα από τη δική μας πλευρά το ισχυρότερο διαπραγματευτικό χαρτί– αυτό του βέτο στην είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Τώρα ο Μητσοτάκης καλεί την ηγεσία του VMRO να σεβαστεί τη συμφωνία, απειλώντας να βάλει εμπόδια στις διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. Στην πράξη η Συμφωνία των Πρεσπών αναδεικνύεται σε παγίδα για τη χώρα μας, που αν συνυπολογίσουμε το συνολικό βαλκανικό κουβάρι, που στην περίπτωση της «Βόρειας Μακεδονίας» εμπλέκει μια σειρά άλλες χώρες (Βουλγαρία, Αλβανία), μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία, Ε.Ε.) αλλά και σενάρια που φτάνουν μέχρι και την αλλαγή συνόρων, τότε καταλαβαίνουμε το πόσο μπλεγμένο είναι το πρόβλημα.
Υπόθεση Μπελέρη, ομιλία Ράμα
Το καθεστώς Ράμα, με τις πλάτες της Τουρκίας και των ΗΠΑ, και με ειδικές σχέσεις (και χρηματοδοτήσεις) με μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες (βλ. Ιταλία, Γερμανία) φαίνεται να επιδιώκει να κερδίσει έδαφος απέναντι στην Ελλάδα. Η προκλητική στάση του στην υπόθεση Μπελέρη με την πραξικοπηματική υφαρπαγή της δημαρχίας στην Χιμάρα, αλλά και οι διαρκείς πιέσεις προς τη μειονότητα (με αιχμή του δόρατος το περιουσιακό) μένουν αναπάντητες από την ελληνική πλευρά, με τη μικροκομματική επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη να «μπελεροποιήσει» τις ελληνοαλβανικές σχέσεις να οδηγείται σε αδιέξοδο. Την ίδια στιγμή ο Ε. Ράμα επιδιώκει να συγκροτήσει δίκτυα αλβανικής επιρροής στη χώρα μας. Ήταν ξεκάθαρη η αναφορά του στη φιέστα στο Γαλάτσι με την οποία θέλησε να συνδέσει ανιστόρητα Αρβανίτες, Τσάμιδες και Αλβανούς μετανάστες σε μια ξεκάθαρη προσπάθεια εργαλειοποίησης των τελευταίων για αλλότριους σκοπούς.
Λιβύη ως τουρκικό proxy
Διάβημα για τις σεισμογραφικές έρευνες του Νορβηγικού Ramform Hyperion σε θαλάσσιο οικόπεδο νοτιοδυτικά της Κρήτης, όπου πιθανά να υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου, απέδωσε η κυβέρνηση της Λιβύης στον Έλληνα πρεσβευτή στην Τρίπολη. Μια χώρα διαλυμένη από τις δυτικές επεμβάσεις, με δύο κυβερνήσεις στην Τρίπολη και την Βεγγάζη, με στενές σχέσεις με την Άγκυρα, επιδιώκει να θέσει εμπόδια στην έρευνα υδρογονανθράκων, βασισμένη στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Νομιμοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας
Εν μέσω ελληνοτουρκικού διαλόγου, με αλλεπάλληλες διμερείς συναντήσεις, η Τουρκία, εμμένει να δημιουργεί τετελεσμένα και να προκαλεί σε μια σειρά τομείς, παρά τις διαβεβαιώσεις περί «ήρεμων νερών» μέχρι τον Ιανουάριο. Με τη χώρα μας, δια της ηγεσίας της, να δίνει συγχωροχάρτι και να νομιμοποιεί ως κανονικότητα (ενός ιδιαίτερου γείτονα) τις όποιες προκλήσεις.
Συμπτώσεις ή κάτι άλλο;
Είναι τυχαία αυτή η χρονική σύμπτωση των πιέσεων αυτών; Σίγουρα όχι. Αν δούμε το γεωπολιτικό φόντο, αυτό της μεγάλης προετοιμασίας για τον πόλεμο, που ρουφάει ολόκληρες περιοχές στη δίνη του (με πιθανό σταθμό και τα Βαλκάνια) θα καταλάβουμε ότι η εποχή των καθαρών διμερών διαφορών έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Αν στα παραπάνω συνυπολογίσουμε και τον ρόλο της Τουρκίας, με τα ευρεία δίκτυα ελέγχου της στις προαναφερθείσες χώρες, τότε ίσως να φωτίζεται κάπως καλύτερα η φύση της συγχορδίας, Αλβανίας, «Β. Μακεδονίας», Λιβύης και ψευδοκράτους με μαέστρο την Άγκυρα.
Απέναντι σε αυτά η ελληνική πλευρά επιμένει να επαναλαμβάνει μονότονα τις γνώριμες ευχές περί σταθερότητας και «ΝΑΤΟϊκής ομπρέλας». Η χώρα μας με τους χειρισμούς των ελίτ της και την αντιμετώπιση που έχει λάβει από τους συμμάχους τα τελευταία χρόνια, έχει αποδυναμωθεί σε πολλαπλά επίπεδα – και σε κρίσιμους δείκτες όπως το δημογραφικό, η παραγωγική δυνατότητα κ.ά. Αυτό απεικονίζεται και στις διακρατικές της σχέσεις. Μπορεί ο συσχετισμός με χώρες όπως η Αλβανία ή η «Βόρεια Μακεδονία» να είναι ευνοϊκός για τη χώρα μας, όμως σε αυτές τις συνθήκες, με τη στήριξη (άμεση ή έμμεση) άλλων δυνάμεων (κυρίως Τουρκία, αλλά και ΗΠΑ, Γερμανία) οι πιέσεις αυτών (και ο συντονισμός τους) μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα επικίνδυνες για τα εθνικά μας συμφέροντα.
Μικροπολιτικοί χειρισμοί και απουσία σχεδίου
Στην ελληνική πλευρά μοιάζει να μην αναγνωρίζεται στην ολότητά του ο κίνδυνος των ταυτόχρονων γεωπολιτικών πιέσεων (μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας) από τις γειτονικές μας χώρες και η τροφοδότηση αυτού του κινδύνου από την παγκόσμια πολεμική προετοιμασία και τη διαρκή απειλή του τουρκικού επεκτατισμού. Βυθισμένοι στο αφήγημα των «ήρεμων νερών» οι κυβερνώντες μας δείχνουν να έχουν άλλες προτεραιότητες όσο αφορά την εξωτερική πολιτική της χώρας. Οι καλές σχέσεις με Ισραήλ και Ουκρανία, προς υλοποίηση επίσημων και κρυφών ΝΑΤΟΪκών συμβολαίων, μαζί και η επιμονή στη «θετική ατζέντα» (βλέπε μπίζνες) με την Τουρκία μοιάζει να απορροφούν όλη την ενέργεια της ελληνικής πλευράς.
Όλα τα υπόλοιπα, που πρόκειται για σοβαρά ζητήματα, αλέθονται στον μύλο της επικοινωνίας και των (ευρω)εκλογικών σκοπιμοτήτων. Κάπως έτσι οι ελληνοαλβανικές σχέσης «μπελεροποιούνται» για να φτιασιδωθεί το «πατριωτικό» προφίλ της Ν.Δ., η ελληνική μειονότητα στη Βόρεια Ήπειρο εγκαταλείπεται μόνη στις πιέσεις του καθεστώτος και ο Ε. Ράμα αφήνεται ανενόχλητος να εργαλειοποιεί την παρουσία Αλβανών μεταναστών στη χώρα μας με τη φιέστα της Αθήνας.
Στο Μακεδονικό από την άλλη, τα συνένοχα κόμματα του πολιτικού συστήματος, επιμένουν σε ένα γαϊτανάκι αλληλοκατηγοριών για τις ευθύνες του αδιεξόδου που φαίνεται να φέρνει η εκλογή VMRO στην ηγεσία των Σκοπίων. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. απειλεί με μπλοκάρισμα της ευρωπαϊκής πορείας των Σκοπίων, την ίδια στιγμή που καλεί τη νέα ηγεσία της «Βόρειας Μακεδονίας» να σεβαστεί την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς (και ο πρώην υπουργός και συνυπογράφων την Συμφωνία, Ν. Κοτζιάς) από την άλλη κατηγορούν την κυβέρνηση πως με τη μη ψήφιση των μνημονίων με τη γείτονα άφησε χώρο για την τωρινή αμφισβήτηση της συμφωνίας. Ενώ οι πέραν της Ν.Δ. δυνάμεις της δεξιάς καλούν την κυβέρνηση να ακυρώσει τη συμφωνία, επιδιώκοντας να καρπωθούν τη φθορά της κυβερνώσας παράταξης κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση το ελληνικό πολιτικό σύστημα στο θέμα αυτό θυμίζει Βαβέλ, χωρίς να κατανοεί τι πραγματικά παίζεται στην περιοχή (τα Βαλκάνια συνολικά μυρίζουν και πάλι μπαρούτι) και τις συνδέσεις που υπάρχουν με την Τουρκία.
Στα ελληνοτουρκικά, τέλος, εκεί που το «μεγάλο αφεντικό», δια της πρεσβείας, έχει δώσει το σήμα για διευθετήσεις μεγάλης κλίμακας σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, όλα τα κόμματα μοιάζουν να ομονοούν (με μικρές πινελιές διαφοροποίησης) στην πολιτική των «ήρεμων νερών» και του «διαλόγου». Δεν θα μπορούσε να εξηγηθεί αλλιώς η αφωνία της αντιπολίτευσης απέναντι στους χειρισμούς Μητσοτάκη, που του δίνει τη δυνατότητα να προωθεί τη γραμμή της υποχωρητικότητας, του «δεδομένου συμμάχου» των ΗΠΑ, της δορυφοροποίησης της Ελλάδας από την Τουρκία, χωρίς πραγματική ενημέρωση και λογοδοσία στη Βουλή και τους Έλληνες πολίτες. Άλλωστε διακομματικά, οι εκπρόσωποι του πολιτικού συστήματος μαζί και με τις οικονομικές ελίτ, φαίνεται να ποντάρουν πολλά (για δικό τους και όχι εθνικό όφελος βέβαια) από την ελληνοτουρκική συνεργασία σε μια σειρά μπίζνες (τουρισμός, ενέργεια κ.ά.)
