ΣΣΕ και κανονισμός εργασίας στον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ, η απεργία στα λιμάνια και η Κίνα ως εργοδότης
Του Άρι Καζάκου
Η απεργία των εργαζομένων στα δύο μεγάλα Λιμάνια της χώρας, στον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, στον ΟΛΠ και στον ΟΛΘ, γίνεται για λόγους που αφορούν το σύνολο των εργαζομένων της χώρας, όπως αφορούσαν, τηρουμένων όλων των αναλογιών, τους εργαζομένους όλου του κόσμου οι απεργίες των ανθρακωρύχων στην Αγγλία επί Θάτσερ και των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας στις ΗΠΑ επί Ρίγκαν. Εκπρόσωποι των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στα λιμάνια, όπως ο κ. Νομικός το περασμένο Σάββατο στον Σκάι, αναγκάζονται να παραδεχτούν δημόσια ότι οι εργαζόμενοι έχουν δίκιο, γιατί η μεταβίβαση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών στην Cosco είναι πηγή δύο μεγάλων κινδύνων: Βρίσκεται σε ορατό και άμεσο κίνδυνο η περιθωριοποίηση ή και κατάλυση του ισχύοντος Κανονισμού Εργασίας και των επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Όμως ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η κατάλυση των σταθερών εργασιακών σχέσεων και των ουσιωδών όρων εργασίας με τις πρακτικές που χρησιμοποιεί παγίως η Cosco παντού όπου ελέγχει λιμάνια. Οι πρακτικές αυτές οδηγούν στη συρρίκνωση μέχρι εξαφάνισης των σταθερών εργασιακών σχέσεων και των ουσιωδών όρων εργασίας και στην επικράτηση τοξικών εργασιακών σχέσεων, εργασιακών σχέσεων επισφαλών και κακοπληρωμένων διά της δημιουργίας δεύτερης και τρίτης κατηγορίας εργαζομένων χωρίς Κανονισμό Εργασίας και συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή, στην καλύτερη περίπτωση, με συλλογικές συμβάσεις προσανατολισμένες στα κατώτατα όρια προστασίας, όπου, εννοείται, ισχύουν τέτοια όρια. Αυτό είναι το πολύ μεγάλο διακύβευμα για το σύνολο των εργαζομένων της χώρας, η κινεζοποίηση των εργασιακών τους σχέσεων με τις πάγιες πρακτικές της Cosco. Η ζωτική σημασία των λιμανιών της χώρας και του σταθερού προσωπικού τους είχε οδηγήσει σε έναν ισορροπημένο συμβιβασμό, αναφορικά με τους ουσιώδεις όρους εργασίας που αποτελούν τον σκληρό πυρήνα του εργασιακού τους στάτους. Με τις απεργίες τους οι εργαζόμενοι στα δύο λιμάνια της χώρας υπερασπίζονται ένα καθεστώς εργασίας έναντι του κινδύνου υποκατάστασής του από τοξική, επισφαλή και κακοπληρωμένη εργασία που συντρίβει τους υλικούς όρους αξιοπρεπούς εργασίας και ζωής και δευτερογενώς τροφοδοτεί με «σκουπίδια» το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Η μεγάλη ήττα τον Ιούλιο του 2015 κυοφορεί σειρά ολόκληρη από άλλες ήττες. Επιβλήθηκαν μεταξύ άλλων οι «επενδύσεις»-πλιάτσικο με οιονεί κατοχικές αγοραπωλησίες: Ιδιωτικοποιούνται λιμάνια και αεροδρόμια για να τα κρατικοποιήσουν η Κίνα (Cosco) και η Γερμανία (Fraport). Οι εργασιακές σχέσεις δεν κινδυνεύουν μόνο από την αποδόμηση της ρυθμισμένης εργασίας, στον πυρήνα των αντιμεταρρυθμίσεων βρίσκεται η επικράτηση του νόμου του ισχυροτέρου με τη μορφή της ατομικής σύμβασης εργασίας. Μέσα από τη μεγάλη ήττα αντιμετωπίζουμε το φάσμα από μερικότερες ήττες που θα διαλύσουν ό,τι απόμεινε. Οι εργαζόμενοι στα Λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης αντιστέκονται για να μη διαλυθούν εντελώς οι σταθερές εργασιακές σχέσεις και οι ουσιώδεις όροι εργασίας…
Για να ξαναγυρίσουμε στην Κίνα. Η Κίνα, ως κρατική υπόσταση, διεισδύει σε όλες τις ηπείρους χτίζοντας επιρροές παρέχοντας κάλυψη σε αυταρχικά καθεστώτα ή εξαγοράζοντας μαζικά πλουτοπαραγωγικές πηγές. Στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, για παράδειγμα, η Κίνα είναι ο μόνιμος συνήγορος καθεστώτων, προπαντός στην Ασία και την Αφρική, που ποδοπατούν συνδικαλιστικά δικαιώματα. Η Κίνα είναι αυτή τη στιγμή το εργοστάσιο του κόσμου, πρόθυμος (ακόμη) ξενιστής για το παρασιτικό κεφάλαιο, τις πολυεθνικές της Δύσης, χώρα μαζικής εξαγωγής κάθε είδους ντάμπιγκ, κοινωνικού, περιβαλλοντικού, νομισματικού, ντάμπιγκ που διαλύει τις παλιές μεταπολεμικές κοινωνικές / εργασιακές ισορροπίες, χώρα – πρότυπο της παγκοσμιοποίησης ενός αχαλίνωτου, άγριου καπιταλισμού…
Για όλους αυτούς τους λόγους η απεργία των εργαζομένων στα λιμάνια, στον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ, είναι απεργία για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
*Ο Άρις Καζάκος είναι καθηγητής Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ