1. Μία από τις παράπλευρες συνέπειες της ήττας του καλοκαιριού του 2015 είναι η έκρηξη «ανθρωποφαγίας» στο χώρο της Αριστεράς με στόχο, κυρίως, τα στελέχη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που παρέμειναν στο κόμμα και στην κυβέρνηση. Η «ανθρωποφαγία» ήταν ένα διαρκές, αν και περιθωριακό, φαινόμενο πριν από την ήττα και ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της, σήμερα, είναι ότι οι χθεσινοί «θύτες» έχουν μετατραπεί σε «θύματα», στις περισσότερες περιπτώσεις. Αυτή η «ανθρωποφαγία» δεν στηρίζεται στην αναγκαία και επιθυμητή πολιτική κριτική των προσώπων που ασκούν ή νομίζουν ότι ασκούν εξουσία, αλλά στη, με κάθε τρόπο, μείωση της προσωπικότητας του «θύματος».
2. Γνωρίζω τη σ. Όλγα Χαρίτου από το 1982. Όλα αυτά τα χρόνια η δράση της είχε ως χαρακτηριστικό την ανιδιοτέλεια και περιλάμβανε ποικιλόμορφη εμπλοκή στα δίκτυα υπεράσπισης δικαιωμάτων, συνδικαλιστική δραστηριότητα και ποικιλότροπη στήριξη πολιτικών και κοινωνικών εκδηλώσεων. Αυτή η δραστηριότητά της είχε ως αποτέλεσμα την υπέρβαση της «ύβρεως» που αποτελεί για ένα αριστερό στέλεχος η ανάδειξή του σε θέσεις ευθύνης μίας καπιταλιστικής επιχείρησης και ιδιαίτερα σε έναν (ανδροκρατούμενο) χώρο όπως είναι αυτός των ανώτατων στελεχών των τραπεζών.
3. Στο τελευταίο φύλο της εφημερίδας δημοσιεύθηκε ένα ανυπόγραφο κείμενο κριτικής προς το πρόσωπο της σ. Όλγας Χαρίτου που δεν τιμά ούτε τον συντάκτη ούτε την εφημερίδα. Στο κείμενο αναφέρονται ως «προσόντα» της το γεγονός ότι είναι σύζυγος βουλευτή (σχόλιο απαξιωτικό για τους αγώνες των γυναικών να έχουν αυτόνομο ρόλο στην κοινωνία που δεν θα καθορίζεται από το ρόλο του συζύγου τους) και «κολλητή του πρωθυπουργού και ψυχή της «παρέας της Αίγινας» (πρόκειται για «ποινικοποίηση» των ανθρωπίνων σχέσεων εκτός εάν ο συντάκτης εκτιμά ότι ήδη από τις αρχές του 2000 η σ. είχε προβλέψει τις πρόσφατες εξελίξεις…). Η παράθεση αυτών των σχολίων δεν είναι τίποτε άλλο από απλή αναπαραγωγή όσων έγραψαν τα συστημικά Μ.Μ.Ε. και επικαλέστηκε το «κουαρτέτο». Άρα στερούνται και πρωτοτυπίας…
4. Η κριτική της συμμετοχής στο «Υπερταμείο», που είναι αναγκαία, απαξιώνεται με σχόλια όπως τα παραπάνω. Αντίθετα, αποκτά αξία όταν επισημαίνει τις ανυπέρβλητες (;) δυσκολίες του εγχειρήματος και τις ευθύνες που αναλαμβάνουν όσοι αποδέχονται τη συμμετοχή τους στα όργανα διοίκησής του. Ακόμη μεγαλύτερη αξία θα είχε η διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων για το ποιος θα μπορούσε να είναι ένας διαφορετικός δρόμος για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας που θα λειτουργούσε συγκριτικά με τις όποιες αποφάσεις του «Υπερταμείου», θα αναδείκνυε τις ευθύνες όσων παίρνουν διαφορετικές αποφάσεις και θα αποτελούσε ένα πρόπλασμα για το πρόγραμμα παραγωγικής αναδιάρθρωσης της χώρας.
Η ήττα του καλοκαιριού του 2015 ήταν συντριπτική για ολόκληρη την ελληνική Αριστερά και όχι μόνο για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Η υπέρβαση της ήττας δεν μπορεί να γίνει με τα παλαιά υλικά: αναπαραγωγή της κριτικής ενάντια στα μνημόνια, ανταγωνισμός για την οξύτητα των χαρακτηρισμών που σε πολλές περιπτώσεις κάνουν δυσδιάκριτη την πολιτική ταυτότητα του καταγγέλλοντος και ανελέητη «ανθρωποφαγία». Η αναγκαία συγκρότηση ενός εναλλακτικού πολιτικού υποκειμένου θα κριθεί από την επιτυχία του να διατυπώσει ένα αξιόπιστο πρόγραμμα εξόδου από την κρίση, που γίνεται ολοένα και βαθύτερη και απειλεί, πλέον, την ίδια την υπόσταση της χώρας.
Γιώργος Τοζίδης
Μια απάντηση στο Γιώργο Τοζίδη
H διάκριση πολιτικού και προσωπικού όταν κάποιος κατέχει μια δημόσια θέση σχεδόν ακυρώνεται. Η κ. Χαρίτου λοιπόν ανέλαβε με τη θέλησή της και κατόπιν κυβερνητικής υπόδειξης μια κορυφαία θέση σ’ έναν Οργανισμό που υπαγορεύθηκε και στήθηκε από τους δανειστές με στόχο να υφαρπάξει – που σημαίνει να λεηλατήσει – τη Δημόσια περιουσία. Η αποδοχή και μόνο της λειτουργίας αυτού του Υπερταμείου, πόσο μάλλον η προσωπική εμπλοκή της κ. Χαρίτου στις προειλημμένες αποφάσεις του, αποτελεί ύψιστη ύβρι για τον τόπο, άρα για το σύνολο των ανθρώπων που τον κατοικούν. Είναι μια ύβρις που ακυρώνει κάθε έννοια πρότερου έντιμου βίου, μια ύβρις που ουδείς δύναται να την υπερβεί χωρίς να… βραχεί (αβρόχοις ποσίν).
Τα περί «θέσης ευθύνης» επομένως δεν στέκουν διόλου. Δεν υπάρχουν τέτοιες θέσεις μέσα στις δομές που επιβάλλονται από το ημιαποικιακό μνημονιακό καθεστώς. Οι θρυλούμενες δε αντιρρήσεις του κουαρτέτου για τη συγκεκριμένη συμμετοχή από όσο φαίνεται κάμφθηκαν, γρήγορα ή μετά από «μάχη» δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε.
Η «ομάδα της Αίγινας» δεν είναι προϊόν της φαντασίας ή κατασκευή του κουαρτέτου και των συστημικών ΜΜΕ. Υπάρχει και λειτουργεί, έχει πλασαριστεί και ελέγχει υπουργεία και μηχανισμούς. Υπηρετεί αγόγγυστα και με αφοσίωση το μνημονιακό καθεστώς. Δεν είναι μοναδικό, ελληνικό φαινόμενο. Κλειστές ομάδες εξουσίας, στενοί κύκλοι διαχείρισής της, δημιουργούνται και λειτουργούν σε ολόκληρο τον «προηγμένο» κόσμο. Προς τι η έκπληξη; Απλά, σε άλλες χώρες, καθόλα καπιταλιστικές, υπάρχουν ορισμένες δικλείδες και θεωρείται ανεπίτρεπτο σύζυγοι και ζευγάρια, να συμμετέχουν από κοινού στα υπουργικά συμβούλια, ή να διορίζονται συγγενείς και κολλητοί, ανιψιοί και κουμπάροι χωρίς κανένα απολύτως άλλο κριτήριο σε θέσεις κλειδιά. Ή μήπως για την κυβερνώσα αριστερά αυτά είναι εκδηλώσεις «αστικής υποκρισίας»;
Τα περί «ανθρωποφαγίας» σε τέτοιες περιπτώσεις θυμίζουν επικλήσεις παραγόντων του δημόσιου βίου όταν καταγγέλλονταν δημόσια τα έργα τους. Πολλοί μνημονιακοί υπουργοί και βουλευτές έχουν επικαλεσθεί την βολική αυτή λέξη (ποιος μπορεί να θεωρεί καλό πράγμα την ανθρωποφαγία;) για να καλυφθούν πίσω από αυτήν. Με κίνδυνο να θεωρηθούμε λαϊκιστές, πιστεύουμε ότι η ανθρωποφαγία στην Ελλάδα του 2016 αφορά και στρέφεται κυρίως σε βάρος άλλων, όπως οι νέοι, οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι. Το Υπερταμείο έρχεται ακριβώς να συμπληρώσει και να διαιωνίσει αυτή την πολιτική, ξεπουλώντας την δημόσια περιουσία και δυσκολεύοντας δραματικά τη δυνατότητα κάθε εναλλακτικής επανεκκίνησης.
Η υπόδειξη του Γιώργου Τοζίδη, ότι όσο δεν υπάρχει μια σαφής εναλλακτική πρόταση (πού άραγε; στην εκποίηση του νερού;), ο οιοσδήποτε δικαιολογείται να υπερασπίζεται τις επιλογές του παρουσιάζοντάς τες όπως νομίζει, δεν στέκει. Δεν μπορεί να υπάρξει πρόταση «συγκριτικά» με τις όποιες αποφάσεις του Υπερταμείου και δεν μπορεί να υπονοείται (με ένα ερωτηματικό) ότι ίσως δεν υπάρχουν ανυπέρβλητες δυσκολίες στο εγχείρημα. Αν σε κύκλους του ΣΥΡΙΖΑ φτιάχνονται σενάρια του τύπου «κακό το ΤΑΙΠΕΔ και ο Πιτσιόρλας, κάτι μπορεί να διασώσει το Υπερταμείο», θα περιμέναμε άλλη εκτίμηση από το Γιώργο. Απλά, γιατί δεν μπορεί να υπάρχει εναλλακτική πρόταση στα πλαίσια του μνημονιακού καθεστώτος. Τα άλλα είναι έμμεση ή άμεση παραδοχή της λογικής «δεν υπάρχει εναλλακτική». Πολύ περισσότερο μάλιστα, αν συνοδεύεται με το «δεν δικαιούσθε δια να ομιλείτε» που υπονοείται για όσους δεν ανέλαβαν «την ευθύνη να σώσουν τη χώρα» και είναι γνωστής πατρότητας.
Τέλος, νομίζει ο Γιώργος Τοζίδης ότι αυτές οι παρέες από το παρελθόν πληγώνονται και πονούν για την «ήττα του 2015»; Αυτοί, φίλε Γιώργο, καλπάζουν από «επιτυχία σε επιτυχία» και περνάνε πολύ καλά, πάρα πολύ καλά. «Ζουν το όνειρό τους», ενώ βουλιάζει ο τόπος. Τέλος, τα περί «φεμινιστικών κριτηρίων» ας τα αφήσουμε ασχολίαστα. Μια υπόθεση που σκοπεύει να απελευθερώσει το μισό του ουρανού, δεν μπορεί να γίνεται άλλοθι για όσους και όσες τον πουλάνε ολόκληρο.
Με εκτίμηση,
Η συντακτική επιτροπή του Δρόμου
