Το σημερινό εράνισμα της στήλης προέρχεται από το άρθρο του Δ. Κίσκυρα, γεωλόγου-γεωφυσικού, με τίτλο Ο ορυκτός μας πλούτος και οι δυνατότητες ανάπτυξης βαρειάς βιομηχανίας στην Ελλάδα που δημοσιεύθηκε στο τεύχος αριθ. 9 (5 Οκτωβρίου 1945) του Ανταίου.
Το ζήτημα της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου είναι και σήμερα επίκαιρο και συνδέεται άμεσα με το πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης. Η αναγκαιότητα ενός συνολικού σχεδίου αξιοποίησής του με προϋπόθεση τον σεβασμό και την προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς.
«Οι καταστροφές που προξένησε ο τελευταίος πόλεμος στη χώρα μας και η χωρίς προηγούμενο οικονομική εξαθλίωση του λαού βάλαν μπροστά μας ωμά κι’ επιταχτικά το πρόβλημα της ανοικοδόμησης.
»Γύρω από τούτο το πρόβλημα έχει κι’ όλας αναπτυχθεί ένας σωστός αγώνας, μια πάλη που κάθε μέρα γίνεται κι’ οξύτερη, όσο καθυστερεί κι αναβάλλεται η υιοθέτηση κι’ εφαρμογή ενός οποιουδήποτε σχεδίου. Ό,τι ωστόσο χαρακτηρίζει – πέρα απ’ την πλήρη κρατική ασυγκινησία κι’ ανικανότητα – τούτη τη διαμάχη, είναι ο όσο πάει και σαφέστερος διαχωρισμός ανάμεσα στις αντίμαχες απόψεις, έτσι που η λύση του όλου προβλήματος, και για τον πιο ακατατόπιστο, να φανερώνεται με δύο όψεις: την αισιόδοξη των μεν, και την απαισιόδοξη – μέσα στα τωρινά εθνικά πλαίσια των άλλων.
»Ποιοι είναι οι λόγοι αυτής της διάσπασης, της αντίθεσης των απόψεων πάνω στο ίδιο συγκεκριμένο θέμα, δεν είναι νομίζουμε δύσκολο να βρεθεί. Πρώτα – πρώτα το γεγονός ότι η Ελλάδα στα 120 χρόνια της λευτεριάς της, δε κατορθώθηκε να προαχθεί σε μιαν οικονομικά ανεξάρτητη και βιώσιμη χώρα – (αλλ’ αντίθετα επέζησε ή μάλλον φυτοζώησε χάρη στη δανειακή ενίσχυση άλλων χωρών) – είναι ένα κακό προηγούμενο, που βαραίνει σαν μοιρολατρική προκατάληψη πάνω στη σκέψη και την κρίση ολόκληρης σειράς επιστημόνων. Το δόγμα της «ένδοξης αλλά μικρής και άγονης Ελλάδας» αυτού βρίσκει τη μυστική τροφή του, όπως και το άλλο, για το αναπόφευκτο δηλαδή και μοιραίο της εξάρτησής μας από «προστάτιδες» Μεγάλες Δυνάμεις.
»Σαν ένας δεύτερος λόγος στέκει η αδιαφορία και σωστότερα η άρνηση του επίσημου Κράτους, σ’ όλην αυτή την υπέρ εκατονταετία, να προβεί και σε στοιχειώδη έστω αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας, προτιμώντας, αντίς αυτό, να μεταθέτει κάθε φορά και να παραπέμπει τη λύση του άλυτου οικονομικού προβλήματος στην τυχοδιωκτική ικανοποίηση των ανικανοποίητων Εθνικών Δικαίων. Συνέπεια της πολιτικής αυτής ήταν η πλήρης παραμέληση κι’ εγκατάλειψη της προσπάθειας για μια συνεπή επιστημονική έρευνα και μελέτη πάνω στις πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες της χώρας.
»Τέλος το κυριώτερο αιτιολογικό αυτής της διχογνωμίας – που έρχεται και σαν άμεσο επακόλουθο της αδιαφορίας του Κράτους, είναι η ανυπαρξία έγκυρων κι’ επαρκών εργασιών πάνω στα στοιχεία και τις δυνατότητες αξιοποίησης του Εθνικού μας γενικά πλούτου, γεγονός που επιτρέπει στον κάθε ειδικό, ανάλογα με τον – συνειδητό ή υποσυνείδητο – ιδεολογικό προσανατολισμό του, να παρουσιάζει ασήμαντες ή ανεπαρκείς τις υπάρχουσες πλουτοπαραγωγικές δυνατότητές μας.
»Αποτέλεσμα πάντως των λόγων αυτών, που νομίζουμε ότι προσδιορίζουνε κατά γενικό τρόπο τη διάσταση που διαπιστώνεται στις απόψεις, είναι ότι η συζήτηση γύρω από το πρόβλημα της ανοικοδόμησης, ξεφεύγοντας σιγά σιγά τα καθαρά τεχνικά κι’ επιστημονικά της πλαίσια, ανοίγεται σε μιαν ευρύτερη κοινωνικο-πολιτική διαμάχη που, τελικά, θα ξαναφέρει το όλο πρόβλημα στα χέρια, απ’ τα οποία αποσπάστηκε: του νικητή και νοικοκύρη Λαού που, αυτή τη φορά, αρκετά διαφωτισμένος και με πλούσια την πείρα απ’ τους αγώνες του για την επιβίωση, θ’ αποφασίσει κυριαρχικά για τον τρόπο θεραπείας και της ριζικής επούλωσης των πληγών του. Ως τότε, ο ρόλος του κάθε επιστήμονα και ειδικού είναι νομίζουμε με την αντικειμενικότητα και την ορθή επιστημονική τοποθέτηση κι’ εξέταση του προβλήματος να βοηθήσει στον προσανατολισμό και τη διαφώτιση του Λαού πάνω στους καινούργιους ειρηνικούς αγώνες που τον περιμένουν.
Ερανιστής: Γιώργος Τοζίδης
