Της Βάννας Σφακιανάκη
Περίσσεψαν οι πανηγυρισμοί την εβδομάδα που πέρασε για την ηλέκτριση της «μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης», δηλαδή της διασύνδεσης Κρήτη-Αττική. Αν και περιγράψαμε ήδη πριν από ένα χρόνο «Πως κατασκευάζεται ένα (συνδεδεμένο) «πράσινο νησί»», [1] επανερχόμαστε για να σχολιάσουμε κάποια από τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών.
Κωστής Χατζηδάκης: Περιμέναμε αυτό το έργο επί δεκαετίες
«Ένα έργο που το περιμέναμε δεκαετίες ολόκληρες, γίνεται πλέον πράξη! Μιλώ για την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής-Κρήτης, που ξεκίνησε να λειτουργεί. Θυμάμαι να συζητείται από όταν ήμουν ο ίδιος μαθητής στην Κρήτη! Και νιώθω ιδιαίτερη ικανοποίηση που το έργο ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Και που ήμουν παρών, όταν υπεγράφησαν οι συμβάσεις για την υλοποίησή του, το καλοκαίρι του 2020, στο Ηράκλειο της Κρήτης. […] Παράλληλα, έχει και πολύ θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο, διότι πολύ σύντομα θα κλείσουν και οι ρυπογόνες μονάδες που λειτουργούν σήμερα στην Κρήτη.» δήλωσε ο Κωστής Χατζηδάκης. [2]
Μπορεί να είναι αλήθεια ότι για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης η πρώτη ιδέα είχε πέσει στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όμως ο κ. Χατζηδάκης και πάρα πολλοί άλλοι «ξεχνούν» ότι το 2007 είχε δρομολογηθεί η παύση λειτουργίας των πετρελαϊκών μονάδων στην Κρήτη με την εισαγωγή φυσικού αερίου στο νησί και η κατασκευή δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου που θα συνέδεε την Κορακιά με το Σταθμό της Ξυλοκαμάρας στα Χανιά. Το σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή δύο μονάδων φυσικού αερίου στην Κορακιά, στην ίδια θέση δηλαδή όπου φθάνει η ηλεκτρική διασύνδεση στην Κρήτη, που θα έμπαιναν σε λειτουργία το 2012 και το 2014, τη μετατροπή των μονάδων στην Ξυλοκαμάρα και στον Αθερινόλακκο έτσι ώστε να λειτουργούν με φυσικό αέριο, όπως επίσης, και την παύση λειτουργίας του σταθμού των Λινοπεραμάτων το 2014. [3]
Όλα αυτά σταμάτησαν χωρίς ποτέ να εξηγηθεί το γιατί. Στις όποιες αναφορές γίνονται, διατυπώνεται αδυναμία υλοποίησης των έργων λόγω αντιδράσεων στην Κρήτη. Εύλογο όμως είναι να υποθέσει κανείς ότι στη συνέχεια υπερίσχυσαν οι απόψεις για ένα ενεργειακό σχεδιασμό στην Κρήτη που θα μεγιστοποιούσε την απομύζηση των ενεργειακών της πόρων σε αέρα και ήλιο, κάτι που δεν μπορούσε να συμβεί με λύσεις αυτονομίας στο ηλεκτρικό σύστημα του νησιού. Και βέβαια, σε κανένα από τα δημοσιεύματα δεν αναφέρεται ότι η Κρήτη, μέσω της διασύνδεσης θα υποστηρίζεται από τις μονάδες φυσικού αερίου της ηπειρωτικής χώρας.
Το 2016, παρουσιάστηκε από την Περιφέρεια Κρήτης μελέτη που η ίδια είχε αναθέσει στο ΕΜΠ για τον Ενεργειακό Σχεδιασμό της Κρήτης με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Παντελή Κάπρο, με πολύ σημαντικό ρόλο στην Ενεργειακή Μετάβαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μελέτη αυτή πρότεινε μια σύνθετη λύση: «Ο εξηλεκτρισμός θα είναι λειτουργικά και οικονομικά εφικτός μόνο από τον συνδυασμό των διασυνδέσεων, του φυσικού αερίου και την ανάπτυξη ΑΠΕ σε μεγάλη κλίμακα με λελογισμένη ανάπτυξη αιολικών αλλά σημαντική ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σε στέγες.». [4]
Γιώργος Σταθάκης: Ένα ακόμα «έργο ΣΥΡΙΖΑ» η ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής-Κρήτης
Ο Γιώργος Σταθάκης εκθείασε τις δικές του κινήσεις και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για να αποσπάσουν το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης από το έργο Αττική ‒ Κρήτη ‒ Κύπρος ‒ Ισραήλ και να το υλοποιήσουν ως εθνικό έργο. Εκθειάζει επίσης όλους που συνεργάστηκαν για να επιτευχθεί ο σκοπός αυτός, ΑΔΜΗΕ, ΡΑΕ, αλλά και τον Κωστή Χατζηδάκη που, ως υπουργός Ενέργειας το 2019, «έδωσε συνέχεια χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση, ακολούθησε στην ίδια ακριβώς πολιτική, την οποία παρά το κλίμα της εποχής, το 2017/18, είχε διακριτικά και πρακτικά στηρίξει, και υπέγραψε το 2019 τις συμβάσεις υλοποίησης του έργου.» [5]
Μάνος Μανουσάκης: Ο ΑΔΜΗΕ ως όμιλος εταιρειών με κουλτούρα αποτελεσματικότητας
Στα θετικά του έργου συγκαταλέγεται, σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ, Μάνο Μανουσάκη, το γεγονός ότι για να γίνει το έργο της διασύνδεσης χρειάστηκε να αλλάξει ο ίδιος ο ΑΔΜΗΕ και να μετασχηματιστεί σε ένα όμιλο εταιρειών που έχει την κουλτούρα της αποτελεσματικότητας. «Χρειάστηκε να ιδρύσουμε την «Αριάδνη» χάρη σε έναν νόμο που έδινε εξαίρεση από τους κανόνες προσλήψεων του Δημοσίου Τομέα ώστε να μπορέσουμε να προσελκύσουμε μηχανικούς από το εξωτερικό που έχουν εμπειρία σε παρόμοια έργα. Το παράδειγμα της Αριάδνης αλλά και επιπλέον ευελιξίες στις προσλήψεις και στις διαδικασίες τις χρειαζόμαστε συνολικά πλέον ως τρόπο λειτουργίας για να μπορέσουμε να ενισχύσουμε το Σύστημα εγκαίρως και να το διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά αντιμετωπίζοντας τις σύγχρονες προκλήσεις που μας ανέδειξαν τα συμβάντα των τελευταίων μηνών.», δήλωσε ο κ. Μανουσάκης. Και εις ανώτερα λοιπόν στον ΑΔΜΗΕ, στο δρόμο της προσαρμογής στη χρηματιστικοποίησης της ενέργειας! [6]
Θα γίνουν πιο φθηνοί οι λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος;
Όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες ανερυθρίαστα μιλούν για μείωση των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος. «Κατά 300 εκατ. ευρώ ετησίως θα μειώσει τις χρεώσεις ΥΚΩ στους λογαριασμούς ρεύματος, η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης μέσω Αττικής, η οποία ξεκίνησε επιτυχώς τη λειτουργία της το Σάββατο, όπως τόνισε κατά τη σημερινή εισαγωγική τουτοποθέτηση ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Παύλος Μαρινάκης. Μάλιστα, όπως πρόσθεσε, σε συνδυασμό με την διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου, η οποία λειτουργεί από το καλοκαίρι του 2021, η εξοικονόμηση αναμένεται να φτάσει τα 550 εκ. ευρώ ετησίως.». [7]
Οι χρεώσεις Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) αφορούν το επιπλέον κόστος που απαιτείται ώστε το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγεται στα νησιά από τις μονάδες ντίζελ της ΔΕΗ να έχει για τους καταναλωτές των νησιών τις ίδιες τιμές με αυτές που ισχύουν στην ηπειρωτική χώρα.
Όπως πάντα, οι μισές αλήθειες είναι ολόκληρα ψέματα!
Κι αυτό γιατί «ξεχνούν» να συνυπολογίσουν τις δαπάνες που θα προστεθούν στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος όπως είναι:
Το κόστος του μηχανισμού εφεδρείας των μονάδων της ΔΕΗ που δεν είναι ακόμα γνωστό πόσο θα είναι. «Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΑΔΜΗΕ, η συνολική ελάφρυνση από τις ΥΚΩ εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει τα 300 έως 400 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ποσό που σταδιακά μεταφράζεται σε χαμηλότερους λογαριασμούς για τους πολίτες, κάτι όμως που συνδέεται και με το κόστος παραμονής των μονάδων της ΔΕΗ που θα παραμείνουν στην Κρήτη (και μετά την εμπορική λειτουργία) ως μηχανισμός εφεδρείας έκτακτων αναγκών, ζήτημα που αναμένεται να ρυθμίσει το αμέσως επόμενο διάστημα η ΡΑΑΕΥ.» [8]
Το κόστος των διασυνδέσεων Αττικής-Κρήτης και Κρήτης-Κύπρου. «Αναπροσαρμογές στους λογαριασμούς ρεύματος φέρνει από το καλοκαίρι η ενσωμάτωση στα τέλη χρήσης δικτύου του κόστους δύο μεγάλων έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης: της Κρήτης με την Αττική και της Κρήτης με την Κύπρο συνολικού ύψουςάνω των 3 δισ.». [9]
Κι αυτά είναι μόνο κάποια από τα πιο προφανή άμεσα κόστη. Τα μεγάλα κόστη που αφορούν στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον του νησιού και στην αναδιάρθρωση της παραγωγής από την επερχόμενη επέλαση των ενεργειακών έργων ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας είναι ανυπολόγιστα.
Παραπομπές
[1] Πώς κατασκευάζεται ένα (συνδεδεμένο) «πράσινο νησί», edromos.gr
[2] Χατζηδάκης: Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης εξοικονομεί €550 εκατ. ετησίως, euro2day.gr
[3] Σύσκεψη για το Ενεργειακό Κέντρο Κορακιάς στην Κρήτη, energia.gr
[4] Ενεργειακός Σχεδιασμός Περιφέρειας Κρήτης, 2016, crete.gov.gr
[5] Σταθάκης: Ένα ακόμα «έργο ΣΥΡΙΖΑ» η ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής – Κρήτης, energypress.gr
[6] Ο Μάνος Μανουσάκης ευχαριστεί όλους όσοι συνέβαλλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση της μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης, energypress.gr
[7] Κατά 300 Εκατ. Ευρώ Μειώνει τις Χρεώσεις ΥΚΩ η Ηλεκτρική Διασύνδεση της Κρήτης Μέσω Αττικής, energia.gr
[8] Καλώδιο Κρήτης – Αττικής: Οφέλη για τους καταναλωτές στους λογαριασμούς ρεύματος από την μείωση των ΥΚΩ, newmoney.gr
[9] Ενέργεια: Στους λογαριασμούς ρεύματος το κόστος των ηλεκτρικών διασυνδέσεων Κρήτης – Αττικής και Κρήτης – Κύπρου, newmoney.gr
