Ο Γ. Παπανδρέου πήρε, τελικά, «σωσίβιο» που βουλιάζει ακόμα πιο βαθιά τη χώρα και το λαό.
Με την ουρά στα σκέλια, παρά τις θριαμβολογίες, επέστρεψε ο Γιώργος Παπανδρέου από τις Βρυξέλλες. Το μόνο που κουβάλησε στις αποσκευές του από τη Σύνοδο Κορυφής είναι ένας «μηχανισμός» διμερούς κρατικού δανεισμού -με συμμετοχή του ΔΝΤ, και μόνο σε έσχατη ανάγκη- ο οποίος εμπεριέχει ακόμη πιο δρακόντειους όρους για τα ελλείμματα του προϋπολογισμού και θεσμοποιεί το ρόλο του ΔΝΤ σε όλη την ευρωζώνη, καθιστώντας τις χώρες, που θα ζητήσουν την ενεργοποίησή του, ομήρους κάθε είδους εκβιασμού.
Ο μηχανισμός
Το σχέδιο Μέρκελ – Σαρκοζί που εγκρίθηκε ομόφωνα, αναφέρει ότι «τα κράτη της ευρωζώνης είναι έτοιμα να συμβάλουν σε συντονισμένο διμερή δανεισμό στο πλαίσιο δέσμης η οποία θα περιλαμβάνει ουσιαστική χρηματοδότηση του ΔΝΤ και με πλειοψηφικό ευρωπαϊκό δανεισμό». Ο «μηχανισμός» μαζί με τη χρηματοδότηση από το ΔΝΤ ενεργοποιείται σε έσχατη ανάγκη, όταν η χρηματοδότηση από την αγορά είναι ανεπαρκής και για την ενεργοποίηση απαιτείται ομόφωνη απόφαση των μελών της ευρωζώνης, υπό πολύ σκληρούς όρους και υπό την προϋπόθεση ότι θα αξιολογούν την αναγκαιότητά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Διευκρινίζεται ρητά πως τα επιτόκια δεν θα περιέχουν καμιά επιδότηση, ούτε θα είναι ο μέσος όρος των επιτοκίων των χωρών της ευρωζώνης, πράγμα που σημαίνει πως θα είναι ίδια μ’ αυτά που καθορίζουν οι αγορές.
Όπως καταλαβαίνει ο καθένας, θα πληρώνει τη Σουηδία, φέρ’ ειπείν, που έσπευσε να προσφέρει δάνεια, με τα ίδια πάνω κάτω επιτόκια της αγοράς και με το ΔΝΤ εγκατεστημένο στα ελληνικά υπουργεία. Αλλά και η προϋπόθεση της ομοφωνίας, δηλαδή, η κατοχύρωση του γερμανικού βέτο, παραπέμπει σε εκβιασμούς για περαιτέρω μέτρα λιτότητας, ελαστικών σχέσεων εργασίας, απολύσεων.
Τη συμφωνία διευκόλυνε η απόφαση της ΕΚΤ να δέχεται ομόλογα μειωμένης αξιολόγησης μέχρι το τέλος του 2011 ως εγγυήσεις εκ μέρους των τραπεζών για τη χορήγηση φθηνού χρήματος προς αυτές. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ακόμη ένεση ρευστού προς τις τράπεζες, με το οποίο θα κερδοσκοπούν εις βάρος των δημοσίων οικονομικών. Απάλλαξε, επίσης, τους κυρίαρχους των Βρυξελλών από την πίεση να πάρουν άμεσα μια απόφαση οικονομικής στήριξης των υπερχρεωμένων χωρών, η κατάσταση των οποίων δημιουργεί καθοδικές πιέσεις στο ευρώ. Και το ισχυρό ευρώ είναι ο απαράβατος όρος της Γερμανίας.
Το εσωτερικό
γερμανικό μέτωπο
Η γερμανική κυβέρνηση αντάλλαξε πολύ ακριβά τη συναίνεσή της στον ενδεχόμενο δανεισμό σε έσχατη ανάγκη, βάζοντας στο παιχνίδι το ΔΝΤ ως εγγυητή της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε όλη την ευρωζώνη και καθορίζοντας εν πολλοίς τους όρους, με την επιδίωξη να αποφύγει τη δική της οικονομική συνδρομή. Με αυτό τον τρόπο κερδίζει χρόνο.
Η εσωτερική κατάσταση στη Γερμανία δεν είναι από τις καλύτερες. Οι Γερμανοί εργαζόμενοι που έχουν πληρώσει πολύ ακριβά την ανταγωνιστικότητα των γερμανικών εξαγωγών στρέφουν τη δυσαρέσκεια, υπό την επιρροή του λαϊκίστικου Τύπου, προς τις άλλες χώρες. Ταυτόχρονα, εμφανίζονται οι πρώτες ανησυχίες μήπως ο εντεινόμενος οικονομικός εθνικισμός διεγείρει το «γερμανικό φόβο» και δημιουργήσει αντισυσπειρώσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι στο γερμανικό κοινοβούλιο οι σοσιαλδημοκράτες κατηγόρησαν τη Μέρκελ ότι «απομονώνει» τη Γερμανία από την Ευρώπη. Οι κρίσιμες εκλογές του Μαΐου στη Ρηνανία-Βεστφαλία, το μεγαλύτερο από τα γερμανικά κρατίδια, αυξάνει τις εντάσεις, αφού προβλέπεται ήττα του κυβερνητικού συνασπισμού και απώλεια της πλειοψηφίας στην κάτω Βουλή (των κρατιδίων).
Το κλίμα στην Ε.Ε.
Τα πράγματα δεν είναι καλά ούτε στο εσωτερικό στην Ε.Ε. Είναι εμφανής η δυσαρέσκεια από τη στάση της Γερμανίας. Όσον αφορά το ΔΝΤ, εκτός από τον Ζ.-Κ. Γιουνγκέρ που «κάρφωσε» την Α. Μέρκελ αλλά και τον Γ. Παπανδρέου, λέγοντας «δεν ήμουν υπέρ του ΔΝΤ, αλλά βλέπω μερικές χώρες ν’ αναφέρονται σ’ αυτό» και ο Τρισέ εκδήλωσε έντονη αποστροφή με την ανάμειξη του ΔΝΤ. Επίσης, αβέβαιο είναι αν η ιερή «σταθερότητα στην ευρωζώνη» θα διατηρηθεί, με την τεράστια απόκλιση των οικονομιών και μια πολιτική που οδηγεί σε βαθιά ύφεση τις χώρες ιδίως του Νότου, σε συσσώρευση χρεών και σε τρομακτική επέκταση της ανεργίας (ήδη στην Ισπανία είναι 20%).
Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη μια προειδοποίηση που έρχεται από τον αναπληρωτή διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας Τσου Μιν, ο οποίος αφήνει να εννοηθεί (στο Dow Jones Newswire) ότι επέρχεται ντόμινο. Η Ελλάδα, είπε, είναι η κορυφή του παγόβουνου. Μεγάλη ανησυχία προκαλούν η Ιταλία και η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι αδύναμο, όπως και οι ΗΠΑ, οι οποίες σε τρία ή τέσσερα χρόνια, με τους σημερινούς ρυθμούς, θα έχουν χρέος ίσο με το 110% του ΑΕΠ τους. Χαιρεκακία αλλά και ανησυχία, αφού η Κίνα κατέχει κρατικά ομόλογα αξίας 3,5 τρισ. δολαρίων. Ο κ. Τσου Μιν διορίστηκε πρόσφατα ειδικός σύμβουλος του κ. Στρος Καν στο ΔΝΤ…
Αρ.Α.
Η γερμανική κυβέρνηση αντάλλαξε πολύ ακριβά τη συναίνεσή της στον ενδεχόμενο δανεισμό σε έσχατη ανάγκη, βάζοντας στο παιχνίδι το ΔΝΤ ως εγγυητή της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε όλη την ευρωζώνη.
