Ο ανεξάρτητος συνεταιρισμός δημοσιογράφων The Cradle ιδρύθηκε το 2021 και καλύπτει τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη Δυτική Ασία. Πριν ένα μήνα «βραβεύθηκε» για το έργο του από τη βορειοαμερικάνικη πολυεθνική εταιρία Meta με δια παντός αποκλεισμό από όλες τις πλατφόρμες της (Facebook, Instagram κ.λπ.) διότι «εξυμνεί την τρομοκρατία». Πρόκειται για μία ακόμη από τις εκατοντάδες περιπτώσεις αυθαίρετης φίμωσης όσων δεν ευθυγραμμίζονται με το Δυτικό αφήγημα. Κάπως έτσι οι περίφημες ελευθερίες του λόγου, του Τύπου κ.ο.κ. έχουν πάει περίπατο. Η ειρωνεία είναι ότι πολλές από τις αναρτήσεις που επισημάνθηκαν ως «ενοχοποιητικές» από τη Meta προέρχονται από… Ισραηλινούς και Δυτικούς αξιωματούχους. Άλλες «ενοχοποιητικές» αναρτήσεις αφορούσαν σκηνές με διαδηλωτές που εισέβαλαν σε εργοστάσιο της ισραηλινής «αμυντικής» βιομηχανίας Elbit, ή μια εικόνα που έγραφε «Ο ισραηλινός στρατός εγκρίνει σχέδια για επίθεση στο Λίβανο»!
Οργανώσεις για τα ψηφιακά δικαιώματα των πολιτών και ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν καλέσει τη Meta να τερματίσει τη συστηματική λογοκρισία του φιλοπαλαιστινιακού περιεχομένου και να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι πολιτικές λογοκρισίας της Meta ενδεχομένως οφείλονται στις επιλογές των ανώτερων στελεχών της, π.χ. του Διευθυντή Ασφάλειας Πληροφοριών: από το 2022 τη θέση κατέχει ο Guy Rosen, βετεράνος της κακόφημης Μονάδας 8200 του ισραηλινού στρατού και συνιδρυτής της ισραηλινής τεχνολογικής εταιρείας Onavo, που ανήκει στο Facebook… Εντύπωση προκαλεί ότι και οι περισσότερες κυβερνήσεις της περιοχής ικανοποιήθηκαν από τη φίμωση. Υπάρχει όμως εξήγηση: αυτό το ανεξάρτητο ΜΜΕ δεν χαρίζεται ούτε στις τοπικές εξουσίες, όπως δείχνουν παρακάτω τα αποσπάσματα από πρόσφατο άρθρο του The Cradle για τη βοήθεια Αράβων και Τούρκων προς το Ισραήλ.
Το εν λόγω άρθρο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για την Ελλάδα, αφού παραπέμπει και σε έρευνα του Σουάτ Ντελγκέν, πρώην αξιωματικού του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, που επιβεβαιώνει πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξυπηρετεί τον Ερντογάν «ξεπλένοντας» σε ελληνικά λιμάνια τα τουρκικά εμπορεύματα τα οποία η Άγκυρα εξακολουθεί να στέλνει στο Ισραήλ, παρά το υποτιθέμενο εμπάργκο εξαιτίας της γενοκτονίας στη Γάζα. Πιθανά να μην υπάρχει άλλο τόσο χτυπητό παράδειγμα του ραγιάδικου μεταπρατικού χαρακτήρα της ελληνόφωνης ελίτ! Το σχετικό άρθρο, που δημοσιεύθηκε στο The Cradle στις 27/6/2024, επισημαίνει μεταξύ άλλων: «Τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν ότι η αύξηση των εξαγωγών της Τουρκίας προς την Ελλάδα κατά 149,3 εκατ. δολάρια τον Μάιο [ΣτΜ: όταν δηλαδή ξεκίνησε το υποτιθέμενο τουρκικό εμπάργκο] οφείλεται στις εξαγωγές προς το Ισραήλ που δρομολογήθηκαν μέσω ελληνικών εμπορικών εγκαταστάσεων»…
Ε.Φ.
Ο Άξονας της Ομαλοποίησης
Άραβες και Τούρκοι βάζουν πλάτες στην οικονομία του Ισραήλ
του Μοχάμαντ Χασάν Σουέινταν*
Η Υεμένη είναι ένα από τα λίγα αραβικά κράτη που ασκούν οικονομική πίεση στο κατοχικό κράτος, εμποδίζοντας τη διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα των εμπορευμάτων που κατευθύνονται προς το Ισραήλ. Ωστόσο, άλλα αραβικά κράτη συνεχίζουν να παρέχουν σανίδα σωτηρίας στη στρατιωτικοποιημένη οικονομία του Ισραήλ. Στοιχεία από το τρέχον έτος δείχνουν ότι χώρες που έχουν ομαλοποιήσει τις σχέσεις τους με το Τελ Αβίβ, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, η Ιορδανία, η Αίγυπτος και το Μαρόκο, βοηθούν το Ισραήλ να ξεπεράσει τον αποκλεισμό, παρέχοντας κρίσιμες εμπορικές οδούς που παρακάμπτουν τις προσπάθειες της Υεμένης. Η Τουρκία, της οποίας ο πρόεδρος δημοσίως εντείνει την αντι-ισραηλινή ρητορική, έχει ακολουθήσει μια πιο παραπλανητική προσέγγιση: δρομολογεί τα εμπορεύματά της μέσω των παλαιστινιακών τελωνείων και της Ελλάδας, ώστε να συγκαλύψει την έκταση του άμεσου εμπορίου της με το Ισραήλ.
Αραβικές εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ
Πολλές αραβικές κυβερνήσεις επιδίδονται σε ένα διπλό παιχνίδι, καταδικάζοντας δημοσίως το Ισραήλ, ενώ διατηρούν αθόρυβα τους οικονομικούς δεσμούς μαζί του. Χαρακτηριστικά, οι ισραηλινές εισαγωγές από το Μπαχρέιν εκτινάχθηκαν (αύξηση 1.161,8%) το Α΄ εξάμηνο 2024 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, παρά το γεγονός ότι το κοινοβούλιο του Μπαχρέιν εξέδωσε δηλώσεις καταδίκης του Ισραήλ. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είδαν τις ισραηλινές εισαγωγές τους να αυξάνονται κατά 14,2% το 2024, ενώ το Αμπού Ντάμπι διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο στα αμερικανοϊσραηλινά σχέδια για τη «μεταπολεμική» Γάζα. Η αύξηση των εισαγωγών από το Μπαχρέιν και τα ΗΑΕ οφείλεται κυρίως στην αυξανόμενη εξάρτηση του Ισραήλ από τα λιμάνια τους για τη μεταφορά αγαθών από τη Δυτική Ασία μέσω της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας, ως μέσο παράκαμψης των χτυπημάτων της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα.
Ομοίως η Αίγυπτος καθίσταται όλο και πιο σημαντική για το ισραηλινό εμπόριο, με τις εισαγωγές να αυξάνονται κατά 16% και τις εξαγωγές να εκτοξεύονται κατά σχεδόν 130%. Έξι αιγυπτιακά λιμάνια της Μεσογείου έχουν γίνει βασικοί διαμετακομιστικοί κόμβοι για τα αγαθά που κινούνται προς και από το Ισραήλ. Οι εκθέσεις του Αυγούστου, οι οποίες βασίζονται στην παρακολούθηση 19 πλοίων κατά τους τρεις προηγούμενους μήνες με τη χρήση ναυτιλιακών δεδομένων ανοικτού κώδικα, αποκάλυψαν ότι τα πλοία αυτά εκτελούσαν αποκλειστικά ταξίδια μετ’ επιστροφής μεταξύ ισραηλινών και αιγυπτιακών λιμένων μεταφέροντας τσιμέντο και άλλα εμπορεύματα.
Οι παραπλανητικές τακτικές της Τουρκίας
Η Τουρκική Δημοκρατία συνιστά μια πιο περίπλοκη περίπτωση. Μετά τη διακοπή του απευθείας εμπορίου με το Ισραήλ τον Μάιο, οι τουρκικές εξαγωγές προς το Ισραήλ έπεσαν κατακόρυφα. Ωστόσο, η Άγκυρα έχει βρει τρόπους να παρακάμψει το ίδιο της το εμπάργκο διοχετεύοντας αγαθά στο Ισραήλ π.χ. μέσω των παλαιστινιακών τελωνείων. Έτσι δίνεται η εντύπωση ότι οι δεσμοί έχουν διακοπεί, ενώ το εμπόριο συνεχίζεται παρασκηνιακά. Ο Σύνδεσμος Τούρκων Εξαγωγέων ανέφερε αύξηση 423% στις εξαγωγές προς τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024. Το πιο ενοχλητικό στον ισχυρισμό της Άγκυρας ότι «αύξησε τις εξαγωγές προς την Παλαιστίνη» είναι το γεγονός ότι η ισραηλινή κυβέρνηση έχει σταματήσει να αποδεσμεύει κονδύλια προς τις αρχές της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης. Αυτό απλά σημαίνει ότι οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν τα οικονομικά μέσα για να αυξήσουν τις εισαγωγές τους. Και με τη σειρά του αποδεικνύει όχι μόνο τη διπροσωπία των τουρκικών αρχών, αλλά και τις περαιτέρω προδοσίες της Παλαιστινιακής Αρχής. Επιπροσθέτως, προηγούμενες εκθέσεις έχουν υποδείξει ότι το εμπόριο μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ συνεχίζεται μέσω τρίτων χωρών, όπως η Ελλάδα.
Εν κατακλείδι, χώρες όπως η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν βοηθούν στη στήριξη της οικονομίας του κατοχικού κράτους. Επιπλέον, την ενίσχυση των συμφερόντων του Ισραήλ εξυπηρετούν η διγλωσσία της Τουρκίας και η συνενοχή της Παλαιστινιακής Αρχής. Οι πράξεις όλων αυτών των εξωνημένων κρατών είναι απίθανο να ξεχαστούν. Ο ρόλος τους θα εντυπωθεί στη συλλογική μνήμη, χαράσσοντας μια σαφή γραμμή μεταξύ εκείνων που στάθηκαν υπέρ της Γάζας και εκείνων που υποστήριξαν τη γενοκτονία. Το χάσμα μεταξύ του Άξονα της Αντίστασης και του Άξονα της Ομαλοποίησης δεν ήταν ποτέ πιο έντονο.
* Ερευνητής και συγγραφέας μελετών στον τομέα των διεθνών σχέσεων. Εδώ δημοσιεύονται αποσπάσματα από άρθρο του που αναρτήθηκε στο The Cradle (thecradle.co) στις 11/9/2024.
