Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η οιονεί φρενίτιδα των ΜΜΕ όσο και των δηλώσεων από ποικιλώνυμους αρμόδιους εναντίον του Ιράν είναι business as usual, που λένε και οι Αμερικανοί;
Την περασμένη εβδομάδα, όλες οι ηγετικές προσωπικότητες, της πολιτικής και του στρατού, στο Ισραήλ μιλούσαν για άμεσο ενδεχόμενο στρατιωτικού πλήγματος σε ιρανικές εγκαταστάσεις. Οι συντηρητικοί προεδρικοί υποψήφιοι στις ΗΠΑ επίσης υπόσχονται στους ψηφοφόρους τους ότι θα αναπτύξουν αεροπλανοφόρα κοντά στο Ιράν για να «αναχαιτίσουν την τρομοκρατική του δράση». Αλλά και ο ιρανικός Τύπος αναφέρεται σε τέτοιους σχεδιασμούς. Που αν κρίνει κανείς από δημοσιεύσεις του βρετανικού Guardian δεν έχουν μείνει στο επίπεδο της ρητορείας: Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα (3/11) ο βρετανικός στρατός έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένα επιχειρησιακά σχέδια. Την πρόσφατη αντι-ιρανική υστερία τροφοδότησε η υποτιθέμενη απόπειρα δολοφονίας του Σαουδάραβα πρέσβη στις ΗΠΑ από έναν Αμερικανο-ιρανό πωλητή αυτοκινήτων, που «ματαίωσε» η έγκαιρη παρέμβαση του «αμερικανικού ιππικού». Ένα καλό σενάριο για χειραγώγηση, όπως λένε έγκυροι αναλυτές (Heather Hurlburt, Guardian 3/11).
Μία εξήγηση αυτής της φρενιτιώδους συζήτησης είναι η επιδίωξη να αυξηθεί η πίεση εν όψει της έκθεσης για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, που πρόκειται να δώσει στη δημοσιότητα η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας εντός των ημερών, και η συνεδρίασή της για να εκτιμήσει τις αντιδράσεις στις 17-18/1, με στόχο τη «συμμόρφωση» του Ιράν. Μια άλλη, ίσως πιο ισχυρή, είναι η πίεση που ασκούν η Σαουδική Αραβία και τα εμιράτα του Περσικού Κόλπου να «αναχαιτιστεί» η επιρροή του Ιράν στην περιοχή, ουσιαστικά να πληγούν πολιτικά οι μεγάλοι σιιτικοί πληθυσμοί και τα δημοκρατικά κινήματα, που αργά ή γρήγορα θα φέρουν σε πολύ δύσκολη θέση τα αυταρχικά καθεστώτα. Μια εξίσου ισχυρή ερμηνεία είναι η αναζήτηση προσχημάτων για τη μη αποχώρηση των «επίσημων» αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ (διότι, ανεπισήμως, οι Αμερικανοί μένουν με μια δύναμη περίπου 25.000).
Βεβαίως, υπάρχει ο καίριος παράγοντας που λέγεται Ισραήλ. Προ ημερών διέρρευσε ότι το Ισραήλ έκανε δοκιμή ενός πυραύλου που μπορεί να μεταφέρει πυρηνική βόμβα σε ακτίνα 5.000 χλμ. και η αεροπορία του ολοκλήρωσε ασκήσεις στη Σαρδηνία σε μια απόσταση μεγαλύτερη από το Ιράν. Την επομένη η εσωτερική στρατιωτική διοίκηση πραγματοποίησε ασκήσεις στο ευρύτερο Τελ Αβίβ, με τις σειρήνες να ηχούν ολημερίς. Ο Νετανιάχου καλλιεργεί συστηματικά την ιδέα για άμεσο πλήγμα στο Ιράν. Όμως όσον αφορά τις στοχεύσεις του υπάρχουν αποκλίνουσες ερμηνείες, ιδίως αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ηγετικοί παράγοντες ασφαλείας του Ισραήλ, όπως ο πρώην αρχηγός της Μοσάντ, έχουν ταχθεί κατά αυτού του ενδεχομένου, ενώ πολλοί δημόσιοι παράγοντες θέτουν ως όρο η ενέργεια να μην είναι μονομερής, αλλά σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, πράγμα που πρέπει να γίνει πριν μπει στην τελική της φάση η εκστρατεία των προεδρικών εκλογών του 2012. Ο επιφανής Ισραηλινός συγγραφέας Ούρι Αβνέρι υποστηρίζει (Counterpunch 3/11) ότι η πολεμική υστερία σχετίζεται με την επανεμφάνιση του κοινωνικού κινήματος διαμαρτυρίας με μια διαδήλωση 100.000 κυρίως νέων, στην Πλατεία Ράμπιν του Τελ Αβίβ, και τη δημιουργία προσχημάτων για περικοπές κοινωνικών δαπανών, ώστε να διατηρήσει το Ισραήλ την αξιολόγησή του, εν μέσω κρίσης. Ταυτόχρονα Αμερικανοί στρατιωτικοί, όπως ο πρώην αρχηγός του μεικτού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων, Μιούλεν, έχουν δηλώσει ότι ένα πλήγμα στο Ιράν θα είναι «απίστευτα αποσταθεροποιητικό», ενώ το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι δεν θα «λάμβανε μέρος σε τέτοια στρατιωτική δράση». Όμως, όπως δείχνουν πλείστα όσα ιστορικά παραδείγματα οι λογικές εκτιμήσεις δεν λαμβάνονται πάντα υπ’ όψιν, όταν εμπλέκονται μέγιστα γεωπολιτικά συμφέροντα…
Μία εξήγηση αυτής της φρενιτιώδους συζήτησης είναι η επιδίωξη να αυξηθεί η πίεση εν όψει της έκθεσης για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, που πρόκειται να δώσει στη δημοσιότητα η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας εντός των ημερών, και η συνεδρίασή της για να εκτιμήσει τις αντιδράσεις στις 17-18/1, με στόχο τη «συμμόρφωση» του Ιράν. Μια άλλη, ίσως πιο ισχυρή, είναι η πίεση που ασκούν η Σαουδική Αραβία και τα εμιράτα του Περσικού Κόλπου να «αναχαιτιστεί» η επιρροή του Ιράν στην περιοχή, ουσιαστικά να πληγούν πολιτικά οι μεγάλοι σιιτικοί πληθυσμοί και τα δημοκρατικά κινήματα, που αργά ή γρήγορα θα φέρουν σε πολύ δύσκολη θέση τα αυταρχικά καθεστώτα. Μια εξίσου ισχυρή ερμηνεία είναι η αναζήτηση προσχημάτων για τη μη αποχώρηση των «επίσημων» αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ (διότι, ανεπισήμως, οι Αμερικανοί μένουν με μια δύναμη περίπου 25.000).
Βεβαίως, υπάρχει ο καίριος παράγοντας που λέγεται Ισραήλ. Προ ημερών διέρρευσε ότι το Ισραήλ έκανε δοκιμή ενός πυραύλου που μπορεί να μεταφέρει πυρηνική βόμβα σε ακτίνα 5.000 χλμ. και η αεροπορία του ολοκλήρωσε ασκήσεις στη Σαρδηνία σε μια απόσταση μεγαλύτερη από το Ιράν. Την επομένη η εσωτερική στρατιωτική διοίκηση πραγματοποίησε ασκήσεις στο ευρύτερο Τελ Αβίβ, με τις σειρήνες να ηχούν ολημερίς. Ο Νετανιάχου καλλιεργεί συστηματικά την ιδέα για άμεσο πλήγμα στο Ιράν. Όμως όσον αφορά τις στοχεύσεις του υπάρχουν αποκλίνουσες ερμηνείες, ιδίως αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ηγετικοί παράγοντες ασφαλείας του Ισραήλ, όπως ο πρώην αρχηγός της Μοσάντ, έχουν ταχθεί κατά αυτού του ενδεχομένου, ενώ πολλοί δημόσιοι παράγοντες θέτουν ως όρο η ενέργεια να μην είναι μονομερής, αλλά σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, πράγμα που πρέπει να γίνει πριν μπει στην τελική της φάση η εκστρατεία των προεδρικών εκλογών του 2012. Ο επιφανής Ισραηλινός συγγραφέας Ούρι Αβνέρι υποστηρίζει (Counterpunch 3/11) ότι η πολεμική υστερία σχετίζεται με την επανεμφάνιση του κοινωνικού κινήματος διαμαρτυρίας με μια διαδήλωση 100.000 κυρίως νέων, στην Πλατεία Ράμπιν του Τελ Αβίβ, και τη δημιουργία προσχημάτων για περικοπές κοινωνικών δαπανών, ώστε να διατηρήσει το Ισραήλ την αξιολόγησή του, εν μέσω κρίσης. Ταυτόχρονα Αμερικανοί στρατιωτικοί, όπως ο πρώην αρχηγός του μεικτού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων, Μιούλεν, έχουν δηλώσει ότι ένα πλήγμα στο Ιράν θα είναι «απίστευτα αποσταθεροποιητικό», ενώ το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι δεν θα «λάμβανε μέρος σε τέτοια στρατιωτική δράση». Όμως, όπως δείχνουν πλείστα όσα ιστορικά παραδείγματα οι λογικές εκτιμήσεις δεν λαμβάνονται πάντα υπ’ όψιν, όταν εμπλέκονται μέγιστα γεωπολιτικά συμφέροντα…
Αρ.Α.
Σχόλια
