Μήνυμα ευρωατλαντικής προσήλωσης παρά τις προκλήσεις
του Γιώργου Τζαφέρη
Η έντονη διπλωματική κινητικότητα που υπάρχει στα Βαλκάνια δεν αφήνει ανεπηρέαστη και την ελληνική πλευρά. Ταξίδι στα Τίρανα πραγματοποίησε, στις αρχές της προηγούμενης, εβδομάδας ο Έλληνας ΥΠΕΞ, Νίκος Κοτζιάς, όπου συναντήθηκε με όλη την πολιτική ηγεσία της Αλβανίας και τον αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο. Για ακόμη μία φορά, η αλβανική πλευρά έμεινε πιστή στην τακτική της να φορτίζει το κλίμα λίγες ώρες πριν από τις συναντήσεις και να δείχνει την αποφασιστικότητά της -ξεπερνώντας και τα όρια της πρόκλησης μερικές φορές- σε αυτά που θεωρεί ως βασικά θέματα διεκδικήσεών της. Άρση εμπόλεμης κατάστασης από πλευράς Ελλάδας, ρύθμιση υφαλοκρηπίδας, ΑΟΖ, υποστήριξη για ευρωπαϊκή πορεία της και φυσικά τα δικαιώματα των Τσάμηδων επί ελληνικού εδάφους ήταν στην ατζέντα της, δείχνοντας περισσότερο ξεκάθαρη για το τι επιδιώκει σε αυτή τη διμερή συνάντηση.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης των δύο υπουργών Εξωτερικών υπήρξε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Αλβανικό ΥΠΕΞ, την οποία κάλεσε ο Σύλλογος «Τσαμουριά» και το Κόμμα Δικαιοσύνης Ένταξης και Ενότητας (PDIU), το οποίο δηλώνει ότι είναι η πολιτική οργάνωση των Αλβανών Τσάμηδων.
Αν και επισήμως η κυβέρνηση ζήτησε τη διάλυση των συγκεντρωμένων, είναι χαρακτηριστικό ότι το κόμμα αυτό συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό και κατέχει την θέση του αντιπροέδρου της Βουλής με τον πρόεδρο του Σ. Ιντρίζι, ο οποίος ήταν ο επικεφαλής της συγκέντρωσης που ήθελε να αναδείξει το θέμα των «καταπατημένων δικαιωμάτων των Τσάμηδων στην Ελλάδα». Άλλωστε, ο ίδιος ο Αλβανός πρωθυπουργός Ε. Ράμα και ο ΥΠΕΞ Μπουσάτι δύο μόλις μέρες πριν από τις συναντήσεις τους με τον Ν. Κοτζιά παρευρέθηκαν σε συνέδριο του εν λόγω κόμματος με θέμα την ανάδειξη της σημασίας του θέματος των Τσάμηδων ως ένα άλυτο εθνικό ζήτημα για την Αλβανία. Ακόμη και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης του Δημοκρατικού Κόμματος, μετά τη συνάντησή του με τον Έλληνα ΥΠΕΞ, έβγαλε δελτίο Τύπου με το οποίο έθετε προκλητικά θέμα Τσάμηδων, ως προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι σχέσεις των δύο χωρών.
Έτσι, η ελληνική πλευρά βρέθηκε να δηλώνει, γραφικά και μονότονα, ότι υποστηρίζει την λύση όλων των ανοιχτών θεμάτων στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και των ευρωπαϊκών θεσμών, ότι επιδιώκει την ειρήνη και τη φιλία των δύο γειτονικών λαών, ενώ έθεσε τα ζητήματα της ελληνικής μειονότητας στη Β. Ήπειρο και των θαλάσσιων συνόρων που αμφισβητεί και πάλι η Αλβανία, παρά τη συμφωνία που έχει ήδη υπογραφεί. Οι απαντήσεις στις προκλήσεις ήταν χαλαρές και η βασική τακτική ήταν ο άκρατος φιλο-ευρωατλαντισμός, που συναγωνίζεται ακόμη και αυτόν της γείτονος χώρας. Με τις δηλώσεις του στην Αλβανία, ο Ν. Κοτζιάς εστίασε στην επιβράβευση του ρόλου της Ελλάδας στη διάνοιξη του ευρωατλαντικού ρόλου της Ν.Α. Ευρώπης στο διάστημα 2000-2010, δήλωσε απόλυτη στήριξη στην ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην Ε.Ε., κάτι ιδιαίτερα σημαντικό όπως είπε, γιατί παρά την κρίση η Ελλάδα παραμένει η πιο ισχυρή χώρα της περιοχής(!), και εκτίμησε πως η κοινή παρουσία των δύο χωρών σε ΝΑΤΟ & Ε.Ε. μας οδηγεί, αναγκαστικά, σε επίλυση των διαφορών και φιλικές σχέσεις. Το παράδειγμα της Τουρκίας, πάντως, δεν δικαιώνει τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών ούτε την εξηγεί πως γίνεται πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική με τέτοια ευρωατλαντική προσήλωση.
Οι δηλώσεις του Ν. Κοτζιά έβγαζαν θετική εικόνα για τα αποτελέσματα του ταξιδιού, όμως η πραγματικότητα είναι πως για ακόμη μία φορά η ελληνική διπλωματία εισέπραξε από μια χώρα της Βαλκανικής, που έχει επιλέξει τον ρόλο του τοποτηρητή και του προτεκτοράτου, προκλητικότητα και επιθετικότητα, παρά τα καλά λόγια στις επίσημες συνεντεύξεις.
Η ατζέντα επιβλήθηκε και το μήνυμα στάλθηκε για ακόμη μια φορά. Οι έχοντες την ευθύνη της διακυβέρνησης αυτής της χώρας είτε δεν θέλουν να το ακούσουν είτε δεν μπορούν. Γεγονός που τους καθιστά το ίδιο επικίνδυνους.
