Δρόμοι γεμάτοι με κόσμο και μαγαζιά χωρίς πελάτες.
Παντού εκπτώσεις «από 30 ως 70%» παρ’ όλο που είμαστε μέσα στην περίοδο των γιορτών. Φέτος ο δήμος, για λόγους οικονομίας, δεν στόλισε την πόλη. Μόνο στις κεντρικές πλατείες τοποθέτησε κάτι κιτς άσπρα και κόκκινα πλαστικά φώτα. Στην παλιά πόλη κάποια φτωχά σπίτια έχουν κρεμάσει στα μπαλκόνια έναν Άγιο Βασίλη και μερικές γιρλάντες. Στο εμπορικό κέντρο μόλις κλείσουν τα μαγαζιά, οι άστεγοι θα πιάσουν απάγκιο στην είσοδό τους μαζί με τις βαλίτσες και τις κουβέρτες τους, για να προστατευτούν από το τσουχτερό κρύο των τελευταίων ημερών του Δεκέμβρη. Στο μετρό και τα υπαίθρια καφενεία κάθε λίγο εμφανίζεται ένας πλανόδιος μουσικός με ακορντεόν ή κάποιο αυτοσχέδιο όργανο. Οι περισσότεροι του δίνουν μερικά σεντς. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς η κεντρική πλατεία πλημμυρίζει από χιλιάδες κόσμο. Στην όχθη του ποταμού επικρατεί συνωστισμός, γιατί από εκεί θα φαίνονται καλύτερα τα πυροτεχνήματα. Και αυτά, λόγω λιτότητας, δεν είναι τόσο εντυπωσιακά όσο τα περυσινά.
Στη διαδρομή από το Αεροδρόμιο της Λισσαβώνας ώς το κέντρο, οι γέφυρες ήταν γεμάτες από συνθήματα κατά της ακρίβειας. «Μειώστε τις τιμές-αυξήστε τους μισθούς». Στα μανάβικα που ήταν ανοιχτά όλη μέρα χαζέψαμε τα ταμπελάκια με τις τιμές. 0,25 το μαρούλι, 0,30 οι πατάτες… αλλά οι μισθοί είναι πολύ χαμηλοί στην Πορτογαλία. Ο ταξιτζής μας ρώτησε από πού είμαστε. «Γκρέσια», του απαντάμε. «Α!.. Γκρέσια! Κρίσις! Πολίτικο συστέμα… μάφια, μάφια!». Ξέρει ότι αλλάξαμε κυβέρνηση, μας κοιτάει σαν να καταλαβαίνει τι τραβάμε. Του λέμε ότι η κυβέρνηση δουλεύει για τις τράπεζες και μας απαντάει ότι το ευρώ έχει πεθάνει…
Στο κέντρο η αφίσα του μπλόκου της Αριστεράς καταγγέλλει το πακέτο συμφωνίας που επιβάλλει μείωση ωραρίου εργασίας με αντίστοιχη μείωση μισθών. «Η τρόικα κλέβει τους φτωχούς και τα δίνει στους τραπεζίτες». Στην πλατεία με το άγαλμα του Καμόες, η συνδικαλιστική ομοσπονδία του Πορτογαλικού Κ.Κ. έχει αναρτήσει ένα μικρό πανό… «Όχι στη μείωση του ωραρίου».
Μαθαίνουμε ότι τους προηγούμενους μήνες κάποιοι κλάδοι πραγματοποίησαν κινητοποιήσεις. Οι μαθητές και οι φοιτητές ενάντια στις περικοπές των δαπανών για την Παιδεία. Οι εργαζόμενοι στα Μέσα Μεταφοράς για τις συλλογικές τους συμβάσεις. Η ανεργία καλπάζει, η κυβέρνηση συμφώνησε με την τρόικα σε νέα μέτρα, αλλά ακόμα η μάχη δίνεται στο συνδικαλιστικό επίπεδο. Η πορτογαλική κοινωνία έχει δει μόνο την αρχή του σίριαλ. Ίσως να σκέφτονται ότι δεν θα ζήσουν το δικό μας 2011. Ίσως ότι τα μέτρα της τρόικας θα έχουν τέλος…
Πάντως, περπατώντας στα όμορφα καλντερίμια της πόλης γελάσαμε πολλές φορές κοιτάζοντας τα εκατοντάδες κομμάτια πέτρες που ξεκόλλησαν και στοιβάχτηκαν στις γωνιές των δρόμων…
Στη διαδρομή από το Αεροδρόμιο της Λισσαβώνας ώς το κέντρο, οι γέφυρες ήταν γεμάτες από συνθήματα κατά της ακρίβειας. «Μειώστε τις τιμές-αυξήστε τους μισθούς». Στα μανάβικα που ήταν ανοιχτά όλη μέρα χαζέψαμε τα ταμπελάκια με τις τιμές. 0,25 το μαρούλι, 0,30 οι πατάτες… αλλά οι μισθοί είναι πολύ χαμηλοί στην Πορτογαλία. Ο ταξιτζής μας ρώτησε από πού είμαστε. «Γκρέσια», του απαντάμε. «Α!.. Γκρέσια! Κρίσις! Πολίτικο συστέμα… μάφια, μάφια!». Ξέρει ότι αλλάξαμε κυβέρνηση, μας κοιτάει σαν να καταλαβαίνει τι τραβάμε. Του λέμε ότι η κυβέρνηση δουλεύει για τις τράπεζες και μας απαντάει ότι το ευρώ έχει πεθάνει…
Στο κέντρο η αφίσα του μπλόκου της Αριστεράς καταγγέλλει το πακέτο συμφωνίας που επιβάλλει μείωση ωραρίου εργασίας με αντίστοιχη μείωση μισθών. «Η τρόικα κλέβει τους φτωχούς και τα δίνει στους τραπεζίτες». Στην πλατεία με το άγαλμα του Καμόες, η συνδικαλιστική ομοσπονδία του Πορτογαλικού Κ.Κ. έχει αναρτήσει ένα μικρό πανό… «Όχι στη μείωση του ωραρίου».
Μαθαίνουμε ότι τους προηγούμενους μήνες κάποιοι κλάδοι πραγματοποίησαν κινητοποιήσεις. Οι μαθητές και οι φοιτητές ενάντια στις περικοπές των δαπανών για την Παιδεία. Οι εργαζόμενοι στα Μέσα Μεταφοράς για τις συλλογικές τους συμβάσεις. Η ανεργία καλπάζει, η κυβέρνηση συμφώνησε με την τρόικα σε νέα μέτρα, αλλά ακόμα η μάχη δίνεται στο συνδικαλιστικό επίπεδο. Η πορτογαλική κοινωνία έχει δει μόνο την αρχή του σίριαλ. Ίσως να σκέφτονται ότι δεν θα ζήσουν το δικό μας 2011. Ίσως ότι τα μέτρα της τρόικας θα έχουν τέλος…
Πάντως, περπατώντας στα όμορφα καλντερίμια της πόλης γελάσαμε πολλές φορές κοιτάζοντας τα εκατοντάδες κομμάτια πέτρες που ξεκόλλησαν και στοιβάχτηκαν στις γωνιές των δρόμων…
Μαρία Γασπαρινάτου
Σχόλια
