Είναι γεγονός πως η εκτίναξη του ΣΥΡΙΖΑ από το 4,6% του 2009, στο 17% του Μάη και το 27% του Ιούνη 2012, ίσως εξέπληξε πολύ και πολλούς, σε τέτοιο βαθμό, που άρχισαν να αναπτύσσονται επιχειρήματα και ιδέες, που μάλλον έχουν πολύ μικρή σχέση με μια νηφάλια προσεκτική διαχείριση του αποτελέσματος και της νέας κατάστασης στην οποία βρέθηκε το πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι η κομματική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε προφανή αναντιστοιχία με τους πάνω από 1.650.000 πολίτες που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να περάσει σε νέα φάση, ότι μόνο η μετατροπή σε ενιαίο κόμμα μπορεί να τον αναδείξει σε κυβερνητική εξουσία (επιβεβαιώνεται έτσι ο σ. Μανώλης Γλέζος, που επέμενε και επιμένει ότι δεν αναδειχτήκαμε σε πρώτο κόμμα γιατί ποτέ δεν το πιστέψαμε), ότι πρέπει να οικοδομήσουμε κάτι νέο και διαφορετικό, ότι δεν μπορούμε να μείνουμε κάτι από τα ίδια, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ των Συνιστωσών έχει πεθάνει και άλλα παρόμοια.
Απέναντι σ’ όλα αυτά θα μπορούσε κάποιος να απαιτήσει απαντήσεις σ’ ένα πολύ απλό ερώτημα: Αλήθεια, ποιος μας έφερε ώς εδώ; Δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ με όλα αυτά που του καταλογίζονται;
Ασφαλώς ο ΣΥΡΙΖΑ είναι. Γιατί, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ;
Θα επικαλεσθώ εδώ και θα συμφωνήσω με την απάντηση που έδωσε στο ίδιο, έστω ρητορικό, ερώτημα ο σ. Αλέξης Τσίπρας, στην παρέμβασή του, σε μια σημαντική πολιτική εκδήλωση, με την οποία έκλεισε το φετινό Φεστιβάλ Resistance της ΚΟΕ.
«Η ανατροπή στις εκλογές», τόνισε ο σ. Αλέξης, «δεν ήταν έκπληξη. Έχει να κάνει με δύο βασικά χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ταυτόχρονα μια πολιτική δύναμη με μια σκληρή ριζοσπαστική πολιτική ταυτότητα, αλλά και μια ανοικτή πολιτική δύναμη. Πλουραλιστική δύναμη, ευρύχωρη. Αυτός ο συνδυασμός ήταν καταλυτικός». Και συνέχισε τονίζοντας ότι «…τα βήματα που θα ακολουθήσουμε το επόμενο διάστημα, θα είναι δύσκολα, αλλά καλούμαστε να αναλάβουμε μια μεγάλη ιστορική ευθύνη. Να διεκδικήσουμε τον κοινωνικό μετασχηματισμό στην Ελλάδα, να αγωνιστούμε για λογαριασμό και των υπολοίπων λαών της Ευρώπης». Και κατέληξε υπογραμμίζοντας: «…να μη χάσουμε τα βασικά εκείνα χαρακτηριστικά που μας έφεραν έως εδώ. Την ενότητα μέσα από τη δράση, μέσα από τον πλουραλισμό, αλλά και το βασικό μας όραμα που είναι η ενότητα της Αριστεράς».
Στη βάση αυτή, ασφαλώς, χρειάζονται να γίνουν αρκετά πράγματα και στον ιδεολογικοπολιτικό τομέα και τις προγραμματικές επεξεργασίες μας, αλλά ακόμη περισσότερα στον οργανωτικό τομέα, πράγματα που έχουν αποφασιστεί επανειλημμένα στις 4 Πανελλαδικές μας Συνδιασκέψεις, αλλά δυστυχώς έχουν παραμείνει στα χαρτιά τόσα χρόνια.
Σ’ αυτόν, ακριβώς, τον τομέα, τον οργανωτικό, θα προσπαθήσω να συμβάλω σήμερα με αυτό το σημείωμά μου, περιγράφοντας ένα οργανωτικό μοντέλο, που θα λύσει, κατά τη γνώμη μου, πολλά προβλήματα ένταξης, δράσης και δημοκρατικής λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ από τη μικρότερη Οργάνωσή του, στο πιο μικρό χωριό της Ελλάδας, μέχρι την κορυφή, χωρίς ο ΣΥΡΙΖΑ να χάσει κανένα από τα βασικά χαρακτηριστικά για τα οποία έκανε λόγο ο σ. Αλέξης Τσίπρας.
2. Γενικά για την Οργανωτική Συγκρότηση
Το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουνίου και η διάθεση χιλιάδων πολιτών, που ψήφισαν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, να ενταχθούν στις οργανωμένες δυνάμεις του, αλλά και ο χαρακτήρας της κρίσης που βιώνει η χώρα μας και ο λαός μας, που αναμένεται να οξύνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση μετά και τις προκλητικές αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής Ε.Ε. και Ευρωζώνης στις 28 και 29 Ιουνίου 2012, θέτουν τον ΣΥΡΙΖΑ απέναντι σε νέες υποχρεώσεις και καθήκοντα, όπως:
• Την ακόμη μεγαλύτερη στροφή του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία και τα προβλήματα του λαού κεντρικά, τοπικά και κλαδικά.
• Την ανάληψη νέων πρωτοβουλιών παραπέρα διεύρυνσης του ενωτικού μας εγχειρήματος με δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, της Ριζοσπαστικής Οικολογίας και δυνάμεις του σοσιαλιστικού χώρου που αποδεσμεύονται από τις επιλογές της μεταλλαγμένης σοσιαλδημοκρατίας.
• Την παραπέρα επεξεργασία μιας προοδευτικής αριστερής λύσης στο πολιτικό πρόβλημα της χώρας με την άσκηση αποφασιστικής και αποτελεσματικής αντιπολίτευσης απέναντι στην πολιτική και τις μνημονιακές και αντιλαϊκές επιλογές της τρικομματικής κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, με τη συγκρότηση μιας ακόμη πιο διευρυμένης λαϊκής πλειοψηφίας με πυρήνα που θα συσπειρώνει ολόκληρη τη Ριζοσπαστική Αριστερά.
• Το βάθεμα των προγραμματικών επεξεργασιών μας, με την παραπέρα διαμόρφωση ενός συνεκτικού πολιτικού σχεδίου, που θα επιβεβαιώνει τον στρατηγικό στόχο του ΣΥΡΙΖΑ για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας. Πολιτικό σχέδιο που θα συνδέει, επίσης, την εναλλακτική προγραμματική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ με την προοπτική του σοσιαλισμού, που καταργεί την εκμετάλλευση και την καταπίεση, της σοσιαλιστικής κοινωνίας, όπου όλοι οι άνθρωποι διαμορφώνουν οι ίδιοι τις τύχες τους, συμφιλιωμένοι με τη φύση και το περιβάλλον.
Σχετικά με το μοντέλο οργανωτικής συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να επισημανθούν δύο αρχικές σκέψεις:
Ο τρόπος διαμόρφωσης των αποφάσεων και της πολιτικής, αποκτά, ιδιαίτερα για τα αριστερά Κόμματα και Φορείς, πολύ μεγάλη σημασία γιατί αποτελεί πρόκριμα και υπόδειγμα για το πώς θα διαμορφώσουν τις συνθήκες και τους όρους άσκησης της εξουσίας, όταν θα κατακτήσουν τη λαϊκή πλειοψηφία.
Χρειάζεται να παίρνονται όλα τα μέτρα που θα δώσουν καθαρή εικόνα, δύναμη και προοπτική στο εγχείρημα της συνεργασίας και θα βοηθήσουν να προχωρήσουμε σε ανώτερες μορφές πολιτικής ενότητας.
Ουσιώδης προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η ενεργοποίηση χιλιάδων αγωνιστών και αγωνιστριών που βρίσκονται έξω από τις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τον αναγνωρίζουν ως πολιτική τους εκπροσώπηση και θέλουν να συμμετέχουν στις συλλογικές διαδικασίες του.
Βασικό κρίκο αυτής της προσπάθειας αποτελεί η συγκρότηση και λειτουργία όλων των οργανώσεων τοπικών, κλαδικών, περιφερειακών, αλλά και των κεντρικών οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ.
3. Το μοντέλο Οργανωτικής Συγκρότησης
Ένα σύγχρονο μοντέλο οργανωτικής συγκρότησης, ενός σχήματος κοινής δράσης και πολιτικής συνεργασίας, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να ξεκινάει από τη δημιουργία Τοπικών και Κλαδικών Οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ παντού. Σε κάθε πόλη και χωριό σ’ ολόκληρη τη χώρα, σε κάθε τόπο δουλειάς, σε κάθε Κλάδο Εργαζομένων, σε κάθε κοινωνικό στρώμα Αγροτών ή Επαγγελματοβιοτεχνών.
Στην κατεύθυνση αυτή οι Οργανώσεις σε Τοπικό, Δημοτικό, Νομαρχιακό, Περιφερειακό και Πανελλαδικό επίπεδο, διασυνδέονται με τρόπο που να προωθούν την έκφραση και δράση τους, παίρνοντας υπόψη όλα τα επίπεδα διάρθρωσης της Διοικητικής δομής της χώρας, δηλαδή τοπικό (για κάθε μεμονωμένη πόλη ή χωριό), δημοτικό (για όλους τους Δήμους ή τις Δημοτικές Ενότητες), Νομαρχιακό (για όλες τις Νομαρχιακές ή Περιφερειακές Ενότητες), Περιφερειακό (για τις 13 Περιφέρειες της χώρας) και Πανελλαδικό (για το σύνολο της χώρας).
Αντίστοιχα οι Κλαδικές Εργατοϋπαλληλικές, Αγροτικές ή Επαγγελματοβιοτεχικές Οργανώσεις, διασυνδέονται σε Τοπικό, Νομαρχιακό, Ομοσπονδιακό ή και Πανελλαδικό επίπεδο.
Στη βάση αυτή το μοντέλο οργανωτικής συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ, περιλαμβάνει τα ακόλουθα επίπεδα Οργανώσεων:
3.1 Τοπικές Επιτροπές
Εφαρμόζοντας την αρχή «ΣΥΡΙΖΑ παντού», δημιουργούνται Τοπικές Οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ σ’ όλες τις πόλεις και τα χωριά της χώρας. Ακόμη και στα πιο μικρά χωριά μπορεί να υπάρξει Τοπική Οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ ακόμη κι από 3 τουλάχιστον μέλη, τα οποία ορίζουν ένα πρόσωπο ως Γραμματέα της Οργάνωσης. Σε κάθε πόλη δημιουργείται Τοπική Οργάνωση, της οποίας η Τοπική Συνέλευση, εκλέγει ολιγομελή Γραμματεία (3, 5, 7 ή περισσότερα άτομα, ανάλογα με το μέγεθος της Οργάνωσης).
Τα μέλη όλων των Τοπικών Οργανώσεων σε επίπεδο χωριών και πόλεων, που ανήκουν στον ίδιο Δήμο ή την ίδια Δημοτική Ενότητα, αποτελούν την Συνέλευση της Τοπικής Επιτροπής του Δήμου ή της Δημοτικής Ενότητας. Οι Συνελεύσεις αυτές εκλέγουν, για θητεία που καθορίζεται με ενιαία κριτήρια από τα Κεντρικά Όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, την Γραμματεία της Τοπικής Επιτροπής του Δήμου ή της Δημοτικής Ενότητας, καθώς και αντιπροσώπους για ανώτερα Σώματα του Νομού, της Περιφέρειας ή Πανελλαδικά.
Ειδικά στον Δήμο Αθηναίων θα μπορούσαν να συσταθούν και Διαμερισματικές Επιτροπές, με Διαμερισματική Συνέλευση σε κάθε ένα από τα 6 Διαμερίσματα, που θα συγκροτείται από εκλεγμένους αντιπροσώπους των Τοπικών Οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ στις γειτονιές του Διαμερίσματος και θα εκλέγει τη Γραμματεία του Διαμερίσματος και αντιπροσώπους στη Δημοτική Συνέλευση του Δήμου της Αθήνας.
3.2 Νομαρχιακές Επιτροπές
Οι Συνελεύσεις όλων των Τοπικών Επιτροπών των Δήμων ή των Δημοτικών Ενοτήτων κάθε μιας από τις 56 Εκλογικές Περιφέρειες ή αλλιώς Περιφερειακές Ενότητες της χώρας, εκλέγουν, με σύνθεση και για θητεία που καθορίζονται με ενιαία κριτήρια από τα Κεντρικά Όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, την Γραμματεία της Νομαρχιακής Ενότητας, τους αντιπροσώπους για την Περιφερειακή Συνέλευση κάθε μιας από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, καθώς και τους αντιπροσώπους για την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ή για το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ.
3.3 Περιφερειακές Επιτροπές
Οι Συνελεύσεις κάθε μιας από τις 13 Περιφερειακές Επιτροπές, εκλέγουν με σύνθεση και με θητεία που καθορίζονται με ενιαία κριτήρια από τα Κεντρικά Όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, την Γραμματεία κάθε Περιφερειακής Επιτροπής.
3.4 Κλαδικές Επιτροπές
Με αντίστοιχο τρόπο διαμορφώνονται σ’ όλα τα επίπεδα, Τοπικό, Νομαρχιακό, Περιφερειακό και Πανελλαδικό, οι Κλαδικές Οργανώσεις των Εργατοϋπαλλήλων, Αγροτών και Επαγγελματοβιοτεχών.
Όλες οι Τοπικές και Κλαδικές Επιτροπές, με πρωτοβουλία των Γραμματειών και των Συνελεύσεών τους, συγκροτούν ολιγομελείς ομάδες δουλειάς από μέλη κάθε Οργάνωσης, οι οποίες μελετούν όλα τα προβλήματα (οικονομικά, κοινωνικά, προϋπολογισμού δαπανών, υγείας, παιδείας, περιβάλλοντος, αλληλεγγύης, εργασιακά, αγροτικά, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συγκοινωνιακά, τοπικής αυτοδιοίκησης κ.λπ.), που απασχολούν την περιοχή τους, διαμορφώνουν εικόνα και καταγραφή των προβλημάτων, καθώς και θέσεις και μορφές δράσης για την επίλυσή τους. Όλα αυτά συζητούνται στις Συνελεύσεις σε όλα τα επίπεδα και αποφασίζονται δράσεις σε συνεργασία με τα κοινωνικά κινήματα εργατών, αγροτών, ΕΒΕ της περιοχής τους.
4. Τα Κεντρικά Όργανα του ΣΥΡΙΖΑ
Τα Κεντρικά Όργανα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή και η Κεντρική Γραμματεία.
4.1 Η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή
Η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή είναι το Πανελλαδικό αποφασιστικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ, εκλέγεται, προσωρινά, από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη και, όταν εγκριθεί Καταστατικό, από το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή έχει 200 μέλη, από τα οποία μέχρι 50 μέλη θα προέρχονται από τις Συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ και θα υποδείχνονται ανά 3 μέλη από κάθε Συνιστώσα, 30 μέλη θα υποδείχνονται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα, 39 μέλη θα υποδείχνονται από τις 13 Περιφερειακές Επιτροπές, ανά 3 μέλη από κάθε Περιφερειακή Επιτροπή και 81 μέλη θα εκλέγονται απ’ ευθείας από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη και αργότερα από το Συνέδριο.
4.2 Η Κεντρική Γραμματεία
Η Κεντρική Γραμματεία, έχει 25 μέλη, εκλέγεται από την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή και περιλαμβάνει ένα τουλάχιστον μέλος από κάθε Συνιστώσα, που θα υποδείχνεται απ’ αυτήν.
Οι αποφάσεις στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή και στην Κεντρική Γραμματεία παίρνονται κατ’ αρχήν με συναίνεση και σε κάθε περίπτωση με πλειοψηφία των 2/3.
4.3 Βοηθητικές και Θεματικές Επιτροπές
Για την καλύτερη οργάνωση της δουλειάς των Κεντρικών Οργάνων, συγκροτούνται με ευθύνη της Κεντρικής Γραμματείας Βοηθητικές Επιτροπές (ως Τμήματα της ΚΠΕ), όπως Οργανωτική, Οικονομική, Επεξεργασίας Πολιτικής, Τεκμηρίωσης, Κοινωνικών Κινημάτων, Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.λπ., καθώς επίσης και Επιτροπές Μελέτης για συγκεκριμένα θέματα, όπως Υγεία, Παιδεία, Περιβάλλον, Πολιτισμός, Αθλητισμός, Δικαιώματα κ.λπ.
Επίσης, σε πλήρη διάκριση όμως με τις προηγούμενες Επιτροπές, μπορούν να συγκροτούνται Θεματικές Επιτροπές κινηματικού χαρακτήρα, για δημόσια δράση, όπως Επιτροπές Ειρήνης, Γυναικών, Νεολαίας, Δικαιωμάτων, Μεταναστευτικού, Υγείας, Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού κ.λπ.
4.4 Γραφείο Τύπου
Η Κεντρική Γραμματεία, μεριμνά για τη δημιουργία Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, με υπεύθυνο Τύπου, που θα εξασφαλίζει πλουραλιστική παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στα ΜΜΕ. Πρέπει κάποτε η εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ στα ιδιωτικά ή δημόσια κανάλια να μην είναι επιλογή των καναλιών, αλλά μόνον του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ.
Η Συνολική Οργανωτική Δομή του ΣΥΡΙΖΑ
Στη βάση των παραπάνω προτάσεων, η Οργανωτική Δομή του ΣΥΡΙΖΑ συνδέεται άμεσα με τη Διοικητική διαίρεση της χώρας και θα διαθέτει τα ακόλουθα όργανα και οργανώσεις:
• Κεντρικά όργανα: 2, την Κεντρική Γραμματεία και την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή.
• Πανελλαδικά Σώματα: 1, Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ή Συνέδριο
• Περιφερειακές Επιτροπές: 13
• Νομαρχιακές Επιτροπές: 57
• Διαμερισματικές Επιτροπές: 6
• Δημοτικές Επιτροπές: 325
• Τοπικές Επιτροπές: Προσπάθεια ίδρυσης οργανώσεων ΣΥΡΙΖΑ σε μικρές πόλεις και χωριά, αν μπορούμε σε όλα.
