Ο φιλελληνισμός μεταστρέφει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Του Γιάννη Τσούτσια
Τις τελευταίες ημέρες, αναπάντεχα, ένα σφοδρό κύμα φιλελληνισμού εκδηλώνεται σ’ όλη την Ευρώπη. Γερμανοί διαδηλωτές συλλαμβάνονται έξω από την πρεσβεία τους στην Αθήνα, επιχειρώντας να παραδώσουν ψήφισμα συμπαράστασης προς τους Έλληνες. Για τον ίδιο λόγο, μέλη του Συλλόγου Γάλλων Εξωτερικού συγκεντρώνονται στη γαλλική πρεσβεία. Στο Παρίσι, πάνω από χίλιοι άτομα χορεύουν συρτάκι στον Πύργο του Άιφελ. Στη Μασσαλία, περίπου 250 ανταποκρίνονται στο κάλεσμα συμπαράστασης. Πορεία και στη Λυών, ενώ περισσότερες από 15 γαλλικές πόλεις ανοίγουν σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, έκφραση αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό. Στη Ναντ, χίλιοι κάτοικοι, σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού και τεράστιου πολιτικού φορτίου, εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να αποκτήσουν την ελληνική υπηκοότητα. Ο Κώστας Γαβράς στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση ζητά από τους βουλευτές «να σταματήσουν να ταπεινώνουν τον ελληνικό λαό». Στο ελληνικό προξενείο στο Βερολίνο, στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής κίνησης «Είμαστε όλοι Έλληνες», ακούγονται πάλι τα τραγούδια του Μίκη και συνθήματα για «διεθνή αλληλεγγύη», ενώ εκδηλώσεις γίνονται και στη Λειψία και την Κολονία. Τα ανάλογα συμβαίνουν και στο Λονδίνο, το Άμστερνταμ, τη Βαρκελώνη, τις Βρυξέλλες, το Δουβλίνο, τη Λισσαβώνα. Ψήφισμα συμπαράστασης της Συνομοσπονδίας Γερμανικών Συνδικάτων προς τους αγώνες των Ελλήνων εργαζομένων κοινοποιείται στη ΓΣΕΕ. Στην Ιταλία, δήμαρχοι προσφέρουν το μισθό τους, ενώ στη χώρα μας αναζητούμε τον βουλευτή που έστειλε το ένα εκατομμύριο στην Ελβετία. Στη Λευκωσία, κρατώντας την ελληνική σημαία, πολίτες διαμαρτύρονται για τη στάση των Ευρωπαίων, ενώ δημόσια και ιδιωτικά σχολεία της Κύπρου συγκεντρώνουν χρήματα για τους άπορους μαθητές της Ελλάδας. Τι γίνεται; Τι μας θυμίζουν όλα αυτά;
Παντού η μεταστροφή της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης απέναντι στην Ελλάδα, εκδηλώνεται με ρυθμό καταιγιστικό. Τα προμηνύματα υπήρχαν, αλλά δεν ακούγαμε. Μια απελευθερωτική μεταβολή των συνειδήσεων σπάει το μιντιακό σκοτάδι. Ο πολύμηνος βομβαρδισμός των διεθνών Μέσων Ενημέρωσης και η εκστρατεία δυσφήμησης της χώρας, καταρρέει. Ο μύθος των τεμπέληδων και αδιόρθωτων Ελλήνων, αφού πρώτα εξωθήθηκε στα όριά του, παράγει τώρα τα αντίθετα αποτελέσματα.
Οι εξηγήσεις για όλα αυτά είναι πολυεπίπεδες, πάντως, συσκοτισμένες και συναρμοσμένες με ηθελημένα παραπλανητικές ερμηνείες. Η Γαλλία και η Ιταλία περιέρχονται σε δύσκολη θέση και ο γερμανικός ηγεμονισμός τίθεται στο επίκεντρο της κριτικής. Όπως και να ‘χει, οι ευρωπαϊκές εκδηλώσεις στήριξης της Ελλάδας αποτελούν εξέλιξη αποφασιστικής σημασίας. Δεν πρόκειται για κάποια τυπική εκδήλωση συμπάθειας της Δύσης προς μια φτωχή αφρικανική χώρα.
Δεν έχουμε ούτε αναβίωση του ρομαντισμού. Δίπλα στο μαχόμενο ελληνικό κίνημα αναδύεται ένας βραχίονας υποστήριξης που τροποποιεί τα δεδομένα. Η Ελλάδα για την Ευρώπη συνιστά κάτι το αλληλέγγυο, σχεδόν μεταφυσικό, ανακαλεί μνήμες και ιστορικά αντανακλαστικά που συγκροτούν βαθύτερα στοιχεία αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό. Από το θυσιαστικό ‘21 μέχρι τη χούντα, η παρουσία του φιλελληνισμού διατρέχει την ελληνική ιστορία.
Όσοι νομίζουν ότι αυτό αποτελεί μια παράπλευρη διαδικασία, λανθάνουν. Και μάταια επικαλούνται ποσοτικά στοιχεία για να υποβαθμίσουν τη βαρύτητά της. Σε μια περίοδο που εκτυλίσσονται στην Ευρώπη πειράματα ομογενοποίησης και ελέγχου των κοινωνιών, οι λίγοι που δεν υποτάσσονται, ασκούν τεράστια διαφωτιστική επίδραση. Η αρχετυπική εικόνα μοιάζει να επαναλαμβάνεται: Κάθε φορά, όταν μια κοινωνία αρνείται να αρθεί στο ύψος των απαιτήσεων, ένα μικρό αφυπνιζόμενο τμήμα της, (έστω κι αν αυτό, στην περίπτωσή μας, έρχεται απ’ «έξω»), εκ των πραγμάτων, αποκτά τεράστια σημασία, πρωτοστατεί και πυροδοτεί τις εξελίξεις. Τώρα, οκτώ Γερμανοί διαδηλωτές υπογράμμισαν την ολιγωρία του ελληνικού κινήματος, δείχνοντας ότι συγκεντρώσεις πρέπει επιτέλους να γίνονται μπροστά και στη γερμανική πρεσβεία, αντί αποκλειστικά στο Σύνταγμα και την Ομόνοια.
Οι μόνοι που επιμένουν να κρατούν αποστάσεις απ’ όλα αυτά και να κρίνουν αφ’ υψηλού, είναι οι πολυάσχολοι με άλλες προτεραιότητες, εγχώριοι κύκλοι, που παραμένουν αποξενωμένοι από το κοινό αίσθημα και τις διαδικασίες νοηματοδότησης της πολιτικής. Το έργο εξάλλου έχει ξαναπαιχτεί: Ανυποψίαστο το πολιτικό προσωπικό και τα στελέχη των μηχανισμών, όποτε οι εξελίξεις δεν τους περιλάμβαναν, τις αγνοούσαν ή τις παρέβλεπαν. Από κοντά και μεγάλο τμήμα της Αριστεράς, αν κάτι δεν ελέγχεται, τότε υποβαθμίζεται ή λοιδορείται. Αδυνατεί να αναγνωρίσει ζητήματα εθνικής αλληλεγγύης, να αποδεχτεί ότι συντρέχουν και εθνικού τύπου διαφοροποιήσεις, ότι ολόκληροι λαοί ξεσηκώνονται απέναντι στην πολιτική άλλων κρατών. Για την Αριστερά, μόνη αποδεκτή μορφή αλληλεγγύης είναι η ταξική, άρθρα ολόκληρα αφιερώθηκαν πρόσφατα για να μας πείσουν ότι οι φιλελληνικές κινητοποιήσεις συσκοτίζουν από τον πραγματικό αντίπαλο και περιγράφουν τους Έλληνες αταξικά… Τρομάρα τους!
Εν τω μεταξύ κινητοποιείται και η ομογένεια: Νεοσύστατες και παλιότερες οργανώσεις συγκεντρώνουν είδη πρώτης ανάγκης και καλούν τον κόσμο να επισκεφθεί την Ελλάδα. Στο Μανχάταν έγινε μεγάλη φιλελληνική διαδήλωση. Στη Ν. Υόρκη δημιουργήθηκε το «Ίδρυμα Ελληνικής Συμπαράστασης» για να ανταποκριθεί, έμπρακτα, στις ανάγκες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Στο Διαδίκτυο χιλιάδες επισκέψεις καταγράφει νέα, πρωτότυπη ιστοσελίδα για την απορρόφηση Ελλήνων σε εταιρίες του εξωτερικού, με το σύνθημα «Προσέλαβε και εσύ έναν Έλληνα». Ο ελληνισμός της διασποράς αφυπνίζεται και απαντά με πραγματικούς όρους στο πραγματικό ζήτημα: Η Ελλάδα χρωστάει και έχει ανάγκη από δουλειά για να επιζήσει. Και η νεολαία της φεύγει να βρει την τύχη της, καθώς οι εγχώριοι πολιτευτές ξορκίζουν μια ανάπτυξη που δεν έρχεται.
Οι μέρες αυτές θα αποδειχτούν σημαντικές. Έφεραν νέα στοιχεία για τον τρόπο που διεξάγεται η πολιτική αναμέτρηση, για το πώς αυτή γίνεται αντιληπτή, στοιχεία που θα αξιολογηθούν στο πεδίο του κινήματος.
Η αλλαγή του κλίματος στην Ευρώπη θα συνεχιστεί, είτε με τη μορφή της συμπαράστασης, είτε ως ένα άλμα συνειδητοποίησης και ρήξης με τις πολιτικές που έχουν επιβληθεί. Μένει στην Αριστερά και το λαϊκό κίνημα της χώρας να προσαρμοστεί και να ακολουθήσει τα νέα, πιο ελπιδοφόρα, δεδομένα.
Παντού η μεταστροφή της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης απέναντι στην Ελλάδα, εκδηλώνεται με ρυθμό καταιγιστικό. Τα προμηνύματα υπήρχαν, αλλά δεν ακούγαμε. Μια απελευθερωτική μεταβολή των συνειδήσεων σπάει το μιντιακό σκοτάδι. Ο πολύμηνος βομβαρδισμός των διεθνών Μέσων Ενημέρωσης και η εκστρατεία δυσφήμησης της χώρας, καταρρέει. Ο μύθος των τεμπέληδων και αδιόρθωτων Ελλήνων, αφού πρώτα εξωθήθηκε στα όριά του, παράγει τώρα τα αντίθετα αποτελέσματα.
Οι εξηγήσεις για όλα αυτά είναι πολυεπίπεδες, πάντως, συσκοτισμένες και συναρμοσμένες με ηθελημένα παραπλανητικές ερμηνείες. Η Γαλλία και η Ιταλία περιέρχονται σε δύσκολη θέση και ο γερμανικός ηγεμονισμός τίθεται στο επίκεντρο της κριτικής. Όπως και να ‘χει, οι ευρωπαϊκές εκδηλώσεις στήριξης της Ελλάδας αποτελούν εξέλιξη αποφασιστικής σημασίας. Δεν πρόκειται για κάποια τυπική εκδήλωση συμπάθειας της Δύσης προς μια φτωχή αφρικανική χώρα.
Δεν έχουμε ούτε αναβίωση του ρομαντισμού. Δίπλα στο μαχόμενο ελληνικό κίνημα αναδύεται ένας βραχίονας υποστήριξης που τροποποιεί τα δεδομένα. Η Ελλάδα για την Ευρώπη συνιστά κάτι το αλληλέγγυο, σχεδόν μεταφυσικό, ανακαλεί μνήμες και ιστορικά αντανακλαστικά που συγκροτούν βαθύτερα στοιχεία αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό. Από το θυσιαστικό ‘21 μέχρι τη χούντα, η παρουσία του φιλελληνισμού διατρέχει την ελληνική ιστορία.
Όσοι νομίζουν ότι αυτό αποτελεί μια παράπλευρη διαδικασία, λανθάνουν. Και μάταια επικαλούνται ποσοτικά στοιχεία για να υποβαθμίσουν τη βαρύτητά της. Σε μια περίοδο που εκτυλίσσονται στην Ευρώπη πειράματα ομογενοποίησης και ελέγχου των κοινωνιών, οι λίγοι που δεν υποτάσσονται, ασκούν τεράστια διαφωτιστική επίδραση. Η αρχετυπική εικόνα μοιάζει να επαναλαμβάνεται: Κάθε φορά, όταν μια κοινωνία αρνείται να αρθεί στο ύψος των απαιτήσεων, ένα μικρό αφυπνιζόμενο τμήμα της, (έστω κι αν αυτό, στην περίπτωσή μας, έρχεται απ’ «έξω»), εκ των πραγμάτων, αποκτά τεράστια σημασία, πρωτοστατεί και πυροδοτεί τις εξελίξεις. Τώρα, οκτώ Γερμανοί διαδηλωτές υπογράμμισαν την ολιγωρία του ελληνικού κινήματος, δείχνοντας ότι συγκεντρώσεις πρέπει επιτέλους να γίνονται μπροστά και στη γερμανική πρεσβεία, αντί αποκλειστικά στο Σύνταγμα και την Ομόνοια.
Οι μόνοι που επιμένουν να κρατούν αποστάσεις απ’ όλα αυτά και να κρίνουν αφ’ υψηλού, είναι οι πολυάσχολοι με άλλες προτεραιότητες, εγχώριοι κύκλοι, που παραμένουν αποξενωμένοι από το κοινό αίσθημα και τις διαδικασίες νοηματοδότησης της πολιτικής. Το έργο εξάλλου έχει ξαναπαιχτεί: Ανυποψίαστο το πολιτικό προσωπικό και τα στελέχη των μηχανισμών, όποτε οι εξελίξεις δεν τους περιλάμβαναν, τις αγνοούσαν ή τις παρέβλεπαν. Από κοντά και μεγάλο τμήμα της Αριστεράς, αν κάτι δεν ελέγχεται, τότε υποβαθμίζεται ή λοιδορείται. Αδυνατεί να αναγνωρίσει ζητήματα εθνικής αλληλεγγύης, να αποδεχτεί ότι συντρέχουν και εθνικού τύπου διαφοροποιήσεις, ότι ολόκληροι λαοί ξεσηκώνονται απέναντι στην πολιτική άλλων κρατών. Για την Αριστερά, μόνη αποδεκτή μορφή αλληλεγγύης είναι η ταξική, άρθρα ολόκληρα αφιερώθηκαν πρόσφατα για να μας πείσουν ότι οι φιλελληνικές κινητοποιήσεις συσκοτίζουν από τον πραγματικό αντίπαλο και περιγράφουν τους Έλληνες αταξικά… Τρομάρα τους!
Εν τω μεταξύ κινητοποιείται και η ομογένεια: Νεοσύστατες και παλιότερες οργανώσεις συγκεντρώνουν είδη πρώτης ανάγκης και καλούν τον κόσμο να επισκεφθεί την Ελλάδα. Στο Μανχάταν έγινε μεγάλη φιλελληνική διαδήλωση. Στη Ν. Υόρκη δημιουργήθηκε το «Ίδρυμα Ελληνικής Συμπαράστασης» για να ανταποκριθεί, έμπρακτα, στις ανάγκες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Στο Διαδίκτυο χιλιάδες επισκέψεις καταγράφει νέα, πρωτότυπη ιστοσελίδα για την απορρόφηση Ελλήνων σε εταιρίες του εξωτερικού, με το σύνθημα «Προσέλαβε και εσύ έναν Έλληνα». Ο ελληνισμός της διασποράς αφυπνίζεται και απαντά με πραγματικούς όρους στο πραγματικό ζήτημα: Η Ελλάδα χρωστάει και έχει ανάγκη από δουλειά για να επιζήσει. Και η νεολαία της φεύγει να βρει την τύχη της, καθώς οι εγχώριοι πολιτευτές ξορκίζουν μια ανάπτυξη που δεν έρχεται.
Οι μέρες αυτές θα αποδειχτούν σημαντικές. Έφεραν νέα στοιχεία για τον τρόπο που διεξάγεται η πολιτική αναμέτρηση, για το πώς αυτή γίνεται αντιληπτή, στοιχεία που θα αξιολογηθούν στο πεδίο του κινήματος.
Η αλλαγή του κλίματος στην Ευρώπη θα συνεχιστεί, είτε με τη μορφή της συμπαράστασης, είτε ως ένα άλμα συνειδητοποίησης και ρήξης με τις πολιτικές που έχουν επιβληθεί. Μένει στην Αριστερά και το λαϊκό κίνημα της χώρας να προσαρμοστεί και να ακολουθήσει τα νέα, πιο ελπιδοφόρα, δεδομένα.
Σχόλια